WEERBERICHT.
Thermometerstand
BINNENLAND.
KUNST EN WETEN8CHAPPËr"
DE TROONREDE.
"STADSNIEUWS.
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. NED. MET. INSTITUUT
Opgemaakt voorm. 10.50 uur.
De Bilt, 20 September 1910.
Hoogste barometerstand 772.1 m.M. to
Valencia laagste 754.4 te Wisby.
Verwachting tot den avond van 21 Sep
tember 1910. Matige meest N.W-.lijke wind.
Gesteldheid van do lucht: Zwaar bewolkt,
waarschijnlijk enkele regenbuien.
Temperatuurdezelfde.
Barometerstand te AMERSFOOpX
Barometerstand hedenmiddag te 12 uur
765 mM.
Vorige stand te 12 uur 763 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 66
Laagste hedennachtF. 45
Hedenmiddag 12 uurF. 58
AMERSFOORTSCHE
BAD- EN ZWEMINRICHTING.
TEMPERATUUR van het water op Dins
dag 20 Sept. des morgens 7 uur is 56" F.
strijdenden op, of juichten hen toe. Het
woeste tooneel duurde wel een half uur.
Toen weid de orde hersteld door troepen,
die gerequireerd waren en de Kamer be
zetten.
Toen nam Dragoumis het wooid om zijn
redevoering te houden, waarin hij verzocht
verschillen van moeuing niet met vuisten,
maar door bespreking en stemming te be
slechten. De tegenstanders van de grond
wettelijk voorgeschreven eedsformule kon
den, als het tijdstip daartoe was gekomen,
hun denkbeelden uiteenzetten, maar moch
ten niemand beletten den wettelijk voor
geschreven eed af te leggen.
Hij verzocht de afgevaardigden meer
rekening te willen houden met de waar
digheid der Nationale Vergadering en met
den moeilijken toestand, waarin de Griek-
sche natie zich bevindt. Zoo de Nationale
Vergadering wil besluiten zich iu een Con
stituante te veranderen, zal de regeering
aftreden.
EEN HOOGLEERAARSBENOEMING.
Een hier ter stede verschijnend blad
aldus schrijft het Nieuws van den Dag -
beweert, in tegenstelling met de mededee-
lingen van Het Volk over de benoeming
van dr. Sleeswijk tot hooglceraar aan de
Technische Hoogeschool te Delft, dat niet
dr. Heijermans, maar wel degelijk dr. Slees-
wijk no. 1 op de voordracht stond.
Hoewel do voordracht natuurlijk geheim
moet blijven, wordt ons van zeer goed
ingelichte zijde verzekerd, dat deze laatste
voorstelling onjuist is, en het bericht van
Het Volk, dat dr. Heijermans no. 1 stond,
en dus gepasseerd werd, niet mag worden
ontkend.
REKENKAMER-HUMOR.
In het verslag van de Rekenkamer over
1909 wordt het volgende geval verhaald.
Een der gedelegeerden van de Neder-
landsche regeering naar het Americanisten
kongres van 9— 14 September 1908 te
Wecnen gehouden, had deelgenomen aan
een uitstapje naar Hongarije, Bosnië eu
Herzegowina en biaclit dat in rekening,
zoodat hij 22 dagen verblijfkosten opeischte.
De Rekenkamer, meenende dat dit uit
stapje slechts in ver verwijderd verband
Btoud met de opdracht van den gedelegeer
de maakte bezwaren. De minister meende
echter dat het uitstapje wel vergoed kon
worden en legde ter staving van het ethno
raphisch (volkenkundig) belang daarvan,
over een program van het uitstapje, waar
op o.a. voorkwam. Bezoek aan een Harem"
te Sarajevo.
Na dit gezien te hebben kon, zoo deelt
de Rekenkamer mee, niet langer ontkend
worden dat de uitgaaf viel in de omschrij
ving van het desbetreffende begrootingsar-
tikel, luidend: „Uitgaven en subsidicn voor
oudernemingen van wetenschap en kunst
en hare aanmoediging", eu z(j moest tot
vereffening van den post overgaan.
