DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No, 261.
7e JAARGANG
Lijkverbranding.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
LANDER.
Hoofdredacteur R. O. BIJKES8.
Rnrenu: KYEIKK H.iAO 6. Telef. Interc. 18».
Abonnementsprijs:
Per jaarf4.Fianco per
post id. f 5.60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Prijs der Advertentiën
Yan 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08.
Be'tcn hot Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bjj
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing vau advert. eu reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen- en Buitenlandseh Advert.- bureau D, Y. ALTA, Warmoesstr. 76- 78j Amsterdam
De vereeniging voor lijkveibranding iu
Engeland, die sedert jaren een uitvoerige
propaganda voert en er in geslaagd is, de
belangstelling in deze aangelegenheid in
Eugeland tot een groote hoogte op te
voeren, heeft onlangs opnieuw 10000
brochures verspreid over de crematie in
Groot-Brittaniö.
Deze orochure geeft een korte geschiedenis
van de crematie-beweging, een beschrijving
van Engelache verbrandingsovens en talrijke
inlichtingen van practischcn aard, waaronder
ook den tekst van de crematiewet van
1902 en de maatregelen van bestuur van
31 ilaart 1903. Dezelfde vereeniging stelt
ook lantaarnplaatjes ter beschikking van
vereenigingen en personen, die over dit
onderwerp voordrachten willen houden.
Het eerste crematorium is in Engeland
in 1885 te "Wolking geopend. In dezen
oven zjjn in 1885 drie lijken verbrand, in
1S90 54, in 1900 301, in 1909 105; totaal
van 1885—1909 3220. In 1S92 is een
tweede oveu geopend te Manchester, waar
in van dat jaar 1909 1348 verbrandingen
zijn geschied. In de volgende jaren zijn
nog 11 andere crematoria geopend, zoodat
er op het eind van 1909 13 iu werking
waren, waarin te zameu totaal 8121 ver
brandingen zijn geschied. De grootste
oven iB die te Golders Green, die in 1902
is geopend en waarin tot het eind van 19u9
2008 lijken waren verbrand.
De brochure bevat verder mededeeliugen
over de beweging in eenige andere landen.
Zoo zien wij bijv., wat Frankrijk betreft,
dat in het crematorium van Père Lachaise
tot het eind van 1909 meer dan 94.000
verbrandingen hadden plaats gehad, en dat
andere ovens in werking zijn te Eouen,
Rheirns, Lyon en Marseille.
In Duitschland worden thans 19 crema
toria geëxploiteerd, waarvan de grootste te
Chemnitz, Got ha te Hamburg. In 1909
zjjn in Duitschland 47779 lijkeu verbrand
waardoor een totaal van 23.000 is bereikt.
In België is de lijkverbranding nog niet
wettelijk veroorloofd, maar wordt door een
maandschrift een krachtige propaganda er
voor gemaakt. Te Brussel is in September
van dit jaar een internationaal congres
hierover gehoudeu.
Italië is een van de eerste landen geweest,
waarin lijkverbranding is uitgeoefend. De
beweging is in 1873 te Padua aangevan
gen, maar heeft sedert dien niet zoo groo-
ten voortgang gemaakt als aanvankelijk
werd verwacht, zoodat zij feitelijk bij dio
in Duitschland ten achtor staat. Het land
heeft op het oogenblik 28 crematoria,
waarin tot het eind van 1906 6251 lijk
verbrandingen hebben plaats gehad.
In Zwitserland zijn 5 ovens, waarvan de
grootste te Zurich, waarin tot het eind van
190S 2629 verbrandingen zijn geschied.
Uit de Vereenigde Staten heeft men geen
nauwkeurige opgaven kunnen verkrijgen,
omdat er niet, zooals in Engeland, een
centraal lichaam ,-oor de lijkverbranding
bestaat. Toch kon het bestaan van 35 cre
matoria worden geconstateerd, waarin tot
en met 1905 over de 31.000 verbrandiu-
gen hadden plaats gehad. De grootste
ovens ziju dio te Boston, Chicago, Cinciu-
natie, New York, Oakland Philadelphia
San Francisco ou St. Louis.
In Zuid-Amerika is alleen het bestaan
van crematoria te Bueuos-Ayros en te
Montevideo bekend.
Frankrijk.
De vcortien dagen staking op de Fran-
sche spoorwegen zijn den verschillenden
spoorwegmaatschappijen op een schade van
negen millioen francB komen te staan.
