DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No. 293.
7e JAARGANG
1
BUITENLAND.
^BINNENLAND.
LANDER.
Hoofdredacteur H. O. K 1.8 liK N M
Abonnementsprijs:
Per jaart4.Franco per
post id. 15.60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post
id. f 1.40. Aizouderlijkc nummers f 0.05.
Bureau: KLEINE t 6. Telet. Interc. 18».
Prijs der Advertentiën:
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bij
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, eu reel, van buiteu het kautoc Amersfoort in dit blad
-.""-'""end gerecht,gd het Alg. 3,mum- en Bnitenl.nd.ch Advert.- bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76-7S Amsterdam
Minister Talnia
en de Sociale Verzekering.
Het verzekeringsdebat in de Tweede
Kamer miste don gloed der nieuwheid.
Dat kon ook moeilijk anders, daar in het
begin van dit jaar de Kamer het ganscho
verzekeringswezen heeft besproken.
Alleen minister Talnia scheen nog met
dezelfde ontvankelijkheid voor iudrukken
naar de sprekers te luisteren, als woleer.
Er ligt, zooals de schrijver van het Kamer
overzicht in Het Vaderland zegt, een zekere
tragiek in zijn geval opgesloten. Mij is
jong, voortvarend eD knap, beheerscht het
onderwerp, zooals misschien geen ander in
de Kamer; hij is bezield van den wensch
te scheppen, om de zaak- zelve die hem
altoos dierbaar was en wellicht ook om de
scherpe critiek die hij anderen, als bewinds
lieden, niet heeft gespaard, maar hij is
verstrikt geraakt in de ontzaglijke moeilijk
heden der ingewikkelde materie, hij is ge
drukt door de duizend en éen détails, want
de heer Talma heeft voor détails een te
groote voorliefde, hij is gebonden door
politieke verhoudingen, wordt belemmerd
door de financieele omstandigheden des
Rijks en beeft den draad van.Ariadne om
uit het labyrinth te komen tot dusver niet
gevonden.
Het is reeds vaak gezegd, dat deze
Minister als wetgever to veel zoekt en tast,
te weinig groote lijnen in het oog houdt
en zoo er tot dusver nog niets op sociaal
gebied tot stand kwam, dan ligt het niet
alleen aan de enorme bezwaren en moeilijk-
hedou, waarmee de heer Talma te kampen
had, maar ook aan het feit, dat hij, toen
hij zgn departement voor 't eerst binnen
kwam als Minister, geen stelsel in zijn
zak had, doch slechts bijzondere weten
schap omtrent tal van bijzonderheden.
Dat wreekt zich thans te erger, wijl de
Minister niet alleen zelf bevredigd moet
worden door zgn sociaal bestel, maar ook
zgn geestverwauten daarvoor nog te win
nen heeft. De coalitie heeft altijd achter
groote woorden haar verdeeldheid omtrent
de sociale vraagstukken weten te verbergen
en het was ook onmogelijk, dat er ten slotte
eenheid zou komen, omdat zg op dit
gebied onder baar vooruitstrevende groe
pen een leidenden geest ontbeerde. De
heer Talma had leiding kunnen geven zoo
hg zijn eigen weg gekozen had, maar hij
heeft zich hoofdzakelijk tot oppositie
bepaald en nimmer opgebouwd, om het
onder de zijnen ingaug te doen vinden,
een sociaal systeem, zooals bijv. een mr.
Treub, een mr. Borgesius het van oudsher
deden.
Wild en verdeeld, met een Pandoradoos
van vooroordeelen en beginselen staat de
rechterzijde voor elk concreet ontwerp. De
anti-revolutionnairen kennen discipline,
dank zg den druk van dr. Kuypers
krachtige hand, en met hen zal 't wel
losloopen; maar de r.-katholieken zijn 3lechts
aan een zeer speciale tucht gewend en do
christelgk-historischen zijn prat op hun
volledige vrijheid tegenover kiezers, bonil-
genooten en regeering.
De linkerzijde wil voor 't grootste ge
deelte met alle kracht de sociale wetgeving
bevorderen. Maar zij eischt meer en beters
dan de Minister wellicht geven wil. Voor
ouderdomszorg zonder premiebetaling strij
den sociaal-democraten en unie-liberalen,
benevens een enkel vrijzinnig-democraat;
paar ouderdomsverzekering streven mr.
Druckers partijgenooten, maar een ge
strenge conditie stellen zij daarbij toch:
de arbeiders met de laagste looncn
dat
1v.iuuui1
van premiebetaling vrijgesteld zullen wor
den. De unie-liberalen en sociaal demo
craten zijn nu wellicht goneigd eene ouder-
doms- en invaliditeitsverzekering van deze
regeering te aanvaarden, maar des te
sterker zullen zij eisohen wat ook de
vrijzinnig democraten vergen. De Minister
heeft hieromtrent uitsluitsel geweigerd.
