Uit de Pers.
WEERBERICHT.
Thermometerstand
Land- en Tuinbouw.
STADSNIEUWS.
MEDEDEELINGEN VAN HET
K0N1NKL. NED. MET. INSTITUUT
Opgemaakt voorm 10.50 uur.
De Bilt, 17 Januari 1911.
Hoogste barometerstand 784.9 m.M. te
Miinchen, laagste 733.6 te Bodo.
Verwachting tot den avond van 18 Januari
1911. Zwakke tot matige Westelijke tot
Z.W.-lijke wind.
Gesteldheid vau de lucht: Zwaarbewolkt
tot betrokken, weinig of geen neerslag.
Temperatuur: Zachter.
Barometerstand le AMERSFüCPT,
Barometerstand hedenmiddag te 12 uur
7S1 ui.
Vorige stand te 12 uur 767 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 42
Laagste hedennachtF. 30
Hedenmiddag 12 uurF. 36
dlï gemeente-administratie van
Doornspijk.
Gelijk onlangs werd gemeld, is te
Doornspijk (Veluwc) een onderzoek ingesteld
naar de administratie aldaar, in verband
met do bekend geworden malversatiën van
den heer V-, secrotaris dier gemeente, in
zijne hoedanigheid als ontvanger der
gemeente Elburg en penningmeester der
Nuts-Spaarbank aldaar. Eene commissie
van onderzoek uit den Baad waaraan
als deskundige was toegevoegd de heer
mr. J. ten Oever, wethouder te Kampen,
heeft thans een uitvoerig rapport uitge
bracht, waaruit in het „Hbl verschillende
bijzonderheden zijn medegedeeld, getrokken
uit een door den Raad aan den minister van
binnenlandsche zaken gezonden afschrift,
wijl de burgemeester het oorspronkelijke
stuk in zijne wouing heeft gehouden eu
niet voor de Raadsleden ter lezing gelegd.
In dit rapport wordt er aan herinnerd,
dat eene leening van f 1500, door de
gemeente Doornspijk aangegaan, heette te
zijn gesloten voornamelijk tot betaling van
de kosten van het bij of meerder werk,
besteed aan de scholen en veldwachters
woningen, welke in 1903 en 1904 zijn
gebouwd.
Volgens een specificatie aan de commissie
door deu waam. secretaris, den heer Meijer,
namens den burgemeester ter hand gesteld,
was de voornaamste dezer uitgaven een
post van f 1091.42. Volgens twee specifieke
rekeningen bestoud die post uit een bedrag
van f721.60, verschuldigd aan J. Lipke
timmerman te Elburg, wegens bijkomende
werken aan het benedengedeelte der school
in 1904, en uit een bedrag van f 369.82,
verschuldigd aan J. Lipke voornoemd,
wegens werkzaamheden en levcrantiën aan
de veldwaehtcrswouingen in 1904.
Het bleek der commissie dat de meeste
posten van de rekening ad. f721.60 voor
kwamen in eene rekening van J. Lipke
ten laste van de gemeente Doornspijk ad
f 206.95, wegens bijwerk aan de school
aan den Zandweg en dat die bijrekening
was voldaan en verantwoord in de gemeen
terekening over 1904.
De timmerman Lipke, door de commissie
uitgenoodigd om haar ecnige inlichtingen
te verstrekken, heeft daarop medegedeeld,
dat hij op aandrang van den secretaris, in
tegenwoordigheid en met hulp van den
burgemeester, een gefantaseerde rekening
had opgemaakt om op het gewenschte
bedrag te komen. Wijl de secretaris nog
een blanco-mandaat had, waarop zijne
handtcekening stond, kon dat gebruikt
worden als bewijs van kwijting. Hij zelf
had dit alles gedaan om den burgemeester
in zake de leoniog te helpen, zonder eigen
voordeel, want er is hem niets daarvoor
betaald.
De commissie heeft nog meer onregel
matigheden ontdekt, en stelt nu den
Gemeenteraad voor aan H. M. de Koningin
te verzoeken den burgemeester te schorsen
en hem na afloop van het onderzoek niet-
eervol ontslag te verleenen.
Vliegdkmonstraties op Zondag.
Over deze quaestie geeft de Nederlander,
desgevraagd naar aanleiding van het geval
to Soesterberg, haar meening.