Dat cijfer is officieel aldus do Figaro
maar er zjjn ook andere waarvan geen
statistiek iB en die het toch interessant zou
zijn te kennen. Want die negen millioen
zijn slechts een klein deel van de schade,
geleden door de verschillende klassen der
maatschappij. Vooral voor Parjjs is dat
nadeel ontzaglijk geweest: de vreemdeling
werd afgeschrikt en dat beteekent een
desorganisatie en versombering van het
Parjjsche leven. Overal nadeel: iu den
schouwburg, het restaurant, de winkels,
hotels. Voeg daarbij het onmetelijk aautai
bestellingen die niet afgeleverd kouden
worden, de keeren dut de aansluiting aan
de boot werd gemist door goederen die
over zee gezonden moesten worden, en
men zal begrijpen hoe ontzaglijk de schade
is, die Frankrjjk heeft geleden door de
staking.
De Temps deelt mede, dat het een
en ander is uitgelekt betreffende het ge
rechtelijke onderzoek, in zake do jongste
spoorwegstaking.
Er zou dau zijn gebleken, uit brieven
van de voornaamste leiders der stakings
beweging, dat deze tot sabotage hebben
aangezet.
Verschillende spoorwegbeambten, die
wevens sabotage terecht moeten staan,
hebben schuld bekend, doch tevens ver
klaard, dat hunne handelingen het gevolg
waren van raadgevingen van ledon van het
stakingscomité.
In Frankrjjk blijft men officieren
oefenen in het besturen van de ééndekkers
en tweedekkers voor de luchtvloot en breidt
men deze zeer uit. Het Fransche leger zal
binnen vier maanden 50 aeroplane's en 12
bestuurbare ballons bezitten.
En om do bouwers van één- en twee
dekkers aan te moedigen, is een som van
zeshonderdduizend gulden beschikbaar ge
steld tot belooning vanmededingende firma's.
Iu October 1911 zullen de verschilleude
machines beproefd eu gekeurd worden.
Elke vliegmachine moet als minimum 190
Eng. mijlen zonder oponthoud kunnen
vliegen met een snelheid van 38 mijlen
por uur. De beste machine wordt door de
regeering gekocht, terwjjl de bouwer er
van 50,000 gulden premie ontvangt. Eu
bovendien zal hg tien aeroplane's a 20,000
gulden- per stuk mogen leveren.
Zoowel zee-officieren van het legor zullen
geoefend worden.
Dit geeft de richting aan voor elke
landsverdediging.
Zwitserland.
Uit Zurich wordt gemeld, dat do regee-
ringsraad b|j den kantonnalen raad een
voorstel heeft ingediend tot wijziging dor
constitutie in dien zin, dat voortaan alleen
armoede door eigen schuld iemand in de
uitoefening zjjner burgerschapsrechten zou
beperken.
Tot dusver deed elke bedeeling, hoe
gering ook iemand zjjn kiesrecht verliezen.
Verder wordt voorgesteld dat voortaan
op elke 2000 zielen een lid van den kan
tonnalen raad zal worden gekozen. Thans
komt op elke 1500 zielen een lid van
dezen raad.
En ten slotte zou omtrent het kiesrecht
een „blanco-artikel" in de constitutie wor-
deu gebracht, ten einde gelegenheid te
geven om bij de gewone wet het propor-
tioneele kies echt in te voeren.
Portugal.
Tijdens den opstand in Portugal heersch-
te in republiekeiiiBche kringen eonige on
gerustheid over de houding van de stad
Porio.
De ministers van binnenlandsche zaken
en oorlog hebben nu een bezoek aan die
stad gebracht. De ontvangst waB er uiterst
hartelijk.
De minister van oorlog zal na hot be
zoek aan de kazernes te Porto zijne reis
voortzetten naar andere steden in het
noorden van het land.
Spanje.
De groote mauifestatie der arbeiders
uit Sabadil, die in optocht naar Barcelona
zouden trekken, heeft niet plaats gehad.
De regeering had alle toegangswegen
naar Barcelona met militaire troepen bezet,
zoodat de arbeiders van de manifestatie
afzagen.
Slechts een kleine troep van een paar
honderd arbeiders poogde nog naar Barce
lona te komen, maar deze werd door
gendarmerie en soldaten verspreid.
Bruno La lo, de voorzitter der arbeiders
federatie, en Mercet, de voorzitter van den
metaalbcwerkersbond, zijn gevangen geno
men.
De laatste berichten luiden dat alles
rustig is te Sabadil.
Oostenrijk-HoNgarijï.
Te Weenen heeft Zondag een meeting
plaats gehad om te protesteeren tegen de
redevoering, die de burgemeester van Rome
onlangs heeft gehouden en te gelijker tijd
tegen de toestanden aan de Oostenrijksche
hoogscholen.
