WEERBERICHT.
Thermometerstand
BINNENLAND.
Uit de Pers.
Rechtzaken,
STADSNIEUWS.
MEDEDEELINGEN YAH HET
KONINKL. MED. MET. INSTITUUT
Opgemaakt voorm 10.50 uur.
Ge Bilt, 6 Januari 1911.
Hoogste barometerstand 777.2 m.M. te
Haparanda, laagste 714.3 te Seydisfjord.
Verwachting tot den avond van 7 Januari
1911. Toenemende tot stormachtige Zuide
lijke tot Westelijke wind.
Gesteldheid van de lucht: Betrokken
tot zwaarbewolkt, regen.
Temperatuur: Zachter.
iBarometerstand te AMERSFOORT
Barometerstand hedenmiddag te 12 uur
764 ui M.
Vorige stand te 12 uur 765 m.M.
te Amersfoort.
Hoogsto gisterenF. 37
Laagste hedennachtF. 29
Hedenmiddag 12 uurF. 36
Het voornaamste echler voor de bevolking
was wel, dat ten gevolge van de aanzien
lijke vermeerdering der Staatsinkomsten,
de regeering het besluit heeft kunnen
nemen om met ingang van 3 Januari 11.
de belastingen op het varkensvleesch en de
oliën aanmerkelijk te verlagen.
Belg ik.
Sedert Maandag j.l. is het aantal stakers
in het kolenbekken van Luik belangrijk
toegenomen. Dinsdagnacht werd zelfs tot
een algemeene staking besloten. De kalme,
bedaarde stemming der stakers begint ech
ter helaas, tengevolge van den invloed van
opruiers, plaats te maken voor toenemende
opgewondenheid, zoodat in verschillende
vergaderingen sprekers, die hunne makkers
de algemeene staking ontrieden uitgejouwd
werden en, zoo zij desniettegenstaande het
woord bleven voeren, met geweld verhin
derd werden door te spreken.
Aan verschillende mijnen hebben reeds
ernstige botsingen plaats gehad. Te St.
Nicolas werden tweeduizend mijnwerkers,
die in de schacht wilden nederdalen, door
een groote menigte stakers aangevallen.
De gendarmes, die natuurlijk verre in de
minderheid Waren, konden de arbeids-
willigen niet beschermen en laatstgenoemden
vluchtten nu naar alle richtingen, terwijl
de stakers hun steenen nawierpen of met
knuppels to lijf gingon.
Ook de Serang is het, zooals wij reeds
meldden, tot ernstige botsingen gekomen.
De aanleiding tot de staking is het vol
gende: Sedert 1 Januari is door een wij
ziging van de mijnwet de aibeidsduur in
de mijnen verminderd van 10 op 91/, uur,
bij wijze van overgang tot den negenurigen
werkdag.
De mijndirccties hebben echter met
denzelfden datum nieuwe arbeidsvoorwaar
den ingevoerd en do schafttyden zoo kort
gesteld, dat zij geen schade ondervinden
van de verloren dertig minuten. De ar
beiders hebben daarop de directies trachten
over te halen deze maatregelen in te
trekken, zonder succes echter, waarop een
deel dor mijnwerkers het werk neerlegde.
Volgens een mededeeling uit Brussel be
staat er gevaar voor uitbreiding van de
staking ook over de Borinage, hetgeen een
groote ramp voor de Belgische kolenindu-
strie zou zijn.
Kanaal door de Geldersche vallei.
Te Amersfoort vergaderde 30 December
J.l. het comité voor de verkrijging van een
scheepvaartkanaal door de Geldersche
Vallei.
Uit de gedane mededeelingen bleek,
schryft het Handelsblad, dat in het afge-
loopen jaar van verschillende zyden blijken
van instemming werden ontvangen.
De ontworpen statuten voor de op te
richten „Kanaal-Vereeninging „De Gelder
sche Vallei", werden nader besproken en
onveranderd goedgekeurd.
In het a. s. voorjaar hoopt men te kun
nen overgaan tot definitieve oprichting
dezer vereeniging, nadat in verschillende
gemeenten der betrokken streek vergade
ringen van belanghebbenden zullen zijn
gehouden, waarin door een deskundige
het ontwerp zal worden ingeleid.
Aan de RegeeriDg zal iD middels worden
verzocht den uitslag te mogen vernemen
van het onderzoek, dat door haar omtrent
de zaak werd ingesteld, naar aanleiding
van het indertijd door het comité aan H.
