WEERBERICHT.
Thermometerstand
BINNENLAND.
KUNSTEN EN WETENSCHAPPEN.
Rechtzaken.
STADSNIEUWS.
MEDEDEELINGEN YAN HET
KONINKL. NEP. MET. INSTITUUT.
Opgemaakt voorm 10.50 uur.
De Bilt, 10 Mei 1911.
Hoogste barometerstand 772.9 tu.M. te
Heraosand, laagste 757.4 te StMathieu.
Verwachting tot den avond van 11 Mei
1911. Zwakke tot matige Oostelijke tot
Z.O.-lijke wind.
Gesteldheid van de lucht: Half- tot
zwaarbewolkt, droog weer, behoudens kans
op onweer in het Zuiden.
Temperatuur: Dezelfde.
barometerstand te AMERSFOOpT.
760 m M.
Vorige stand te 12 uur 762 m.H.
te Amersfoort.
Hoogste gistorenF. 73
Laagste hedennachtF. 48
Hedenmiddag 12 uurF. 69
AMERSTOORTSCHE
BAD- EN ZWEMINRICHTING.
TEMPERATUUR van het water op Woens
dag 8 Mei des 'b morgens 7 uur is 62° F.
wekkende beschrijving van den opgravings
arbeid, uit welke bleek, dat men sedert
twee jaren vergeefs had getracht langs
twee verschillende wegen den schat te be
reiken. Do derde weg leidde door de mos
kee. Dat de schatgravers echter dezen weg
insloegen en 's nachts konden woelen in
zulk een heiligdom van den Islam, was
uitsluitend de schuld van den intusschen
gearresteerden sjeik van de moskee.
De grootvizier verklaarde daarop, dal
slechts geldgebrek de regeering had ge
noopt, verlof te geven tot nieuwe opgra
vingen, daar zij de helft van de opbrengst
ontving.
Onder oorverdoovend rumoer werd ten
slotte de indiening eener interpellatie goed
gekeurd, die de regeering binnen acht
dagen zal beantwoorden.
Pest in Indië.
Bij het Departement van Koloniën is
ontvnngen het volgende telegram van den
Gouverneur-Generaal van Nederlandsch-
Indië dd. 8 dezer, betreffende pestgevallen
op Java:
„In de afdeeling Malang gisteren (7 Mei)
eenentwintig gevallen, waarvan acht
dooden. Van de pestlijders van vorige dagen
overleden er nog zee. Onder de koortslijders
van gisteren (6 Mei) waaaren zes pestlijders.
„Te Kediri, Soerabaja en Sitoebondo
zjjn geen nieuwe gevallen bijgekomen.
„Het geval te Madioen is vermoedelijk
ontstaan door overbrenging van de besmet
ting uit Soerabaja. Daarom heb ik aang'e-
drongen op strengere maatregelen te Soe
rabaja, casu quo beperking van het reizi
gers verkeer per spoor en invoering van
het instutuut van toezicht.
vri.iz.-Dem. Gemeenteraadsleden.
De Vereeniging van Vryz.-Dem. Ge
meenteraadsleden in Nederland vergadert
te Arnhem Zaterdag 27 en Zondag 28 Mei.
De agenda vermeldt o. m.; verkiezing
van een bestuurslid ten gevolge der peri
odieke aftreding van den heer R. KapiDga,
Zwolle.
De rechtstoestand van personen ir.
Gemeentedienst wordt ingeleid door mr.
M. W. F. Treub, Den Haag.
Het standpunt der gemeente ten aanzien
van den aanbouw van woningen wordt in
geleid door mr. F. A. Van Engen, Utrecht.
Interpellatie.
Do heer De Meester heeft in de
Tweede Kamer verlof gevraagd en verkre
gen om op nader te bepalen dag tot de
Kegeering, speciaal tot den Minister van
Koloniën, eenige vragen te mogen richten
betreffende bosmettelijke ziekten, met name
pest op Java en omtrent maatregelen ter
bestrijding dezer ziekten genomen of nog
te nemen.
Represaille maatregelen.
Daar hebben we het al! De Miller Na
tional Federation te Chicago heeft een
motie aangenomen, waarin besloten wordt,
om wanneer de Tweede Kamer het voor
gesteld Tarief op Amerikaansch meel zal
goedkeuren, bij het Congres aan te dringen
op aanneming van een wet waarin een in
voerrecht wordt vastgesteld op bloembollen
en andere bolgewassen vau 100 boven
hol Dingley-tarief.
