SffiS
DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
VRIJDAG 9 SEPTEMBER 1910.
7e JAARGANG.
""buitenland.
No, 210.
Amersfoort
in 1909.
Hoofdredactcnr ft. O. BIJKKK8.
Bureau: KLEINE Ha AO 6. Telel. Iuterc. 1SS.
Abonnementsprijs:
Prijs der Advertentiön:
Per jaarf 4.Franco per
post id. f5.60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f0.05.
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (By
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen-en Buitenlandsch Advert.-bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78 Amsterdam
n.
Het ongestadige winterweer met zijn
voortdurende sneeuwvallen is voor onze
stad schadelijk geweest, wat hieruit blijkt,
dat het opruimen van sneeuw en ijs en
het strooien van zand een uitgave vorderde
van f 1465.31.
Het verslag vindt, dat onze bestrating
over 't algemeen niet te wonschen overlaat.
We zyn dat eens, maar verheugen ons er
ook in, dat B. en W ook van oordeel zijn,
dat de bestrating der singels en van het
Zand is versleten. Hen bohoeft dozo straten
maar eens per fiets te berijden om daar
van overtuigd te worden
Hat een keurmeoster van visch hior niet
overbodig is, kan men nagaan als men
leest, dat 498 partijen visch, afgeslagen op
de vischmarkt, werden goedgekeurd, doch
niet minder dad 48 aangevoerde partijen
werden afgekeurd. Gesteld eens, dat die
48 partijen ook hun weg naar de magen
van Amersfoorters hadden gevonden.
Onder de onafgedane adressen van 1909
vinden we ook vermeld dat van een aantal
ouders van kinderen die de gemeente
scholen hezoeken, waarbij verzocht wordt
een evenredig schoolgeld in verband met
de draagkracht der inwoners te heffen,
benevens een adres van de afdeeling Amers
foort van den Bond van Ned. onderwyzers
hetzelfde verzoekende.
In het verslag staat heel leuk dat „op
het einde dezes jaars door U nog geen
beschikking is genomen".
IJ, dat is de Raad.
Juister ware geweest, indieu hior ge
schreven was, dat B. en W. hieromtrent
nog geen prae advies hadden uitgebracht,
want de Raad heeft het terstond met die
bedoeling in handen van B. en W. gesteld
en de Raad kan moeilijk voor dat prae
advies een beschikking nemen.
Nu wij toch over het punt onderwijs
schryven, willen wy even een sprong in
het verslag maken naar bijlage M, zijnde
het vei slag van den toestand van het Lager
Onderwijs, uitgebracht door de Commissie
van Toezicht op dat onderwijs. En dan
treft het ons, dat hierin niet meer
voorkomt de klacht, dat het „bevreemding
wekt, dat de resultaten van het onderwijs
niet zijn, zooals terecht verwacht mag
worden in verband met den ijver van
Hoofden en onderwijzers en de gunstige
omstandigheden, waarouder gewerkt wordt".
Deze klacht toch kwam voor in het
verslag over 1908 en de Commissie meende
de oorzaak voor een groot deel te moeten
zoeken hierin, dat de leerstof te uitgebreid
is het onderwijs niet eenvoudig genoeg.
Hierdoor worden de ruimere algemeene
ontwikkeling en de practische voorberei
ding voor het leven uit het oog verloren
vooral voor do volksschool, met haar toch
al te korten verplichten leertijd, zou het
wenschelijk zijn, zich te bepalen tot het
strikt noodige.
Zooals we zeiden, het treft ons, dat deze
zinsneden in het verslag over 1909 niet
zijn herhaald evenzeer als we ons er over
verbazen, dat zij zonder eenige opmerkin
gen van de zijde der raadsleden zijn ge
bleven.
Mogen we aannemen, dat er thans geen
reden meer bestaat voor dergelyke klacht?
Of heeft de commissie die het vorig
jaar schreefhet ligt niet op den weg dei-
Commissie, verandering te brengen in dezen
toestand wel echter om te wyzen op het
bestaan ervan gemeend niet in herha
lingen te moeten vervallen
Omtrent het zangonderwijs deelt de af
deeling der Maatschappij tot bovordering
der Toonkunst mede, dat aan hot einde
van 1909 door 152 leerlingen, waaronder
92 meisjes, kosteloos zangonderwijs genoten
werd, n.l. 82 jongens en meisjes van de
school aau de Beekstraat, alwaar het ou
derwijs in één klasse twee uur per week
door den ouderwijzer H. C. den Hartog
gegeven werd, en 70 jongens en meisjes
van de Koningstraat, waar het onderwijs
in twee klassen gedurende twee uur per
week, tot zijn vertrek uit de Gemeeute,
den 1 December 1909, gegeven werd dooi
den onderwijzer A. A. Verbuig; na 1
December werd dit onderwijs tijdelijk op
gedragen aan den ondorwyzor C A. Heunks.
