DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No. 38.
DINSDAG 14 FEBRUARI 1911.
8e JAARGANG.
De Protectieplannen.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
DE EEMLANDER.
Hoofdredacteur R. CJ. B I.! KK S S.
Abonnementsprijs:
per jaarf 4.Franco per
post id. (ó.6U. Per 3 maanden id. 11.Franco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Itiireuu: liLKIJIK Hi.lO ti. Tclel. Intcrr. 18».
Prijs der Advertentiën
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor ioderen regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (By
abonnemont belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen- en Buitenlandsch Advert.- bureau d. Y. ALTA, Warmoesstr. 74- 7b Amsterdam
De Vereeniging Het Vrije Ruilverkeor
behandelt in no. 85 der vlugschriften de
Nederlandsche nijverheid.
Een nauwkeurig onderzoek naar den
toestand der verschillende takken van
industrie zal doen zien, dat die door de
protectionisten beweerde „inzinking der
nationale nyverheitV' niets is dan phrase
en in Btryd met de feiten. "Voorop wordt
gesteld, dat de voorstanders het vrijhandel
stelsel nimmer aanprijzen als een panacée
tegen alle mogelijke maatschappelijke
kwalen, zooals protectionisten gewoon zijn
bescherming aan te bevelen als universeel
heilbrengend middel.
De meelfabrikanten vroegen een „matig"
invoerrecht van 30 cents per 100 K.G.
tarwemeel.
De invoer van meel is inderdaad geste
gen, de surplusinvoer was in 1899 161
mihoen K.ö. en in 1908 183 millioen KG.
Do surplus invoer van tarwe is toegeno
men van 214 millioen KG. in 1899 tot
279 mill. K.G. in 190S.
Deze vermeerderde invoer van tarwe
heeft dus meer werk gegeven aan onze
meelfabrieken en niettegenstaande de
klachten» ovei iuzinking, is het bedrijf
toegenomen.
Het verbruik is ongeveer 400 millioen
KG., waarvan pl.m, 175 millioen van buiten
wordt ingevoerd, terwyl pl.m. 225 millioen
hier wordt voortgebracht.
Het resultaat van een invoerrecht van
30 ets. per 100 K.G. zou geweest zijn dat
de meelfabrikanten, die hier slechts in
betrekkelijk gering aantal (17) aanwezig
zyn, zoodat zij zich vrij gemakkolijk tot
een cartel kunnen vereenigen, die prijzen
zouden hebben verhoogd hetgeen immers
het doel der protectionisten is, die klagen
over to lage prijzen en niet rendabel
bestaan en dat de consumenten van
meel, het brood etende publiek en de
veefokkers, voor het brood en veevoeder
méér zouden moeten betalen pl.m. 400.000
keer 30 ets. is f 120.000. Van dit bedrag
zou, indien do import dezelfde zou blijven,
de schatkist slechtB 175.000.000 keer 30
ets. is f 525.000 krijgen, terwijl 225.000.000
keer 30 ets. is f 675.000 ten bate van de
enkele meelfabriekeu zou komen. En daar
het hun bedoeling is om den invoer te
verminderen, immers de „nationale markt
voor de vaderlandsche nijverheid te reset-
veeren", zou naarmate hun dod beter
werd bereikt, hun aandeel in de buit
groeien.
Een recht op tarwemeel zou dus geen
voordeol brengen voor de verbruikers, de
veefokkers, de varkenshouders, en de
zuivelindustrie. De nationale arbeid zou
evenmin worden Bevoordeeld, omdat de
17 thans bestaande meelfabrieken slechts
900 arbeiders noodig hebben en de arbeid
trouwens voor een goed deel mechanisch
en automatisch verricht wordt. Een recht
op tarwemeel van 30 ets. per 100 K.G.
beteekent eenvoudig een extra belasting
van f 1.200.000. waarin begrepen zou zijn
een beguustiging der meelfabrikanten op
koeten van het volk van minstens f 675.000.
In de Ned. Bakkerscourant van 4 Hei
1903 verklaarde een lid der Ned. Vereen,
van Meelfabrikanten, dat de maalindustrie
in bloeienden toestand verkeert. Dé divi
denden der brood- en meelfabriekeu, geëx
ploiteerd door paamlooze vennootschappen,
bedroegen in 1898 1.81 pCt. en in 1907
8.92 pCt.
Van de leerlooiers werden eveneons
klachten vernomen.
