Uit de Pers
Rechtzaken,
STADSNIEUWS.
ALLERLEI.
WEERBERICHT.
Thermometerstand
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
KUNSTNIEUWS.
KERKNIEUWS.
terrein word verdacht gemaakt. In een
volgend nummer van do „Klok" werd die
ingezetene onder hetzelfde, opschrift door
eenige kerkeraadsleden verdedigd, waarbij
ook al weer in herinnering werden gebracht
de hiervoor bedoelde verwoede aanvallen
van ds. Boers en zijD enthousiaste aan
sporingen van den kansel als: „Op naar
de meeting" enz. Op dit schrijven der
kerkeraadsleden heeft het provinciaal kerk
bestuur gereageerd, met gevolg, dat na
getuigenverhoor de schorsing, thans voor
de 3e maal, feit werd.
De Papendrechtsche zaak.
Mr. van Hamel, do verdediger van Garst-
hagen, zendt het volgend ingezonden stuk
aan de bladen:
Ik moet uwe plaatsruimte vragen voor
de navolgende verklaring.
De „Nieuwe Rotterdamsche Courant" van
Woensdagmorgen 16 November 1.1. bevat
een „résumé der door den Rechter com
missaris genomen gehoorproeven" in do
Papendrechtsche strafzaak Ik moet dit
résumé als onjuist en tendentieus gestold
ten nadocle van den beklaagde kenschetsen,
zoodat het een verkeerd licht op de zaak
werpt.
De publicatie van dit tecdeutieuse stuk,
na afloop der terechtzittingen, is echter
daarom zoo verwonderlijk, omdat zij slechts
kan zijn mogelijk geworden door het» par
ket of de griffie bij het ArnhemBche Ge
rechtshof. Immers, de op de gehoorproeven
betrekking hebbende processen-verbaal zijn
ter terechtzitting niet voorgelezen en heb
ben dus ook niet een onderwerp van holt
debat kunnen uitmaken. Zij zijn gebleven-
in het niet-openbare dossier der instructie.
Waar ik in de overgifte ter publicatie
van het geuoemde onjuiste résumé, op een
oogenblik dat de zittingen afgeloopen zijn,
de kritiek van den rechter onmogelij k,
eene unfaire en tendentieuse handeling zie,
strekkende ter benadeeling van den be
klaagde en ter beïnvloeding van de hang eude
rechtszaak, heb ik den Minister van Jvastitje
dringend verzocht een ernstig onder» .oek in
te stellen, welke schending van do ambts
plicht hier heeft plaats gehad.
Hoogachtend..
Uw dw. dn.,
VAN. B.AMEL.
Naar wy vernemen zal het 1
Dec. a.s. 25 jaar geleden zijn dat de heer
G. Dekker als klerk in dienst der gemeente
Amersfoort trad. De heer Dekker, thans
commicB ter secretarie, heeft in de verschil
lende functies door hem bekleed, zich
steeds doen kennen als den bereidwilligen
ambtenaar, aan wien vooral het publiek
veel te danken heeft. Volkomen toch op
do hoogte der zaken onze gemeente be
treffende, klopt men bij hem nimmer te
vergeefs aan om inlichtingen of goeden
raad. We houden er ons dan ook van
verzekerd, dat het den heer Dekker op
dien dag zeker niet aan blyken van belang
stelling zal ontbreken.
AGENDA.
1825 Nov. Cursus voor Vrouwenkiesrecht
in de Zwaan.
21 Nov. Uitvoering U. O. T. in Amicitia.
13 Dec. Toonkunst, Amicitia.
16 Dcc. Liedorenavoud van Julia Culp.
Merkwaardig gedrag eener
spin. Toen ik dezer dagen, schrijft J.
G. Zijlstra te Arnhem in „De Levende
Natuur", op een schoonen herfstmorgen
in mijn tuiutje liep, een sigaar opstak en
den lucifer achteloos wegwierp, kwam deze
toevallig terecht in een horizontaal geweven
s pinnoweb. Dadelijl: zag ik een grooto spin,
dje zich onder de bladeren van een heester
verscholen hield, voor den dag komen. Zij
'liep haastig naar den lucifer, scheen zich
even te bezinnen, teneinde de situatie van
het houtje op te nemen en schoof en
draaide het voorwerp harcr onrust heen en
weer, tot het eene eind boven een tamelyk
groote opening tusschen de draden was
gekomen. Daarop haastte de spin zich
i'angs andere draden naar het andere eind
v an den lucifer, werkte dit naar boven en
schoof meteen het houtje zóóver vooruit,
tot het, gehoorzaam aan de wet der
zwaartekracht, in verticale richting op den
grond viel. De spin verschool zich hierop
weer, alsof er niets gebeurd was.