Militie wet.
Omtrent de werkzaamheden van de
rapporteurs commissie der Tweede Kamer
nopens het wetsontwerp tot wijziging der
Militiewet, vornemen wij, dat zij nog deze
geheele week haren arbeid zal hebben
voort te zetten.
De sterrenhemel.
In „Buiten" van 6 Mei schrijft prof. A.
A. Nijland, te Utrecht over den sterren
hemel in Mei:
„De melkweg is in Mei in den vóóravond
nauwelijks te zien, maar na middernacht,
bij afwezigheid van maneschijn, des te
prachtiger. Zodiakaallicht en Gegenschein
zijn deze maand Diet of nauwelijks zicht
baar. Ook voor de waarneming van Algol-
minima zijn de korte Meinachten, waarin
het sterrenbeeld Persus laag boven deD
Noorderhorizou staat, geen geschikte ge
legenheid.
De volle maan zal in den vroegen mor
gen van 13 Mei door de halfschaduw der
aarde worden verduisterd. Daar echter de
eklips pas na vier uur begint, en de maan
dan ook al haast ondergaat, terwijl boven
dien de zon een paar minuten later op
komt, zal in Nederland van het verschijn
sel Diet9 te zien zijn.
Mercurius is niet waarneembaar.
Venus is een luisterrijke avondster. Haar
oostenlijke elongatie wordt deze maand en
ook iD Juni nog steeds grooter. De schijn
gestalte Deemt zeer laDgzaum iets af, maar
blijft toch voorloopig nog voller dan Eerste
Kwartier. De middellijn der planeet is 1
Mei 14", 1 Juni 17"-
Mars wordt iD deD loop der maand iets
gemakkelijker zichtbaar. Den 15en Mei
komt de planeet meer daD twee uren vóór
di. zon op en zal dus ongeveer één uur
voor zonsopkomst waarschijnlijk gemak
kelijk in het Zuidoosten te vinden zijn.
De middellijn der schijf neemt deze maand
nog pas van 6" tot 7" toe.
Jupiter is den heelen nacht zichtbaar
en voor bezitters van kleine kijkers een
dankbaar object, vooral door de steeds
belangwekkende en snel veranderde con
stellatie der vier heldore wachters De
planneet is den len Mei in oppositie met
de zon en loopt in het sterrenbeeld Weeg
schaal langzaam Westwaarts.
Saturous is niet waarneembaar.
In een vorig artikel wees ik er op, dat
omstreeks half April alle groote planeten,
ook Uranus en Neptunus, in één nacht
gezien konden worden. Werkelijk is mij
deze niet bijster belangrijke, maar wel
vrij curieuze waarneming den 13en April
gelukt. Tc kwart vóór acht 's avonds zag
ik Mercurius die zich ettelijk dagen
achtereen bijzonder fraai vertoond heeft,
even later, nauwelijks nog drie graden
boven den horizon, in de zeer heldere
avondschemering Satnrnus. Venus, Jupiter
en Neptunus waren gedurende een vrij
groot gedeelte van den uacht waarneem
baar.
Even over half vier 's morgens verscheen
Uranus, eu acht minuten vóór vier werd,
Dog geen twee graden boven den horizon,
in den binocle ook Mars in hot Zuidoosten
zichtbaar, zoodat ik in iets meer dan
acht uren allo zeven hoofdplaneten ge
zien had.
Maatschappelijke en
Hygiënische vraagstukken-
Het nut van de vaccinatie.
Voor eenige maanden werd op een klein
eiland in de Philippijnen een poklijder
aangebracht en onder de niet gevaccineerde
bevolking ontwikkelde zich spoedig eene
epidemie. Voordat de zaak naar buiten
doordrong, waren 1000 personen, zijnde
juist de helft der bevolking, aangetast. Toen
eerst konden maatregelen genomen worden
tot vaccinatie, en deie geschiedde bij 800
nog gezonde personen. Een tweehonderdtal,
nog halve wilden, liep uit vrees weg, en
van hen werden geen berichten meer ge
hoord. Maar do uitbreiding der ziekte was
gestuit. Terwijl van de eerste 1000, 400
stierven, kwam onder de 800 gezinnen
verder' geen enkel geval meer voor.
Blaasinstrumenten en levensduur.