M. de Koningin gerichte adres.
De nieuwe Minister.
Wij lezen iu „De Nederlander":
Gelukkig heeft de crisis aan Oorlog
niet te lang geduurd en is spoedig een
man ge.'onden, die de zware taak op
zich nemen wilde, den afgetreden Minister
te vervangen. Een goed Minister is tot
aftreden genoopt. Voor de zooveelste
maal is de continuïteit in het beheer
van het oorlogsdepartement onderbroken.
Wy blijven betreuren, hetgeen is geschied.
Maar nu dit eenmaal gebeurd is, dient
met voldoening te worden geconstateerd,
dat een zoo bekwaam man als de heer
Colyn in 't vervolg de leiding onzer
defensie te land hebben zal.
De heer Colijn is Indische specialiteit,
het is waar. Maar toch heeft hij een goe
den staat van dienst als militair. En in
ieder geval mag van een ernstig man
als hy worden aangenomen, dat hij niet
de portefeuille van Oorlog zou hebben
aanvaard, indien hij niet meende, zijn
taak goed te kunnen volbrengen. Misschien
zal hij zich in veel hebben in te werken,
maar dat zal iemand van zyn gaven niet
moeilijk valleD.
Eén opmerking wenschen wij nog te
maken. Veronderstelden wy in onze be
schouwingen over de crisis, dat politieke
overwegingen aan het optreden van den
leider der antirevolutionnaire Kamerclub
niet vreemd waren, wy aarzelen niet
het uit te spreken, dat wij alle reden
hebben met volkomen zekerheid te ver
klaren, dat dit niet met den heer Colyn
het geval was. Zonder twijfel stemde deze
slechts uit zakelijke overwegingen vóór
de motie-Van Twist. En in de verste
verte gelooven wij niet, dat hij zijn op
treden alB Minister heeft voorzien of
begeerd. Integendeel is bekend, hoe
hierdoor zijn particuliere plannen geheel
in de war worden gestuurd.
Moge het hem gegeven zijn, met meer
geluk dan zijn laatste voorgangers de
verbetering van ons verdedigingsstelsel
ter hand te nemen.
Eedsweigerino.
Het Gerechtshof te Arnhem deed giBter
uitspraak in de zaak van J. Hoogland,
koetsier te Schoten bij Haarlem, die 22
December terecht «tond ter zake van eeds-
weigering. De rechtbank te Haarlem had
beklaagde van rechtsvervolging ontslagen,
het Hof te Amsterdam eveneens, de Hooge
Raad verwees in cassatie de zaak naar
het Arnhemsche Hof.
In zijn arrest overwoog het Hof omtrent
de bewering van den beklaagde en zijn
verdediger mr. J. A. Levy (dat beklaagde
niet kan geacht worden tot de R.K. Kerk
te behooren en zijn vrijheid moet behou
den om, tot een kerk behoorende, daar
voor ten allen tyde te bedanken), dat
volgens onze tegenwoordige staatsorde, die
geen staatskerk meer kent, de verschil
lende kerkgenootschappen aan het gewone
burgerrecht onderworpen zijn en ieder vrij
is al dan niet er toe te behooren of zijn
lidmaatschap ervan op te zeggen, zoodat
in de leer der kerk op dit punt door den
rechter niet kan worden gedeeld, doch
evenmin kan worden aangenomen, dat
men uit de kerk treedt door het niet
meer aanhangen van hare leerstellingen,
maar daartoe een uitdrukkelijke en ern
stige wilsverklaring noodig is aaD de be
stuurders der kerk en dat als zoodanig
niet kan gelden eene verklaring, die de
vrouw van beklaagde, volgens zijne bewe
ring had afgelegd aan een geestelijke der
Roomschc Kerk, bij gelegenheid dat deze
geestelijke hen in hunne woning kwam
bezoeken; dat verder wordt aangenomen,
dat de beklaagde dus behoort tot de
Roomsch Katholieke Kerk, deze kerk het
afleggeu van den eed in den gewonen
vorm niet verbiedt en waar de wet den
getuige verplicht den eed af te leggen,
naar de wijze zijner godsdienstige gezind
heid, deze beklaagde die zulkB weigerde
strafbaar is.
Op deze gronden werd de beklaagde
veroordeeld tot een gevangenisstraf van
drie dagen.