Zij veroorloofde zich evenwel de opmer
king dat zij niet recht vermocht in te zien
wat dit met een Americanisten-kongres,
dat handelen moet over Amerika, te maken
had!
KEURINGSDIENST "VAN VOEDINGS
MIDDELEN.
In een in Januari 1909 te Hengelo
gehouden vergaderiug, werd op initiatief
van B. en "W, van Almelo, een commissie
benoemd om do wenscholijkheid en de mo-,
gelijkheid van een keuringsdienst voor voe
dingsmiddelen in Twente te onderzoeken.
De commissie heeft thans voorgesteld.
Ie. te bevorderen dat in elke gemeente
een toezicht op levens- en verbruiksartikelen
worde in het leven geroepen; 2e. voorloopig
nog geen afzonderlijken keuringsdienst,
noch in elke gemeente afzonderlijk, noch
voor alle te zamen in te stellen, maar,
om de mogelijkheid voor later daartoe
open te laten, thans bij wijze vau proef
voor een bepaalden tijd, bv. van twee jaren
gezamenlijk aan te sluiten bij den Centraleu
keurigsdienst van Voedingsmiddelen en
Gebruiksartikelen voor Ned. Gemeenten te
Rotterdam.
DEN GULDEN WINCKEL.
Negende jaargaug No. 9.
Inhoud: Onze Schrijvers: Bij Johan
de Meester, door Aty Brunt (met portret
en illustraties); Duitscho Letteren: Richard
Schaukal, door Herman Poort (met portret);
Oude Boeken, door F. Bezemer (met illu
stratie); Kantteekeuingen bij de Literatuur
van den Dag, door Gerard van Eckeren;
Boekenschouw, door Ida Haakman; Lexi-
cographische Mededeeliugen, door J. D.
C. van Dokkum (met miniatuur portret).;
Letterkundig leven uit de Tijdschriften.
Het eerste wat ons bij het lezen van
deze troonrede treft is de weinig „ge
soigneerde" stijl. Nu moge stijl niet het
eerste zijn waarop men in eeu staatsstuk
heeft te letten, men had toch zonder veel
moeite wat meer verband in die verschd-
lende zinnen, die nu als droog zand aan
elkaar hangen, kunnen brengen.
Maar ook in andere opzichten kan deze
rede ons niet voldoen.
In de eerste plaats wordt gezegd, dat
„tot dekking van het zeer aanzienlijk tekort
op den aanstaanden dienst toevlucht zal
worden genomen tot dezelfde tijdelijke
maatregelen, als voor het loopend dienstjaar
is geschied".
Dat beteekent natuurlijk, dat de opcenten
op de vermogensbelasting blijven bestaan.
Toen destijds bet ministerie De Meester
voor het eerst dezen maatregel voorstelde,
klonk het als uit één mond van clericale
zijde, dat die opcenten stellig blijvend
zouden zijn en had men nauwelijks inkt
genoeg om zulks af te keuren.
Maar het volgend jaar verdwenen de
opcenten.
En nu is het een ministerie van rechts'
dat eveneens zijn toevlucht nam tot dezen
maatregel, maar in 1909 verdwenen ze
niet en sprak men van een „voortzetting"
dier opcenten. En nu prijken ze weer in
de troonrede.
Men zal zich nu toch wel een weinig
gaan schamen over het lawaai dat men
destijds over die opcenten maakte, toen ze
van links werden voorgesteld,
Binnenkort zal het reeds vroeger aange
kondigde ontwerp tot herziening van het
tarief van invoerrechten de Kamer bereiken,
heet het. In de vorige troonrede ver
trouwde het kabinet, dat dit ontwerp nog
voor den afloop van bet zittingsjaar zou
kunnen tyorden ingediend.
