DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No, 8
DINSDAG 10 JANUARI 1011.
8e JAARGANG
DE EEMBODE EN DE „BAANTJES".
BUITENLAND.
DE EEMLANDER.
Hootdredactenr R. O. H I.l Kt', A S.
Abonnementsprijs
Per jaarf 4.Franco per
post id. f 5.60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Bureuu: KIAEISJE HliO 6. Telel. Interc. 18S.
Prijs der Advertentiën:
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bij
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten bet kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen-en Buiten landsch Advert.- bureau D. Y. ALTA,| Warmoesstr. 78- 78 Amsterdam
De Nieuwe Rotterd. Ct. heeft eenigen
tijd geledon de aandacht gevestigd op het
feit dat de Roomschen vooral „graag" op
de „baantjes" ziju.
Sedert zij dat neerschreef, is in de r.k.
pei-9 een nieuwe rubriek geopend, waar
mede van dag tot dag die raeming wordt
bevestigd. De bekleeders van alle mogelijke
publieke ambten in alle mogclyke wind
streken des lands worden van r.k. zijde
aan een onderzoek op kerkelijke gezind
heid onderworpen en dan verschijnen van
de resultaten van dat onderzoek staatjes in
de krant, steeds om te laten zien, dat de
Roomschen méér in de „baantjes" moeten
komen.
Het is thans de Eembode, die zulk een
onderzoek heeft ingesteld met betrekking
tot Amersfoort.
Wij zullen binnen kort op dat artikel in
hot bijzonder terugkomen.
Maar vooraf schijnt het ons dienstig, Inci
te laten volgeu, wat de Nieuwe Rotter-
damsche Courant naar aanleiding van deze
roomsche klaagzangen heeft geschreven.
Van r.katholieke zijde maakt meu
naar het 9chijnt, aanspraak op evenveel
percent van de „baantjes", als de r.katho
lieke bevolking van het Nederlandsche
volk uitmaakt. Het „baantjes" bezetten
wordt daar als een eenvoudig rekensom
metje beschouwd, dat slechts eens om de
tien jaren, na de algemeeue volkstelling,
behoeft te worden herzien.
Wij zouden geneigd zijn, aan de Room-
sche pers haar genoegon te laten, zoudor
ons daarin te mengen, ware het niet, dat
vele van die staatjes worden opgesierd met
zinnetjes, waarin wij worden uitgeuoodigd,
nu toch eens te zeggen wat wij vau die
■statistiekjes wel vinden. Ook de heer De
Stuers, die in de Kamer het onderwerp
met de hem eigene gratie besprak, mengde
ons blad in debat. Daarom dus enkele
woorden.
In de eerste plaats dan de opmerking,
dat wij de innerlyke waaide van die
staatjes niet kunnen bcoordeelen. Men is
aan de Roomsche zijde gewoon, bij die
statistiekjes de „halfsleetsche" katholieken
zooals de heer De Stuers hen betitelde
dat zijn de r.katholieken, die niet aan
de keur van do statistici voldoen, uit te scha
kelen. Daarbij in ons dezer dagen gebleken,
dat de opgaven niet altijd mot de noodige
juistheid worden samengesteld, of wat
ook mogelyk is dat het aantal half-
sleetschen" zeer omvangrijk wordt geno
men, en dat dan met de plaatsing van
verbeteringen, die aangevraagd mochten
worden, groote moeilijkheid wordt gemaakt.
Ten slotte doen toch die slaalijes ook
op zich zelve weinig. Het is reeds her
haalde malen in het licht gesteld, dat ter
bcoordeeling van de innerlijke waarde van
zulke statistiekjes, men ook het aantal ge
schikte r.katholieke sollicitanten zou moeten
kennen. Nu zijn daaromtrent natuurlijk
weinig of geen gegevens te verkrijgen.
Maar eene enkele maal kau men toch wel
eens eene aanwijzing ontvangen, waaruit
een en ander kan worden afgeleid. Zoo
hebben wij thans een vermoeden gekregen,
dat de belangstelling, van roomsche zijde
voor de publieke zaak aan den dag gelegd,
Jang niet evenredig is aan den lust voor
de publieke „baantjes", doch wel veel eer
in overeenstemming is met de plaats welke,
volgens de roomsche statistiekjes, aan de
r.katholieken ingeruimd zoude zijn.
