slISSts
mnnM
DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No. 121.
WOENSDAG 24 MEI 1911.
8e JAARGANG.
DE EEUWIGE SPLIJTZWAM.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
STADSNIEUWS.
DE EEMLANDER.
Hoofdredacteur: Mr. O. J. vau Schaardenburg.
Itureau: KLF.INtl 11A A Telef. Iuterc. 183.
Abonnementsprijs:
Prijs der Advertentiën:
Per jaarf 4-—Franco per
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08.
post id. f5.60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post
Buiteu het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bij
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Biuneu-ou Buiteniandsch Advert.- bureau D, Y. ALTA, Wnrmoesstr. 78-78 Amsterdam
Wegens den Hemelvaartsdag
zal ons blad Honderdag niet
verschijnen.
Volgens het Centrum is er 'n eigen
aardig plan in bewerking De vereeni
ging van roomsehe herstellingsoorden
voor longlijders en zwakke kinderen is
er op uit om met afgevaardigden uit
de verschillende steden, waar de ver
eeniging afdeelingen bezit, 'n dag—liefst
'n roomschen feestdag—te bepalen om
bloempjes of andere zinnebeeldige voor
werpen te verkoopen, ten einde ook van
roomsehe zijde ter bestrijding der tuber
culose 'n algemeenen nationalen(?) pro-
pagandadag in te stellen.
Wij lazen dit bericht met zeer ge-
mengde gevoelens. Naast roomsehe
geitenfokvereenigingen en roomsehe
voetbalclubs thans ook roomsehe tuber
culose-bestrijding! Wij verheugen ons,
dat ook van roomsehe zijde de strijd
tegen de tuberculose wordt aangebonden
maar zien niet in waarom dit afzonder
lijk moet gebeuren.
Zoo we al in 't nieuwe plan niet mogen
zien 'n erkenning, dat de roomschen
zich tot nog toe verre hielden van de
tuberculose-bestrijding, die niet vroeg
naar godsdienstige overtuiging van de
patiënten en in geen enkel opzicht de
roomschen bij andersdenkenden achter
stelde maar de meest besliste onpartij
digheid betrachttein de toekomst zal de
tuberculose-bestrijding den steun van 't
roomsehe deel van Nederland's|bevolking
moeten missen. Immers dezen zullen
bij voorkeur hun gaven voor eigen ge-
loofsgenooten besteden; tegelijkertijd
echter zullen ze 't dankbaar aanvaarden,
zoo de algemeene tuberculose bestrijding
zich ook over roomsehe lijders ontfermt,
maar zelf hiervoor wat bij te dragen,
dus indirect ook andersdenkenden te
steunen, neen, dat is van 'n rechtgeaard
roomsch katholiek niet te verwachten.
En dan durfde de Maasbode nog bewe
ren: geen ware zedelijkheid, geen ware
liefdadigheid dan in de roomsehe kerk!
Inderdaad we hebben hier wel 'n heel
kras staaltje van brutale onverdraagzaam
heid en baatzuchtigheid, 't Zelfde zien wij
trouwers bij de armenzorg.De roomschen
ontvangen gaarne voor hun armen
ondersktnd van 't burgerlijk armbestuur,
maar zelf dragen zij bitter weinig bij
voor de algemeene armen. Als er door
'n roomsehe eens wat vermaakt wordt
aan de armende kerk gaat altijd voor
en krijgt 't leeuwendeeldan is 't nog
voor de roomsehe diaconie en slechts
zeer, zeer zelden voor de algemeene
armen.
En bij de tuberculose bestrijding zal
't nu precies zoo gaan. Wel zal men
gaarne de hulp der onpartijdige tuber-
culose-bestrijders aanvaarden, maar zelf
zal men uitsluitend 't werk van room
sehe zijde steunen.
Of is er soms 'n speciale roomsehe
tuberculose waartegen alleen 'n speciaal
roomsehe bestrijding geboden is? Wij
wisten wel dat er 'n speciale ultramon-
taansche bacil van groote infecteerende
kracht bestaat; en als de strijd hiertegen
ging dan zouden wij 't ten zeerste toe
juichen. Thans echter zien wij in de
nieuwe onderneming 'n kunstmatig aan-
kweeken van de splijtzwam.
Hoogst onbegrijpelijk lijkt ons de
voorstelling,als zou de roomsehe feestdag,
waarop die roomsehe bloempjes verkocht
moeten worden, een nationale própagan
dadag kunnen worden. Maar misschien
laat de kat de bel rinkelen en wordt
hier de ware bedoeling verraden om
niet zoo zeer propaganda voor de be
strijding der tuberculose als wel propa
ganda voor de roomsehe kerk te maken?
Duitschland.
Bij do gister voortgezette beraadslagingen
over het wetsontwerp voor een groudwet
voor het Rijksland, verklaarden, na de
rede van den Rijkskanselier, de socialisten,
de vrijzinnigen, de nationaal-liberalcn, en
een gedeelte der Rijkspartij zich vóór het
wetsontwerp, gelijk het door de commissie
is gewijzigd, terwijl de consci vatievon, de
leden der economische vereeniging, do
Polen en de Elzassers zich tegen het
wetsontwerp verklaren.
Vervolgens worden de algemeene be
raadslagingen gesloten. Het voorstel der
conservatieven tot het schrappen van de
derrk alinea van het eerste artikel, volgens
hetwelk de Elzas-Lotharingscho stemmen
in den Bondsraad niet modetellen zullen,
wanneer de presidiale stem alleen door
bijvoeging van dezo stommen, de meerder
heid erlangen zou, werd met 200 Bt. tegen
112 «t. verworpen.