Daar zullen op een van de gemeente
gehuurd terrein vliegdemonstratieB gehou
den wordeD, o.a. op Zondag. De Ned.
Herv. Kerkeraad verzocht den Raad zulks
niet toe te staan. De Raad hield de zaak
in overweging.
Wat aangaat de huurovereenkomst tus-
schen gemeente en houder van het land,
waarop de demonstraties zullen plaats heb
ben, kan de Raad als mede contractant
gelijk de Nederlander vooropstelt niet
eenzijdig verauderiugen brengen in de
voorwaarden van de overeenkomst en zoo
maar het vliegen op Zondag aan de „vlie
geniers" verbieden.
Doch ook goheel afgezien van deze
quaestie van huurovereenkomst de Raad
kan in dezen niets doen; heeft geen zorg
voor de politie. De handhaving der open
bare orde is aan den burgemeester aanbe
volen. Hieronder valt (art. 188 Gem. Wet)
de politie over voor het publiek open
staande samenkomsten, openbare vermake
lijkheden, enz. Derhalve over vlieg-
demonstraties.
Dergelijke vertooningen kan de burge
meester verbieden als zij stryden „met de
openbare orde of zedelijkheid". In 't alge
meen is dat met vliegdemonstraties
natuurlijk niet het geval. Ook met zulke
demonstraties op Zondag niet. Zulke
Zondagsvertooningen strijden wel met
do Christelijke moraal, maar het is zeer de
vraag of het woord „zedelijkheid" in de
wet in zoo ruimen zin wordt bedoeld.
Derhalve zou de burgemeester hier mach
teloos staan, indien er geen Zondagswet
bestond. Art. 4 van die wet bepaalt, „dat
geene openbaro vermakelijkheden, zooals
harddraverijen (en wij mogen naar analogie
zeggen vliegdemonstraties) op de Zondagen
zullen gedoogd worden." De Raad kan van
dit verbod compensatie verleenen, mits de
voorstelling niet tijdens de godsdienstoefe
ning geschiedt. Werd nu dit art. toegepast,
dan zou de burgemeester niet slechts be
voegd, maar verplicht zjjn de voorstelling
te verbieden, behoudens tegengesteld be
sluit van den Raad.
Bekend is echter dat de Zondagswet
(van 1815) niet slechts is verouderd, maar
zelfs goeddeels in onbruik is geraakt. Dat
is wel zonderling, daar de wet nooit formeel
is afgeschaft, maar het is toch hoogst
moeilijk daartegen te reageeren. Men her
innert zich, dat d« burgemeester van Haar
lem eenige jaren geleden die wet in een
dergelijk geval het betrof roeiwedstrij-
den op Zondag trachtte toe te passen,
maar wel genoodzaakt was zijn verzet te
gen wat door gewoonte recht was gewor
den op te geven.
Dusdanig verzet zou misschien niet ge-
wenscht zijn. De wet wordt nu eenmaal
niet streng meer toegepast. Door hier en
daar incidenteel hare bepalingen streng uit
te voeren, terwijl men er over 't algemeen
weinig rekening mee houdt, dreigt men
rechtsonzekerheid te scheppen.
Dat wil niet zeggen conlcudeert de
„Nederlander" dat wij met den be-
staanden toestand tevreden zijn. Wat wij
wenschcn en waarop wij steeds moeten
blijven aandringen, is een nieuwe Zondags
wet.
De zachte winter.
Men schrijft uit Drente:
Wegens den zachten winter heeft de Iaat
gezaaide rogge zich zoodanig kunnen
ontwikkelen, dat de velden thans reeds
met een groen kleed bedekt zijn.
Dat de heidevelden spoedig in vrucht
baren toestand kunnen worden overgebracht
blijkt wel uit het feit, dat o.a. een perceel
heideveld ter groote van eenige hectaren,
toebehoorende aan den heer H. C. Prins
te Gasselte, waar in den afgeloopen zomer
de dorre heide nog groeide, thans een
heerlijk groen kleed vertoont van jonge
spruitjes der in het najaar gezaaide rogge.
Die afschuwlijke duivel.
'tis in een onzer armenbuurten; in een
dier straten met veel licht en lucht zooals
gelukkig Amersfoort ook voor armen biedt,
maar waar de ellende dan ook naakt
openligt.
