WEERBERICHT.
Uit de Pers
STADSNIEUWS.
Thermometerstand
KUNSTNIEUWS.
GEMEENTERAAD.
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. NED. MET. INSTITUUT
Opgemaakt voorm 10.50 unr.
De Bilt, 20 October. 1910.
Hoogste barometerstand 768.5 m.M. te
Thorshavu, laagste 749.5 te Helder.
Verwachting tot den avond van 20 Oc
tober 1910. Veranderlijk, later matige tot
krachtige N.-westclijke wind.
Gesteldheid van de lucht: Veranderlijke
bewolking aanvankelijk nog buiig, koeler.
Temperatuur: Dezelfde.
iBarometerstand te AMERSFOOpT
753 m M.
Vorige stand te 12 uur 756 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 56
Laagste hedennachtF. 48
Hedenmiddag 12 uurF. 57
debat en stemming over een voorstel van
den voorzitter om morgen des avonds te
vergaderen voor de algemeene beschou
wingcu over de Bakkerswet. Dit voorstel
wordt met één stem meerderheid verworpen.
By heropening dor beraadslaging over
de suppletoire oorlogsbegrooting hooien we
ropliek van de heoren Smeengo en
Duymaer van Twist. De eerste wil terug
werkende kracht voor do salarissen, do
tweede blijft bezorgd voor duurte der hoofd-
administratie.
De heer Duys weet nog altijd niet, waarom
er zooveel maréchaussee in Apeldoorn zal
komen.
De heer Marchant vindt, dat de hoofd-
admiuistratie der maréchaussee er ovoqraiu
moet komon als die der rijksvcldwackt,
welke door de Kamer geweigerd werd.
De ministers van oorlog en justitie wijzen
op de noodwendigheid van maréchaussee
op het Loo, waar particulieren thans voor
de veiligheid zorgen, een onhoudbare onver
antwoordelijke toestand. Minister Cool zegt,
dat hij mot de hoofdadministratie geen
bepaald persoon op het oog heeft.
De heer Thomson stelt een vermindering
van f 1000 voor indien het artikel wordt
verworpen, opdat de hoofdadministratie geen
lokaal zal kunnen krijgen in de kazerne
te Apeldoorn,
Het artikel over de instelling der hoofd
administratie bij de marechaussee wordt
verworpen met 41 tegen 32 stemmen.
Hot amendement Thomson (geen lokaal
voor de hoofdadministratie mogelijk!) wordt
daarna verworpen met 38 tegen 35 stemmen.
De uitbreiding der kazerneering te Apel-
wordt aangenomen.
De heer Ter Laan vraagt of er niet te
veel tijd gewyd wordt aan corvee dienst.
Hij wil meer salaris voor de burgercorveeërs.
De minister zegt dat toe, indien de
burgercorveeërs voorgoed aangesteld ziju.
Thans is zuinigheid geraden.
De heer Verhey wil subsidie voor vrij
willigerskorpsen, waartoe hij een commissie
noodig acht.
Hiertegen heeft de minister geen bezwaar,
mits die korpsen bruikbaar zyn voor den
oorlog.
ONZE GULDEN.
De Standaard betoogt, dat ons land met
Rusland (dat zijn roebel heeft) alleen staat
in het ophouden van een hooge munt
eenheid.
Overal heeft men als eenheid de waarde
van ongeveer onze halve guldende mark,
de kroon, de franc, de shilling.
Natuurlyk zegt het blad i6 men
eldors niet zonder goede beweegredenen
tot deze muntveraudering overgegaan, want
zulk een verandering kost een hoog bedrag.
En al lag de beweegredenen voor deze
verandering ten deele ook in den buiten-
landschen handel, daarnaast stond toch het
motief om de duurte van het leven tegemoet
te komen. Wij leven dan ook duur, en
zoo men, de zeer grootc steden uitgezon
derd, den gewonen levensstandaard in
Zwitserland, België, enz. vergelijkt met
dien ten onzent, dan is het niet te looche
nen, dat wij in onze burgermaatschappij
duur huishouden. In Oostenrijk geven dau
ook zelfs de vroegere tegenstanders van
de kroon thans toe, dat de halveering van
den gulden baat gaf voor het bur gerleven
Dr. Lueger bijv., die onder de felste
tegenstanders van dezen maatregel was
verklaarde later aan ieder die hooren
wilde, dat hij door de uitkomst in het
practische leven ten eenenmale was be
schaamd.
