DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No. 78.
ZATERDAG 1 APRIL 1911.
8e JAARGANG.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Omtrent ons dagelijksch brood.
DE EEMLANDER.
Hooldredacteui1 K. O. K IJ HE H 8.
m
Itureau: KLEINE HaIU 6. Telel. luiere. ls:{.
Abonnementsprijs
Per jaarf 4.Franco per
post id. 15.60. Per 3 maanden id. 11.Franco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers 1 0.05.
Prijs der Advertentiën:
Van 1 tot 5 regels 1 0.40. Voor iederen regel meer 10.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bg
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen-en Buitenlandsch Advert.- bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78 Amsterdam
Duitschland.
De voor het leger bestemde „luchtkruiser"
„Ersatz Deutschlaud" heeft te Priedrichs-
hafen zijn eersten proeftocht gemaakt Onder
persoonlijke leiding van graaf Zeppelin
steeg het luchtschip te kwart over tienen
op tot hot maken vau eenige korte manoeu
vres over de stad en over de Badensee.
Te kwart voor twaalven daalde de
Ersatz Deutschland reeds weder op het
terrein van de luchtscheepsbouw-Maatschap-
pij. Zeppelin was zeer tevreden over de
werking der onderdeeleu en enkele nieuwe
verbeteringen bleken zeer doeltreffend.
Belgie.
Do minister van arbeid heeft een wets
ontwerp bij hot Parlement ingediend,
waarin de nachtarbeid van vrouwen in
fabrieken verboden wordt.
Frankrijk.
To Bar-sur-Aube is de roode vlag op
het gebouw vau de onderprefectuur ver
wijderd eu vervangen door de driekleur.
Do onderprefect heeft echter moeten be
loven, dat de vlag zóó in elkaar gevouwen
moet blijven, dat alleen de roode baan
duidelijk zichtbaar is.
De groote protestmeeting te Troyes,
welke vorigen Zondag zou hebben plaats
gehad, is uitgesteld tot Zondag 9 April.
Intusschen zijn eenige leiders der protest
beweging naar Parijs gereisd om daar een
onderhoud te hebben met de door den
Staat aangewezen commissie van onderzoek
in de quaestie. Tot aan den terugkeer
van deze gedelegeerden in Aube, zullen
waarschijnlijk wel geen onlusten plaats
hebben.
De secrotaris van den bond van
kolenarbeiders te Havre, Durand, is thans
volslagen krankzinnig geworden en naar
een krankzinnigengesticht gebracht. Durand
was, naar men zich herinneren zal, wegens
aansporing tot moord op eeu arbeidswillige
ter dood veroordeeld, welke straf door
president Fallières in zeven jaren tucht
huisstraf werd veranderd. Teu gevolge eenor
groote beweging ten gunste van Durand,
over het geheele land op touw gezet, en
die ook in de Kamer weerklank vond,
werd de zaak-Ourand naar het Hof van
Cassatie voor revisie verwezen. Inmiddels
werd Durand op vrije voeten gelaten.
Reeds kort nadien gaf hij echter blijken
aan vervolgingswaanzin te lijden. En thans
is zijn opname in een gesticht noodzakciijk
geworden.
Rusland.
De Rijksraad heeft toch maar besloten,
de regeering over Stolypin's onwettige
handelingen te interpelleeren. Dat is do
eerste interpellatie die de Rijksraad in zijn
bestaan houdt. Zoowel de rechterzijde als
do partjjloozen doen mede, zoodat Stolypin
zeker een afkeurend votum krijgt.
Stolypin heeft hot plan opgevat, om op
al die interpellaties eerst over een niaaiid
te antwoorden, teneinde de gemoederen
een weinig tot rust te laten komen. Intus
schen laat hij de gouverneurs der provin
ciën naar Petersburg komen om instructies
voor de Doeinaverkiezingeu te ontvangen.
Daaruit blijkt dus dat Stolypin inderdaad
voornemens is, de Docma wogons haar
halstarrigheid te ontbinden. Hij wil den
gouverneurs liever mondeling instructies
geven dan schriftelijk, dat is veiliger.
Spanje.
Minister Canalcjas weet blijkbaar niet
goed welke houding hij moet aannemen
in zake het Ferrer-debat. Hij wil het niet
geheel verbruien bij de oonservatioven,
daarom wil hijni et veel afgeven op het Fer-
rerproces, maar beweren dat dit geding be
hoorlijk gevoerd is, kan toch ook niet.
Hg bewandelt daarom een middenweg:
zeker, zegt hij, de militaire rechtspraak
behoeft verbetering, maar barbaarsch, neen,
dat is zij niet. En wat het Ferrer-proces
betreft, dat is uit en behoort niet thuis
in de Kamer. Nu echter het debat eenmaal
aan den gang is, moeten de hecren maar
doorpraten; hij, Canalejas, kiest geen partij
en laat de conservatieven en republikeinen
samen het geval uitvechten.
De conservatieven zijn heel boos over
do houding var. Canalejas. In de wandel
gangen heerscht groote opwinding. In het
leger ontstaat beweging. Men spreekt over
den ophanden zijnden val van bet kabinet.
Ongevallenwet.
Men schrijft uit Leeuwarden auu hot Volk:
Er heerscht op het oogenblik een heele
consternatie onder de vrachtrijders, die met
houdeukar of paard en wagen een gere-
geldcn vrachtdicnst onderhouden tusscheu
hunne dorpen en de hoofdplaatsen der
provincie: Leeuwarden, Sueek enz.
Hun is nl. aangezegd, dat hun bedrijf
valt onder de Ongevallenwet, wat dezen
menschen onbekend was en dat zij voor
de jongens die zij in dieost hebbben voor
het wegbrengen der pakjes, premie hebben
te betalen, en wel van af 1905! De ver
schuldigde bedragen loopen van 40 tot 80
gulden, eeu heele som voor menscheu,
die dikwijls maar een karig stukje brood
hebben.
Naar het blad verneemt, zullen zij zich
wenden tot den Minister om vrijstelling
van de verschuldigde premie over de jaren
1905 -1910
Algemeene Rekenkamer.
Bjj Kon. besluit van 30 Maart is, mot
ingang van 1 April, benoemd tot lid van
de Algemceue Rekenkamer do heer J.
Krap, civiel-iogenieur, lid van Ged. Staten
van Zuidholland, te 's-Gravenhage.
Nederlandsche Bond
voor Vrouwenkiesrecht.
Tot hoofdbestuursleden van den Neder-
landschen Bond voor Vrouwenkiesrecht
zjjn bg enkele candidaatstelling zonder
stemming verkozen mevrouw D. Hesselink
Baas Becking, te Arnhem, en mr. Ed.
Philips, te Hilversum.
Middenstandscongres.
Bekend is, dat de Utrechtscho Haudels-
veroeniging getracht heeft een buitengewone'
algemeene vergadering van den Midden
standsbond bijeen te krjjgen, om daar
definitief te doen uitmaken, welke houding
do middenstander heeft aan te nemen
jegens het optreden van Eigen Hulp en
soortgelijke inrichtingen, b.v. Eendracht
maakt Macht te Utrecht. Het resultaat
dezer bemoeiingen is, dat geen buitengewone
algemtene vergadering zal plaats hebben,
doch dat op het dezen zomer te Roermond
te houden Middenstandscongres de kwestie
zal worden aan de orde gesteld onder den
titel: Het contractenstelsel. Ter definitieve
behandeling zal de noodigc tijd aldaar
worden beschikbaar gesteld. Mr H. J.
van Noppeu, de nieuwe juridische udviscur
der Utrechtsche Handelsverecniging zal
zeer waarschijnlijk over de kwestie een
praeadvics het licht doen zien, een prae-
advies, dat het contractenstelsel veroordeelt.
Het is moeilijk om een artikel te noemen
hetgeen van grooter waarde is voor de voeding
van den mensch dan brood. Er is geen voe
dingsmiddel, dat meer algemeen wordt gebruikt
eu grooter deel uitmaakt van uw diëet. Omdat
brood zoo'n belangrijke rol in uwe voeding
speelt, is het duidelijk, dat het van den
grootsten invloed is op uw gezondheid. Zonder
te overdrijven, kan men zeggen, datjde gezond
heid rechtstreeks afhankelijk is van de kwali
teit van het brood, dat men eet. Het is dus van het
grootste belang om brood te eten van de beste
hoedanigheid. Van dit standpuut uitgaande, is
het doel onzer inrichting om brood te ver
schaffen, dat aan de hoogste eischeu voldoet,
die men aan dit voedingsmiddel Kan stellen,
zooals hierna wordt verklaard; In de eerste
plaats is het noodig om de tarwe en de rogge
te ontdoen van vreemde en schadelijke bijge
wassen, steentjes, enz., vooral voor ongebuild
brood, waarvoor echter voor andere inrichtin
gen het graan niet of alleen door een harpzift
wordt gereinigd, die alleen de grofste
onreinheden verwijdert. In onze inrichting zijn
daarentegen vele moderne graanreiniging-
machines welke als volgt automatisch werken.
In een zift- en znigmachine worden eerst de
grooter© en daarna de kleinere vreemde
bestanddeelen uitgezift, terwijl tijdens het
vallen in en het verlaten van die machine
door een sterken exhauster, de soortelijk
lichtere bestanddeelen worden weggezogen,
waarna het graan in een raspmachine valt,die
de basten afraspt en dat afraspel door een
sterken exhauster er uit zuigt. Vervolgens
wordt de tarwe door een tweevoudigen
verdeelcylinder gescheiden in kleine tarwe en
in groote tarwe, terwijl de nog grootere erwten
en boonen tot het einde van dien cylinder rollen
en afzonderlijk in een zak vallen, endertusschen
de kleine tarwe door zaadtrieurs gaat welke
de zaden er uit werpen, en de groote tarwe
door gerst- eD havertrieurs wordt bewogen, die
deze groote tarwe uit de gerst en haver
werpen, welke groote tarwe door een koker
rolt bij de van zaden ontdane kleine tarwe,
waarna deze weder vereenigde tarwe valt in
eeue waschmachine tegen een onder sterken
druk uit een hoog J gelegen dicht waterreser
voir opgestuwde waterstroom, welke hot graan
terug werpt in een bassin, doch steentjes, door
hun meerder soortelijk gewicht, door zich laat
zakken, die zich in een trechter verzamelen
en daaronder nu en dan door een klep op een
zift worden geloosd. Onderwijl zaki de tarwe
in het bassin en vloeit in een stel van twoe
droogtrommels welke met centrifugale kracht
door middel \*n snel ronddraaiende armen,
het graan tegen de van gaatjes voorziene
wanden werpen, waardoor het water met
afgeschuurde buitenste tarwebastjes vliegt. In
het bassiu zijn intusschen vele strootjes, door
insecten uitgegeten graankorrels, enz., boven
komen drijven, die door eene opening er uit
vloeien en op een zift in een bak blijven
liggen. Vervolgens komt de tarwe of deliogge
in een der 6 silo voorraadruimten om maalklaar
te verharden, waaruit het door 1 tot en met 6
schuiven, al naar de beste verhouding wordt
verkregen, tegelijk met het zelfde soort graan,
doch van andere noodige eigenschappen, uit 1
of meer der andere silo-voorrniroteu, komt in
een vermengcylinder, welke de vermengde
tarwe of rogge uitlaat naar eeue schuier- en
zuigreachine met 3 schuier étages van borstels,
welke er alle door de droogtrommels aan ge
wreven bastvezels afschuieren, terwijl eeu
sterke exhauster die bastvezels er uitzuigt, waar
na het graan eindelijk door eene machine met
een sterke magneet gaat, die eventueele ijzer-
deelen vasthoudt, welke door een schrapper naar
een niet magnetisch gedeelte worden geschoven
en van daar in een aizonderlijke bakje vallen.
Hierna wordt de tarwe of de rogge door
eene automatisch werkende weegmachine
gewogen die tevens het door haar gewogen
gewicht optelt en aldus na elke weging door
cijfers aanwijst. Thans is het graan gereed om
te worden verraaien, hetgeen geleidelijk ge
schied door 4 stellen van goritfelde stalen
walsen, om 't tot de juiste fijnte te kannen
verkrijgen, daar, bij voorbeeld, bij ongebuild
brood, te grove zemels de darm beweging te
veel versnellen en te fijne zemels tot verstop
ping aanleiding kunnen geven. Tevens wordt
daardoor vermeden, dat afslijpsel van maal-
steenen onze zoo doelmatig gereinigde tarwe
of rogge weder verontreinigt. Al deze machines
werken geheel van zelf, evenals tusschen hen
het transport van dit graan, verticaal door
elevatoren, horizontaal door transportschroeven,
en hellend door kokers. Zelfs het meel wordt
door eeue machine opgezakt en nauwkeurig
tot een bepaald gewicht afgewogen, terwijl zij
tijdens haar wegen, een anderen zak "uit. Slechts
één werkman houdt toezicht, alleen voor het
juist gesteld zijn van de geheele inrichting,
zonder de tarwe of de rogge aan te raken,
en bedient dau tevens een dor stoomketels en
stoommachines, welk economisch bedrijf zeer
veel medewerkt tot onze billijke prijzen. Al het
in onze inrichting verwerkte water welt op
uit onze diepe Artesische pijpwellen in een
ondergrondsch reservoir en wordt van daaruit
gepompt door een dubbel werkende zuig- en
perswaterpomp, een en ander zooals door de
moderne waterleiding-maatschappijen hot water
wordt verkregen en geleverd. De bereiding
van het meel tot brood geschiedt in onze
inrichting volgens een verbeterd systeem,
hetwelk berust op een groot aantal door ons
systematisch verrichte vergelijkende proefne
mingen. Door dezebereiding komende voedende
bestanddeelen, welke in het meel opgeborgen
liggen, zoo goed als geheel vrij en maken
dit brood gemakkelijker verteerbaar en dus
opneembaar voor het bloed, waardoor 't een
krachtiger voedsel is, en speciaal voor hen die
aan de maag lijden, een heilzaam levensmiddel
mag worden genoemd, daar dit brood, als ware
het reeds gedeeltelijk verteerd, voor het de
maag heelt bereikt. Dit brood is teveus fijn
van smaak en heeft een aangenamen geur,
hetgeen de eetlust bevordert en het daarom iu
het bijzonder tot een uitstekend voedsel maakt
voor kinderen, welke nog in den groei zijn.
De vermenging van het deeg geschiedt door
machines in stalen kuipen, in elk waarvan een
stalen arm met klauw het deeg vermengt en
kneedt zooals met de hand, doch veel beteren
zindelijker dan door vermoeiend handwork kan
geschieden. In onze moderne ovens me' door
dringender hitte, wordt ons brood meer
doorgebakken, tengevolge waarvan het zijn
moeilijk verteerbare kleverigheid geheel ver
liest, waardoor het bezwaar tegen versch brood
is opgeheven, en ons brood tevens zeer
smakelijke croquante korsten krijgt. Daar wij
geregeld de boste grondstoffen vorwerken, is
't, na kennisneming van het voorgaande,
duidelijk, dat de zuivere en echte nootzoete
tarwesraaak en roggesmaak onzer groote ver
scheidenheid van soorten brood, door geen
nnder fabrikaat wordt geëvenaard. Onze geheele
inrichting kan in werking worden bezichtigd,
welke bezoeken ons zeer aangenaam zullen
zijn. Telkens in Februari wordt het lOpCt.
dividend van het voor ons brood, beschuit en
koek in het vorige, kalonderjaai betaalde
bedrag, uitgekeerd; voor eene juiste opmaking
dezer bedragen der vele duizenden dividend-
boekjes, is zulks niet eerder mogelijk. Ons
dividend vormt een jaailijksehe spaarpot voor
het huishouden en is geene denkbeeldige, doch
eene werkelijke besparing, omdat onze artike-
kelen voor hunne prijzen supérieur en daarom
zeer billijk zijn. Bodragen tot ongeveer f30.—
werden als dividend per gezin door ons
uitgekeerd. Eventueele aanmerkingen en
verzoeker, orn nadere inlichtingen zullen met
de meeste zorg worden behandeld en gelieve
men te richten aan de afdeeling „Broodfabriek'*
van Meursing's Machinale Fabrieken van
Gebak, Amersfoort. (AdvJ