Voor de vensters, waarvan een ruit flink
gebroken, één luik dicht, één open er
achter, een paar heel oude voode overgor
dijnen, daar achter slechts éen enkel
meubel, een mooie mahonie chiffonnière,
laatste restant van vroegere welvaart en
ook dit laatste slechts wachtend op een
iets redelijker bod of op nog nijpen
der gebrek, nog harder brommende beren
om al het overige te volgen naar lommerd
en uildrager.
De schulden bij bakker en melkboeren
huisbaas zijn al hooger dan 't hoogste bod.
Spaar mij beschrijving van de achterkamer!
Daarheen werd ik deze week, hoewel
wildvreemd, geroepen als correspondent
van de vereeuiging tot herstel van drank
zuchtigen. De kloeke vrouw, die al jaren
gestreden had en als voornaamste kost-
winster gewerkt uit alle macht kon niet
langer op tegen „dien afschuwlyken dui
vel" de draükzucht, die haren man in de
klauwen had. Zij zou haar man wel zeer
missen, als bjj voor een jaar ging naar
Hoog-Hullen, het Asyl voor drankzuchti
gen, om daar genezing te zoeken, maar
zoo kon het niet langer en het was voor
hem toch beter. Zij zou hem missen ook
als werkkracht, wanneer hij haar wasschen
niet meer rond bracht en 't zware werk
niet meer voor haar deed, maar ze zou
er wel komen en en de zorg en de
drank dreigden meer nog dan al hun
goede meubelen, al hun kleeren, al hun
hebben en houden het huis uit te dragen
ook hun liefde en die wilde zy verdedigen
tot het uiterste en daarvoor moest hij ge
nezen: „Ja U kunt toch ook wel begrijpen,
als je geen kleeren voor je kinderen hebt
en ze niet genoeg te eten krijgen, dat je
dan soms driftig wordt en te vee) zegt, als
je man, al is het maar voor 5 centen aan
dien ellendigen drank uitgeeft?"
Ik kom uw hulp vragen, lezers, ja ik
heb er op gerekend, Maandag a.s. ver
trekt de man, heden worden do eerste
gelden f 75 voor entree en lste kwartaal
verzonden; Dr. Posthumus sohreef in heden
ontvangen brief, dat de lijder kan opgeno
men worden. Hij ga terstond.
Ik heb op U gerekend; 6, 7 jaren ge-
ledeu ben ik ook zoo tot U gekomen.
Een kastelein, lijdende aan delirium tie-
mens, drankzuchtige gedurende meer dan
20 jaren, een timmerman, eveneens lijdende
aan delirium tremens, dageiijks drinkend
l'/j litor jenever, verlaten door vrouw en
kind, wilden zelf en moesteu volgens mij
te H. II. verpleegd; ze waren er gedu
rende een jaar of iets meer; ik werd
daartoe met eenige honderden vuldens in
staat gesteld door de plaatselijke afdeeling
van den Volksbond en door de Amers-
foortsche courantenlezers.
De patiënten kwamen terug en hadden
eerst een mocilyken tijd om den voet in
deu stijgbeugel te krijgen, maar ze zijn
nu al weer jaren terug, volop in work en
verdienste, teruggegeven aan hun gezinnen
en aan de samenleving, met al hun huis-
genooten geheel onthouders van alle alco
holica.
Ik zie geen kans te bereken en voor
U te becijferen al het voordeel, al den
zegen, die deze gelden hebben bewerkt,
maar ik put er wel vrijmoedigheid uit, nu
ik voor een veel sympathieker geval sta,
dat er hoopvoller uitziet dan de twee vorige
deden, om ieder uwer, die dit leest, drin
gend te vragen: geef mij naar uw vermogen
om ook hier te helpen, ook hier zoo grooten
huiselijken zegen aan te brengen, één jaar
verpleging kost 3de klasse f 200, entree
f 24.bijkomende kosten voor reis, kleeren
en anderszins bedragen licht meer dan f25.
Geeft dus mild en laat U niet weerhou
den, zooals my vroeger bleek, dat met
meer dau een het geval was bij hulpbe
hoevendheid van drankzuchtigen door het
zeggen, dat zoo'n dronkaard het dan maar
laten moet. Dat zeggen is begrijpelijk
maar onjuist, want zjjn ziekte is juist dat
hij het niet laten kan. 'tIs een kranke,
naar het lichaam of naar den geest, dat
weet ik niet, vermoedelijkna ar beide, maar,
in ieder geval een kranke, die verpdeegd
moet worden, 't is een stakkerd, die bulp
behoeft. Maar ook: wat de man ook zij,
hier geldt het een gezin, dat behouden
moet worden, een liefdevolle, eerbiedwaar
dige vrouw met vier onschuldige kinderen
van 10 jaar tot 10 maanden. God vertee-
derc uwe harten,
I. HOOYKAA8,
Groote Koppel, E. 146.