De vereeniging voor de staathuishoud
kunde eu de statistiek is, gelijk men weet,
eene vereeniging die zich bezig houdt mot
allerlei, bij voorkeur met de meest actueole
onderwerpen, die de publieke belangstelling
trekken. Daar wordt het eene jaar over
een onderwerp van armenzorg gesproken;
het andere over iuvaliditcits- en ouder
domsverzorging, of over ziekteverzekering
gehandeld; daar worden vergaderingen
gewijd aan de suikcrcouventie; daar is de
vrouwenarbeid aan discussie onderworpen;
daar zijn vergaderingen gehouden, waar is
gediscussieerd over werkloosheid, stads-
uitbreididg, middenstandscoöperatie, over
de nijverheid op Java, en over onze han
delspolitiek, over de straatbdasting, de
bankwet, de regeling van het levensver-
zekeriugsbedrijf, over bevordcriug van klein
grondbezit, over spoorwegexploitatie, volks
huisvesting, het pachtcontract, gemeente-
financiëo, enz. enz.; kortom tal van do
meest brandende vraagstukken op koloniaal,
financieel, staathuishoudkundig, en sociaal
gebied passeeren daar één voor één de
revue, en men kan er de beste krachton
des lands over van gedachten hooien
wisselen, nadat de diseus9iën in, meest nit-
nemende, praeadviezeu voorbereid ziju.
Het is dan ook eene bloeiende vereeniging,
die door heel het land niet honderden
hare leden telt.
De vereeniging wordt gevormd door
vrijwillige toetreding. Om er lid van te
worden, behoeft men niet door partijdige
regeeriugeu of gemeenteraden te worden
benoemd. Men behoeft, om er lid van te
zijn, geen examens afgelegd of bijzondere
bevoegdheden verworven te hebben. Op
politieke of godsdienstige richting wordt
niet gelet. Ieder is er welkom, zij men
liberaal of conservatief, sociaal-democraat of
bourgeois, anti-revolutionair, rooiiisch katho
liek, gegradueerd of niet gegradueerd, man
of vrouw. Ieder is gerechtigd, er zyne
denkbeelden voor te dragon en te bepleiten,
en voor zijne denkbeelden anderen te win-
neu. En wie daartoe den tyd of de gele
genheid mist, geniet evenzeer, daar hij de
geschriften belangrijke geschriften veelal
der vereeniging, een stenogiafisch ver
slag van de vergadering en daarenboven
de veel te pas komende officieele Jaarcijfers
van het Rijk en zijne Koloniën tegen eene
zeer matige contributie thuis gezonden krijgt.
Het eenige wat daartoe noodig is, bestaat
uit een klein beetje belangstelling in de
publieke zaak, belangstelling in de onder
werpen en aangelegenheden, die in de
vergadering worden ter sprake gebracht
en in de uitgaven, die vanwege de ver
eeniging wordeu toegezonden. Daarbij moet
dau zooveel initiatief komen, dat men het
lidmaatschap der vereeniging aanvraagt, bij
het bestuur of bij oen lid, dat u als medelid
voordragen wil. Waarlijk, dit is toch niet
veel.
Maar zie nu eens na, in welko verhouding
de Roomsche belangstelling tot die der niet-
Roomschen staat. Wij missen don tijd en
de middelen, om de heele ledenlijst, die
ons dezer dagen in handen kwam, aan een
onderzoek te onderwerpen, doch wij hebben
ons de moeite getroost de opgaven der
leden uit die gemeenten, waar de vereeni
ging den meesten bijval vindt eens te schif
ten. En wat blijkt dan?
Dat te Amslerdam zijn 157 leden waar-
ouder niet meer dan 6 of 8 als men
do 6ociaal-democraten Vliegen en Wibaut
wil meerekenen, die echter wel door den
heer De Stuers met de „halfsleetschen"
zullen wordeD weggecijferd r.katholieken.
's-Gravenhage telt 183 loden. Daar zyn,
dank zy de aanwezigheid van Kamerleden
en ministers, betrekkelijk veel r.katholieke
leden: wel 13.
Rotterdam heeit 67 leden en daaronder
is T zegge: één r.katholiek.
Utrecht mag op 45 leden bogen, waar
van 4 r.katholiek zijn.
Bij elkaar hebben wij hier dus reeds
454 leden, waarvan 24 r.katholieken, d. i.
51-',. pet.
Wanneor hot om de bezetting van
publieke betrekkingen is te doen, maken
de roomsche statististici gemeenlijk aan
spraak op een aandeel, dat uiteenloopt
tusschen de 35 en 45 pet. De publieke
belangstelling, zooals die zich in onze
ledenlijst uit, stijgt niet hooger dan tot
5JU pet.
Nu zouden wij aan de r.katholieke statistici
eens deze vraag willen stelleu: wanneer
uwe staatjes niet gunstig uitvallen, is daar
voor dan niet nog wel eene andere verklaring
mogelijk, dan protestantsche of liberale
partijdigheid? Het is bekend, dat een
zeer groot gedeelte van den nijveren,
handeklrijvenden middeustand uit de Room
sche gelederen wordt gerecruteerd. De
middenstandsbeweging vindt onder de
r.katholieken y verigen steun en hare beste
pleitbezorgers. Zou het nu niet kunnen zijn,
dat het aantal door Roomschen bezette
„baantjes" klein is, niet zoozeer door de
schuld van niet-Roomschen, als wel omdat
do Roomsche bevolking hare neiging en
hare verlangens meer naar andere rich
tingen ontwikkelde? Er is reeds, van
Roomsche zijde, op gewezen dat het aantal
r.katholieke studeerenden veiboudingsgewijs
zeer gering is. Kan dit niet het gevolg zijn
van een meer algemeen verschijnsel, waar
van wij thans een anderen kant hebben
doen zien? De vraag wordt aan de ijverige
statistici ter overweging aanbevolen.