Er is dikwijls beweerd, dat het bespelen
van een blausinstrument een slechten invloed
zou hebben op do werkzaamheid van de
longen en het hart. Vooral empliyterus,
uitzetting van de long, zou dikwijls bij de
spelers voorkomen. Uit de ervaring van
geneeskundigen bleek daarvan echter niets,
en ten einde de zaak nader te onderzoe
ken, ging een van hen de leeftijden na
van een honderdtal bekende reeds over
leden bespelers van blaasintrumenten,
tegenover een ander hondortal van bespe
lers van een strijkinstrument. De eersten
wonnen het; huu gemiddelde levensduur
was 63.5 tegen 62 jaar bij de laatsten.
Voor de verschillende soorten van blaas
instrumenten bedroeg de gemiddelde levens
duur: voor de fluit 61.2, de hobo 63, de
fagot 63, de hoorn 64.4. de clarinet 65,2
en de trompet 69.1. De langere levensduur
van de bespelers der zware instrumenten
zal wel te danken zijn aan hun krachtige
gezondheid, die hun do keus van deze
instrumenten mogelijk maakte
Het Referendum.
Men weet, dat in de unionistische partij
in Engeland sedert de laatste verkiezingen
het referendum naar voren geschoven is en
dat onlangs over ditzelfde onderwerp bij
de behandeling van de veto-bill de beide
leiders der groote politieke partijen de
woorddegen6 gekruist hebben. Als merk
waardig in den mond van een conservatief,
vermelden wij nog de volgende, bij die ge
legenheid door deu heer Balfour gesproken
woorden, van welke wij nog niet in staat
waren melding te maken: „Wat beduidt
zoo zeido de Tory-leider op 25 April
„een vertegenwoordigende regeering
Verschillende theorieën zijn daaromtrent
door deukers opgesteld, maar geen denker
zal aannemen, dat in een of ander stelsel
van volksvertegenwoordiging do afgevaar
digden gelijkwaardig zijn aan hun kiezers.
Slechts in conveuiioneelen zin beschouwen
wy ons als hun aequivalent. Wy vertegen
woordigen het volk tot zekere hoogte,
maar bet aequivalent van het volk zijn
wjj niet".
Wel spreekt uit deze woorden een an
dere geest dan uit de uitspraak, die de
groote machtsbevoegdheid van het Engel-
sche parlement placht aan te duiden: dat
het Engolsche parlement alles vermag,
behalve van een man een vrouw en van
een vrouw een man te maken!
Ook Asquith geen principieel tegen
stander van het referendum, naar zijn ver
klaring giDg niet zoover te beweren,
dat het heerschende stelsel voor geen ver
betering vatbaar zou zijn. „Ik geef toe",
zeide hij, „dat het partijstelsel in de laatsto
jaren in Engeland tot een zekeren graad
van starheid is gekomen, welke onelastici-
teit den voornaamsten belangen van het
land uiot dienstbaar is. Ik ben er zoker
van, dat aan beide zijden van het Huis
geen eerlijk of intelligent man zitting heeft
dio deze meening niet openlijk of in 't
geheim deelt". De minister-pi esident heeft
het referendum echter afgewezen op grond
van practische moeilijkheden, die zich op
wierpen by het zoeken naar een oplossing
van de vraag: wanneer, en of, de regeering
na een volksuitspraak in voor haar ongun-
stigen zin moest heengaan.
In de Vereenigde Staten en Zwitserland
is de verhouding van de uitvoerende tot
de wetgevende macht echter een audore.
In de Vereenigde Staten, waar op 't
oogenblik b.v. «cd president regeert met
in wezen hetzelfde ministerie als bestond,
toen het Congres niet een democratische,
doch een republikeinscbe meerderheid ken
de, bestaat, zooals bekend, de scheiding der
machten. Terwijl in Zwitserland „iedere
minister gekozen wordt als uitvoerend amb
tenaar, belast met de uitvoering in zijn
eigen departement van den wil vau het
wetgevend lichaam en, bij laatste ontleding
van het geheele kiezerskorps". (Lilian
Tomn, bij Esmein, El. d. Dr. const.)