Do buitenlandsche concurrentie zou moe
ten blijken uit vermeerderden invoer van
leder, dat ook hier te lande wordt ver
vaardigd. Bekend is echter dat van het
zoolleder bijna uitsluitend die soorten wor
den ingevoerd welke hier niet worden
gemaakt; wat er van zooileder inkomt uit
België en Duitschland is van meer inferieure
qualiteit, welke door onze looiers r.iet
wordt geleverd. De invoer van overleder
uit Amerika, Duitschland en Frankrijk is
toegenomen, omdat de steeds meer zich
ontwikkelende Nederlandsche schoenen
industrie deze grondstof, welke eveneens
hier niet of zeer weinig wordt vervaardigd,
niet ontberen kan.
Wat de beweerde buitensporig lage
prijzen van het buitenlandsch leer betreft:
vaklieden verzekeren dat hiervan geen
sprake kan zijnhet buitenlandsch zooi-
leder bv. is grootendeels „verzwaard", dit
is, het gewicht is kunstmatig vermeerderd,
eu omdat het bij het gewicht wordt ge
kocht, komt het den binneulandschen
verbruiker oven duur als het eigen inlandsch
fabrikaat.
Indien het aantal looierijen vorminderde,
moet dit derhalve niet worden toegeschreven
aan de buitenlandsche concurrentie doch
veeleer aan do veranderde toestanden van
het bedrijf.
Gevraagd mag worden hoe het mogelijk
zou zijn dat do industrie, waarvan de dor
pen in hoofdzaak bestaan, in kwijnenden
toestand zou kunnen verkeereu, terwyl die
dorpen zeer welvarend worden genoemd.
Dat de stoomlecrfabrikanten geen reden
hebben tot klagen, bewijst wel het feit,
dat in den laatsten tijd, vooral sindB 1900,
wederom nieuwe fabrieken verrezen, of
thans nog in aanbouw verkeeren.
De protectie der looiers zou ook nadeel
opleveren voor andere industrieën. Dit
geldt in de eerste plaats de schoenmake
rijen. Zij zullen den prijs van haar grond
stof zien stijgen. De vrije invoer van
leder heeft gemaakt, dat de Nederlandsche
schoenenindustrie in staat is de vreemde
concurrentie het hoofd te bieden. Door
zonder invoerrecht het fijnere bovenleder
uit de landen, waar het speciaal wordt
vervaardigd, te doen komen, hebben zij
een voorsprong verkregen op hun door
invoerrechten belemmerde buitenlandsche
concurrenten, en zij zijn in staat de buiten
landers op de wereldmarkt te overvleugelen.
Bedenkt men voorts, dat de fabrikatie dol
fijnere soorten overleder wegens technische
bezwaren hier to lande niet wel mogelijk
schijnt, dan springt het nadeel van leder-
rechten voor de schoenenindustrie duidelijk
in het oog. De Nederlandsche Bond van
Schoenfabrikanten deed dan ook krachtige
pogingen om het stelsel van Vrijhandel
te handhaven.
Behalve de schoenmakers, zullen ook
anderen, die met buitenlandsche leersoorten
moeten werken, door de beschermende
invoeri echten worden belemmerd in hun
bedryf. Het zijn de drijfriemfabrikanten,
de koffer- en zadelmakers, die allen nadeel
zouden oudervinden van de kunstmatig
verhoogde prijzen van hunne grondstof.
Dat du bescherming der leerlooierijen
begunstiging van slechts weinigen zou zijn
ten koste van velen, blijkt als men nagaat
den omvang van de belanghebbende be
drijven.
Om de belangen van 2462 personen bij
de leerlooierijen betrokken te beschermen,
gesteld al dat die allen er voordeel van
hebben, zullen 36697 personen worden
blootgesteld aan het gevaar van benadeeld
te worden.
Hierby moeten nog worden gevoegd al
de gebruikers van schoenen en andere
leerfabrikaten. Duurder leer maakt duurder
schoeisel, teu nadeole van het schoenen-
dragend publiek.
De Pest.
In Charbin zelf, de bakermat der pest
epidemie, blijft de ziekte in hevigheid af
nemen,"daarentegen komen er alarmeorende
berichten uit Petersburg over de versprei
ding van do ziekte op Russisch gebied.
In het gouvernement Astrakan hebben
zich op 22 plaatsen gevallen van pest
voorgedaan. Een groot aantal Petereburg-
sche artsen reist naar het Oosten om do
ziekte te gaan bestrijden,
In Peking, zoo verneemt het Nowoje
Wrcmja, maakt men zich ongerust dat de
pest den vreemdelingen aanleiding zal
geven tot ingrijpen; een blad heeft reeds
het gerucht verspreid, dat Japan de ge
legenheid te baat zal nemen om Hand-
sjoerije in te palmen. De stemming jegens
do vreemdelingen is daarom niet gunstig
en derhalve kan het voor vreemde dok
toren gevaarlijk zijn, hulp te gaan ver-
leenen in het pestgebied.
De directeur van het hospitaal in Charbin
heeft aan den vertegenwoordiger van de
New York Herald medegedeeld, dat naar
zijn vaste overtuiging, do bacil van de
longenpest dezelfde is als die welke de
builenpest teweegbrengt. Voorts had de
dokter opgomerkt, dat de leeftijd van
grooten invloed scliynt te zijn op de vat
baarheid. Kinderen en grijsaards worden
niet dikwijls door pest aangetast: de ge
vaarlijke leeftijd is van twintig tot veertig.
Hetgeen niet wegneemt, dat er in Charbin
ook wel kinderen van twee jaar aan de
pest gestorven zijn.
Eveneens zeer opmorkelyk is het, dat
de Japanscho artsen, niettegenstaande hun
grooten ijver in het bestrijden der ziekte
zonder uitzondering vrijgebleven zijn. Zij
schijnen immuun.
Duitschland.
Volgens een telegram uit Berlijn aan de
Matiu zou do staatssecretaris van Buiten
landsche Zaken, Von Kidorlen-IViichter in
de bcgrootingscouimissie uit den Rijksdag,
zich zeer pessimistisch over den algemeenen
politieken toestand in Europa hebben uit
gelaten.
Hij zou onder meer gezegd hebben, dat
het Éussischo volk niet recht te vertrouwen
is en dat daar vriendschap voor Duitsch
land alleen bij den Tsaar bestaat. Ook de
„extra-walsjes" van Italië zou Von Kiderlen
Wachter ter prako gebracht hebben en hij
moet eigenlijk zoo half en half te kennen
gegeven hebben, dat Duitschland op een
goeden dag wel eens geheel op zichzelf
zou kunnen aangewezen zijn.
Het Berliner Tagcblatt, dat van deze
hoogst merkwaardige uitlatingen melding
maakt, traclu den indruk daardoor te ver-
zachton, dat Von Kiderlen Wachter jwaar-
schynlyk te hulp geroepen is, om wat
meer „stemming" te maken voor do nieuwe
legercredieton. De juistheid van het bericht
te controleeren is natuurlijk zeer moeilijk,
daar deze woorden in een besloten vor-
gadering zijn gesproken.
Portugal.
Te Lissabon wordt van Regeeringswegc
een serie lezingen gehouden, waarin pro
paganda gemaakt wordt voor hot wetsont
werp betreffende de scheiding van Kerk
en Staat. Zondagavond sprak een invloed
rijk geestelijke ten gunste van het ontwerp
in een dorgelyke propagandavergadering,
waar ook de Minister van Justitie Alfonso
Costa tegenwoordig was.
Italië.
De Echo de Paris bevatte Zaterdag een
telegram uit Weeuen, mollende dat te
Meran twoe govaarlyke anarchisten zyu
gearresteerd. Het heet, dat zij met plannou
rondliepen om een aanslag te plegen op
den Koning van Italië.
Op het congreB van Italiaansche
arbeidsbeurzen te Parma, waar 230,000
arbeiders in verschillende bedrijven, bene
vens 60,000 spoorwegmannen vertegen
woordigd waren, is besloten de eischen der
spoorwegarbeiders te ondersteunen en, zoo
deze niet ingewilligd worden, de algemeene
staking uit te roepen.
Rusland.
De colloges aan de universiteit te Peters-
burg werden beden Bchaars bezocht, terwijl
politie bewaking aanwezig was. In den
namiddag wierpen do studenten in de
gangen kwalijk riekende chemische stoffen.
380 studenten zijn gevangen genomen en
na vaststelling van hun irientitoit behalve
de raddraaiers, weder in vryheid gesteld.
Amerika.
Men seint uit Washington aan de Times,
dat volgons kolonel Goethals, hoofdinge
nieur te Panama, de werken van het
Panama-kanaal zeker in September 1913
zullen voltooid zijn en dat de totale uit
gave 72 millioen pd. at. (1 milliard 800
millioen fr.) zullen bedragen.
De kolonel voegde er bij, dat, volgens
hem, mot een heffing van 1 dollar per
ton, het kanaal in concurrentie kan tredon
met de spoorwegen.
Kamerverkiezing te Sneek.
Van de 7612 kiezers, die hot district
Sneek telt, hebben gisteren 4894 deel
genomen aan de stemming, volstrekte
meerderheid 2433 stemmen. Gekozen is
de hoer dr. J. G. Scheurer (a.-r., candidaat
der centrale a.-r. kiesvereeniging) met
2665 stommen. De heer A. van der Heide
(S. D. A. P.) behaalde er 1029 en de
heer Ph. Noordwal (a.-r., candidaat gesteld
door een groep kiezers om zijn kennis
van locale toestanden) 1170.
Lkege flesschen en kruiken.
Het bestuur van den Algemeenen Ne-
derlandsohen Bond van Mineraalwaterfabri-
