DAGBLAD VOOR AMERSFOORI' EN OMSTREKEN.
No. 16
DONDERDAG 19 JANUARI 1911.
8e JAARGANG
BUITENLAND.
BINNENLAND.
DE
MLANDER.
Hoofdredacteur R. <4. RIJUEHK.
Abonnementsprijs
Per jaar4.Franco per
post id. (5.60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Bureau: KI.KINR HaAG Telet. lutere. 183.
Prijs der Adverteutiën:
Van 1 tot 5 regels (0.40. Voor iederen regel meerjf 0.08.
Buiten het Kauton Amersfoort per regel f0.10. (Bij
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen- eu Buiteulandsch Advert.- bureau D. Y. ALTA,' Warmoesstr. 7b- 78 Amsterdam
Fkankrijk.
Er zijn betrekkelijk weinig bijzonder
heden te vermelden over don aanslag in
de Fransche Kamer, gepleegd door den
waanzinnigen oud-kantongereebtsgriffier Gi-
zelme. De man blijft ontkennen dat hij op
minister president Briand gemikt heeft, maai
de afgovaardigden der uiterste linkerzijde
verklaren allen zeer beslist, dat zjj, toon
zij zich omwendden na het eerste schot
zij hadden den kogel boven hun hoofd
hooien fluiten een man zagen op de
publieke tribune, vlak boven hun banken
gelegen, die heel kalm en met overleg
mikte op de bank der ministers en daarop
een tweede schot afvuurde. Tusschen de
beide schoten, moet wel ongeveer een minuut
verloopeu zijn, waarin de consternatie zóó
algemeen was, dat niemand iets deed. De
andere menschen op de publieke tribune
liepen weg en de boden maakten zich ge
reed den schutter te pakkon, terwijl eenige
afgevaardigden uit de zaal riepen: „Lafaard,
lafaard
De ongelukkige getroffen Mirinan kon
nog, ondersteund, de zaal verlaten
en naar oen lokaal gebracht worden,
waar de afgevaardigde van Lyon, een
arts, hem verbond. De kogel heeft het
vleesch van de kuit doorboord, maar geen
ernstig liohamelijk letsel berokkend, en
men verwacht dat Mirinan spoedig beter
zal zijn.
Gizelme is, gelijk bericht, griffier van
bet kantongerecht in Pan geweest, maar
ontslagen wegen9 storing van zijn verstan
delijke vermogens. Kij heeft een tijd in
een gesticht doorgebracht, omdat hij in
Sint Sebastiaan zonder «.enige reden of
aanleidendc oorzaak op den Engelschen
consul geschoten had. Sinds eenigen tijd
echter was hij als genezen ontslagen en
opgenomen door zjjn broeder, attaché aan
het ministerie van arbeid. Hij zal nu wel
spoedig weer opgesloten worden, 't Is te
hopen dat men den man dan niet zoo
spoedig vr|j laat, want hij is blijkbaar etn
gevaarlijke gek.
Eenige duizenden wijnboeren hebben
Dinsdag j.l. een inval gedaan in de wijn
kelders van een champagnehandolaar te
Damory, Perier gcheeten, en daar alles
kort en klein geslagen.
Zeventig duizend flesschen chauipague
werden stukgegooid, uit de vateu werden
de bodentB geslagen, zoodat de inhoud
over de straat stroomde en al het gereed
schap werd vernield. Voor den kelder
stond een wagen met 2500 flesschen cham
pagne. Ook van deze maakte de menigte
zich meester en wierp den inhoud in de
Marno.
Periev was, naar men in het plaatsje
geloofde, een wijnvervalsoher en de woe
dende boeren meenden hem daarvoor op
deze wijze te moeten straffen.
Duitschland.
De Pruisische Minister van Eeredienst,
de heer v. Trott zu Solz, heeft in het
thans aan do orde zijnde begrootingsdebat
twee keer de modernistenquaeste aange
roerd.
Omtrent de plaDnen der Regeering ten
opzichte de theologische faculteiten aan de
staatshoogescholen, uit zich de Minister
0. s. als volgt:
„Deze faculteiten zullen ook in de toe
komst worden samengesteld uit kringen,
waar men den auti modernisteneed heeft
afgelegd. Voor de vraag of deze faculteiten
zullen worden gehandhaafd, zal alleen het
staatsbelang den doorslag geven. Het zal
gaan om de vraag of het nut der faculteit
grooter is, dan de daar tegenover slaande
bezwaren: en of do overwegingen, die tot
dusver tot haar instandhouding hebben ge
leid, ook bij den veranderden toestand nog
gelden. Op het oogenblik is er stellig
geen aanleiding er tegen op te treden."