Het oude tjjdschrift der Engelsche con
servatieven, de Quarterly Review, brengt
nu in zijn laatste kwartaalnummer de uit
spraken van eenige buitenlandsche geleer
den over het referendum, waarvan de
Frankf. Zeitung het volgende mededeelt:
Het begin maakt professor W. Oechsli uit
Zürich, die gesteund op de studies van
Th. Curti on Deploi^e eu de leerboeken
vau Hilty en Burckhardt van de Zwitser-
sche ervaringen der laatste veertig jaren
verslag doet. Hoop en vrees zouden dan
beide overdreven zijn geweest. Het refe
rendum heeft over 't geheel conservatief
gewerkt. Het volk heeft wel is waar meer
malen goede wetten verworpen, den voor
uitgang echter niet tegengehouden Het
voordeel van de instelling is, dat zij de
wetgeving populair maakt, weerbarstige
minderheid tot zwjjgen brengt en een
waardevol veiligheidsventiel der politiek
uitmaakt.
Hot recht van initiatief houdt prof. Oechsli
daarentegen voor verwerpelijk; het heeft
in Kanton eu Bondsstaat geen goede resul
taten opgeleverd. Het referendum wordt
democratisch, het initiatief demagogisch
genoemd.
Meer gereserveerd spreekt zich prof, A.
L. Lowell, hoogleeraar in het staatsrecht
aan de Harvard universiteit, over de wer
kingen van het referendum in Amerika
uit. In ongunstigen zin beoordeelt prof.
Lowell de werking van referendum en
initiatief niet; hij acht den tijd van hot bb-
Btaan dezer volksrechten in Amerika echter
nog te kort, dan dat met zekerheid daar
omtrent een oordeel is te vellen.
Van Australië waar in de afzonder
lijke staten en deu bond het referendum
bestaat, doch niet het volksinitiatief ge
tuigen twee Australische geleerden. Hier
mede besluit het overzicht van de Quarterly.
Zooals men zich herinnert, was de werking
van het laatste, in dit werolddeel gehouden
referendum van beslist conservatieven aard.
Een geval van Servituut.
De Haagsche rechtbank wees vonnis in
een quaestie die de gemeente Haarlem
heeft met de r.k. schoolvereeniging over
het houden dier laatste van een school in
perceel Kenaupark 33, niettegenstaande
bij hot toestommen door de gemeente
voor het bouwen vau villa's aan dat park
uitdrukkelijk was bedongen, dat die per-
ceelen uitsluitend moesten bestemd worden
voor villa's en de schoolvereeniging zich
tegenover de gemeente had verbonden
voor 1 Januari 1909 de villa als school
te zullen ontruimen.
De rechtbank heeft beslist dat de ge
meente volkomen ontvankelijk was in haar
eiscb en gelaste dat de schoolvereeniging
een maand na de beteekening van het
vonnis het perceel ais school zal moeten
ontruimen. Bovendien werd de vereeniging
veroordeeld in de kosten van het geding,
wat de gemeente betreft bogroot op f 231.
Iu de Zondag 7 Mei jl. gehouden groote
Kerkeraad8vergadering der Evangelisch
Luthersche Gemeente alhier is met alge-
meene stemmeu gekozen in het college
van diakenen, tot diaken, do heer Mr. A.
A. van der Veen,, adjunct-directeur van
het Rijks opvoedingsgesticht alhier.
Voor zoover het Amersfoorters
betreft in de staod van den schietwedstrijd,
uitgeschreven door de Utrechtsche Schiet
en Schermvereenigiug Wilhelmina" als
volgt:
Vrije baan wedslrjjd (afstand 200 meter
max. lo8 p.). No. 1 D. van Buuren te
Amersfoort, 106p., eu u°. 2 H. v. d. Vlugt
te Amersfoort 106 p.
De zilveren dagmedaljo voor baan 150
meter werd toegekend aan F. J. van
Rhicnen te Utrecht, en de zilveren dagme-
dalje voor baan 200 meter aan D. van
Buuren te Amersfoort.
Omtrent het door mej. H. M- S. J- de
IIoll, directrice der Industrie-en Huishoud
school alhier, bewerkte kookboek lezen we
in de N. R. Ct. het volgendo:
Een aardig en nuttig boek is by A. IV.
Sijthoff Uitgevers-Maatschappij te Leiden
verschenen. „Ik kaD kokeD" in 't zelfde
smaakvolle pakje gestoken als „Ik kan
C08tuumnaaien",
Op zeer uitvoerige wijze wordt behandeld
alles wat betrekking heeft op de voeding.
De behandeling van dit onderwerp geschiedt
in zoo'n aaugeuamen vorm, dat doorblade-