Zou het dan niet tijd worden, nu de
klacht over de duurte van leven ook onder
ons steeds meer algemeen wordt, soort
gelijken maatregel in overweging te nemen
De schelling, mits dan van vijftig of zestig
cent, als eenheid, zou voor een een land
midden tusschen Engeland en Duitschland
in, in meer dat één opzicht aanbevelens
waard zijn.
DEN GULDEN WINCKEL.
Negende Jaargang No. 10.
inhoud:
De Literatuur-Beweging van '80, door
Johan Koning (met 7 portretten; Onze
Schrijvers: Bij Victor de Meyere, door
André de Ridder (met portret); Russische
Letteren, door Annie de Graaff; Tooneel:
Drie Zedespelen, door Simon B. Stokvis;
Boekenschouw, door Ida Haakman en
Felix Ortt; Lexicographische Mededeelin-
gen: A. A'etrino en Dr. E. D. Pyzel,
door J. D. C. van Dokkum (met 2 por
tretten); Letterkundig loven uit do Tijd
schriften.
Voortgezette vergadering op Woens
dag 5 October 1910.
Afwezig de heeren D. Ruijs en A. A.
Hamers.
Tot rapporteur wordt benoemd de heer
S. J. van Duinen.
Aan de orde wordt gesteld de Gemeente-
begrooting voor het dienstjaar 1911.
Een lid nreont, dat drio onderwerpen
dringend voorziening eischcn, nl. de toe
stand van de vischmarkt, het ontbreken
eener melkverordeumg, en de rioleeiing.
Door persoon'ijke waarneming heeft hij
zich overtuigd, dat de toestand op de visch
markt onhoudbaar is. De visch, welke
's avonds aangeveerd wordt, is in goeden
toestand na het vcblijf gedurende den
nacht in krotten, is de visch den volgeu
den morgen ondeugdelijk.
Ook de verlicbtmg is er treurig.
Geantwoord wordt, dat een reorganisatie
in bewerking is.
Voorts vraagt voornoemd lid of de in
diening eener Melkverordening, welke
reeds jaren in voorbere'ding is, spoedig
verwacht kan worden.
Een arder lid antwoordt, dat men bij
het ontwerpen eener degelijke verordening
gestuit is op pract:sche bezwaren.
De to geven voorschriften kunnen in de
eerste plaats gericht ziju op de voedings
waarde; men kan dus bepalen, dat de
melk een zeker vetgeha'te moet hebben.
Bovendien kon men, door voorschriften
trachten te bevorderen, dat de melk zoo
rein mogelijk aan den verbruiker wordt
afgeleverd.
Het vetgehalte is niet constant; het
varieert naar gehng van bet jaargetijde.
Daarom kan men geen te hoog vetgehalte
voorschrijven. Bovendien brengt het voor
schrijven van ecu vetgehalte het bezwaar
mede, dat getracht zal worden het voor
geschreven gehalte niet te overschrijden,
terwijl juist de melk van goede melkleve-
ranciers een veel hooger vetgehalte aan
wijst. Wil men voorschriften geven aan
gaande de behardehng van de melk, dan
zal men moe.en letten op alle phasen,
waarin de melk verkeert, vanaf het oogen-
blik, dat zij gewonnen wordt tot het
oogenblik van verkoop. Voorschriften zullen
dus worden gegeven betreffende den ge
zondheidstoestand van de melkers, het
soort water waarmee de emmers gespoeld
worden, de zindelijkheid op de boerderij,
de kannen waarmee de melk vervoerd
wordt, de reinheid van den winkel waarin
de melk verkocht wordt, enz.
Een dergelijke controle is wel mogelijk
in eigen Gemeente; maar welke waarborgen
zal men hebben, dat de melk, welke van
buiten wordt aangevoerd, overeenkomstig
de voorschriften is behandeld
Een radicaal middel zou zijn den mr ik
invoer te verbieden. Maar dat is niet uit
voerbaar.
Men zal zich dus tot de omliggende
Gemeenten moeten wenden en hunne mode
werking moeteu vragen om te zorgen, dat
de melk, welke uit hunne Gemeente wordt
ingevoerd,, zoo zuiver mogelyk behandeld is.
