WEERBERICHT.
STADSNIEUWS.
Thermometerstand
Uit de Pers.
ALLERLEI.
MEDEDEELINGEN YAN HET
KONENKL. NED. MET. INSTITUUT.
Opgemaakt Toorm. 10.50 uur.
De Bilt, 26 April 1911.
Hoogste barometerstand 769.0 m.M. te
Coruna, laagste 745.4 te Thorshavn.
Verwachting tot den avond van 27 April
1911. Meest matige Westelijke tot Z.W.-
lijke wind
Gesteldheid van de lucht: Hallbewolkt
tot betrokken, weinig of geen regen.
Temperatuur: Dezelfde.
£*rometeritand te AMERSFOORT,
757 mM.
Vorige stand to 12 uur 762 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 62
Laagste hedennachtF. 43
Hedenmiddag 12 uurF. 50
zijn verblijf in de hoofdstad aan H. M. de
Koningin en Z. K. H. den Prins een de
jeuner aanbieden aan boord van zijn oor
logsvaartuig.
Tevens zou op het programma voor
komen een bezoek van den President aan
H. M. de Koningin-Moeder te Soestdijk.
Mr. D. Fock.
De Gouverneur van Suriname rnr. Fock
zal met 23 Juni a. s. zijn ambt neerleggen
en op dien datum de kolonie vorlaten.
Verbeterde Munt.
Naar men verneemt, wordt aan 's Rjjks
Munt getracht eenige verbetering aan te
brengen in den beeldenaar van de Konin
gin op de nieuwe kwartjes en dubbeltjes.
De modellen blijven echter ongewijzigd,
zoodat van nieuwe geldstukken geen sprake
is. De veranderingen, die Blechts mogen
dienen om een fraaier geheel te verkrijgen,
zullen dan ook vermoedelijk van dien aard
zjjn, dat ze alleen by nauwkeurig waar
nemen in het oog vallen.
Den ontwerper van de stukken is, bin
nen de hierboven aangegeven grenzen,
volkomeD vrijheid gelaten te verbeteren
wat hg wenschelijk acht.
De Landweerwet.
Naar verluidt, zal het ontwerp-Landweer-
wet binnen enkele dagen de Tweede
Kamer bereiken.
De logica der feiten.
Land en Volk schrijft:
Uit den strijd tueschen Nederlander en
Standaard over do Bakkerswet en het
Talma-beleid blijkt weer, wat het tobben
wordt met christelijke antithese. Natuurlijk,
de antithese bestaat en blijft bestaan.
Maar nu men aan do sociale wetgeving
begint, beteekent die antithese bij het werk
niets,
Men heeft altijd gesproken van „christe
lijke" sociale wetgeving. Nu is eeo goed
Christen aan den arbeid in een goed
christelijk Kabinet; er komen „socialis
tische" producten te voorschjjo. En de
minister zal voor zijn wetten een meerder
heid moeten halen uit de linkerzijde; bij
elke Dieuwe sociale wet opnieuw.
Nu kan men natuurlijk ook op die wijze
zijn „christelijke" meerderheid handhaven
en zich verheugen, wanneer een openge
vallen plaats weer door „een man van
Eecbts" wordt ingenomen, in de gedachte,
dat de christelijke grondslagen van het
volksleven in handen van de christelijke
meerderheid veilig zijn. Maar het is dan
toch een assurantie van zeer bijzonder
gehalte.
Laat men het gerustelijk erkennen: öf
de meditaties ,over een christelijke sociale
wetgeving zijn larie geweest, óf van die
christelijke sociale wetgeving komt onder
een groote christelijke meerderheid met
eerste klasse christelijke ministers niets
terecht.
Een derde keuze is er niet. Welke
keuze men doet, is onverschillig. Wij ver
heugen ons alleen, dat de loop der zakeD
is zooals wij altijd hebben verwacht: de
schijnsterkc meerderheid is niet in staat
om eendrachtig en één van zin de wet.
gevende sociale taak te vervullen. De
feiten zijn sterker dan do leiders.
Rest nog slechts de erkenning, dat do
zoogenaamde sociale wetgeving niet is een
t-uk van betrekkelijk ondergeschikt belang
die in een paar jaren is af te werken,
maar het alles beheerschende vraagstuk
van onze dagen, met welks oplossing een
reeks van jaren is gemoeid.
Ook tot deze erkenning zullen de feiten
dwingen.
