DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN. (Mo, 287. DONDERDAG 8 DECEMBER 1910. 7e JAARGANG. BUITENLAND. DE OECONOMISCHE TOESTAND DER LANDARBEIDERS. LANDER. Hoofdredactenr K. H IJl KE N 8. Abonnementsprijs: Per jaarf 4.Franco per post id. f5,60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per po.-t id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05. Bureau: KLEINF, H%A4< Telet. Iuterc. 188. Prijs der Ad verten tiën: Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08. Huiten het Kanton Amersfoort per regel fO.10. (Bij abonnement belangrijke korting). Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Siuuon-en Buiteulandsch Advert.- bureau D. jV. ALTA, Warmoesstr. 76-78 Amsterdam De Landbouwcommissie, ingesteld bij Kon. besluit van 16 Sept. 1886, wier ad viezen aan de Regeering over boter'handel, landbouwcrediet, landbouwonderwijs, paar denfokkerij, landbouwvertegenwoordiging, enzop den voet werden gevolgd door uitnemende regeeringemaatregelen, maat regelen waarvan de landbouw nog dagelijks de vruchten geniet, heeft nuttig werk ver richt. Het inzicht in het bedrijf is verruimd, de techniek biervan verrassend verbeterd, de productiviteit verdubbeld en ver drievoudigd. Later werd gevraagd wie ten slotte eigenlyk met de vruchten gingen strijken, en sommigen meenden uitsluitend de grond eigenaars. Men ging inzien dat de Rc- geeringstaak niet slechts ie de bevordering der productie, maar ook de billyke ver- deeliug der opbrengst onde. do geheele landbouwende bevolking. Had de land- bouwcommissie van 1886 hoofdzakelijk de verbetering van de techniek van het bedrijf op het oog, thans treden de sociaal econo mische vraagstukken veel meer naar voren. Tot de bestudeering daarvan werd bij Koh. Besl. van 20 Juui 1906 de tweede staats commissie voor den landbouw ingesteld. Het haar opgedragen onderzoek was tweeledig: a. omtrent den economischen toestand der landbouwers, mede in verband met de verschillende rechtsvormen, ouder welke de grond wordt gebruikt en b. omtrent den economischen toestand der landarbeiders in Nederland, mede in verband met klein grondbezit. Het laatste werd het mee3t dringend geacht en daarom voorop gesteld. De desbetreffende rap porten zijn onlangs verschenen. Daaruit blykt dat de toestand der land arbeiders, hoewel in de laatste 20 jaar verbeterd, nog verre van bevredigend is en zonder vooruitzichten: „eens boerenar beider, altijd boerenarbeideru. Wie zich daarin denkt, krijgt deernis, niet het minst met de flinksten, die vooruit willen, maar zoo moeilijk kuunen. Elk streven om hen te helpen kan daarom niet hartelijk genoeg worden toegejuicht. De jaarloouen zijn de laatste 20 jareo voor een volwassen arbeider ongeveer f50 gestegen. Daarentegen is het leven duurder geworden, de woninghuur is hooger, de behoefte aan een rijwiel, eene courant, aan familiebezoek elders is giooter, er moet contributie betaald worden soms oor meer dan eene vereeuiging. Thans rond te komen is geen kleinere kunst dan vroeger. De arbeiders verwachten doorgaans de voornaamste verbetering in hun toestand van loonsverhooging. Loonactie door asso ciatie zweeft velen voormannen als hoofd doel voor den geest. Of daardoor echter een loonstandaard boven het nornaal peil van vraag en aanbod zal kunnen gehand haafd worden mag worden betwijfeld. Bij aanmerkelijke stijging van den loonstand aard door associatie, boven het peil van vraag en aanbod, zou ongetwijfeld de vraag verminderen; veel arbeid eischende culturep zouden worden ingekrompen en bovendien zou de emigratie verminderen. Hoe men zich ook moge associeeren, steeds zal het voor den loonstandaard een groot verschil maken of twee boeren één arbeider, dan wel twe^ arbeiders één boer naloopen. Trouwens de loonquaestie ia, hoe belangrijk ook, nog geen zaak van Staatsbemoeiing, waarschijnlijk ook niet in afzienbaren tijd. Tot de middelen die de Staatscommissie heeft voorgesteld om te helpen, behoort o.a. de aanmoediging tot sparen, die der commissie uiterst wenschelijk voorkomt Den oudoren arbeiders, zal dat, wegens de daarvoor in den regel te karige inkomsten weinig baten, maar voor de vrijgezellen zou net sparen mogelijk zijn en een zegen kunnen worden. Van 18 tot 25 jaar f 1 per week gespaard zou op 60 jarigen leeftijd een pensioen opleveren van f 56 per week. Of anders wat zou eeu eigen huis met een lapje grond voor de jonggehuwden niet waard zijn? Dat laatste vooral, desnoods in huur, is de bescheiden maar vurige wensch van eiken Nederlandschen laudarbeider. Bij grondveistrokking aau landarbeiders kan men tweeërlei doel voor oogen hebben: le. het versterken vau de ecouomische positie van de landarbeiders als zoodanig; 2e. het stichten van zelfstandige keuter- plaatsje8. Door het helpen aanvullen van de iukomsten uit het eigen bedrijf ver kregen, zal de onafhankelijkheid van den arbeider toenemen, zijn weerstand tegen werkloosheid eu andere tegenspoeden vergrooten, zijn spaarzin worden bevorderd, zijn levensgeluk worden verhoogd en de loondienst der gehuwde vrouw verminderen of ophouden. De bezwaren tegen deze grond verstrek king zijuhet zich vasthechten aan den grond in te grooten getale, waar door de loonen worden gedrukt, de lange arbeidsdag, die er het gevolg van ia, omdat de landarbeider den eigen grond in zijn vrijen tijd zal moeten bewerkeu enz. Maar de Staatscommissie meent dat deze bezwaren bij een verstandige toepassing harer denkbeelden grootendeels kunnen worden ondervangen. Evenals bij de woningwet hoeft men zich gedacht plaatselijke vereenigingen, uitsluitend in het belang van de afgifte van grond en het verleenen van grondcre- diet aan landarbeiders werkzaam Deze vereeniging, of bij hare afwezigheid de gemeente zal zich grond verschaffen, zoo mogelijk langs den gewonen contractueelen weg of anders door onteigening, voor dit doel weinig omslachtig en weinig kostbaar in te richten. Het Rijk zou dc beuoodigde geldmiddelen tegen lage rente aan de vereeniging of de gemeente, ais bij de woningwet, moeten voorschieten. Op het arbeidersplaatsje zou eeu grond rente of een hypotheek moeten worden gevebtigd, op gemakkelijke voorwaarden af te losseu. En wat het grootste gewicht zou zijn, men zou de kosten voor zulke perceeltjes tegeuwoordig zoo groot, lot een minimum moeten terugbrengen door het crediet te verstrekken bij onderhandsche acte en vrijstelling te verleenen van alle rechten. Ook bij overdracht dezer arbeiders plaatsjes zou deze vrijstelling meeten worden toegepast. Zoo aangevat zal de binnen niet te langen tijd te verwachten wet geen doode letter blijven, maar worden een levende kracht, tot steun en tot prikkel van den vooruitstrevendeu arbeider, tot verhooging van zijn levensstandaard en tot vermeer dering van zijn stoffelijk welzijn en zyn zedelijk geluk. Frankrijk. De roy-ilist Lacoir, die bij de ont- hullingsfeesteu van het nionumeüt voor Jules Ferry een aanval op minister Briand pleegde, is tot drio jaar gevangenisstraf veroordeeld. Die veroordeeling is uitge sproken door de correctioneele rechtbank, d. w. z. niet door de jury De advocaat van L.icour had het laatste gewenscht en bestreed daarom de bevoegdheid der recht bank. Daarvoor moest hij betoogen, dat de mishandeling van den minister veel ern stiger was dan in de dagvaarding stond. De rechtbank besloot eerst de zaak te onderzoeken en daarna deze quacstie uit te maken; vervolgens ging ze over tot de ondervraging van den beklaagde. Deze zeide dat hij Briand niet alleen had willen beleedigeu, maar ook afranselen. Ilij was daar trouwens in goslaagd. De minister had daarentegen verklaard dat hij geen klap, zelfs geen schram, gekregen had. Onder de getuigen décharge was de royalistische journalist Léon Daudet, die de daatk ging verheerlijken, maar door den president in de rede werd gevallen. De rechtbank heeft blijkens het vonnis liet misdrijf niet ern6tig genoeg bevonden 0111 den beklaagde voor de jury te laten terechtstaan, maar wel om hem drie jaar gevangenisstraf te geven. Duitschland. In het Moabiter-onlusten-proces is gisteren weer veel ohgunstigs voor de politieageuten aan den dag gekomen. Een getuige ver telde dat hij weerlooze en onschuldige menschen zonder genade zag aftosseu. Een oude man werd zoo maar tegen den grond geslagen. „Ik