Nu is gebleken, dat de Gemeentebesturen
dier Gemeenten weinig voor het onderwerp
voelen. De eenige wijze om te slagen is,
dat Provinciale voorschriften worden gege
ven. Doch zelfs in eene Provincie, waar
men getracht heeft dit onderwerp te regelen
is men afgesmit op practische bezwaren.
Aangaande de rioleering merkt het
meergenoemd lid op, dat men eerlang tot
rioleering o. a. van het Bergkwartier zal
moeten overgaan.
Hij erkent, dat de oplossing van dit
vraagstuk met het oog op den afvoer en
de kosten zeer moeilijk is. Hij beveelt
niettemin dit vraagstuk bij voortduring in
do aandacht van Burgemeester eu Wet
houders aan.
Een lid meent, dat het toekennen van
presentiegeld aan de Raadsleden een eisch
van dezen t'jd is. Hij verzoekt Burge
meester en Wethouders deze kwestie voor
volgende jaren te willen overwegen.
Een ander lid merkt op, dat het verbod
tot het rijden van voetpaden slecht wordt
nageleefd. Hij zou gaarne zien, dat de
politie in dat opzicht met strengheid
optrad.
Thans wordt overgegaan tot do artikels-
gewijze behandeling der Begrootiug.
Een lid vraagt of het officeele Raads
verslag niet vroeger kan verschijnen.
Hij verklaart niet te begrijpen waar de
oorzaak kan schuilen, waardoor dit verslag
zulk een langen tijd na de vergaderingen
verschijnt. Op de drukkerij, eene couranten-
drukkerij, is er alles op ingericht, snel te
kunnen werken.
De plaatselijke bladen beijveren zich om
zoo spoedig mogelijk een verslag te geven.
Toch vraagt men ten slotte naar het
officieele verslag.
Om te voorkomen, dat tengevolge van
minder juist weergeven verkeerde opiuies
zich vestigen, is het wenschelijk, dat het
officieele verslag zoo spoedig mogelijk
verschijnt.
Een lid vraagt of de onderhoud en aar-
meubelen Raadhuis post niet te laag begroot
is met het oog op de aaustaaude uitbreiding
van het aantal Raadsleden, |leugevolge
waarvan de Raadzaal te klem zal worden.
Een lid meent, dat op deze post be
zuinigd kan worden, indien de leden der
sternbureaux om beurten tegen het mid
daguur naar hun gaau.
De Burgemeester wijst op het nut,
dat de politiehonden afwerpen bij bet
opspo'en van misdiijveu. In vele Gemeen
ten worden tegenwoordig gratificatiën
toegekend aan politie beambten, die met
goed gevolg een hond hebben gedresseerd.
De gratificatie wordt uitgekeerd, nadat
proeven van bekwaamheid zijn afgelegd,
ïlij vraagt het gevoelen der afdeeling om
ook in deze Gemeente een bedrag beschik
baar te stellen voor genoemd doel.
Algemeen kan men zich hiermede
vereeuigen.
De afdeeling vereenigt zich met het
standpunt, hetwelk B. en W. hebben inge
nomen ten opzichte van het door de
Gezondheids-commissie begeerde persentie-
geld.
Een lid merkt op, dat de Koningsstraat
eene andere wijze van bestratiug dringend
noodig heeft.
Hij vestigt hierop de aandacht voor een
volgend jaar.
De Burgemeester merkt op, dat de
winkelstraten in aanzieu zeer zouden win
nen, indien aan weerszijden een trottoir
werd aangebracht. De eigenaren der winkels
zouden hiertoe moeten medewerken, door-
hunne stoepen af te afstaan. Wauneer de
afdeeling voor dit denkbeeld iets gevoelt,
zouden B. en W. kunnen beginnen met
de Langestraat en besprekingen voeren
met de wirrkeleigenaars.
Algemeene sympathie wordt met dit
denkbeeld uitgesproken.
Met grootc erkentelijkheid heeft de
afdeeling kennis genomen van hetgeen
een „belangstellend ingezetene" op zijoe
kosten ten behoeve van „Birkhoven" heeft
doen verrichten.
Een lid meent, dat de goot langs de
stoep in de Utrechtschestraat zyne reuk
organen dikwijls minder aangenaam prikkelt.
Hij zou daarom wenschen, dat de goot
werd weggenomen.
