DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No. 27
WOENSDAG 1 FEBRUARI 1911.
8e JAARGANG
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Uit de Pers.
NABETRACHTING OVER
- - DEN GEMEENTERAAD.
DE EEMLANDER.
Hoofdredacteur R. G. R IJ KSO 8.
Abonnementsprijs
Per jaarf 4.Franco per
post id. f5.60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f0.05.
Bureau: KLEINE HaAG 6. Telef. Iuterc. 18».
Prijs der Advertentiën
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bg
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing vau advert, en reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen-en Buitenlandse!» Advert.- bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 75-78 Amsterdam
De klerken aan de gasfabriek boffen
Door een vergissing heeft de Raad besloten
f300 op de begrooting uit te trekken ten
einde gelijkstelling te krijgen van de
secretarioambtenaren met die aan de gas
fabriek en nu blijkt, dat er maar f 150
noodig is geweest.
Eens gedaan, blijft gedaan, zei de heer
Gerritsen, eigenlijk de vader van deze ver
gissing. De Raad berustte daarin en zijn
waardigheid is gered. De kinderen buiten
„Vaders huis" kunnen nu rustig slapen gaan.
Do heer Veis Heyn had hot niet be
grepen op de districtsindeoliHg, do nieuwe
zooals die door B. en \V. was voorgesteld
en kwam met een andere voor den dag.
De Burgemeester beantwoordde de cri-
tiek van den heer Veis Heijn op het
voorstel van B. en W. met de overbodige
en daarom niet handige repliek: „dat er
bij B. en W. geen politieke bedoelingen
hebbun voorgezeten".
Dat zal dan ook wel niemand van den
Burgemeester hebben geloofd. We hebben
nimmer geaarzeld en zullen dat ook in
het vervolg niet doen, zijn beleid aan onze
critiek te oodcrwerpen, doch de probitcit
van den Burgemeester lijkt ons onaan
tastbaar.
Hoe het zg, uit de hulp, die de heer
Veis Heijn ontving van den kant der
recht8che leden blijkt wel, dat dezen van
de nieuwe indeeling politiek nadeel voor
zagen.
Het „vrijmoedig" optreden van den heer
Jorissen, die den Burgemeester op zeer
onaangenamen toon te lijf ging, vestigde dcu
indruk dat de rechtsche heeren zich bewust
waien van hun „oogenblikkolijke" meor-
derheid in den Raad.
Moge dit maar geen „blijvende" zijn.
Als de linksche partijen niet alle krachten
in het vuur brengen bij de aanslaande
verkiezingen dan is er alle kans op een
cloricaal wethouder van openbaar onderwijs.
Daartoe behoeft in één enkel district de
verkiezing maar rechts uit te vallen, wat
mogelgk is vooral dezen keer door
de hulp van het groepje wild-liberalen.
Evenredige vertegenwoordiging, heeren,
dan is de zaak in het ïeinel
Welverdiende hulde werd gebracht aan
Burgemeester en "Wethouders voor het
ruime standpunt, dat ze innamen ten aan
zien van de uitbreiding van het buizennet
van de gasfabriek in den Utrechtschen
straatweg.
Die lof zou een paar weken geleden
wel niet onweersproken gebleven zijn!
Vermelden we nog, dat de nestor van
den Raad, de heer van Esveld tot tijde
lijk wethouder benoemd werd en dat deze
verklaarde zich voor deze „tijdelgk" be- I
noeming wel te willen laten vinden, daarbij
den nadruk leggende op dat tijdelijke, in
plaats van den heer Celosse, die wegens
gezondheidsreden ontslag genomen heeft
als lid van den Raad en ook dus als
wethouder.
S.
Frankrijk.
De Matin weet te vertellen, dat het revisie-
onderzoek in de zaak-Durand zoo gunstig
mogelijk loopt voor den veroordeelde. Tal
van getuigon, die in do eerste instantie ten
ongunste van Duraud hebben verklaard,
zeggen thans, dat zij zich vergist hebben
en overtuigd zijn van Duraud's onschuld
aan den dood van Dongé. Durand heeft
niet gezegd, dat men Dongé moest dooden,
maar dat men hem moest „verwijdoren".
