ALLERLEI.
WEERBERICHT.
Uit de Pers.
Uit de Omgeving.
Thermometerstand
STADSNIEUWS.
Dan heeft men in het museum voorwer
pen, die verband houden met bijzondere
voorzorgsmaatregelen, als sputum-flescbjes,
katoenen zakdoeken en dergelijke hygië
nische artikelen. Hier ziet men ook twee
modellen van slechte woningen in een smal
straatje.
Bestrijding en genezing der ziekte be
hoort tot de vijfde afdeeling. Men ziet er
portretten der groote mannen op dit ge
bied, van Prof. Koch, Prof. Kooyker en
Dr. Homoet, foto's van Hellendoorn, gra
fische voorstellingen omtrent de Rotter-
damsche tuberculose bestrijding, en midde
len tot woning-ontsmetting.
Heel aanschouwelijk zijn de vier kamers,
die voorstellen, hoe men in Rotterdam ont
smet, en hoe zoo'n kamer er uit ziet, on
doelmatig vóór de hygiënisten er zich mee
bemoeien, doelmatig na dien tijd. Verder
ziet men modellen van ligliallen en sana
toria.
In ile godsdienstoefening Zondag
morgen in de Remonstrantsche kerk te
houden, zal doopbediening plaats hebhen.
De vereeniging „Handel en Nijver
heid'' houdt Vrijdag a.s. een ledenverga
dering in de Zwaan.
AGENDA,
tl Mei. Nutsvergitdoriug in Amicltia.
12 Mei. Handel en Nijverheid in de Zwaan
15—20 Mei. Tuberculose Museum in Ami-
citia.
22 Mei. Aandeelli. Verg. Amersf. Tram in
de Zwaan,
SOEST. Gistermiddag is alhier, onder
begunstiging van fraai weder, het herstel
lingsoord der Weldadigheidsvereeniging
Trein 8.28" geopend met eene toespraak
van den voorzitter, den heer van Reijsen.
Het fraaie gebouw, waarin een 40-tal
kinderen zullen kunnen verblijven, is ont
worpen door den heer A. Moen, architect
te Amsterdam.
De opening geschiedde in tegenwoordig
heid van 7ele genoodigden en deputaties
van andere vereenigiugen.
Naar wij vernemen, heeft H. M. de
Koningin-Moeder medegedeeld, het nieuwe
gebouw te zullen bezoeken, wanneer Zij
weder op Haar lustslot te Soestdijk vertoeft.
MEDEDEELINGEN VArrf IIET
KONINKL. NEP. MET. INSTITUUT.
Opgemaakt voorm. 10.50 uur.
De Bilt, 9 Mei 1911.
Hoogste barometerstand 771.6 m.M. te
Riga, laagste 757.4 to Biarritz..
Verwachting tot den avond van 10 Mei
1911. Zwakko tot matige N.O.-lijke tot
Oostelijke wind.
Gesteldheid van de lucht: Lichtbewolkt.
droog weer.
Temperatuur: Dezelfde.
Tlarometerstand te AMERSFOOpT.
762 rnH.
Vorige stand te 12 uur 767 m.M.
tc Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 67
Laagste hedennachtF. 44
Hedenmiddag 12 uurF. 64
AMERSTOORTSCHE
BAD- EN ZWEMINRICHTING.
TEMPERATUUR van het water op Maan
dag 8 Mei des 's morgens 7 uur is 0 F.
niet minder dan 270 nieuwe patiënteu
opgenomen; het aantal behandelden bedroeg
'258; het gemiddeld aantal patiënten bedroeg
per dag 88'/,; het aantal vrijbedden te
Hellendoorn zal in 1911 van 10 op 15
worden gebracht.
Uit het uitvoerige verslag van den ge
neesheer-directeur blijkt, dat van de 44
patiënten, die in stadium I inkwamen, met
42 oen positieve, met 2 een negatieve
uitkomst werd verkregen; voor de 63
patiöuten van stadium II waren die cijfers
57 en 6; voorde 131 patiënten van stadium
III waren zij 103 en 28. Alle patiënten
dooreen nemende werd een positieve uit
komst der behandeling verkregen bij 202
patiëuten.
Geheel tot arbeiden waren in staat b\j
aankomst 36, bij vertrek 176 patiënten;
gedeeltelijk tot arbeiden resp 1 en 23;
niet tot arbeiden in staat resp. 201 on 39
patiënten.