Amersfoort, 14 Jan. '11.
De andere bladen worden dringend en
vriendelijk verzocht dit stuk ook op te
nemen.
Zaterdagavond had een algemeene
vergadering plaats van het departement
Amersfoort var. de Maatschappij tot Nut
van 't Algemeen (die bijzonder slecht be
zocht was) onder presidium van den heer
Wolterbeek.
Besloten werd na eenige huishoude
lijke werkzaamheden dat het departe
ment zich zou aansluiten by het district
Gooi- en Eemland, dat verschillende de
partementen als Baarn, Weesp, Hilversum
enz. omvat en tevens werd aan de nieuw
opgerichte Orchest -klasse, do herrezen
ensemble-klasse van den Heer Yan Aakec,
een subsidie van f 10 per jaar toegestaan;
een bewijs van dankbaarheid, dat het Nut
zeker wel aan de ensemble-klasse schul
dig is.
Door de politie is proces verbaal
opgemaakt tegon een persoon, die bier
verkocht zouder in het bezit te zijn van
het daartoe vereischte verlof.
Zondagmiddag kregen in de Teutstraat
een broer en zuster ruzie, waarbij de
jongedame haar broeder dusdanig met een
pook op het hoofd sloeg, dat hij zich onder
behandeling van arts Morren moest stellen.
Door de politie zal proces-verbaal
worden opgemaakt tegen een vrouw ter
zake van mishandeling; zij heeft nl. een
vriend van haar in de wang gebeten. En
op zoo'n hartelijke liefkoozing was deze
blykbaar niet al te zeer gesteld.
Op den openbaren weg zjjn gevonden
en op het bureau van politie gedeponeerd:
een byi, een miniatuur nikkelen mandje,
een lepeltje, een nikkelen lucifersdoosje,
een schaatB, twee portemonnaie's, een
leeren beursje met geld, eon horloge, een
staart van een damesbont en een hand
schoen.
De vergadering van militaire voetbal-
vereenigingen, waarvan we in ons nommer
van gisteren melding maakten, wordt
Zaterdagavond half negen in het hotel
Bellevue gehouden.
- De heer C. A. J. J. van der Linden
alhier is gekozen tot voorzitter der afd.
Utrecht van de Yer. tot bevordering der
Pluimveehouderij in Nederland.
De H. IJ. S. M. heeft gisteren aan
besteed
Het leveren van gezaagd hout ten be
hoeve der centrale werkplaats bij Haarlem
en der wagenwerkplaats bjj Amersfoort
in 12 perceelen. Minste inschrijvers de
heeren G. T. Coers, Arnhem, perceel 1,
f21,620; J. Wicherson en Zn., Steenwijk
perceel 2, f6551.50; perceel 10, f617,56;
Jansen en Co., Haarlem.
Perceel 3 f 857, perceel 4 f 558.75, per
ceel 5 f10,662; Ambachtsheer en v.
Meulen, Amsterdam, perceel 6, f 20,450,25;
G. de Goederen Woerden, perceel 7 f 5586,
perceel 8 f2557.50; G. F. W. Hurrugreen,
Amsterdam, perceel 9 f 5256, perceel 11
f572, perceel 12 f 297.50.
Er waren 20 biljetten ingekomen.
De Vereeniging tot het houden van
Kunstbeschouwingen te Amersfoort expo
seert Zaterdag en Zondag a.s. in Amicitia
de portefeuille van Pictura Yeluvensis te
Renkum.
De heer C. F. BrÜBewitz, ambtenaar
bij de Ned. Centraal Spoorwegmy. te
Harderwijk wordt met 1 Febr. a.s. in
gelijke betrekking overgeplaatst naar
Amersfoort.
Door de afd. Amersfoort van don
Fabrieksarbeiders-Bond wordt 27 Januari
a.s. een openbare vergadering gehouden met
den heer R. Stenhuis als spreker over:
„De organisatie als middel tot machts
vorming, en machtsvorming als middel om
te komen tot betere toestanden."