- Tot welk oen moeite de Fransche
belasting op de automotische sigarenaan
stekers ook voor vreemdelingen aanleiding
gaat geveu, blijkt ui: een aankondiging
vau minister Pichon. leder, die in Frankrijk
aankomt, zich in hot bezit bevindend van
zulk een onschuldig machinetje, moet
daarvan terstond mededeeling doen aan don
douane-ambtenaar. Men betaalt belasting
en het werktuig wordt van een stcmpclbnud
voorzien. Terstond na aankomst ter
bestemder plaatse moot men het zegel aan
den ontsteker laten soldeeren.
Wordt de ontsteker per post verzouden,
dan wordt het pakje alleen afgeleverd nadat
het invoerrecht is betaald en hot zegel is
gesoldeerd.
Duitschland.
In Essen is het revisie-proces begonnen
van den veroordeelde Schroder, met vijf
anderen, die 15 jaar geleden tot zware
straffen vcroordeold zijn wegens meineed.
Het gold een zaak, welker bijzonderheden
er thans niet op aankomen, maar die tot
achtergrond had den strijd lusschen sociaal
democratische en christelijke vakverccui-
gingen. De zes veroordeelden waren
sociaal-democraten en men heeft terstond
na het vonnis de gezworenen beschuldigd
van onder den invloed geweest te zijn vau
politieken hartstocht. Vandaar de revisie.
De Rijksdag heeft bij derde lezing
het wetsontwerp betreffende de belasting
op do waardevermeerdering met 166 tegen
138 stemmen en 17 onthoudingeu aange
nomen. Het voorstel der conservatieven,
om de vorsten en vorstiuuen vrij te stellen
van de belastingen, was bij de tweede
lezing verworpen.
Oostknrijk-Honqarijb.
Aan de universiteit te Krakau zijn 500
vrijzinnige studenten in staking gekomen
wegens een vonnis van den senaat tegen
een aantal huuner ^geestverwanten. De
aanleiding tot dat vonuis bestond in een
betooging der vrijzinnigen tegen de colleges
van een klerikalen professor,
De studenten hobben thans de colleges
waaraan klerikale en onverschillige studen
ten plachten deel te nemen, met geweld
verhinderd door de collegezalen binnon te
vallen en er alles kort en klein te slaan.
Zij sloegen ook de college loopende stu
denten en verwondden er dertig. Dit alles
niettegenstaande de aanwezigheid van een
sterke politiemacht voor het gebouw en de
barricadeering der deuren door de klerikale
studenten.
In den loop van den dag evenwel werd
de universiteit door twee compagniën
soldaten omsingeld. De vrijzinnige studen
ten, die in het gebouw gebleven waren,
wildon er niet uitkomen, omdat zg vrees
den dat de niet-studenten, die met hen
meegedaan hadden, voor de gewone recht
banken zouden moeten komen. Eenige
landdagsleden wisten toen te bewerken
dat de militairen werden teruggetrokken
en de opgeslotenen naar huis konden gaan.
De universiteit zal nu veertien dagen lang
gesloten blgven. Daarna komt er nieuwe
inschrijving. De belhamels zullen niet weer
worden ingeschreven.
China.
Opmerkelijk is het, dat, terwijl de pest
in Mandsjoerge zoovelo slachtoffers eischt
onder Chineezen en Russen, er van de
beambten der Japansche spoorwegen slechts
twee ten offer zijn gevallen aan de ziekte.
Zoo goed is de Japansche gezondheids
dienst. Een der slachtoffers was een arts
die Chineezen verpleegde, de andere een
vrouw, het lielje van een Chinees.
In Mandsjoerijo blijft de ziekte heorschen,
inaar iu Noord-China breidt z(j zich niet uit.
Europcesche kooplieden lijden ontzaglijke
verliezen, doordat er in VVladiwostok slechts
één goederentrein 's weeks aankomt in
plaats van vier per dag cn do schepen
daardoor bij gebrek aan lading niet kun
nen vertrekken.
Spanje.
Ic Barcelona is nog altijd de staking
van havenarbeiders aan den gang. Dezer
dagen waren er een groot aantal nieuwe
werkwilligen aangekomen, cn tengevolge
daarvan hebben tweeduizend werkloozen
betoogd op de kade. Zij schreeuwden
„Leve de republiek!" en schoten zelfs op
de werkwilligen. Een werd door twee
kogels in het hoofd cn door een in den
voet getroffen, terwijl een ander 'n'paar
kogels in den rug kreeg. Beiden liggen
op sterven.
