DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No, 284.
MAANDAG 5 DECEMBER 1910.
7e JAARGANG
EEN VRIJWILLIGE BRANDWEER.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
DE EEMLANDER.
Hooi <1 redacteur R. BIJKES8.
Abonnementsprijs:
Per jaarf 4.Franco per
post id. f5.60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
ftnrean: KLEINE HtIO 6. Telef. Interc. 18».
Prijs der Advertentiën:
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bjj
abonnoment belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en red, van bnitonhe, kanton Amersfoort in dit btad i., „uusloitencT gerechtigd het Atg. Binnen-en tinitentandsch Advert.- bureau D. V. ALTA, Warmoe»,,. 76-
Nn het vaststaat, dat Amersfoort een
eigen waterleiding zal krijgen, is reeds
een paar malen in dit blad de opmerking
gemaakt, dat nu een vrijwillige brandweer
hier juist op baar plaats zou zijn.
Wij onderschrijven dit oordeel volkomen.
Wg weten echter ook, dat men ten Stad-
huize om welke reden precies, mag de
homel weten zeer tegen een dergelijke
instelling is. Zoo zelfs, dat, tocu in de
Raadsvergadering de quaestio van de reor
ganisatie onzer Brandweer ter sprake kwam,
de voorzitter, nog voor dat de hoer van
Kalken er over gesproken had, de meening
uitte, dat het toch wel niet de bedoeling
zou zjjn, de vrij.villige weer in 't leven te
roopen. En de heer Plomp snelde spoedig
ter hulpe en decreteerde dat er, bij een
eigen waterloiding geen plaats meer was
voor een vrijwillige brandweer.
We zouden de heeren, die zoo ijveren
tegen dit instituut, eens een artikel in
Haarlem 8 Dagblad ter lezing willen geven;
misschien dat dit hen tot nadenken zou
Btemmen.
Als ze vooringeuomen zijn, baat het
natuurlijk niet, maar dan mag het publiek
toch wel eens weten, hoe nuttig de vrij
willige brandweer in Haarlem werkt
Het artikel is geschreven naar aanleiding
van een ingezonden stuk, waarin do mee
ning werd uitgesproken, dat voor Haarlem
langzamerhand de tijd zou zijn aangebro
ken, om een stoombrandspuit aan te schaf
fen, met een beroepsbrandweer.
Haarlem's, Dagblad zegt hierop:
„Laat ons toch wijzer wezen en liever
uit de nuchtere feiten en cijfers de
overtuiging putten, dat Haarlem op dit
oogenblik door haar vrijwillige
brandweer uitstekend wordt bewaakt,
zoodat een beroepsbrandweer met al
haar aanhang eenvoudig geldverkwrêting
wezen zou.
Eerst een klein feit, dat evenwel zeer
veel beteekent.
In 1900 i6 namelijk voor de laatste
maal de brandklok geluid.
Wat dat beteekent?
Eonvoudig dit, dat we sedert 1900
geen zeer ernstigen brand hebben gehad;
de klok heeft toen het laatst geluid voor
den brand bij de firma Fruijtier op de
Heerenvest.
Dit verdient toelichting.
Wanneer op dit oogenblik bij de politie
voor brand wordt gealarmeerd dan
trekken ten allerspoedigste uit:
de paardenslangenwagen, bijgenaamd
Jetje, die vier slangen meevoert, de
ladderwagen met twee elangen, spiiit 10
en 10 A, alles samen tien Blangen op
do waterleiding.
Is de brand in de nabijheid van een van
de hulpbureaux van politie, dan komt er
nog een slangenwagcntje te hulp.
Meermalen is gebleken, hoe snel na het
uitbreken van een brand de paardenslan
genwagen op de plaats aanwezig kan zjjn,
en de vlugheid van de bemanning van spuit
10 en 10 a [Dit zijn de jonge vrijwilligers.
Red. Eernl.] is spreekwoordelijk geworden.
Bovendien kan veel vlugger dan vroeger
water worden gegeven: alles wat er te doen
valt, is de slangen uit te loopen, zoodat ze
niet in kronkels liggen, die aan te schroeven
on sssttt, in een ondeelbaar oogenblik
suizen de waterstralen omhoog. Alleen
wanneer deze in het vuur dikke waterstra
len uitwerpende slaDgenfamilie niet voldoen
de zou wezen, om den brand te blusschen
of te beperken, dan wordt de brandklok
geluid, dat wil zeggen: dan worden de ove
rige brandspuiten opgeroepen.
Welnu, dat is sedert 1900 niet gebeurd,
omdat het niet noodig was."
Een stoomspuit acht het blad geheel
ounoodig, omdat de waterleiding voor den
noodigeu druk zorgt, die met een kracht
van drie eu een half a driekwart atmosfeer
het water in de vlammen drijft.