Het totaal aantal verpleegdagen was
32.336, waarvan door patiënten betaald
met f2 per dag, 20.265door openbare
fondsen betaald met f2.25 per dag 2596;
door Rotterdamsche fondsen betaald met
f2 per dag 1446; uit rente Hellendoorn-
fonds 345, rijkssubsidie 3639 en andere
suppletiefondsen. [Bijdragenfonds (315),
Directiefonds (80)] betaald met f 2 por dag
4372; kosteloos 3650 verpleegdagen.
De rekening sluit in ontvang en uitgaaf
tot een bedrag van f69,111.
Het Referendum.
Als aanvulling voor de tekortkomingen
van 't Parlementaire stelsel wordt in den
laat8ten tijd vaak vorwezen naar 't Refe
rendum, zooals Zwitserland dat kent. De
Standaard vindt er veel voor maar ook
veel tegen te zeggen.
Juist tegen deze schaduwzijde van het
parlementaire stelsel keert zich nu het
Referendum; en dit wel in tweeërlei op
zicht. In de eerste plaats wil het de kiezers
zelve over ontwerpen van wet laten stem
men, onder feitelijke terzijzetting van het
Parlement, en in de tweede plaats geeft
het aan de kiezers zelve het recht van
initiatief, om wetsvoorstellen in te dienen
en aan de stemming der kiezers te onder
werpen. Bij het laatste wordt dan zeker
cijfer aangenomen, meest in dien zin, dat
een vijfdo, een achtste of een tiende der
kiezers het voorstel moet indienen bij de
Regeering en dat do Regeering alsdan
gehouden is, zulk oen voorstel aan de
stemming der kiezers te onderwerpen.
Ook is er van gemaakt, dat aan de Re-
gcering het recht om zulk een Referendum
ten aanzien van haar eigen ontwerp to
houden, bij wet moet worden toegekend.
Deed zich dan het geval voor, dat het
Parlement het Regeeringsvoorstel verwierp,
dan kon de Regeering tot de kiezers gaan,
en hun oordeel er over vragen. Keurden
de kiezers het dan bij meerderheid van
stemmen goed, dan deed deze uitslag
de beslissing van het Parlement te
niet. En het is natuurlijk in dien zin, dat
de Engelsche Unionisten er het pleit voor
opnamen. Maar natuurlijk, niet dit laatste
Referendum ligt in de Democratische lijn
en staat ei veeleer tegenover. In zooverre
echter is in beide eenzelfde grondgedachte
belichaamd, al« beiderzijds bedoeld wordt,
appèl van de Kamer op het kiezerscorps
mogelijk te makeD. Men zoekt er een
correctief van de parlementaire malaise in.
Toch behoeft het geen breed betoog, dat
zoo ergens, dan hier, de vraag aan de
orde komt, of het geneesmiddel niet erger
dan de kwaal zou zijn.
Het parlementaire stelsel hield zich met
core ruim een goede halve eeuw ten on
zent staande. Zou het Referendum, kon
het zich in zijn gevolgen ontwikkelen,Jniet
in veel korter tijd aan inherente zwakheid
bezwijken?
Het Tuberculose-museum.
Zoo we reeds meedeelden zal de volgende
week in Amicitia het tuberculose-museum
worden tentoongesteld. Het beheer over
dit museum wordt gevoerd door zuster
Meerkamp van Embden, die den bezoekers
alle gewcnechte inlichtingen verschaft,
terwijl een uitstekende gids van het mu
seum bestaat, bewerkt door Dr. J. Ph. Elias.
In het eerste hoofdstuk van dat boekje
vind men een beschrijving van het wezen
en de oorzaak der ziekte: hoe Koch in
1882 de tuberkelbacil ontdekte en al
dadelijk komt men dan tot de tentoonge
stelde voorwerpen: platen en praeparatcn,
die in beeld en in uatura de bacillen in
het tuberculine vertooneo. De tuberkelbacil
kan alle deelen van het menschelijk orga
nisme aantasten. Ook dit ziet men afge
beeld. Ook dieren worden aangetast. Dit
bewijzen de praeparaten van zieke longen,
milten, levers enz. van koeien en varkens.
De tuberkel bacil heeft ook de lupus op
haar geweten. LupitB is nl. oen vorm van
huid-tuberculose, de bacil is dan gedrongen
in do huid op de slijmvliezen. Ziekte
afbeeldingen staan weer naast foto's van
bestrijdings-appaiaten, die bij de Finsen-
behacdeling gebruikt worden.
Het tweede gedeelte van den gids en
ook van het museum handelt over de
ontwikkeling en het beloop der ziekte.