Artikel I volgens de rodactio dor com
missie, wordt vervolgens aangenomen,
evenzoo een reeks paragrafen van artikel II,
onder verwerping van de daarbij ingediende
voorstellen.
Ten 6lotte is het overige deel van het
wetsontwerp onveranderd, in de redactie
der commissie, aangenomen. De beraad
slaging over het kieswet ontwerp voor
Elzas-Lotharingen zal heden plaats vindon.
Bblgie.
Zondag hebben in verschillende plaatsen
van België protestvergaderingen en optoch
ten plaats gehad, welke waren gericht
tegen hot clericale schoolwotsontwerp.
Te Gent vormden de betoogers een op
tocht die meer dan 20.000 menschen telde.
Een protcst.neeting had plaats waar de
liberale afgevaardigde Hijmaus en de socia
listische Kamerleden Huysmans en Yan der
Yeldc het woord voerden. Met algemeeno
stemmen nam de vergadering een in
scherpe bewoordingen gestelde rnolie tegen
het wetsontwerp aan.
Carnegie heeft aan België een
kapitaal van 1.200.000 francs geschon
ken, waarvan de rente, elk jaar, zal moeten
dienen om den burger moed van Belgische
ingezetenen te beloonen.
Frankrijk.
In de gister gehouden Kamer-zitting eerde
Brisnon de nagedachtenis van Berteaux,
wiens dood een verlies is voor de Republiek,
het leger en het vaderland; Berteaux word
getroffen, zeide Brisson bij de vervulling
van zijn ambtsbezigheden doordien hij een
zedeljjken steun wilde verleenen aan de
vliegsport, waarvan hij een machtig en
geducht wapen wilde maken.
Brisson uitte zjjn beste wcnschen voor
hot herstel van Monis. De Kamer stond
de gevraagdo crodieteii toe voor een natio
nale begrafenis van Berteaux, waarna de
zitting tot Maandag a s. verdaagd wordt.
Yoor zoover uit de berichten blijk:, is de
toestand van den gewonden Minister-presi
dent, naar omstaudigheden zoo goed, dat
hij opnieuw eenige staatszaken heeft kun
nen afdoen Toch boczomt den toestaud
van den gewonde, die reeds een man op
leeftijd is, nog groote zorg in. De vraag
of het Kabinet-Monis, met het oog op een
ziekbed van mogelijk 6 tot 8 weken van
den premier, aan het roer van staat kan
bljjven is nog altijd een vraag.
Portugal.
Volgens een bericht aan de Lokal
Anzeiger kan men in Portugal elk oogen-
blik het uitbreken dor monarchistische
tegenrevolutie verwachten. Zij zal uitbre
ken in het noorden, waar men sterk anti
republikeinsch gezind is. In Lissabon
heerscht feitelijk gedurendo maanden reeds
anarchie, zoodat de hoofdstad geen moei
lijke prooi voor do monarchistische revolutio
zal wezen. De toestand in Lissabon is zeor
bedroevend zoo zegt een berichl in
het Borlijnscho blad straatroof is er
aan de orde van den dag eu de regecring
heeft hoegenaamd geen macht meer. Iri
Oporto liggon do zaken heel en al stil.
Duizendon stakers loopen rond op de kade
eu trachten de scheepvaart te beletten.
Een driemanschap, dat men weet niet
uit wolke personen, bestaat, bereidt de
tegenrevolutie voor. Wapens, munitie en
geld is er in overvloed.
Dit alles volgens het telegram aan do
Lokal Anzeiger, dat men echter wel zal
doen met niet onvoorwaardelijk te gelooven.
Marokko.
De coionne-Moynier is zonder slag of
stoot in den avond van 21 dezet Fez
binnengerukt. Alle Europeanen in de stad
bevinden zich in welstand.
Herstellingsoordverekn. 18351905
voor H. IJ. S. M.-Personekl.
Dezo vereeniging heeft baar jaarvergade
ring gehouden te Amsterdam, onder voor
zitterschap van den heer II. R. Krapels.
Uit het jaarverslag van den secretaris
bleok, dat de vereeniging op 31 Dec. telde
4611 leden, tegen 4083 vorig jaar, terwijl
in 1910 het aantal donateurs steeg van
363 tot 417 en een bedrag van f 1384
inkwam aan giften in eens. Het aantal
leden is thans 5000.
In het Herstellingsoord te Vorden werden
49 patiënten verpleegd met 2152 verpleeg
dagen. De uitslag der verplcgingen was
zeer gunstig: 73 pCt. der patiënten verliet
het Herstellingsoord hersteld en 22 pCt.
verbeterde.
Uit het verslag van den penningmeester
bleek, dat de kosten per verpleegdag in het
Herstellingsoord gedaald waren van f 2.95
in 1909 tot f2.69 in 1910
De winst- en verliesrekening en de
balans over 1910 werden goedgekeurd en
het na afdoening v-n f850 der hypotheek
overblijvende winst van f2703, op voorstel
van het bestuur bij de reserve gevoegd.
Do begrootiDg voor hot jaar 1912, slui
tende in bate en lasten voor het Herstel
lingsoord met f 6475 en voor do vcroenigiog
met (7440, werd goedgekeurd.
Van de aftredende bestuursleden werden
de heeren N. C. Dekker, F. II. Blansert
en H. Lindeloo, die zich herkiesbaar had
den gesteld herkozen, terwijl in de plaats
der ovorigen gekozen werden de heeren
J. P. