DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No. 15
WOENSDAG 18 JANUARI 1911.
8e JAARGANG
Waarom algemeen
Vrouwenkiesrecht
BUITENLAND.
DE EEMLANDER.
Hooti)rc<l acteur H. O. R IJ KR S S.
Abonnementsprijs:
Per jaar(4.Franco per
post id. f5,60. Per 3 maanden id. flFranco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Bureau: KLEINE H.%AO 6. Telet. latere. 183.
Prijs der Advertentiën:
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iedcren regel meorjf 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bij
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd hel Alg. Binnen- en Buiteulandsch Advert.- bureau D. 1ALTAj Warmoesstr. 75- 78 Amsterdam
Wij geloovcn, dat het zijn nut kan
hebben, de vraag, die als titel hierboven
staat, eens met een kort woord te behan
delen.
Wat houdt velen terug het vrouwen
kiesrecht met overtuiging in hun vaandel
te schrijven
Bezwaren
Welke Verscheidene
Laten we er enkele met u mogen be
handelen.
Is in het algemeen gesproken de vrouw
wel rijp voor het kiesrecht
De meeste vrouwen schijnen zoo onver
schillig voor kiesrecht
Geen wonder Stel u voor, dat het
haar absoluut onbereikbaar isWelke
moeite ze ook doet, hoe ze ook haar
krachten inspant, zoolang artikel 80 van
onze Grondwet onveranderd bljjft, kan ze
het niet veroveren En zelve, door eigen
krachten kan ze nooit in staat zijn dat
artikel te wijzigen, want ze bezit geen
kiesrechtMoeilijke kringloop, niet waar
Is het dan wonder, dat de meeste vrou
wen, alleen al om krachten te verspillen,
zich rustig neerleggen bij het bestaande
Is het niet veeleer verwonderlijk, hoe des
ondanks veel meer dart tienduizend vrou
wen al, alleen in ons land, de ene gie
hebben, deu wijderen kijk in de toekomst,
<le verbeeldingskracht en de toewijding,
om voor een zoo vaag en moeilijk te ver
overen 'doel te blijven werken? Is dat op
zich zelf al geen teeken van rijpheid En
vindt go <jat de vrouwen in de laat
ste 20 jaar enorm zijn vooruitgegaan in
ons land? In ontwikkeling, in't inspannen
barer krachten, vooral ook in haar zorg
voor anderen, en in haar verantwoorde
lijkheidsgevoel
Ziet ge, dat is ook weer zoo iets tra-
gisoh: ook de vrouw draagt als menschdo
verantwoordelijkheid voor den gang van
's lands zaken, voor het lot van hare zonen
en dochteren maar tegelijkertijd zijn
zij, de moeders van het land, onmachtig
ook maar den allergeringstcn staatsbur
gerlijken invloed op 's lands wetten (die
toch het leven der menschen regelen) uit
te oefenen
En hebben de vrouwen iu ons land nog
niet kunnen bewijzen, dat ze in zake kies
recht rijp zijn Is het niet een weinig
wreed van een mensch te eischen u te
bewijzen, dat hij zwemmen kan
wanneer ge al het water zorgvuldig voor
hem afsluit? De vrouw kan nooit haar
politieke rijpheid volkomen bewijzen
vóór ze het stombiljet bezit. De vraag is
maar, of ge, gegeven de kennis, die ge
nu van haar karakter en haar gemoed
bezit, genoeg vertrouwen in haar hebt,
om haar dat stembiljet in banden te durven
geven Hebt ge vertrouwen in uw moeder,
uw zuster, uw vtouw en uw dochter?
Welnu, alle vrouwen zijn dat van alle
mannen!
Ja maar, zegt ge, alles goed en wel,
maar we hebben geen lust om te komen
onder de numerieke meerderheid van de
vrouwen! Vrouwen zijn nu éénmaal het
sterkst in aantal in ons land en elders.
Maar dunkt ge dan, in oprechtheid, dat
de vrouwen ooit één aaneengesloten Vrou
wenpartij zouden gaan vormen tegen al
wat man is tezamen? tegen haar vaders,
haar echtgenooten, haar broeders en haar
zonen Kom, zelfs wie nog zoo weinig
de vrouwen kont, weet dat toch wel zeker
van niet; daarvoor is 't leven van mannen
en vrouwen te sterk en te innig saatn-
geweven.
In de landen waar het Vrouwenkiesrecht
bestaat, is van dat verschijnsel ook nog
nooit een spoor gevonden; zelfs de kiem
er van ontbreekt.
„Do vrouwen verdeelen zieh tamelijk
regelmatig over de verschillende politieke
partijen, zoodat hun ledenaantal ongeveer
verdubbelt, maar hun onderlinge verhou
ding ongeveer dezelfde blijft". Zóó wordt
geoordeeld in staten waar 't Vrouwen»
kiesrecht in werking is. De woordvoerder
der sociaal-democraten in den gemeenteraad
van Kopenhagen begroette de eerste vrou
welijke gemeenteraadsleden o. a met deze
woordeu: „De vrouwen hebbeD èn iu uit
stekenden getale gestemd, èn zich dadelijk
verdeeld over de verschillende politieke
partijen; zeker een bewys van politieke
rjjpheid."
En nu zouden we nog wel aardig wat
bezwaren met u kunnen behandelen, inaar
mogen we daar eens wat voordoelen tegen
over stellen
Weet ge voor welke wetten de vrouwen
zich bijzonder hebben ingespannen in de
landen waarin 't Vrouwenkiesrecht bestaat?
Vóór kinderbescherming (korter arbeids
duur; verhooging van de leeftijdsgreus;
verbod van werken in schadelijke be irijven;
kinderrechtbaukeu; onderzoek naar 't va ier-
scbap; verhoogiug van den verantwoordelijks
leeftijd bij meisjes enz. enz
Vóór vrouwenbescherming (verbetering
van do huwelijkswetten, [ook voor ons land
zeker geen overdaad!] Verhooging van
vrouwenloonen, te beginnen bij Staat en
Gemeente; openstellen van alle onderwijs,
van de meeste ambten en beroepen enz.)
Vóór algemeene arbeidersbescherming.
(Verkorting van arbeidsduur; instelling van
miuimum-loonraden; onder contrölo brengen
van huisindustrieverbetering van het
ziekenhuis- on verplegingswezen; betere
zorg voor ouden van dagen en iuvalidenenz).
En waartegen?
Tegen den oorlog. Wie kan daar feller
tegen zijn dan de vrouw? Heeft ze zonen
gebaard, om ze te laten slachten in den
oorlog?
Tegen de piostitutie. Wie lijdt méér
onder dien geesel dan de vrouw?
Tegen den drankduivel. Oorzaak van alle
lichamelijk on zedelijk kwaad.
Uitstekende mannen hebben het dikwijls
uitgeroepen, hoe bij het strijden tegen deze
drie ellenden de hulp van de vrouw on
misbaar is.
En nu kunnen de vrouwen, daar waar
ze 't kiesbiljet bezitten sneller en vollediger
haar doel bereiken, zooals uit tallooze voor
beelden blijkt, dan in landen, waar ze
politiek machteloos staan.
Trouwens do kracht van het stembiljet
behoeven wij u toch zeker niet uit te leggen.
Laten we u ten slotte mogen mededeelen,
iu welke lsnden reeds het kiesrecht voor
de gemeenten voor de vrouw bestaat:
1. In het geheele werelddeel Australië.
In ons land b.v. is ieder meisje van 16
jaar (een kind!) vogelvrij; de man die haar
dan misbruikt, is niet meer strafbaar. In
Finland was het vóór de invoering van 't
Vrouwenkiesrecht 14 jaar on nu althans 17 jaar.
2. In 12 Amerikaansche staten.
3. In Engeland en Schotland.
4. In Finland.
5. Denemarken; IJsland.
6. Noorwegen
7. Zweden.
En het kiesrecht voor de Tweede Kamer?
In Finland.
In Noorwegen, (daar werd eerst voor de
vrouwen een kleine belasting geëischt, wat
de sociaal-democraten niet verhinderde vóór
het voorstel te stemmen toen dat was
aangenomen heeft ook de Vereenigiug voor
vrouwenkiesrecht niet gerust, vóór het al
gemeen vrouwenkiesrecht was ingevoerd),
In 6 staten van Amerika (Wyoming;
Colorado; Utah; Idaho; Cslifornië en
Washington).
In het geheelo werelddeel Australië.
In Januari 1910 word iu het Australische
Bondsp.irlement een motie aangeboden,
waarin werd verklaard, dat het Yrouwen-
kiesreoht zegenrijk werkte, en dat voor de
menschheid geeu boter werk kan gedaan
worden dan door samenwerking van man
nen en vrouwen beiden.
De motie werd met algemeene stemmen
en onder toejuichingen aangenomen.
Zoo blijkt dus Vrouwenkiesrecht geen
nieuwtje te ziju eu een onheil aller
minst
Op dau! helpt de moeders der mensch
heid aan haar medczeggensschap bij het
maken der wetten.
Zooinin als het huisgezin kan ook de
Slaat do Moeders missen bij liet besturen
van zijn huishouding
Op dan voor ecu democratisch vrou
wenkiesrecht.