De advocaat Generaal had 14 dagen
geeischt.
Dk Burgemeester van Blaricum.
De Rechtbank te Amsterdam (on deze
beslissing werd door het Gei echtshof aldaar
bekrachtigd) heeft Daar de openbare te
rechtzitting verwezen de zaak van den
burgemeester van Blaricum. den heer A-
Hosang, beklaagd van vervalsching van
een mandaat (van f 5 zou hij f 50 gemaakt
hebben) en van mishandeling van den
gemeenteveldwachter Brandsmn, dien hy
met een stok zou hebben geslagen De
datum van de behandeling der zaak is nog
niet bepaald. Als verdediger van bekl.
zal optreden mr. L. S. G. de Hartog.
Maatschappelijke en
Hygiënische vraagstukken.
Voorzichtig met alcoholvrije
dranken.
Onder dit hoofd plaatst De Nieuwjaars
bode, een uitgave van het secretariaat van
„Sobriëtas", een artikeltje over het knoeien
met alcoholvrije dranken, dat een zonderling
licht werpt op de praktijken van sommige
fabrikanten van dergelyke drankeo, waar
voor door enkele onthouders- en matig-
heidsvereenigingeD, die dan natuurlijk niet
weten wat voor vleeach zy in de kuip
hebben, reclame wordt gemaakt.
Er is niets, zegt het blaadje, waarmee
zoo geknoeid wordt als met „alcoholvrije"
dranken. Ze bevatten vaak van alles: salicyl,
boorzuur, rattenkruid, saccharine, aniline,
saponine, klaprozensap, kunstmatig bereide
aethers, enz., doch geen vruchtensap en
suiker. Do suiker worde door saccharine
vervangen, en door allerhande middeltjes
weet men geur, kleur en smaak zoo fijn
na te bootsen, dat ge zuivere frambozen-,
citroen- of gemberlimonade meent te proe
ven.
De Volksbond tegen Drankmisbruik liet
ver over de 100 alcoholvrye dranken on
derzoeken, en er waren er bij, die 7.60, 8
en 8.10 pCt. zuiveren alcohol bevatten, dus
bijna driemaal meer daD gewoon lager bier.
Het voorbeeld van den Volksbond wordt
in den laatsten tijd gevolgd door de Frie6Che
Propaganda-Commissie van de Nederl. Ver.
tot Afschaffing van Alcoholhoudende
Dranken.
Deze Commissie liet tot heden door het
Scheikundig-bacteriologisch Laboratorium
van dr. G. Van der Sleen te Haarlem 46
merken onderzoeken. Geen enkel is abso
luut vry van alcohol bevonden. Het alcohol
gehalte liep van 0.03 pCt tot 11.41 pCt.
Tien soorten bevatten meer dan 0.60 pCt.
alcohol; de Hollandiawijn van R. v. d. Vegt
te Franeker 11.41 pCt. Toch wordt deze
als alcoholvrij geannonceerd.
Van de 42 merken, die het eerst aan
een onderzoek werden onderworpen, was
er slechts één, dat geen salicylzuur bevatte,
en werd in 18 saccharine aangetroffen,
terwijl allo door anilinekleurstof waren
verontreinigd. De onderzochte kogelflesschen
bevatten alle een sterk schuimende vloeistof,
hetwelk den indruk moet geven, alsof men
met echte vruchtensappen te doen heeft.
Inderdaad wordt dit echter veroorzaakt
door speren saponinehoudende stoffen, die,
omdat ze afkomstig zijn uit onzuivere
zeephout-extracten, tot de hoogst giftige
stoffen moeten worden gerekend.
Volgens het jaarverslag van het Staats
toezicht op de Volksgezondheid over 1907
bevatten van de 17 soorten vruchtensappen
en alcoholvrije dranken, onderzocht door
den pharmacentischen inspecteur van
Noord-Holland en Utrecht, 14 salicylzuur,
werden in één fluoorverbindingen aange
troffen, bevond zich in 9 monsters saccha
rine, en waren zes kunstmatig gekleurd.
Hetzelfde verslag meldt ook dat een
fabrikant van limonade en spuitwater voor
de bereiding daarvan onzuiver water ge
bruikte.
Op de aanbeveling voor de benoe
ming van een tijdelijk buitengewoon leeraar
in de Hebreeuwsche taal en letterkunde
aan het Gymnasium alhier komeu voor:
1. Dr. A. J. Wensinck, privaat-docent
in do Semitische talen aan de Rijksuni
versiteit te Utreoht.