heb niets gedaan!" riep hij uit „Dat kan me niet schelen!" btulde zijn beul terug, en toen de man wilde op staan, gaf de agent hem weer van katoen. Do getuige wilde deu ouden mau helpen, maar werd zelf door den agODt gedreigd Een andere getuige, een rustig burger, koopman, vertelde, dat iedereen in do buurt verontwaardigd was over de politie en meende dat het lang zoo erg niet zou ge worden zijn, wauneer de politie niet zoo tactloos was opgetreden. Een derde deelde mede, hoe eon man in een leege straat kalm kwam aanloopon, en vau achteren door een politieagent met éen slag werd neergeveld. De agent onder- zocht eens wat er van hem geworden was en liet hem toon liggen De getuige had dit alles van zijn balkon gezien. Hij was er zoo verontwaardigd over geweest, dat hy tegen zijn kinderen zei: „Daar ziet ge nu hoeveel het leven van eeu burger waard is, hij wordt als een hond neergeslagen. Heel uiyn leven heb ik tegen de sociaal- democratie gestreden en nu moet ik het aanzien dat de socialisten opnieuw koren op hun molen krijgen". Dezelfde man had ook gezien hoe een oud moedertje angstig naar huis strompelde en zouder eenige reden door eeu ageut werd neergesabeld. Italië. Aan Le Journal des Débats wordt uit Rome bericht, dat de Paus aan de kardi nalen heeft medegedeeld, dat een protest tegen de viering van den öOsten jaardag van de proclamatie van Rome tot hoofdstad van Italië zal worden gezonden aan de mogendheden, die diplomatiekebetrekkingen met den H. S. onderhouden. Rusland. De twee zonen van Tolstoi, Leon en Andreas, die zich tegen het testament van hun vader verzetten, en het willen doen nietig verklaren, zijn tweemaal op audiëntie geweest bij den Minister Stolypin. Do andere leden van hot gezin keuren dit optreden af en wenschen den laatsten wil van Tolstoi in allo opzichten te eerbiedigen. De Russische Minister van Binnenlandsche Zaken heeft den Tsaar een rapport overge legd, waarin o.a. gezegd werd, dat overal in Rusland alle klassen der maatschappij de nagedachtenis van Tolstoi hadden geeerd. Hierbij noteerde de Tsaar, „Dat blijft aan ieders geweten overgelaten", de regccring mug er niet aan deelnemen. Groot Britannir. Onder grooten aandrang van bekende suffragettes had het proces tegen Franklin, den aanvaller van minister Churchill, plaats. Zooals men zich herinneren zal, had Fraukliu den 25n November den minister met een hondezweep in 't gezicht trachten te slaan. Churchill verscheen zelf als ge inige en verklaarde dat in de laaiste vijf jaren bijna iedere bijeenkomst, in welke hij sprak, gestoord was geworden, Op eun met bedoeling gestelde riaag van den verdediger, of de organen der suffra gettes bptaalden arbeid verrichtten, ant woordde Churchill: „Ik beweer niet, dat tjtt steedB gebeurt; wel verklaar ik, dat de agressieve beweging met geld ondersteund wordt en dat de betoo-ingen gold inbren gei." Vóórdat de minister de bank van getuigen yerliet, zeide hy tot den rechter, die op vroegere terechtzittingen Churchill's toe- gevelijke houding had gegispt, dat hij zeer dankbaar zou zijn, als 't geval zacht beoordeeld werd. De rechter antwoordde, dat de minister hem door dit verzoek in een moeilijke positie bracht. Franklin zeide nog, dat hij persoonlijk in 't geheel niets tegen Churchill had. Het vonnis luidde zes weken gevangenis straf. Amerika De breuk tusschen Taft en Roosevolt schijnt thans volkomeu te zijn. De Tag- liche Rundschau verneemt uit Washington hieromtrent: „Taft's aanhangers zijn vooral gekwetst door Roosevelt's uitlating over „den grooten eigenzinnige in het Witte Huis." Zy houden een nieuwe ontmoeting der beide partijleiders, waarop zy nog eens persoonlijk zouden kunneu uitpraten, voor onmogelijk. Taft doet alle moeite om de democraten tegemoet te komen en door deze verstandige aanpassingspolitiek tevens een toenadering tusschen democraten en republikeinsche insurgenten te verhoeden. Zoo heeft Taft o.a. in een gesprek met deu senator Baily in Texas dezen beloofd, aan 'n democraat een zetel in het opperste gerechtshof aan te bieden.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eemlander | 1910 | | pagina 1