Ongeveer achtduizend personen, waar
onder een aantal kardiualcn, aartsbisschop
pen en bisschoppen, tijdelijk te Weenen
vertoevend voor de bisschopsconferentie,
namen aan de vergadering deel.
De onder-burgemeester Porzer hield een
redevoering, waarin hij de inneming van
Rome een schandvlek voor de nieuwe ge
schiedenis noemde. Hij wees er verder met
verontwaardiging op,dat niemand notitie had
genomen van het protest van den Paus tegen
bovengeuoemde rede. En daarom zou nu
het katholieke volk den ministers wijzen
welken weg zij moesten inslaan. De quaestie
van de onafhankelijkheid en onfeilbaarheid
van den Paus moest internationaal worden
behandeld.
Een motie in dien geest werd met bijna
algemeene stemmen aangenomen; slechts
enkele Duitecb-nationale studenten stemden
tegen.
Daardoor haalden dezen zich de woede
der vergaderden op den hals, die hen onder
groot tumult de deur uitdrongeu.
Amerika.
De besprekingen tusschen de vertegen
woordigers van de vereeniging van machi
nisten en de directies van 68 spoorweg
maatschappijen bewesten Chicago, over
den eisch tot verbetering van het lot dor
machinisten zijn afgebroken. De leden van
de vereeniging deelen medo, dat een
voorstel om tot staking over to gaan zal
worden ingediend.
Tegen de 46 Millioen.
Door een comité, bestaande uit de hee-
ren H. P. den Bouwmeester, wethouder
van Middelburg; H. G. Hammacher, lid
van de Staten van Zoeland; H. L. Gerth
van Wijk, leeraar Rijks Hoogero Burger
school; W. Hubregtse, particulier; W. L.
Ghjjssen, civiel-ingenieur; R. Borggreve,
leeraar Rijks Hoogere Burgerschool; C.
de Jough, winkelier en J. A. Pieters,
koopman, is een actie begonnen tegen het
wetsontwerp inzake do kustverdediging.
De comitéleden, die tot verschillendo
politieke partijen bohooron, wonen allen to
Middelburg, behalve de heer Hammacher,
die notaris te Groede is.
Door het comitié is van heden af tot
17 November in de voornaamste plaatsen
van Zeeland een adres aan do Tweede
Kamer ter teekening gelegd van don vol
genden inhoud:
„Geven met den meest verschuldigdon
eerbied te kennen, ondergeteekenden, allen
Nederlanders en wonende in do provincie
Zeeland,
dat zij met leedwezen hebben kennis
genomen van het bij uwe Kamer inge
diende wetsontwerp, strekkende om 46
millioen gulden beschikbaar te stellen voor
fortificatiën enz. ter meerdere versterking
onzer kusfen;
dat de tegenwoordige kustverdediging
reeds jaren bestaat en zich geen enkele
reden heeft voorgedaan om die te moeten
uitbreiden, wat bljjkt uit het oordeel van
deskundigen, die het ontwerp van wet
ontraden en zelfs middelen aanwijzen,
waardoor op min kostbare wijze 's lands
verdediging wordt gewaarborgd;
dat de uitbreiding dor kustverdediging
ook meer weerbare mannen zou oischen,
waardoor de uitgaven voor oorlog en ma
rine jaarlijks ourustbarend stijgen zouden
dat de belastingeu in do laatste jaren
door de uitvoering van verschillende wetten
zeer zijn verhoogd, zoodat eeno uitgaaf,
alB de bovengenoemde een enormen druk
op de belastingbetalende burgers zou teweeg
brengen, hetwelk adressanten ten zeerste
zouden betreuren;
dat zij met te meer klem dit request tot
u richten, omdat uit de Memorie vi.n Toe
lichting gebleken is, hoe zwak de Minister
van Oorlog zjjn ontwerp verdedigd heeft;
redenen, waarom adressanten zich tot u
wenden met het eerbiedige verzoek bedoeld
ontwerp te verwerpen, als zjjnde niet in
's lands belang".
Militaire Luchtvaart-Commissie.
De majoor Pelletier en de kapiteins Hui-
zer en v. d. Steur, leden der militaire com
missie voor de luchtvaart, hebben gelijk
w|j reeds meldden, in Berlijn de construc
tie der bestuurbare luchtballons bestudeerd
in de bekende Parseval fabricken en o.m.
onder leiding van den bekenden luchtschip
per Stelling een tocht ondernomen uiet den
Parseval-ballon. Twee der heeren hebben