2, Dr. A. van der Flier, predikant te
Middelburg.
De aanbeveling voor de benoeming
van een Diiecteur dor Burgeravondschool
alhier luidt als volgt:
1 G. A Groote Haar, Directeur der
Ambachtsschool te Appingedam.
2 H. W. Biouwer, Directeur van de
Ambachtsschool te Harlingen,
Mej. C. Meusink alhier, is benoemd tot
tijdelijk onderwijzeres de ter Bregge (gem.
Hilleger8berg).
Gisterenavond hield de afdeeling van
den Bond voor Vrouwenkiesrecht een
propaganda-avond in de Arend. Nadat
mej. v. d. H. B. en de heer R, H. op
hoogst verdienstelijke wijze Corelli's sonate
voor viool en piano hadden gespeeld, opende
Mevr. Feis de bijeenkomst. Daarna was
het woord aan moj. M. Steverding, propa
gandiste van den Bond, die de rede voorlas,
waarmee Mevr. Chapmann in 1909 het
congres vau den Wereldbond opende. In
die rede liet zij de gebeurtenissen der
laatste jaren de revue passeeren en deed
zij de hoorderessen gevoelen, dat de dag
zal komen, waarop het vrouwenkiesrecht
zal moeten worden gegeven. Verder werd
er in geschetst het oprichten van het inter
nationaal verbond in 11904, waarbjj zich
groote moeilijkheden voordeden, die echter
allen overwonnen werden.
De internationale beweging heeft dan
ook ongetwijfeld een der wegen gebaand,
die moet leiden tot viouwenkiesrecht. Iu
1904 omvatte ze 8 natiën en in 1909
reeds 18. Uit geen der lauden kwam een
woord van ontmoediging, zelfs in Rusland
werden teekenen van vooruitgang waarge
nomen.
Verder behandelde de openingsrede de
beweging in verschillende landen en stond
ten slotte stil bij de Engelsohe beweging.
Hierna werd gelegenheid gegeven tot
het stellen van vragen, waarvan echter
geen gebruik werd gemaakt. Naar aan
leiding van eenige in de zaal gemaakte
opmerkingen gaf mevr. Hesselink uit Arn
hem nogmaals een overzicht van het ver
schil tusschen Bond en Vereeniging.
Nadat mej. Sch. eenige liederen had
gezongen, die veel byval verwierven en
nog een tweetal vioolsolo's ten gehoore
waren gebracht, speelden eenige Amers-
foortsshe dames en heeren een blyspelletje:
„Het spreekuur van den dokter", dat veel
applaus vond.
Mevr. Feis dankte de spreeksters en
verder allen, die tot het welslagen van
den avond hadden meegewerkt.
De Brand- en Inbraakverzekerings-
mnatschappij „Nederlandsche Lloyd" te
Amsterdam vertegenwoordiger de heer
J. v. d. Lyke, architect Utrochtsche weg
101 alhier zendt ons een maandkalender,
die uitmunt door groote duidelijkheid en
in ieder kantoor een goed figuur maakt.
Woensdagavond heeft D. Hooijkaas
van hier in de Ned. Herv. kerk te Sant
poort een lezing met lichtbeelden gehouden
over zijn reis naar Palestina. Er was veel
publiek dat zeer voldaan was over het
gehoorde en geziene.
Door den kantonrechter alhier is
veroordeeld tot f 50 boete of 10 dagen R.
v. D. te Amsterdam ter zake van het met
een auto de veiligheid van het verkeer op
den openbaren weg in gevaar brengen.
De eisch luidde f 100 of 10 d. en 6
maanden ontzegging van het rijbewijs.
De Commissie voor Kindervoeding
heeft bij missive dd. 13 December 1910
rekening en verantwoording gedaan aan den
Raad van de wyze waarop het geld, ten
behoeve der voeding en kleeding van
schoolkinderen toegestaan, is beschikt.
Gedurende 72 dagen werd aan 12.150
kinderen spijs verstrekt. Voor klompen
werd uitgegeven f 230; voor kleeding-
stukken f 36.72s. De totale uitgaven be
droegen f 1182.21
Te Haarlem zal dezer dagen eene
tentoonstelling worden gehouden, zooals
het wellicht ook aaobeveling zou verdie