Frankrijk.
De Fransche Ziekenhuizen hebben over
't algemeen geen goeden naam; maar dr.
ióévérin Icard, van Marseille, verhaalt in
zijn boek „Over het constateeren van den
dood in de ziekenhuizen" een boek
waaraan de Academie van Wetenschappen,
te Parijs, den Durgate prijs toekende
ergelijke dingen daaromtrent, die haast
ongelooflyk schynen.
Hij schrijft, en hij voert bewijzen er
voor aan, dat een groot aantal patiënten
uit de Fransche Ziekenhuizen lovend be
graven of levend naar de outleedkamer
gebracht worden. Veertig erkende „vergis
singen" van dien aard zijn, naar dr. Icard
verzekert, te zijner kennis gekomen. Maar
hoevele er onondekt gebleven zijn is niet
te zeggen.
Meestal, zoo zegt hij, wordt de dood
niet persoonlijk door de dokters of de
medische assistenten geconstateerd. Zij
teekenen de verklaringen van overlijden
alleen op grond dor nrededeeliog van
ziekenoppassers of verpleegsters.
't Is, gelijk we reeds schreven, schier
ongelooflijk, en 't is waarlijk te hopen
dat dr. Icard's mededeelingen aanleiding
geven tot een onderzoek en, zoo ze waar
blyken, maatregelen tot verbetering.
Groot Britannie.
Het nieuws dat wij ovor de verschillende
drama's iu Londen in de bladen vinden,
is iu hoofdzaak het volgende:
Ten eerste is er officieel vastgesteld dat
de mannen, die het misdrijf in Hounds-
ditch pleegden en die in de Sidneystreet
om het leven kwamen, geen echte anarchis
ten waren. De politie van Scotland Yard
geeft dat zelf toe. De meeste echte anar
chisten uit de wijk Soho en het Oosteinde
zijn der politie heel goed bekend, en zij
is er van overtuigd dat deze mannen ge
wone schavuiten, boeven en inbrekers
waren, zonder do gevoelens en denkbeel
den te koesteren, die iemand tot anarchist
stempelen.
Ten tweede heeft de politie in het
brandende huis van Sidneystreet wel dege-
lyk bommen en dergelyke gevaarlykc
dingen gevonden, die volgenb haar over
tuiging bestemd waren om tot verdediging
te dienen.
Ten derdo is de politie nu ook gaan
twijfelen of Fritz wel in hot huis van
Sidneystreet is omgekomen; zij gaat ver
moeden dat deze neg even vrij rondloopt
als de befaamde Peter de Schilder. De
mannen in Sidneystreet zouden wel mot
do bende van Houndsditch in nauwe relatie
gestaan hebben, maar het zouden Fritz en
Peter toch niet zelf zijn.
Ten vierde raakt men er meer en meer
van overtuigd, dat er verband is tusschen
het HoundsditchSidneystreetdrama en
den moord op den in Claphain gevondeu
Salomon Beron. Wat deze laatste betreft,
geven de bladen kolommen aan beschou
wingen en onderstellingen betreffende do
beteekenis vau de letter S., gesneden op
de wangen van het slachtoffer.
Duitschland.
De Köln. Ztg. publiceert een telegram
uit Metz, dat, de tijdsomstandigheden in
aanmerking nemend, geenszins van gewicht
ontbloot is. Een bekende Fransch-natinna-
listische vereeniging had voor Zondagmiddag
een concert aangekondigd, zonder vergun
ning van de politie. De inspecteur van politie
verklaarde dan ook kort na den aanvang
van het concert, de vergadering voorgesloten.
De aanwezigen vormden dadelijk een
optocht en trokkeu onder de kreten „vive
la Lorraine" en het zingeu van Fransche
liederen door de straten vau Metz. Voor
het standbeeld van Ney werdeu onder
daverende toejuichingen redevoeringen
gehouden en weerklonken kreten van „vive
la France" waarna do Marseillaise werd
aangeheven. In de Laducettestraat trachtte
de burgerwacht, de meer dan 1000 man
tellende manifestanten tegen te houden.
Vergeefs. Daarop verscheen de hoofdwacht
iu het geweer eu trok met de bajonet
opgestoken de menigte tegemoet, waarna
de straten werden afgezet Eerst om 1] uur
's avonds kon aan de manifestatie een eind
gemaakt worden, nadat verschillende
arrestatiën hadden plaats gehad, en eenige
personen waren gewond geraakt.
Een ongelegener tijdstip, zegt de Keu
lenaar, hebben de Elzas-Lotharingers voor
hun manifestatie niet kunnen uitkiezen.
Want zeker zal deze revolutionnaire