Want het spreekt van zelf, dat vrou
wenkiesrecht in den vorm van een nieuw
belastingkiesrecht of welk ander „dames"
kiesrecht ook, voor ons demoeraten onaan
nemelijk is.
Wij begeeren het vrouwenkiesrecht en
als eiseh van rechtvaardigheid jegens de
vrouw en tegelijk als eisch vau demo
cratie.
Frankrijk.
De pas in Frankrijk ingevoerde belasting
op de „automatische sigarenaanstekers heeft
iu het Seine-departement in enkele dagen
reeds tusschen de f 50,000 en f 60,000
opgebracht. Men kan echter uaar die cijfers
de opbreugs: per jaar niet afmeten; want
volgens de wet moest belasting worden
betaald voor al de reeds in gebruik zijnde
toestelletjes, die dan van een merk worden
voorzien.
Tijdens een rede van den afgevaar
digde Razinbaud in de' Kamer worden van
de publieke tribune twee revolverschoten
gelost in de richting van de regeeringsbank.
De directeur van de afóeeliug armenzorg
aan het ministerie van binneulandsche
zaken, de heer Mirmau, die als regee-
ringscommissaris in de Kamer was, werd
gewond.
De revolverschoten werden gelost van de
tribune onder do perstribune. Na het eerste
schot maakte de dader van een oogenblik
van verrassing gebruik om nog een tweede
schot af te vuren. Het schot werd gelost
in de richting van den minister-president.
De voorzitter schorste de zitting.
De heer Mirman is in de rechterkuit
getroffen. De verwonding is niet gevaarlijk.
De dader is gearresteerd. Hij heet Ginel-
ine en is oud-griffier van het vredesgerecht
te Pau, die wugens storing der geestver
mogens van zyn ambt is ontheven.
Hy ontkent op Briand te hebben aan
gelegd, en houdt vol in den blinde te
hebben geschoten. Hij gaf zyn spijt te
kennen, dat hy Mirman getroffen bad in
plaats vau oen afgovaardigde. Het is reeds
gebleken, dat hij ontoerekenbaar is.
Toen do zitting der kamer heropend was,
uitte president Brisson namens de geheele
Kamer de beste wenschen voor het 6poc-
di? en algeheel herstel van Mirman. Bris
son wilde geen oordeel vellen over de daad
van Gizelme, ten einde het werk der justi-
stie niet te belemmeren.
In den Senaat vei tolkte de president de
verontwaardiging der vergadering over den
aanslag in het Palais Bourbon. De Senaat
besloot eenstemmig zijn levendige sympa
thie te betuigen met Briand en Mirman.
Groot Britannib.
Nogmaals zijn de vijf Russen, vermoede
lijk betrokkeu in de moorden van Hounds-
dith, voor de politierechtbank geweest.
De verdediger van Loeba Milstcin wees
er op, dat zijn cliënte zich nu reeds vier
weken in hechtenis beviudt, zonder dat
een bepaalde klacht tegen haar is ingediend.
Men moest daarom een welomschreven be
schuldiging inbrengen, ot haar op vrijo
voeten stellen, maar het ging niet aan
telkens de zaak maar uit to stellen eu
middelerwijl de vrouw gevaugen te houden.
De verdedigers der andore gevangenen
sloten zich hierbij aan, maar de rechter
vei klaarde, dat men geduld moest hebben,
in de volgende zitting zou de openbare
aanklager zyn aanklacht indienen, en er
was geen reden om de gevangenen thans
vrij te laten.
Overigens bracht de verhandeling giste
ren weinig nieuws.
Rusland.
Er dreigt een visscherygeschil tudschen
Engeland en Rusland. Bij de Russische
Doema is n.l. thans een wet ingediend om
de overheid te Archangel machtiging te
geven, de territoriale zeegrens te bepalen
op een afstand van twaalf mijlen van de
kust. De gebruikelijke territoriale grens
loopt drie mylen van de kust. Do Russische
regeering wil du echter de visscherij van
vreemdelingen vooral uit Huil nemen
tal van vaartuigen deel aan de vischvaugst
in de Witte Zee tegengaan en wil
daarom eenvoudig de territoriale grenB
uitzotten. Doorvoering van deze plannen
zou de dood zijn voor do Eugelsche visch-
vangst in de Witte Zoe, en daarom heeft
de vereeniging tot bescherming der Brilsche
visscherij zich tot den Engelschon minister
van buitenlausche zaken gewend, ten einde
diens hulp in te roepen, om de doorvoe
ring der Russchische plannen te verhin
deren.
Belgie.
De mijnwerkers in het Luiksche kolen-
district besloten den arbeid te hervatten.