Daarna sprak de Minister, onder leven
dige toejuichingen van do liukerzijdc en
onder het beteekenisvolle zwijgen van con
servatieven en centrum van het grensge
bied, tusschen Kerk en Staat, dat in <ie
Pau6eljjke verordeningen was bestreden.
Hij eischte, dat men terughouding en voor
zichtigheid in acht zou nemen, wanneer
men wenschte, dat het naast elkander
arbeiden dezer beide machten niet zou
worden gestoord.
„Daarom heb ik", vervolgde bij, „als
zulke terughouding beschouwd, den maat
regel. dat de eed niet door de Katholieke
professoren in (Ie theologie behoeft te wor
der. afgelegd, en evenzeer de mcdcdecling,
die mij uit geestelijke kringen gewerd, dat
de geestelijke staatsbeambten den eed
evenmin behooien af te leggen. Wanneer
zuls toch mocht zijn geschied, dan zal ik
zulke staatsambtenaren weten te bescher
men. Ik heb van een dergelijk geval ge
le/en; ik heb er een onderzoek naar inge
steld en ik moet mij mijne gedragslijn in
dezen voorbehouden."
Deze rede zal stellig iu de betrokken
klingen niet onopgemerkt voorbijgaan
De officieuze Norddeutsche Allgeiueine
Zeitung herdenkt het veertigjarig jubileum
der totstandkoming vau het Duitsche rijk
aldus:
„De vestiging van het Duitsche rijk was
een 6lot en eeu begin. Zij bracht oude
verwachtingen in vervulling eu schiep
nieuwe. Nog nooit is een volk in zoo korten
tijd zoo ver en krachtig vooruitgegaan als
het Duitsche. Dat kao niemand tegen
spreken, die oogen heeft om het groeiende
volk aau den arbeid te zien. Toch is ei-
zekerlijk ook nooit in cenig ander tijdperk
van zulk eeu ontwikkeling zooveel sprake
geweest van pessimisme, dat groote kringen
des volks aangegrepen moet hebben, en van
ondragelijke reactie. De natie ondervindt
dat het Duitsche volk tegenwoordig even
goed als vroeger, hoewel in veranderden
vorm, neiging vertoont tot afscheiding in
groepen, - de fout van het verleden
en dat ook de tegenwoordige tijd gebrek
hoeft aan gemeenschappelijk idealisme.
Wij verlangen van de ontevredenen geen
tevredenheid. Beide, tevredenheid en onte
vredenheid zijn onproductief. Maar tusschen
beide ligt het leven met zijn hoop, zijn
werk en het rustelooze arbeiden der tegen
woordige en toekomstige Duitschers."
BelgIE.
Volgens het Journal de Bruxelles,
weigeren de mijnwerkers in hei bekken
van Luik beslist zich te voegen naar het
besluit tot hervatting van den arbeid, door
de afgevaardigden der mijewerkersvereeni-
ging genomen, wijl de afgevaardigden zich
tevreden stelden met mondelinge beloften,
terwijl zij de opdracht hadden kort en goed
intrekking van de reglementen, die de
staking ten gevolge hadden, te verkiygen.
Japan.
Ketoku, zijn vrouw en 23 andere ge
vangenen zijn ter dood veroordeeld wegens
samenzwering tegen het leven des Keizers
en andere leden van de keizerlijke familie.
Twee gevangenen werden veroordeeld resp.
tot acht en elf jaar gevangenisstraf.
Portugal.
De Romeinsche correspondent van de
Daily News te Rome seiut, dat het Itali-
aansche pautscrschip Roma en de kruiser
Liguria gereed zijn om naar Portugal te
vertrekken.
De bevelhebbers zouden van verzegelde
orders zijn voorzien Daaruit wordt de
conclusie getrokken, dat de toestand in
Poriugal werkelijk erustig moot zjjn.
Turkije.
De Ttirksche regeering wil voor de
wedergeboorte van de natie een boter
onderwijs invoeren en laat ook scholen
bouwon met dat doel. Vóór alles zijn
echter noodig: de onderwijzers en die
kunnen niet zoo op eens uit den grond
gestampt worden.
De minisior van Onderwijs Emrullah
heeft voor kort in de Kamer verklaard
dat hij tot opleiding van onderwijzers reeds
een kwceksciiool hut) opgericht, terwijl nog
andere zonden volgen. Jongelieden waren
naar Dnitschlund eu Frankrijk gezonden
om daar te worden voorbcieid. De oogst
liet zich echter niet zoo spoedig binnen
halen, daar zouden misschien nog 'n tiental
jaren mede gomoeid zijn.