We hopen van harte, dal bet ook dit
jaar bij een dreigen mogen blijvende
algemeene inkomstenbelasting, die reeds in
de vorige troonrede „in bewerking" was,
is ons liever.
Aangezien do afdoening van de eigen
lijke sociale wetten betreffende de arbeiders
verzekeringen moet wachten op de indiening
van de voorstellen wegens ouderdoms en
invaliditeitsverzekering, doet ons de toezeg
ging dat deze laatste de Kamer zullen
bereiken, veel genoegen, al hadden we
liever gezien, dat ze de Kamer nog dit
jaar zouden bereiken. De stof stond reeds
op het groote werk-program van 1901.
Wat verder wordt aangekondigd ligt
voornamenlyk in de neutrale zóne en we
missen de uitdrukking van het vorig jaar:
„evenals tot hiertoe blijft de regeering naai
de toepassing van christelijke rechtsbegin
selen streven." Als nu ook maar het geloof,
'dat men iu dit opzicht iets anders zoo
willen dan liberale regeeringen is verdwenen.
TjAls men deze rede ontdoet van alle
traditioneele franje, blijft er behalve de
toezegging in zake de eedsquaestie, niet
veel over.
Wat niet zeggen wil, dat ons geen ver
rassingen te wachten staan, want in de
vorige troonrede was met geen woord
gerept over de kustverdediging en toch
hebben we het voorstel van de veertig
millioen gekregen 1
Als dergelijke zaken uieer voorkomen,
zal men troonreden in 't vervolg met minder
belangstelling tegemoet zien.
GEMEENTEBEGROOTING.
De nota van Burgemeester eu Wethou
ders behoorende bij de thans in druk ver
schenen Begrooting voor 1911, luidt als
volgt
Onder aanbieding van de Ontwerp-be-
grooting van ontvangsten en uitgaven voor
1911, met daarbij behoorende Memoi ie van
toelichting, hebben wij de eer U nog op
het volgende te wijzen.
Terwijl de raming van de gewone
ontvangsten en uitgaveu voor 1910 bedroeg
f 614 100 39 heeft deze voor het jaar 1911
het cijfer f 650 835.74 bereikteene stijging
derhalve van f 367 35.35
Verdeeld naar de verschillende hoofd
stukken is deze stijging als volgt te ver-
deelen
ONTVANGSTEN.
Hooger geraamd.
Hoofdstuk I Ontvangsten we
gens vroegere dien
sten f 2300.—
II Inkomsten uit be
zittingen 1318.57s
HI Inkomsten wogenB
diensten, door de
gemeente bewe
zen 22139.
IV Opbrengst der
plaatselijke belas
tingen, niet onder
het vorige Hoofd
stuk vallende 3259.88s
V Uitkeering aan de
Gemeente 3166.15s
VI Ontvangsten van
verschillenden aard
en toevallige baten 5645.05s
UITGAVEN.
Hooger geraamd.
Hoofdstuk I Algemeen Bestuur
der Gemeente f 1574.20
in Kosten der open
bare veiligheid en
van de brandweer 2110.67
V Kosten van open
bare werken 12242.18s
VI Koscen van inrich
tingen van nijver
heid en bedrijf 9057.05
VII Kosten van onder
wijs 7073.25s
VIH Kosten van het
armwezen, mitsga
ders 6ubsidiën en
bijdragen aan on
derscheidene daar
mede in verband
staande instellin
gen 527.—
Hoofdst. XIII Andere uitgaven,
niet onder de vo
rige hoofdstukken
behoorende 4112.66
XIV Onvoorziene uit
gaven 3628.32
Lager geraamd.
Hoofdst. XI Rente en aflossing 938.12'
XII Kosten ter zake
van pensionnee-
ring enz. van Ge
meente - ambtena
ren en beambten 1242.
N.B. De posten, welke een kleiner
verschil dan f 250 opleveren met de vorige
Begrooting zijn buiten beschouwing ge
laten.