Het ouderwijs werd mot onverflauwden
yvor steeds trouw gevolgd.
De voordracht vau schoolliederon, door
de leerlingen der beide scholen, onder leiding
van de heeren A. A. Verburg en H. C.
den Hartog, op den 6den April in de con
certzaal van „de Arend", gaf aau de talrijk
opgekomen ouders en begunstigers van
Volkszangonderwijs den besten indruk van
de vorderingen in het beschaafd en zonder
begeleiding toonvast voordragen van één-
en meerstemmige zangstukken.
De kosten van het onderwijs, dat go-
steuud wordt door een toelage uit het
Onderwijsfonds der Maatschappij, konden
in 1908 te nauwer nood worden bestreden
uit deze toelagen en de jaarlijkscho by-
dragen van belangstellende ingezetenen.
Het blijkt in verband met de verminde
ring van inkomsten noodzakelijk, het onder
wijs nader te regelen.
Het is te hopen, dat de Raad kennis
neemt van deze goede resultaten alvorens
een beslissing te nemen op hot verzoek
door de afdeeling der Maatschappij gedaan
om verhoogd subsidie.
Het tastbare nut van deze dingen valt
moeilijk aan te wijzen, maar toch is het
ontegenzeggelijk dat goed onderrichtin volks
zang veredelend werkt. En het is daarom
goed zulke zaken met wat breeder blik te
beschouwen en in zaken vau kunst niet te
vragen: ik geef een rijksdaalder, wat krjjg
ik er voor
FRANKRIJK.
Nog steeds houden de bladen zich bezig
met het „Apacheogevaar" en zijn bestrij
ding. Meer en meer bcgiut zich daarbij
een toenemende belangstelling te open
baren voor het Londensche stelsel der kat
met negen staarten, waarvoor de Temps
de geestdrift der Parijzenaars gewekt heeft
door de openbaarmaking van de inderdaad
in groote mate overtuigingskracht bezitten
de argumenten, waarmede een der chofs
van den Londenschen veiligheidsdienst
getracht heeft, de doeltreffendheid aan te
toonen van dat stelsel.
De Matin geeft heden zelfs een afbeel
ding van een toestel, te Londen in gebruik,
en waarop de belangstellende lezer een
schuldige ziet vastgebonden, in afwachting
van de geeselslagen, welke een beambte
zich gereed maakt hom toe te dienen,
De afgevaardigde Raynaud heeft de
Matin medegedeeld, het plan te hebben bij
het parlement een voorstel in te dienen tot
wederinvoering der lijfstraffen.
Waarschijnlijk weet de heer Raynaud
niet welke ondervinding men in Denemar
ken daarmede heeft opgedaan, waar juist
dezer dagen een petitie, onderteekend door
vele rechters en andere bevoegde personen,
j bij de volksvertegenwoordiging is ingediend,
tot wedorafschaffing dier onder het ministe-
rie-Albertie ingevoerde repressieve maat
regelen.
De Figaro, een hoofdartikel aan de kat
met negend staarten wijdend, schryft
„Inderdaad schijnt de ondervinding, met
dit werktuig opgedaan, velon iu Frankrijk
er wel goedgunstig voor te stommen.
Helaas, tusschcn den apache en zijn
slachtoffers staat een parlemont, d. w. z.
een vergadering van gevoelige democraten,
die niet zouden kunnen goedkeuren, dat
na een veertigjarigen republikeinschen
regceringsvorm, een „menschelijk wezen"
■in naam der wet in Frankrijk zou worden
afgeranseld en gegeeseld met een zweep."
DUITSCHLAND.
Te Friedberg hebbon twee personen,
gekleed in de officiersuniform van het 88e
regiment infanterie, getracht het kasteel,
waar de Tsaar verblijf houdt, binnen te
komen. Zij waren de eerste wacht al voorbij.
Maar aan de slotpoort zelf werden zij door
de schildwacht afgewezen, omdat zij het
vcreischtc toegangsbewijs niet konden ver
wonen. Zij gingen daarop heen en niemand
heeft eenig spoor van hen kunnen ontdek
ken. Het onderzoek van de autoriteiten en
de geheime politie bleef vruchteloos. Men
vermoedt dat de twee mannen geen offi
cieren waren, maar zich slechts in de uniform
hadden gestoken, om door te dringen in
het kasteel.
Er loopt een gerucht, dat de twee
bekende politie-spionnen Azef ou Harting-
Landesen zich onder een aaugenoinen naam
te Friedberg bevinden om den Tsaar te
bewaken.
Gisteren werd in Frankfort a. d.
Main een vergadering gehoudon van hólel-
en restaurant-houders, ter bespreking van
de duurte van vleesch, brood en andere
levensmiddelen, ten gevolge van de hooge
beschermende rechten. Algemeen werd er
op gewezen, dat ondanks de toeneming
vau de bevolking in Frankfort het vleesch-
verbruik voortdurend minder wordt, en de
vergadering nam ten slotte een motie aan,
waarin opheffing der grensafsluiting en
vermindering der rechten op vleesch en
graan werd verlangd. Ook de broodquacstie
gaf tot langdurige en levendige bespreking
aanleiding; de vergadering nam een besluit,
om iederen gast bij het eten slechts een
broodje te geven en voor ieder verder
broodje te laten betalen. De minderheid
wilde alle brood, bij het middageten ge
bruikt, laten betalen. Dezo minderheid,
bestaande uit de groote restaurant-houders,
nam een onderling besluit om in hunne
loKalen geen brood meer gratis bij het
eten te geven.
De gevolgen der protectie en der agra
rische politiek doen zich wel nijpend
gevoelen iu Duitschland!
De philosophische faculteit van de
universiteit Berlijn heeft dezer dagen den
zetter Hans Hinke tot philosophiae doctor
gepromoveerd. De titel van het proefschrift
luidde „Keuze en aanpassing van do arbei
ders in het boekdrukkersbedryf, in het
verband met de zetmachine".
Dr. Hinke is sedert ettelijke jaren als
uiachinezetter aan de drukkerij van do
Deutsche Tageszeitung werkzaam. Hij werk
te in zijn vrijen tijd voor het eindexamen
gymnasium en legde dit in 1906 te Ohlan
af. Daarna liet hij zich zich aan de hoogc-
scbool te Berlijn iuechryven. Door eenige
tegemoetkoming in de indeeling zijner werk
uren was het hom mogelijk collogo te loopen.
BELGIË.
In de volksbuurten van Brussel woedt
een typhus-epideinie. Er hebben zich onge-
veor honderd gevallen voorgedaan en twee
met doodeljjken afloop. Men schrijft de
ziekte toe aan het gebruik van rauwe
mosselen.
Op den 15den van deze maand zal
de uit de asch herrezen Engelsche afdeeling
op de tentoonstelling te Brussel geopend
worden.
GROOT BRITANNIE.
De Duit8cher die in Portsmouth betrapt
is op het maken van schetseu van de forten,
blijkt een officier te zijn en Ilelm te heeten.
De man is voor den politierechter gebracht.
De bladen brengen nog enkele bijzonder
heden:
Helm werd niet in Portsmouth zelf
gepakt, maar bij den afgelegen heuvel met
-het fort, dat gebouwd werd in de tijden
van de vrees voor een Franschen inval,
op initiatief van Lord Palmerston. Men
zegt dat in zijn zakken schetsen weiden
gevonden van twee forten.
In Portsmouth blijft men do zaak van
den humori8tischen kant bekijken. Ten
eerste hebben de forten, die do Duitscher
teekendo, niet de minste waarde, en ten
tweede kan men verzekerd zijn dnc de
Duit6che generale staf iedere duim grouds
in die streek kent, aangezien voor iedereen,
tegen betaling van een halve kroon, kaarten
verkrijgbaar zijn, waarop iedei stukje grond
zorgvuldig staat geteekend. Wanneer de
Duitsche oifficier dwaas geuoeg geweest
is om zich onder verdenking van spiounage
te brengen, dau belioordeu de Britsche
autoriteiten zoo verstandig te zijn, hem van
zijn gekheid te overtuigen door hem een
prentbriefkaart en een stafkaart van het
terrein cadeau te doen. Aldua sommige
bladen.
Een ietwat romantisch tintje krijgt de
zaak doordat er „een vrouw iu het spel'-
blijkt te zijn. Een jongedame do naam
wordt verzwegen heeft aan de Daily
Telegraph meegedeeld, dat, dank zij haar
werkzaamheid, de spion gepakt is. Dit
blad was er namelijk achter gekomen dat
Helm's kamer in Portsmouth door een
dame voor hem gehuurd was, het heeft de
dame opgezocht en van haar vernomen
hoe alles gegaan is. „Eenigen tijd ge
leden" vertelde zij aan den journalist
„maakte ik in Coblenz kennis met een
Duit8ch luitenant en was spoedig met hem
op vrij intiemen voet. Ik plaagde hem met
zijn liefde voor Engelsche meisjes en hij
vertelde van zijn reizen in ons laud, en
toen ik hem vroeg wat hij daar toch deed,
antwoordde hij dat hjj door zijn superieuren
naar Engeland gezonden werd. Dat vond
ik al zeer verdacht. Toon ik een tijdje