De Vloot-predikant.
In de Memorie van Antwoord op het
verslag der Eersto Kamer over de Marine-
begrooting wordt medegedeeld, dat met
de directeur-commandant te Willemsoord
overlegd wordt omtrent zoodanige wijzi
ging in ue instructie van don door bemid
deling van de Christen Officierenvereeni-
ging te Den Helder werkzamen predikant,
dat de bemoeienis dier vereeniging mot
zgno werkzaamheden geheel wordt uitge
sloten.
De minister overweegt in hoever de tot
dusver genomen proef 7an de wijze van
verzorging der geestelijke belangen zal
worden voortgezet.
Een Arbitraqe-zaak.
Deu 14on Februari zal, geljjk bekend,
voor het Haagsche Hof van Arbitrage de
zaak-Savarkar behandeld worden. De Bel
gische oud-minister Beernaert zal het proces
voorzitten. Een enkel woord over do toe
dracht dezer zaak.
Vóór achttien maanden werd in London
een Hindoe, Savarkar geheeten, in hech
tenis genomen onder beschuldiging van in
Indië tegen de veiligheid van dun staat
te hebben geconspireerd. Hg word op een
Engelsch schip gebracht om naar Indië
vervoerd te worden, maar in den haven
van Marseille wist hij over boord te springen
en aan land te zwemmen. Een Fransche
gendarme pakte hem en gaf hem over aan
den kapitein van het schip. De brave mau
dacht weinig, daardoor aanleiding to govcu
tot een politiek incident. Toch was dat
zoo. Savarkar werd naar Indië toegebracht
en daar veroordeeld lot verbanning en
verbeurdverklaring zijner goedereu. Zoodru
ovenwei de Franscho regeering dat vernam,
protesteerde zij in Engeland en eisebto
uitlevering van Savarkar. Immerstoon
deze op Fransch gebied was gekomen,
had hg als politiek misdadiger het recht
verworven om niet meei aan Engeland
te worden uitgeleverd. De teruggave
door den Franschen gendarme kon daar
aan niets veranderen deze had niet mogen
plaatsgrijpen eQ kon aan Savarkar niet
een eenmaal verkregen recht ontnemen.
Ziedaar het geschil, waarin het Haagsche
Ilof heeft te beslissen.
Hoe lanq noqP
Door Ds. A. G. H. vau Hoogenhuyze,Ned.
Horv. predikant te Doorn, is een brochure
uitgegeven, een „woord aan Hervormden
dio de Christolijk-Historiecho beginselen
zgn toegedaan". Het is een uiting van de
ontstemming welke zich in den laatstcn tgd
in verschillende Christelijke kringen ver
toont, wegens de „Christelijke politiek",
gelijk dio tegenwoordig in ons land gevoerd
wordt. Veel grooter dan men denken zou
(meent de schrijver) is het aantal vau hen
die God's 60uvereiniteit ook op staatkundig
gebied belijden, maar bang worden voor
een politiek, Christelijk volgens haar vaandc-1,
weinig Cbristelgk echter in de praktijk.
En dit laatste kan niet anders, omdat de
heterogene deelen, waaruit de staalkundige
coulitio bestaat, het over de Christelijke
beginselen niet eens zijn.
Ds. Van Hoogenhuyze trekt in deze
brochure de uiterste consequentie van zijn
overtuiging. Mocht het gevolg van het
(door hem gewensclite) uittreden der Christ.-
Historische unie uit de coalitie zijn, dat
„rechts" verliest en „links" wint dan
nóg: geen nood. „Het is Gods zaak. Als
do coalitie zonde is, dient de coalitie te
worden verbroken, wat ook de gevolgen
zijn, die toch in ieder geval liggen in de
banden van Hem die alle dingen bestuurt
naar den raad van Zgn wil. Men krijgt dan
zuiverder toestanden, uien verliest dan de
bijloopers wien het om eigen eer te doen
was, men staat dan God niet in deu weg...
Laat ons niet vreezen, als het groote leger
slinkt tot een Gideonsbende. Juist door oen
Gideonsbende kan God den vijand verslaan."