Ik nam nu een tweede lucifer, en precies
op dezelfde wijze werd het stokje uit hot
web verwijderd, herhaalde de proef ten
derden male en wederom werd hetzelfde
systeem nauwkeurig gevolgd.
Het verwijderen van den lucifer was 't
werk van eenige seconden, deu laatsten
keer duurde het iets langer, daar het
houtje toen terecht kwam in het dicht
geweven gedeelte van het web en dus
eerst naar den kant gewerkt moest worden.
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. NED. MET. INSTITUUT
Opgemaakt voorm 10.50 uur.
De Bilt, 17 November. 1910.
Hoogste barometerstand 765.4 tn.M. te
Seydisfjord, laagste 741.2 te Aberdeen en
Duurosness.
Verwachting tot den avond van IS No
vember 1910. Meest matige Zuidclyde tot
Oostelijke wind.
Gesteldheid van de lucht: Toenemende
bewolking, waarschijnlijk regen of sneeuw.
Temperatuur: Dezolfde.
Barometerstand te AMERSFOORT
755 m.M.
Vorige stand te 12 uur 750 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 46
Laagste hedennachtF. 31
Hedenmiddag 12 uur F. 37
drag, zullen ontvangen de door de belas
tingschuldigen betaalde kosten van her
haald bevel en beslag, met dien verstande
dat gezamenlijk aan vast tractement en
bijverdiensten door ieder niet meer dan
f 2350 per jaar zal worden genoten. De
verzending der waarschuwingen zal dan
voortaan ook voorloopig als proef, op het
voorbeeld van het Rijk per post geschieden.
Jezuïeten in Nederland.
De part. corr. van de N. Rott. Ct. had
een onderhoud met den Portugeeschen
minister Machado, waaruit we het volgen
de vermelden:
„Wij bouwden," aldus do minister,
„tegen de macht van monarchie en gees
telijkheid de broederschap weer op.
Wij stelden het woord Fraternité weer in.
Dat werk, wij hebben het gedaan in onze
liefde voor Portugal, omdat wij de eer
van oudo roemrijke dagen te verdedigen
hadden, omdat wij onze vrijheid eischten
als een recht toekomend aan het volk der
twintigste eeuw. Wat Portugal nu wordt,
dat dankt het aan de geregelde organisatie,
aan de individueele vryheid, aan het werk,
en aan oeconomisch bestuur. Portugal was
ziek, de operatie is gelukt, de wonde heeft
slechts te genezen. De Koning is verbannen,
de Jezuïeten zijn weg.dat is de glo
rierijkste dag voor Portugal sinds eeuwen 1"
Bernardino Machado zweeg, hij had
zich, hoewel langzaam sprekend, eenigszins
opgewonden. En toen ik van 't papier
opzag en hij zwijgen bleef, zei ik:
„Die Jezuïten krygen wij nu, vandaag
zijn er weer 57 naar Holland vertrokken!"
„Ik beklaag uw land, mijnheer."
„Bij ons kunnen ze niet zooveel kwaad
doen, Excellentie, nooit dien grooten in
vloed krijgen!"
„Misschien niet, maar heeft u hier wel
eens de klokken hooren luiden P Welnu,
dat gaat zóó. Heel zacht èèn slag. nog
een.en nog een, heel langzaam en be
deesd! En dan plots heel wild vangt het
luider aan, machtig.alles overstemmend
te onverwacht! Zoo is ook de taktiek
der Jezuïeten, mijnheer,eerst zacht,
bijna onmerkbaar. dan mot woest ge
weld. Oppassen, oppassen! Ik beklaag het
laud, waar zij zich nestelen!"
De Papendrechtsche Strafzaak.
Het Weekbl van het Recht roert even
de Papendrechtsche strafzaak aan, schryft
echter eenige dagen respijt Doodig te heb
ben om een juist oordeel te kunnen geven.