Het organisme van den uienBch doet de
binnengedrongen bacillen omringen door
cellen. Er vormen zich rond de tuberkel-
bacilen celion, die zich opeenhopen en
dan tuberkels worden geuoomd. Het kan
dan zijn, dat de tuberkels verkalken en
de ziekte geneest. Dit toont een praeparaat
van eeu genezen long. Wanneer echter
zoo'n knobbel uiteenvalt mon noemt
dit verkazen verspreiden zij zich en
vormen weer nieuwe tuberkels. Dit ge
schiedt zeer langzaam. In zeldzame geval
len, bij vliegendo tering geschiedt het
sneller, gelijk een long van een gestorven
patiënt en van oen koe laat zien.
De zieken wenden zich vaak tot kwak
zalvers. Een groot bord bevat een aantal
beschrijvingen van die kwakzalversmiddelen,
waarvoor de patient zich rnoet hocdeD.
De verbreiding der tuberculose wordt
besproken en gedemonstreerd in het derde
gedeelte.
Grafische voorstellingen omtrent de sterfte
z(jn zeer belangwekkend, on wel de moeite
waard om eens rustig bestudeerd te worden.
Hoe ernstig do ziekte heerscht onder
kinderen, blijkt uit het feit, dat er bijna
tweemaal zooveel kinderen sterveu aan
tuberculose dan aan diphterie, croup, ma
zelen, roodvonk en kinkhoest samen.
In het vierde gedeelte hooren en zien
wij over de voorbehoediug tegen de ziokte
algemeene voorzorgsmaatregelen worden
besproken, afbeeldingen gegeven van gebit
en gebit-hygiëno, tabellen duiden de voe
dingswaarde van spijzen aaD. Er wordt in
cijfer en beeld gewezen op den invloed van
alcohol, 8 to f en lood en van ruimte-gebrek
in woningen, veeltijds veroorzaakt door de
dwaze gewoonte om het grootsto vertrek
af te zonderen voor „mooie kamer", ter
wijl men dan in kleine hokjes, of in de
huiskami r moet slapeD.
Het plsatselyk Nutsdepartement
houdt Donderdag a.s. con algemeene ver
gadering in Amicitia. De agenda vermeldt
do volgende punten: 1 Ingekomen stukken.
2 Verkiezing bestuursleden. 3 Verkiezing
bestuursleden van de Volksbibliotheek en
het Ziekonfonds. 4 Behandeling (desge-
wenschl) van den beschrijvingsbrief. 5
Benoeming afgevaardigde ter Algemeene
vergadering en plaatsvervanger 6 Benoe
ming commissie tot nazien der rekening
en verantwoording van den Penningmeester.
7 Eventueele tnededeelingen.
Niettegenstaande het mooie weer was
het Zoüdag avond stampvol in 't Valkje,
waar do afdeeling Amersfoort van de Ned.
Ver. tot afschaffing van alkoholhoudende
dranken een gezellige bijeenkomst hield.
De zangvereeniging „De Blauwe Vaan"
en de tooneelclub „Streven naar Ilooger"
verleenden medewerking. De voordrachten
en zangnummers werden goed uitgevoerd
en vielen zeer in den smaak. Alleen een
aanmerking: sommige dames mogen wel
wat harder spreken, willen ze zich ten
minste verstaanbaar maken. Een gezellig
bal besloot deze bijeenkomst, die in alle
opzichten geslaagd mag heeten.
De uitslag van de loting voor het
op 21 en 28 Mei te houden H.V.C.-con-
cours is als volgt:
21 Mei, 2de afdeeling. 10—11H.V.C.
IIExcelsior (a). SpartaU.V.V. II (b);
117,-12'/,. VcloxD.E.C. II (c), D.R.C.
Quick II (d); 12'/al'/j winuer a
winner b (e), winner cwinner d (f);
45'/, verliezer everliezer f, winner e
winner f.
Daar op twee velden wordt gespeeld, is
het mogelyk, twee wedstrijdeu tegelijk
te houden.
28 Mei, 1ste afdeeling. 1011. A.V.V.
D.OS. (d), Quick—DE.C. (b); 11",—
12'/, D.O.S.B.G.V.C. II (c), Aanstel—
H.V.C'. (a); l3/,2winner awinner h
(e), 3—4 winner cwinner d (f); 4'/2
5\ j verliezer everliezer f, winner e
winner f.
- Bij het te Rotterdam gehouden con
cours hippique werdeu nog de volgende
prjjzen behaald:
Concours dienstpaarden.
Ie prijs, luit. Wilson met Debutant; 2do
prijs, luit. Quarles van Uflord met Ma
rengo; 3de prijs, luit. baron van Voorst
tot Voorst met Maaykc Meu.
Concours voor springpaar
den.