Handelsschool.
Gisterenavond hield de vereeniging
„Handelsschool voor Amersfoort en Om
streken" een algemeene ledenvergadering
in het Yalkje, onder voorzitterschap van
den heer C. M. Cremer.
Na opening der vergadering leeBt de
secretaris de notulen van 26 April 1910,
die worden goedgekeurd.
Hierna brengt de secretaris het volgend
jaarverslag uit.
Een jaar op een dag na geleden werd
door de op initiatief van Handel en Nij
verheid alhier belegde vergadering met
algemeene stemmen besloten tot oprichting
onzer vereeniging „Handelsschool voor
Amersfoort en Omstreken". Een bestuur
werd gekozen en als eerste daad van den
voorloopig aangewezen voorzi.ter mag wor
den in herinnering gebracht hot brengen
van een welverdiend woord van lol on
dank aan Handel en Nijverheid, in 't bij
zonder aan haar president. Aan de vervul
ling van den wousch op 't slot der eerste
ledenvergadering door dezen president ge
sproken, dat de nieuwe vereeniging onder
haar eerste bestuur zou mogen groeien en
bloeien heeft dat bestuur in 't afgeloopen
jaar haar beste krachten gcwjjd. Aan de
door de vergadering bekrachtigde statuten
werd Koninklijke goedkcuriog verleend en
daardoor rechtspersoonlijkheid verkregen.
Een rijkssubsidie van f6000 werd aan
H. M. de Koningin verzocht; ter verkrij
ging hiervan een schrijven gericht en een
bezoek gebracht aan den Minister van Biu-
nenlandsche zaken en aan Mr. Feith, refe
rendaris bij de afdeeling Hooger en Mid
delbaar Onderwijs en wel met het resul
taat, dat f 5000 rijkssubsidie werd toege
zegd, onder de gebruikelijke voorwaarden.
Voor do f 1000 welke door 't Rijk minder
waren toegestaan, moeBten wo bjj eventueel
tekort maar bij de Gemeente aankloppen.
Ook aan Provincie en Gemeente werd
subsidie aangevraagd, aan de eerste f 2000,
aan do tweede f 4000.
Wat onze verhouding tot de Gemeente
Amersfoort betreft, deze mag inderdaad
rooskleurig worden genoemd. Het Öage-
lijksch Bestuur, dat nog steeds het plan,
om van gomeentewege de school te do*n
exploiteeren, in voorbereiding had, heeft
dit plan laten varen, liet oprichting en
exploitatie aan onze vereeniging over, zeido
ons zyn steun toe en bevorderde, dat
Amersfoort's Gemeenteraad in zijn open
bare vergadering van den 31 Januari 1911
besloten heeft tot wederopzeggens aan de
vereeniging „Handelsschool voor Amers
foort en Omstreken" een jaarlijksch subsidie
te verleenen van f 4009, met ingaug van
den eersten dag der maand in welke de
exploitatie van de school een aanvang
neemt, eveneens weer onder do gebruike
lijke voorwaarden. Dit overlaten aan het
particulier initiatief behoeft natuurlijk geens
zins de mogelijkheid in den weg te staan,
dat de school indien zij levensvatbaarheid
zal tooner, door de gemeente wordt over
genomen.
Anders 6taan we tegenover de provincie
Utrecht. Aan haar werd aangevraagd een
jaarlijk8che bijdrage uit de provinciale
middelen van slechts van f 2000. In Mei
1910 geschiedde reeds die aanvraag, tijdig
genoeg, en eveneens werd tijdig op
audiëntie bij den Commissaris der Koning
in in Ut re cht op verleening aangedrongen.
Toch werd op de hierop volgende Juli- en
Decembcrzittiug en deze aanvraag niet behan
deld, tegen onze welgegronde verwachting
in. Een poging van het bestuur om zo nog
op het programma te doen brengen mis
lukte. We ontvinven mededceling, dat de
raak om praeadvies was gesteld in handen
eener commissie uit Gedeputeerde Staten,
bestaande uit de heeren Bilderdijk en
Bosch van Oud Amelisweerd. Met deze
heeren werd eveneens reeds meermalen
geconfereerd en druk gecorrespondeerd.
Alles wacht op dit praeadvies en een
hierna te j nemen gunstig besluit van Pro
vinciale Staten. En zelfs indien einde Juli
begin Augustus door dat gunstig besluit
meer zekerheid in onze financieelen toestand
zal zijn verkregen, zal het nog onzeker
zyn of in September 1911 de school zal
worden geopend. Wellicht zal het dan to
laat zijn om goede leerkrachten nog te
kunnen kiijgen en 't aantal leerlingen
gedrukt worden door niet tijdigo aankon
diging van 't openen der school.
Stuit het langdurig en thans nog loopend
onderzoek van de praeadviseerende com
missie uit Ged. Staten het bestuur in zijn
voortvarendheid, laten we ods getroosten
met de woorden van deu praeadviseur
Bosch vau Oud Amelisweerd: „ach, nrjjne
heeren, als alles voor den wind gaat, mist
men zooveel van de voldoening, dio een
met meer moeite tot stand gebracht werk
in zooveel ruimer mate biedt".
Over de inrichting der op te richten
school is rjjpelijk en herhaaldelijk gecon
fereerd met deu Inspecteur van 't Middel
baar Onderwys Dr. Fockens, van wien we
allo gcwenschte medewerking mochten
ontvangen.
Als hoofdzaak mag worden vermeld,
dat de handelsdagschool zal bestaan uit
3 handebklassen, waaraan een vierde, voor
bereidende klasse zal worden toegevoegd.
Deze vierde klasse zal moeten zijn een
overgangsklasse van de verschillende lagere
scholen, ook van die waar geen Fransch
gegeven wordt, tot klasse I van de Han
delsschool.
De te Alkmaar onlangs opgerichte han
delsschool, welke thans reeds zeer floreert,
werd bezocht en naar 't voorbeeld van
deze en andere dergelijke scholen te werk
gegaan met betrekking tot de keuze van
leerplan en leerkrachten.
Ten slotte wil het bestuur er op wijzen,
dat naarmato de behoefte aan een flioke
handelsschool groot, het aantal leden onzer
vereeniging nog zoo schromeljjk klein is.
Het doet dan ook een beroep op Uwe
krachtige medewerking en spreekt het
vertrouwen uit, dat ieder lid minstens drie
nieuwe leden werven zal voor onze ver
eeniging.
Het jaarverslag wordt met een woord
van dank aan deu secretaris goedgekeurd.
Hierna brengt de penningmeester het
financieel verslag uit. De inkomsten be
droegen: contributies f 247.50, rente f 1.92',
totaal f 249.42'; de uitgaven: drukwerk
enz., f 47.49', reiskosten f 30.79, incasso
f 3.27, totaal f 81.55'. Er is dus een saldo
van f 167.87.
De rekeniog wordt nagezien door de
heeren G. J. Buys en E. van VollenhoveD,
waarna de eerste mededeelt, dat alle be
scheiden zyn nagegaan en in orde bevon
den, waarom de commissie voorstelt den
penningmeester te dechargeeren.
Aldus wordt besloten.
De voorzitter doet nog eenige
mededeelingen omtrent de werkzaamheden
door het Bestuur verricht in het afgeloo
pen jaar. Kort na do oprichting bedankten
voor het bestuur de heeren Vunderink,
van Heioma en Spelberg, terwijl later de
heer J. v. d. Wal om drukke bezigheden
zijn functie meende te moeten neerleggen.
Onder applaus der vergadering brengt de
voorzitter hem dank voor al hetgeen hij
voor de vereeniging gedaan heeft.—Verder
memoreert do voorzitter het werk in ver
band met de subsidieaanvragen, ook reods
in het jaarverslag vermeld, waarna hg nog
eenige mededeelingen doet omtrent do
inrichting der school. Doordat het Ge
meentebestuur eenige lokalen wil beschik
baar stellen, behoeft vooreerst geen nieuw
gebouw gezet te worden. Het bestuur is
van oordeel, dat do zaak practisch en een
voudig moet woiden aangepakt, gaat de
school goed, dan kan later over een eigen
gebouw worden gedacht.
Ook het onderwijs programma is omge
werkt, alles in overleg met den Iospecteur.
Toch vreest het bestuur met September de
school nog niet te kunnen openen, daar
geen voldoende publiciteit zal kunnen
worden gegeven. Melden zich dan weinig
leerliugen aan, dan zal dal een slechten
indruk maken op het publiek, dat de
school als een doodgeboren kindje zal
beschouwen.
De heer G. J. Buys gelooft, dat als
de Gemeente lokaliteit beschikbaar stelt
en er vooruitzicht is, dat in de zomerver
gadering van Prov. Staten do subsidie
wordt toegestaan, er nog wel kans is met
September a.s. te openen. Wanneer de
practische bezwaren niet overwegend zijn,
dan moet niet noodeloos een jaar met de
opening gewacht worden. De belangstelling
kon anders wel eens verslappen en als er
zooveel over gepraat wordt, kon de zaak
wel eens worden doodgeredeneerd. De
handelsschool moet vallen in de practische
behoefte en dan komen de leerlingen wel.
Toen spr. 10 jaar geleden voorspelde dat
er elk jaar wel 20 i 30 leerlingen kwamen
voor de Ambachtsschool, werd bij uitge
lachen en nu zijn er dit jaar 75 nieuwe
leerlingen.
De heer R ij k o n s acht de vrees van
het Bestuur voor het publiek, wanneer de
school met weinig leerlingen begint, niet
denkbeeldig. Maar daar staat tegenover,
als er dit jaar 20 leerlingen komen, dan
heeft men die vast, terwijl ze het volgend
jaar mogelijk iets anders zullen hebben
gezocht. Hij zou er dan ook voor zijn om
zoo mogelijk met September te beginnen.
De Voorzitter zegt toe, dat het
bestuur gaarne een en ander zal over
wegen.
Nadat de heer Van Duinen een woord
van dank heeft gebracht aan het Bestuur
voor het vele, dat het in het afgeloopen
tijdvak heeft gedaan, wordt de vergadering
gesloten.
Vrijdagmiddag zal de officieelo
opening plaats hebben van liet gebouw
der onderofficieren aan den Utrechtschen
weg, van wege de vereeniging „Ons Belang".
In de commissie, door welke dit jaar
het eind-examen aan de Kon. Mil. Akademie
zal worden afgenomen, is o. m. benoemd
de luitenant-kolonel W. H. Piepers van
het 1ste regiment huzaren.
Maandagavond heeft Flits Koolhoven
in het vliegkamp te Soesterberg wederom
eenige mooie vluchten gedaan met zijn
Ileidevogel. Hij vloog ruim oen uur, op
een gemiddelde hoogte van 60 meter, en
nam verschillende passagiers, waaronder
enkele dames mee.
Dezer dagen heeft te Amersfoort een
biljardwedstrijd plaats gehad tusschen zes
Utrechtsche en zes Ainersfnortsche spelers
Amersfoort maakte 500, Utrecht 353 punten.
Daar echter bet vereischte aantal, 1000
punteD, niet werd bereikt, moest een
tegenwedstrijd plaats hebben. Deze nu had
Maandagavond te Utrecht plaats. Amers
foort behaalde 1000 punten ditmaal, terwijl
Utrecht 835 punten behaalde. De grootst
gemaakto serie was 44 door den heer
Kielder te Amersfoort zoowel als door den
heer Kusters te Utrecht.
AGE N DA.
30 April. Uitvoering Amersf. Toonoelver. D.
I. U. in de Keizerskroon.
t Mei. Volksuitvoering van Toonkunst in
Amicitia.
2 Mei Uitvoering Toonkunst in Amieitia.
7 Mei. Bijeenkomst Ned. Ver. totafsch.van
alcoholh- dranken in het Valkje.
Ketel gesprongen. Er is een
ketel gesprongen in de branderij te Alien-
nes les Marais, een groot stalen gevaarte,
dat 25,000 kilogram koren, rijst en maïs
bevatte onder een drukking vanom-treeks
vier atmosferen.
Bij het ontploffen vlogen graankorrels
en vocht en groote stukken ijzer en staal
tot op 400 meter afstand in het rond.
Er waren stukken bij vac ongeveer 500
kilogram.
Drie gebouwen der fabriek storten in en
de naburige huizpn werden zwaar bescha
digd, als door een bombardement.
Negen groote houten kuipen, dio
350 hectoliter kondon bevatten, zijn ver
brijzeld onder het puin en vele wagens
vol graan in het spoorwegstation achter de
fabriek zijn vernield.
De schade wordt geschat op honderd
duizenden francs.
Er zyn ook verscheidene slachtoffers.
Een 37-jarig werkman, die zich bij den
ketel bevond, is geheel verbrijzeld. Drie
andere arbeiders werden dood en nog drie
anderen zwaar gewond uit het puin ge
haald.
Waardoor het noodlottig ongeluk is
veroorzaakt, is nog niet vastgesteld.