Waarom 't Is ons niet duidelijk geworden;
de bewering toch dat alleen uiet politiek
oogmerk er naar geinforineerd wordt,
houdt geen steek om te motiveeren, dat
de rogoeving over zoo'n principieel punt
van haar sociaal beleid de Kamer en het
volk in het onzekere laat.
Krachtig is op de staatspensionneering
aangedrongen door den heer De Klerk,
terwijl ook de heer Teenstra volledig zijn,
van zijn partijgenooten afwijkend standpunt
handhaafde: ouderdomszorg zonder premie
betaling. De laatste pleitto nog voor de
invoering van een op Deensche leest ge
schoolden ouderdomszorg als overgaugs-
maatrogel, tot tijd en wijle en hoo lang
kan dat nog dnreu het volledig sociaal
bestel het Staatsblad zal hebben bereikt.
Maar de Minister, hoewel vol hulde voor
den onderzoeker van het Deensche stelsel,
den heer Elmk Schuurman, moest er niets
van hebben en voor een enquête naar de
Engelsche staatspciisionneering, die, gelijk
de heer De klerk opmerkte, door alle
Engelschen wordt geprezen, achtte hij het
moment nog niet gekomen. In het begin
van het volgend jaar zal iemand naar
Engeland gezonden worden, maar iemand,
die het mot den Minister eens is, d. i.
een tegenstander van staatspensionneering.
Wij betwijfelen of vooringenomenheid een
goede leidster bij dat onderzoek zal blijken
te zijn.
omdat het aan transportmiddelen ontbrak.
Meline sloot zich bij het betoog van
Jenouvrier aan en merkte op, dat in de
behoefte van oostelijk Frankrijk aan katoen
thans via Bremen werd voorzien.
Duitschland.
Het proces tegen dominee Breithaupt,
den leider van het gesticht Mieltschin, dat
te Berlijn word gevoerd, is beprijpelijker-
wijze weinig verkwikkende lectuur. Do
beklaagde geeft eigenlijk alle mishandelin
gen toe, die men hem ten laste legt. Hij
heeft do jongens geranseld dat het bloed
er bij liep, heeft ze zelfs op de voetzolen
geslagen, naar Oostersch voorbeeld; hen
met kettingen aan de voeten laten loopen,
in kelders aan den muur vastgeklonken,
zoodat zij zitten noch liggen konden. Zijn
eenige verontschuldiging was, dat het
kwade jorgeus waron; dat ze altijd wilden
wegloopen eu dat hij te weinig hulp had.
Frankrijk.
Het Fransche po6t- en telegraphieper-
soneel heeft een groote vereeniging opge
richt, die alle bestaande, kleinere vereeni-
gingen omvatten zal. De bij de eerste
poststaking getoonde solidariteit is aan
leiding tot dezen stap geweest.
In den gisteren gehouden Minister
raad werd besloten de wet Briaud aan
het einde der week bij de Kanior in te
dienen. Aangezien oorspronkelijk deze
indiening op Woensdag (gisteren) bepaald
was, wijst dit uitstel er op, dat er nog
wijzigingen in het ontwerp worden aange
bracht, waarschijnlijk naar aanleiding van
de critiek der pers op de voorgestelde
samenstelling dor scheidsgerechten.
In den Franschen Senaat heeft Je
nouvrier zich zeer afkeurend uitgelaten
over de gebrekkige exploitatie der Staats
spoorwegen. Hij wees er op, dat op de
kaden van le Havre 200.000 balen katoen
moesten blijven liggen, zoodat do scheep
vaartmaatschappijen deze haven in het
geheel niet meer aandoen, omdat zij er
hun lading toch niet kunnen lossen. Het
gevolg hiervan was een verplaatsing van
de scheepvaart ten gunste van Hamburg,
Bremen en Antwerpen. Ook in Rouaan
moesten duizenden tonnen graan verrotten,
Terwgl de volkstelling voor alle
andere steden in het Duitscho rijk een min
of meer sterke toename aantoont, gedurende
de laatste vijf jaren, blijkt het, dat in do
steden van Elzas Lotharingen de bevolking
is afgenomen. De Duitsche bladen maken
zich ongerust over dit verschijnsel, dat
ernstige economische gevolgen kan hebben.
De oorzaak er van ligt in de sterko emi
gratie van Fransch gezinden en de afstooting
van het Duitsche clement. In de jaren
van 1905 tot 1910 hebben 40.000 personen
het land verlaten, terwijl er zich slechts
10.000 nieuw hebbeu govestigd.
BelgIk.
Volgons een ambtelijke mededeeling is
de wereldtentoonstelling te Brussel door
12,9 niillioen personen bezocht geworden,
van wie 4,2 milloen ieder 1 franc entrée
hebben betaald. Voor kaarten tot ver
minderde prijzen werd 250.000, voor abon
nementskaarten 1.350.000 francs ontvangen.
Groot Britan.he.