Een lid vraagt of de post betreffende
het Zuureinde niet kan vei vallen, door
aldaar tot demping over te gaan.
De ontvangsten geven geen aanleiding
tot nadere bcspvekingen.
Daarna is do vergadering gesloten.
De Rapporteur,
S. J. VAN DUINEN.
VROUWENKIESRECHT.
Gisterenavond hield de afdeeling Amersf.
vau de Vereeuiging voor Vrouwenkiesrecht
een openbare vergadering in de Arend,
waarin als spreker optrad de heer P. J.
Oud van 's Gravenhage, met het onderwerp:
De houding der verschillende politieke
partijen met betrekking tot het Vrouwen
kiesrecht.
Te ruim acht uur opende rnej. H. M.
S. J. de Holl mot een woord van welkom
de tweede openbare vergadering der af
deeling. Met genoegen constateerde zij den
gestanigen vooruitgang der vereenigiug en
naar zy hoopte zouden er ouder de aan
wezigen ook zijn, die mede wilden werken
dezen groei nog te doen toenemen.
Hierna zongen de dames Kamerling
van Vollenjoven en Smit, begeleid door
mej. Busquet eenige liederen, dio terecht
veel bijval vonden en dau ook luide werden
toegejuicht.
De heer Oud daarna het -.woord
verkrijgende wees er op dat by den
strijd ter verkrijging van vrouwen
kiesrecht van groot belang is, te weten
hoe zij, die dat kiesrecht moeten geven
dus de leden der Eerste en Tweede Kamer,
er over denken. Vandaar het onderwerp
hoe de verschillende politieke partyen er
tegenover staan. Eerst schetste Spr.
hoe het kiesrecht in ons land is geworden
en hoe het in den loop der tijden is
gegroeid. Voor de Fiansche revolutie
had het volk absoluut geen invloed op de
regeering. In de 18de eeuw is het streven
gekomen om het volk invloed op 's lands
bestuur te doen toekomon, welk streven
ziju boogtepuut vond in de Fransche
revolutie. Deze bracht echter alleen het
kiesrecht voor de mannen eu toen de
revolutie naar onB land oversioeg dacht
men er ook niet aan den vrouwen het
kiesrecht toe te kennen. Het tydperk
18141848 is voor den strijd voor vrouwen
kiesrecht absoluut van geen belang. In
'48 kregen we echter in de grondwet de
rechtstreeksche verkiezing waarby alle
Nederlanders tot do stembus werden
toegelaten, mits 23 jaar oud en een zekere
belasting betalende. De grondwet van '48
sloot dus eigenlijk de vrouwen niet uit.
Daarom vroeg een 30 jaar geleden Dr.
Aletta Jacobs ook plaatsing op de kiezers
lijst, maar de rechter besliste toen dat met
het woord Nederlander was bedoeld manne
lijke Nederlander. En meer moderne ideeën
hebbend rechter zou echter anders kunnen
beslissen, vandaar dat in '87 de vrouwen
beslist werden uitgesloten en het woord
mannelijk werd ingevoegd. Van dien tijd
af is dus do grondwet een onoverkomelijke
hinderpaal voor de toekenning van het
vrouwenkiesrecht. Is er daarna in de Staten-
Generaal niet veel meer over deze kwestie
gesproken, zooveel te ineer daar buiten.
In 1901 schreven de Vrijzinnig Democraten
onomwonden in hun program het verkrijgen
van het vrouwenkiesrecht. En in 1903
stelden ze voor art. 80 der Grondwet te
wijzigen, opdat de strijd voor vrouwenkies
recht zou kunnen beslist worden by de
kieswet. De Vrijz. Dem. Bond zegt, dat
het beginsel der democratie rust op do
gelijkheid van man en vrouw voor de wet.
Na de vrijz, dem. zijn de sociaaldemo
craten gekomen met een voorstel tot in
voering van vrouwenkiesrecht. In dat voor
stel wordt weerlegd het bezwaar, dat zoo
weinig vrouwen om het kiesrecht vragen.
Daartegenover wordt aangevoerd, dat de
stryd er voor nog van zoo korten datum
is, dat, met het oog óp het bekende con
servatisme der Nederlanders, het geen ver
wondering kan baren, dat nog niet meerdere
vrouwen het kiesrecht willen. Trouwens
in de laatste jaren hebben de vrouwen be-