Alleen voor zeer hooge gebouwen, als
de kerken, zou een stoomspuit van nut
kunnen zijn.
„Hier zou", schrijft Haarlem's Dagblad,
waarschijnlijk een stoomspuit goede
diensten kunnen bewijzen, door met
baar geweldigen druk een dergelijk
hoog gebouw als 't ware onder water
te zetten, maar daarvoor is een speciale
buis iurichtiug noodig, die zeer kostbaar
zou zijn, terwijl de stoomspuit zelf jaren
lang werkloos zou kunDen blijven.
Wijselijk bepaalt men zich daarom tot
het zoovee! mogelijk verkleinen van de
mogelijkheid van brand, vaardigt een
verbod van rooken uit, omringt het be
klimmen van den toren met allerlei waar
borgen en houdt vooral scherpe controle
op de mcnschen, door wier schuld de
meeste kerken en torens in vlammen zijn
opgegaan, de loodgieters.
Ook daarvoor heeft de afschaffing
van een atoomspuit dus geen zin En
de beroepsbrandweer is overbodig, zoo
lang er onder de ingezetenen worden
gevonden, die hun medeburgers den
gewichtigen dienst willen bewijzen, het
brandblnsschen te besturon. Uit do wij
ziging in den stafj die pas plaats heeft
gehad, mogen wij met waardeering
hebben opgemerkt, dat er zoodanige
menschen van goeden wille nog te
vinden zijn.
Dat alles mag men hier in Amersfoort
ook wel eens overwegen, alvorens te
besluiten tot het aanschaffen van een dure
motorspuit, die daarentegen dikwijls zal
haperen juist op een critiek moment
en alvorens bij voorbaat de onschatbare
hulp van vrijwilligers af te wijzen Want
wij zijn er van overtuigd, dat, al heeft
men ze hier ook niet naar waar ie weten
te schatten, er toch nog onder ouze inge
zetenen worden gevonden, die hun mede
burgers den gewichtigen dienst willen
bewijzen, branden te helpen blusschen.
Daarenboven zal een vrijwillige brand
weer oneindig goedkoopor uitkomen voor
de gemeente. Dit laatste moet natuurlijk
bijzaak zijn, maar hoeveel een brand, waar
men niet tijdig bjj is, aan de gemeente kan
kosten, zal ieder duidelijk worden, als hij
de rekening inziet van den brand, in de
Kampstraat.
hun mliitairen dienst den ouderofficier
Feith iu diens woning overvallen, hem met
koud water begoten en zoodanig geranseld,
dat hij ernstige kwetsuren opliep. Do twee
woestelingen weiden door den krijgsraad
tot de buitengewoon zachte straf (het
waren Borussen) van acht dagen gevan-
nenis veroordeeld. Reeds dit vonni9 gaf
aanleiding tot scherpe critiek en tot verge
lijking met de ongehoord zware straffen,
die voortdurend worden uitgesproken over
arme recruten, die zich aan de oubedui
dendsto insubordinatie schuldig makcu. En
thans heeft de Keizer nog de onbegrijpe
lijke tactloosheid gehad dit vonnis nog
meer te verzachten. Het Berliner Tagoblatt
schrgft naar aanleidiug van dit ergerlijk
feit:
„De vraag dringt zich op wat er gebeurd
zou zijn als eens twee onderofficieren,
genaamd vou Quistorp en von Finkcnstcin
door een burgelijk onderdaan met een
nachtelijk bezoek vereerd, met stokken
bewerkt en zelfs verwond waren geworden.
Het recht van gratie der kroon is een
mooi diug, maar het komt wel wat al te
in het oog vallend den zoogenaamd
„edels en" ten goede; voor de zoogenaamd
minder edelen valt er weinig van te
bespeui.en.
Om hot ronduit te zeggen: de begena
diging der twee Borussen is een mi.-greep,
zoo erg als maar mogelijk is. Zij zal niet
nalaten de algemeen heerschendc opvatting
te bevestigen en te versterken, dat in
Pruisen voor een aantal hoogadelijke
families zoo ongeveer alles geoorloofd is
en dat de zware straffen slechts bestaan
voor het gemeene volk van burgera en
arbeiders".
Frankrijk.
Een besluit van de consistoriale congre
gatie gelast aan alle geestelijken binuen
vier maanden elke functie in R.-Katholieke
banken of financiëele instellingen door hun
vervuld neer te leggen en verbied hun voor
de toekomst dusdanige ambten zonder
speciale vergunning der Curie te aanvaarden.
Wel mogen de gecstelijkeu voortgaan do
oprichting van dergelijke instituten aan te
moedigen en te ondersteunen. Hetgeen
dus hier op neerkomt, dat de geestelijken
voor stroomannen moeten zorgen, die als
de zaken fout gaan, de verantwoording
dragen en de straf krijgen.