Het blad geeft reeds nu een feitelijke
opmerking:
„Wie in deze dagen zijn ooren te luis
teren heeft gelegd, die heeft in breede krin
gen van niet-deskundigen, niet-juriBten en
niet-psychiaters, woorden van verbazing en
van ergernis kunnen opvangen, die heeft
van psychiaters kunnen hooren, dat zij met
bevreemding den arbeid hunner ambtge-
nooten hebben gevolgd, die heeft van
rechtsgeleerden een „Que Yadimus" kun
nen vernemen. Er is onrust gewekt door
hetgeen te Arnhem ie geschied, dit staat
als feit vast. En dat feit heeft op zichzelf
groote beteekenis."
Broedertwist.
Er is op aangedrongen van Roomschen
kant, dat Prov. Staten van Zeeland in de
plaats van oir. Godin de Beaufort aan do
Eerste Kamer een Roomach-Katholiek lid
zouden toevoegen.
Daaromtrent oordeelt de Standaard:
Als reden geeft uien op dat de Roomsehe
bevolking van Zeeland grootcr in het cijfer
is, dan die der anti-revolutionnairen en
christ.-hist. saam. Ja, zoo men de liberale
Rooinschen er bij rekent. Anders niet. In
het 5e district, men zag het nog pas in
1909 en 1910, en ten deele ook in hot4e
district, stemt eeu zeer groot deel der
Roomsehe kiezers steeds op den liberalen
candidaat. Die moet men alzoo van het
totaal afrekenen en dan komt de verhou
ding heel anders te staan; zóó anders dat
er geen denken aan is, om den zetel te
laten ontgaan.
En dit te minder, daar de Roomsehe
leden in de Eerste Kamer thans reeds 18
zetels bezetten, tegenover 14 die door
de anti-revolutionnairen en Chr-historischen
saam bezet zijn.
Op de bevolking van ons laod zijn de
Roomschen één derde, en één derde der
Eerste Kamer is nog geen 17 leden. Reeds
nu is het cijfer der Roomsch-Katbolieke
ledeu in de Eerste Kamer alzoo reeds iets
hooger, dan naar den maatstaf der bevol
king het geval zon moeten zijn: ook al
ware het, (wat niet zoo is) dat men allo
Roomsehe inwoners van ons land bij de
Roomsehe staatspartij kon rekenen.
Ons wil het daarom voorkomen, dat men
van lloorasche zijde wel zal doen, met van
deze pretentie af te zien.
Leo graaf Tolstoï. f
Leo Nicolajewitsj Tolstoï is gisteren te
Astapowo aan de gevolge eener longont
steking op 82-jarigen leeftijd overleden.
DEN GULDEN WINCKEL.
Negende jaargang. No. 11.
Inhoud: Adriaan van Oordt f, door
Gerard van Eckeren (met portret); Een
Zeventigjarige en zijne gave, door G. van
(met portret en facsimile); Lexicogra-
phische Mededeelingen, door J. D. C. van
Dokkum (met portret); Louis Couperus en
zijn jongste boek, door André de Ridder;
Tooneel (Marsyas), door Simon B Stokvis;
Boekenschouw, door Dr. Ch. F. Haje, H.
van Loon, Johan Koning en Gerard van
Eckeren (met 4 illustraties); Letterkundig
leven uit de Tijdschriften; Leestafel.
Do.miné geschorst.
Omtrent de schorsing van ds. Boers te
Roordahuizen worden vandaar de volgende
bijzonderheden aan de L. Ct meegedeeld:
De aanleiding was, dat ds. Boers getracht
heeft net kinderfeest, wegens de geboorte
van Prinses Juliana, zooveel mogelijk tegen
te werken, wat echter mislukte. Daarover
werd door een lid der kerk geklaagd bij
het classicaal bestuur, bij welke klacht
tevens werd gememoreerd de verwoede
aanvallen van ds. Boers op kapitaal en
maatschappelijke orde. Het classicaal be
stuur vond, naar het schijnt, de handelingen
van dien aard, dat ds. Boers vrij uit ging.