Zoowel in de Begrooting als in de
Momorie van toelichting is voor elk artikel
het verschil aangegeven met de Rekening
over 190'J eu de Begrooting over 1910.
Het zal daarbij uwe aandacht trekken, dat
zeer vele ontvangsten en uitgaven op andere
wijze gegroepeerd, gesplitst en samenge
voegd zijn, zulks voornamelijk ten gevolge
van het nieuw vastgestelde model voor de
begrootingen, dat op 11 Augustus 1910
ter kennis is gebracht van het Gemeente
bestuur. Ten einde deze vergelijking met
2 jaren te kunnen geven, was het derhalve
ook noodzakelijk, de ontvangsten en uit
gaven over de jaren 1909 eu 1910 op
geheel andore wijze te groepeereu en te
splitsen, dan deze in de Rekening en de
Begrooting voor die jaren voorkomen.
Het mag zeer zeker als een verblijdend
verschijnsel aangeteekeud worden, dat het
mogelijk is geweest, voor deze meerdere
uitgaven ontvangsten te kunnen aanwijzen
zonder belastingverhooging. Wij moeten
er evenwel op wijzen, dar slechts een be
trekkelijk gering gedeelte dezer inkomsten
gevonden zijn uit hooger opbrengst van
de inkomstenbelasting en opcenten op de
Rijksbelasting. Toch was het mogelijk,
ook de opbrengst van deze middelen hoo
ger te ramen.
Uit de Begrooting blijkt voorts, dat een
zeer belangrijk deel der ontvangsten te
danken is aan de nieuwe schoolgeldrege
ling voor de Hoogere Burgerschool. Deze
post van ontvangst toch kon ruim f 9000
hooger geraamd worden.
De winst voor de gasfabriek is f 4000
hooger geraamd dan voor 1910.
De meerdere uitgaven voor salaris ver
betering voor een groot aantal ambtenaren,
waarvoor wij ons voorstel heden bij U
indienden, zijn onder de uitgaven opgeno
men; eveneens die welke veroorzaakt ziju
door de verbetering der salarissen van de
werklieden.
Betreffende de stijging der uitgaven
voor openbare werken verwijzen wjj U in
't bijzonder naar de toelichting, gegeven
op volgnummer 1 der Begrooting.
Alvorens deze nota te sluiten, zij er nog
op gewezen, dat op de Begrooting voor
1912 eerst de invloed zal zijn waar te ne
men van oub voorstel betreffende de ver
bouwing van de Hoogere Burgerschool.
De rentebetaling en aflossing der hiervoor
aan te gane leening zal voor het eerst in
dat dienstjaar op de Begrooting verschijnen,
terwijl eveneens in het zelfde jaar de
eventueele uitgaven voor de Handelsschool
ten volle op de Gemeente zullen drukken.
Hieronder is een bedrag van f 4200
verschotten aan ambtenaren (volgnummer 53
en 241), dat feitelijk buiten beschouwing moet
blijven.
"Voor den Doopsgezinden Kring wordt
Zondag 25 Sept. a.s. een godsdienstoefe
ning gehouden, waarin als spreker zal
optreden Ds. E. M. ten Gate.
In de godsdienstoefening Zondag
a.s. in de Evang. Luth. Kerk te houden
zal als spreker optreden Ds. L. Schutte,
Evang. Luth. predikant te Amsterdam.
In de Remonstr. kerk zal Zondag
a.s. in plaats van Ds. G. J. Heering als
spreker optreden prof. dr. B. D. Eerdmans
van Leiden.
Blijkens kennisgeving vau Burg. en
Weth. is de voorbereiding van de werk
zaamheden betreffende de na te noemen
takken van dienst als volgt tusschen de
leden van hun College verdeeld:
a. Burgemeester gemeentereiniging,
openbare gezondheid, plantsoenen en be
plantingen;
b. Wethouder CeloBse: onderwijs en
armwezen;
c. Wethouder Kam: gasfabriek en open
bare werken (behalve plantsoenen en be
plantingen);