Alweer de Duitsche Keizer.
Een Keizerlijke daad, die waarschijnlijk
wel een buitengewoon en pijnlijk opzien
zal baren, is de begeuadiging van twee
Bonnsche Borussen, die tot acht dagen
gevangenis veroordeeld waren, welke straf
thans door den Keizer in vestingarrest
werd veranderd. De twee studenten von
Quistorp en von Finkenstein hadden tijdens
Rusland.
De „Joodsche Wachter" schrijft: Weer
droevige berichten! De ouderwijswet is in
voorbereiding; wordt zij aangenomen, dan
zullen 800 joodsche scholen, bezocht door
60.000 kinderen, gesloten worden.
Verscheidene joden zjjn ook uit bun
dorpen verbannen. De politie in Kisjineff
heeft joden verhinderd buiten de stad te
gaan, om goed te koopen en op de markt
te verkoopen en daardoor zijn vijfhonderd
families broodeloos goworden. Door dit alles
is de emigratie naar Amerika en Turkije
ontzaglijk toegenomen; maar de politio geeft
niet dan met moeite passen en zoo moeten
de emigrauteu zich wel toevertrouwen aan
gcwetenlooze agenten.
Do bond van ware Russen treedt hoe
langer hoe brutaler op: deze week drongen
leden daarvan een joodsche school binnen
en vielen den onderwijzer en de leerlingen
aan.
Alle vcreenigingslevcii wordt verhinderd.
Der pas opgerichte vereeniging voor He-
breeuwsche cultuur wordt de kop ingedrukt.
En ook de Zionisten worden, in weerwil
van alle beloften, sterker dan ooit vervolgd.
Eeo aantal deelnemers aan een vergadering
in Polen werden door de politie overvallen
en gevangen genomen. Bij tallooze Zionis
ten in verschillende plaatsen werden huis
zoekingen gedaan. En een telegram meldt
dat door de Doema-commissie mot 11 tegen
10 stemmen het regeeringsvoorstel is
aangenomen, om de joodsche rechten ten
aanzien van het zelfbestuur van Russisch
Polon tc beperken alsof hot nog niet
genoeg ware!
Belqie.
Van de bekendo Beiaard-rots bjj Dinant,
die reeds sedert vele jaren dreigend
overhing, heeft Donderdagmorgen een stuk
van 200 centenaars gewicht (10.000 kilo
gram) losgelaten on is met donderend ge
weld naar beneden gekomen. Daarbij werden
verscheidene huizen aan deu voet van do
rots sterk beschadigd en is een bewoner
van één dier woningen, een oud man,
zwaar gewond gewordeo.
De Beiaard rots ligt 20 minuten stroom
afwaarts van Dinant eu is in deu zomer
het doel veler bezoekers van het romantische
Maasdal. Volgens de sage heeft hier het
heldenpaard Beiaard met de vier Heems
kinderen op de vlucht voor Karei den
Grooteu deu sprong over de Maas gewaagd,
en de afdrukken der hoefijzers zouden nog
tegenwoordig op de rots te zien zjjn. De
horiuuering aan de vier Heemskinderen
is ook nog op andere plaatsen der Ardenuen
levendig gehouden en knoopt zich vooral
aan hot bestaan der drie kasteden van
Montfort, Auiblève en Aigrtmonc, van welke
de beide eei ste ruïnes zijn, alleen het
laatste behouden is gebleven en het tegen
woordig eigendom is van de graven d'Oul-
tremont.
Tegen de 40 miilioen.
Uit den Haagscheu Brief in de Arnh. Ct.:
„Er wordt hier verblijdend teeken
van belangstelling eene commissie ge
vormd, die trachten wil, alie tegenstanders
van het veertig millioenen-voorstel om zich
heen te verzamelen, ten einde verder ge
meenschappelijk den strijd daartegen voort
te zetten."
SrKELSOCIETEITEN
Het Hbld. klaagt, dat de „gok-industrie"
te Amsterdam weer bloeit en vestigt er
de aaudacht op, dat dezo speelholen eigen
lijk onder politiebescherming staan. Waut
het systeem van politie-posten voor dezo
sociëteiten, zonder cenig optreden togen
inrichtingen of bezoekers, leidt er toe, dat
de laat8ten zich veilig, althans beveiligd
gevoelen en met grooter vrijmoedigheid er
bezoeken afleggen.
Aldus hoort men er tegeuwoordig over
sprqken en dit mag zeker als bedenkelijk
resultaat van het politic-optreden wel
worden gesignaleerd.
JezuïetenH. B. S.
Ge Ginneken, hij Breda, zullen de paten
Jezuïeten een bijzondere R.-K. hoogere
burgerschool oprichten. Een huis is reeds
voor dit doel aangekocht. (N. R. Ct.)