Door een Londensche rechtbank werd
Dinsdag een eigenaardig vonnis uitgespro
ken. Bij de verkiezingen van Januari had
de unionist Percy Coleman Simmons in een
kiesdistrict van Oost-Londen caudidaat ge
staan en wel zonder succes. Tgdens de
verkiezingscampagne nu had de liberale
Daily Chronicle beweerd dat Simmons drie
maal tegen de Kindervoeding had gestemd
en mede had gewerkt om aan 3000 ar
beiders huu brood te ontnemen. Simmons
diende een aanklacht in en niettegenstaande
de verdedigors van de Daily Chroniclo de
juistheid van de bewering volkomen be
wezen, veroorddelde de jury, op groud van
de meeuing van den rechter Grantham,
dat in de verkiezingscampagne dergelijke
wapenen, waardoor de leiding der ver
kiezingen in handen komen der onbe
schaafde klassen, niet behoorden te worden
gebruikt, het blad tot betaling eonor
schadevergoeding van 5000 pd. sterling.
Griekenland.
Uit Athene wordt aan de Matin geseind,
dat Dinsdag j.l. twee advocaten en een
geneesheer uit Carditza en de burgemeester
van Sophadès, allen Zondag j.l. ^ekozeu
tot lid van de Kamer, in hechtenis zijn
genomen wegens medeplichtigheid aan een
aanslag op rninister-presideat Venizelos.
De bevelschriften tot inhechtenisneming
waren reeds sindB eenige dagen uitgevaar
digd, men had echter de uitvoering uitge
steld met het oog op de vorkiezingen.
Het Veertig Millioknfonds.
Er heeft zich een comité gevormd, om
in verschillende plaatsen van Nederland
het volgendo adres, aan de Tweede Kamer
der Staten-Getieraal, ter teekeuing te leggen
„Geven met verschuldigden eerbied te
kennen de ondergeteekenden ingezetenen
van het Rijk,
dat zij met groot leedwozen gezien
hebben, hoe de Regeering in dezen tijd
voorstelt, een buitengewoon fonds van 40
millioen gulden voor de kustverdediging te
vormen, op grond van gevaar voor neu-
traliteitsschending bij een oventucelen oorlog
tusschen Engeland on Duitschland,
dat zg vermeenen, dat de ondervinding
van onze tgden niet dringt tot het nemen
van zulke voorzorgsmaatregelen, daar
Europee8che oorlogen steeds onwaarschijn
lijker worden (getuige de vole gelukkige
oplossingen, bv. bg de Fassoda-, Doggers-
bank-, Marokko-, Balkan quaesties, enz.
enz.) terwijl de fatsoenlijke Slaton sedert
lang niet meer betrokken worden in de
quaesties tusschen de groote mogendheden,
teuzij zij zich zelf er in mengen (getuige
o a. het neutraal blijven in 1870'71 van
Luxemburg, dat nog wel in de voorafge
gane moeilijkheden gemoeid geweest was);
onze naburen zijn toch ook geen barbaren;
dat ondergeteekenden u daarom met
nlleu aandrang verzoeken, op het voorstel
der Regeering niet in te gaan, vooral niet
in dit tijdsgewiicht, nu, na de zaak Van
Heeckeren van Keil, in binnen- en buiten
land de meening heeft post gevat, dat er
druk van buiten op onze Regeering zou
zijn uitgeoefend.
ondergeteekenden meenen ook, dat er
hici te lande meer behoefte bestaat aan
krachtigen vooruitgang in den geest van
het bekende woord, dat „Nederland groot
moet zijn in dingen, waarin oen klein land
groot kan zijn", en met name aan daden
van Regeeriug en andere staatsorgauen,
om de daartoe vereischte worken van
welvaart en beschaving te bevorderen; deze
zullen het aanzien en den goeden naam
van Nederland doen rijzen, terwijl de aan
gevraagde 40 millioen nu reeds groote
ongerustheid in't binnenland en wantrouwen
in het buitenland verwekken."
Het comité bestaat uit do heeren: C.
Van Dorp, wethouder; J. S. Hollander,
Raadslid; dr. C. te Linlum, leeraar H. B.
S.; L. F. Schot, notaris en H. F. L. De
Wit, distillateur te Rotterdam; jhr. D. Bloys
van Treslong, ingenieur en P. Boele van
Hensbroek, letterkundige te 's Gravenhago;
prof. dr. II. Van Gelder, hoogloeraar en
prof dr. H. Kern oud-hoogloeraar te Utrecht;
mr. W. H. A. Elink Schuurman, assuradeur
en A. B, C. v. Leeuwen, kassier te
Hilversum; mr. B. Hes, adv. en proc. te
Groningen; P. A. Ottolander, wethouder te
Boskoop; J. A. G. Stompff, dir. van Texel's
eigen stoombootonderneming, te Oudeschild
en dr. J. M. A. Kramps, oud dir. H. B.
S. te Roermond.
De Studentenstaking te Utrecht.
De studenten in de Tandheelkunde te
Utrecht, hebben na de afwijzing door