Hierop verscheen in de „Klok" van Juni
1909, onder het opschrift „De wraak van
een notaris of de mislukto kerkvoogd
penningmeester" een schrijven waarin de in
dat opschrift bedoelde persoon op kerkelijk
In de dezer dagen gohoudea vorgadering
van de afdeeling Amersfooiu der „Maat
schappij tot bevordering de- r Toonkunst"
zijn opgetreden als ondervoo-r zitter, de heer
W. A. van den Bovenkamy; als penning
meester de heer W. H. v. .Haselen en als
bibliothecaris de heer P. J. Hamers.
Te 's Gravenhage sl aagde gisteren
voor het examen wiskunde L.O. de heer
F. Beverloo, onderwijzer aan de openbare
school op Puntenburgj, alhier.
Maandagavond! geeft de Utrecbtscbe
Onderwijzers TooueeLveroeniging een uit
voering in Amicitia. Opgevoerd woré' dit
maal het blijspel „Eon groote nul". Afge
zien nog van het goede doel waarvoor
deze voorstelling wordt gegeven, meenen
we het bezoek toch reeds ten sterkste
kunnen aanraden. Bij vorige uitvoeringen
toch heeft de U. O. T. steeds aan het
immer talrijke publiek een hoogst aange-
uamen en genotvollen avond bezorgd, zoo
dat we ook nu weer gerust iets goeds
mogen verwachten.
Hedenmorgen tegen half twaalf dreven
de luchtballons „Amsterdam" en „Rotter
dam" in Noord-OosteHjke richting over
Amersfoort. Ze waren te Zeist opgestegen,
de Amsterdam met commandant luitenant
Ter Poorten en mcdevaardeis luitenant
Kraft, kapitein Vogelesang en jhr. Van
den Berch van Heemstede, en de „Rot
terdam" met commandant luitenant Van
Ileyst en medevaarders kapitein Insinger
en de heer Delia Mouton.
De maansverduistering van heden-
Dacht is ook alhier goed waar te nomen
geweest. De gedeeltelijke verduistering
trad te ruim elf uur, bij helderen hemel
in, torwijl de totale verduistering van kwart
na twaalf tot 10 minuten na één plaats
vond. Ook deze was goed zichtbaar ofschoon
zoo nu eu dan de maa n achter donkere
wolken schuil ging.
Doode hazen. Ook in Gro
ningen worden in het veld veel doode
hazen gevonden. En de geschoten exem
plaren hebben ternauwernood het halve
gewicht naar evenredigheid van hun grootte.
De jagers zeggen, dat do dieren aangetast
zijn door een besmettelijke ziekte, waardoor
zij de tering krygen, zeer licht worden en
6terven.
Handel in blanke slavinnen.
Op de Korte Hoogstraat te Rotterdam is
aangehouden de Spanjaard Petro R., van
beroep caféhouder, die Vrijdag j.l. twee
meisjes vau 17 jaar had ontvoerd en uit
Rotterdam naar België getransporteerd,
waar hij ze in een café in de schippers-
buurt te Antwerpen had ondergebracht.
Daar zijn zij door een hoofdagent der
zedenpolitie uit Rotterdam opgespoord,
uaar Rotterdam teruggebracht eu weder ter
beschikking van de ouders gesteld.
De Spanjaard is naar het Huis van
Bewaring overgebracht.
Zesvoudige moord om 60
F o o b e 1. Aan het „Berliner Tageblatt"
wordt uit Sint Petersburg geseind, dat
aldaar in een buis, in de nabyheid der
kazerne van het Ismailof-regiment, een
g-ruwelijke moord is gepleegd. Zondagmor
gen vond men den 37-jarigen ouden kleere-
m.iker, Israël Lebenstein, zijne 27-jaiïge
vrouw, Minua, en een bloedverwant van
deze, een kleermaker, genaamd Scligmann
en twee leerlingen, vermoord in hun bed.
De moordenaar heeft met een strykyzer
of inet een andor zwaar voorwerp, den
slapenden den schedel verbryzeld.
Verdacht wordt een vroeger leerling van
Lebenstein, die wegens oneerlijkheid was
ontslagen.
De moordenaar stal na het plegon der
misdaad 60 roebels.
Een pseud o-graaf. Verleden
jaar September is te Londen een rjjke
Amerikaansche jonge dame, Irma Kilgal-
len, dochter van den „staalkoning* Kil-