Ie prijs, luit. baron van Voorst tot
Voorst met Ma .yke Meu; 2de prijs, luit.
Labouchóre met Dreadnought; 3de prijs,
luit. de Kruijff met la Craquette; 4de prjj
zen, luit. Trapman met Fox, Dr. Bemel-
rauns met Black Paddy en luit. Mathou
met Held.
Bij Kon. besluit van 6 dezer is,
met ingang van 1 Juli, benoemd tot
inilitiecommissaris in de provincie Utrecht,
de met ingang van dien datum, op zijue
aanvrage, eervol uit den militairen dienst
ontslagen kolonel der infanterie, P. A
Spaan.
Dit jaar zal, naar het Vad. verneemt,
de levering van vloesch voor het garnizoen
te Amersfoort worden aanbesteed, zoodat
het niet meer zal worden betrokken van
de militaire slachterij te Utrecht, zooals
tot dusver.
Het gegoten huis te San d-
poort. Naar men ons mededeelt, was twee
dagen na do gieting het verhardingsproces
der gegoten massa reeds zoover gevorderd,
dat men in staat was enkele der ijzeren
gietvormen weg te nemen. De aldus bloot
gelegde oppervlakte bleek volkomeu gaaf
en glad. De leiders van het bedrijf heb
ben dan ook het plan om Donderdag 11
Met a.s. een aanvang te maken met de
ontmanteling van het geheel. Men is in
middels gereed gekomen met het leggen
van het dak, dat evoneeis bestaat uit
gegoten platen van hetzelfde mengsel.
Een eigenaardig misverstand, dat bij
sommigeu bleek te bestaan, kan hier tevens
uit den weg worden geruimd: het mengsel
wordt met koud water samengesteld, en
koud gegoten. Begrijpelijkerwijs paarden
sommigen aan het denkbeeld gieten eeno
voorstelling van een kokende massa.
Ballonongelukken. Bij
Ziirich merkte men Zondagmiddag plotse
ling een luchtballon op, die tengevolge der
ongunstige weersgesteldheid afdreef. Onge
veer veertig schutters, die bezig waren
uiot schietoefeningen, hielden onmiddellijk
daarmee op, daar de kans anders groot
was geweest, dat zij den ballon zouden
hebben geraakt. De kapitein van den niet-
bestuurbaren ballon wierp onophoudelijk
ballast uit, zoodat de ballon weer iets hoo-
ger steeg. Ongelukkigerwijze kwam de
ballon thans in aanraking met de electri-
sche geleiding van een fabriek en geraakte
het sleeptouw in de draden verward. Een
passagier viel van een hoogte van pl.m.
40 meter uit den inand en kwam op de
voeten terecht. Door den val bezeorde hij
echter den linkervoet zoo, dat beensplinters
zijn schoen doorboorden. De gewonde heet
Fritz Ultermann en ia, volgens ziju ver
klaring, een Duitsch officier. Hij maakte
den tocht met den ballon, die 's morgens
te Koustanz was opgegaan, als passagier
mede, met nog een anderen persoon, die
eveneens kwetsuren opliep bij de landing.
Een ander ballonongeluk heeft denzelf
den dag bij Londen plaats gehan. Een
gezelschap, bestaande uit Kapitein Barring
ton Kennet, kapitein Maitland, mr. Har-
greaves en twee dames, was Zondagmiddag
in de nabijheid van het gas-reservoir van
Wandsworth opgestegen met het doel zich
naar Brooklands te begeven om daar den
vliegwedstrijd naar Brighton gade tn slaan.
Toen men het voorstadje Southfields gena
derd was, ledigde de ballon zich plotseling
door een defect aan het ventiel. Het om
hulsel trok zich tezamen en de ballon
daalde met duizelingwekkende Bnelheid
van een hoogte van 300 meter. Eerst sloeg
hij een ijzeren telegraafpaal omver om
daarna op het dak van een groot hoek
huis to belanden. Een vischverkooper. die
op het onzalige denkbeeld kwam, het han
gende sleeptouw te grijpen, werd, eer hij
het goed besefte wat er met hem gebeurde,
op het dak getrokken. White zoo heette
de man -- legde echter een bewonderens
waardige kalmte aan den dag.
Hij bleef het touw omklemmen en redde
zichzelf en de inzittenden, door het touw
stevig om een schoorsteen vast te sjorren.
De woest heen en weer slingerende ballon
wrak richtte intusschen op het dak van
het hoekhuiB en op de omliggende daken
een ontzettende schade aan. Schoorsteenen
en dakpannen vielen naar beneden eu
kwetsten tal van kijklustigen. gelukkig niet
ernstig.