De Petersburgsche cot respondent
van de Parijsche New-York Herald seint,
dat de Britsche regeering Jonlaugs een
zoogenaamd vriendschappelijke DOta heeft
gezonden aan de Porto betreffende den
toestand in Perzië. In die nota zou aau
de Turksche regeering te kennen gegeven
worden, dat de Turksche politiek ten aan
zien van Perzië een dreigement zou kun
nen schijnen jegens Eugcland. Turkije
schijnt aldus de nota de gevaren
die het omringen niet te zion en niet te
letten op de Britsche belangen in Perzië,
belangen, die Engeland ten koste van
alles zou beschermen. Turkije moet zich
geheel onthouden van inmenging in de
Perzische zaken. Doet het dal, dan za!
Engeland de Porte ter wille zijn in de
Kretenzische quaestie.
Wij weten natuurlijk niet of dit bericht
juist ia en of Engeland inderdaad zulk een
dreigende nota gezonden heeft aan de
Porte. Is dat het geval, dan is het een
zaak van «root belang.
Leverantie aan een buitengemeente.
De gemeenteraad van Dokkum heeft
besloten tot gaslevering aan de gemeente
Dantumadeel op voorwaarde, dat f 3000
worde bijgedragen in de kosten van aanleg
eu de gemeente zich verbiude om gedurende
30 jaren noch zelf het initiatief te nemen
noch concessie te verleenen om door het
leggen van buizen of het spannen van dra
den de ingezetenen van licht te voorzien.
De raad van Dantumadeel heeft de voor
waarden aanvaard.
nkderlandsche tandartsen.
Do Vereeniging vau Nederlaudsche Tand
artsen hield, onder voorzitterschap van den
heer J. M. Klinkhamer, haar jaarvergadering
te Utrecht.
In verband met het rapport, dat uitge
bracht werd door de commissie, welke In
opdracht dor algemeene vergadering, den
heer John. E. Grevers bezocht had, wordt
de volgende motie aangonomen
„De vergadering, enz. spreekt haar af
keuring uit over het besluit van den heer
John Grevers, direoteur van het tand
heelkundig instituut te Utrecht, in zake
zjjn herhaalde weigering tot het houden
van wetenschappelijke vergadoring aan het
tandheelkundig instituut en betreurt het ten
zeerste, bij haar stroven do tandheelkundige
ontwikkeling te bevorderen, van don heer
Grevers, in plaats van medewerking, veel
eer tegenwerking te ondervinden en gaat
over tot de orde van den dag".
De versterking van Vlissingen.
De Berlijnsche berichtgever van het Hbld.
meldt:
Naar aanleiding van de vraag, door
minister Pichon gericht tot de mogendhe
den, die het Belgische neutraliteitsverdrag
van 1839 teekenden, of de versterking
van Vlissingen niet in strijd zou zijn met
verdrag, meldt do „National Zeit." van
hedenavond
In Berlijn heeft deze vraag, die van de
veronderstelling uitging, dat Duitschland
invloed had uitgeoefend op de Nederlandscho
regeering om Ylissingen te versterken,
eenige verwondering gewekt. Men begrijpt
niet, hoe de heer Pichon onderhandelingen
wil aanknoopen over een quaestie, die
uitsluitend Nederland aangaat.
Nederland kan als souvereincr en niet
neutrale staat in haar maatregelen tot
bescherming van de gronzen door niemand
beperkt worden. Internationale besprekiu-
gen over een versterking van Ylissingen
schijnen daarom niet alleen doelloos, doch
ook in strijd tnet het recht, daar deze
besprekingen een inmenging zou betee-
kencn in do biuucnlandsciicaangelcgcnhcden
van Nederland. Welke houding men in
Den Haag zal aannemeu tegenover de
voogdij, die Frankrijk tracht uit te oefenen,
ie de zaak der regeering eu het Nederland
scho volk.
Duitschland heeft er nooit aan gedacht
invloed uit te oefenen op de Nederlandscho
regeering en wij zijn niet van plan en
hebben geen reden om ons over deze
quaestie te bekommeren.
De Londensche correspondent van bet
zelfde blad seint:
De „Evening Standard" bevat een
interview met generaal-majoor Sir Alfred
Turner over hot kustvordedigings-ontwerp.
Sir Alfred voDd den opzet van het ontwerp
niet heel duideljjk, omdat niet waarschijnlijk
is, dat men er in zou berusten dat de positie
van Nederland in Europa gewijzigd zou
worden. Hij wees op het geiucht, dat het
ontwerp gewijzigd zal worden en verwachtte
zelfs, dat de heele quaestie als een nacht
kaars zal uitgaan. Wanneer Holland toch
voortgang met de zaak maakt, dan zou dit
aanleiding geven tot ernstig internationaal
overleg.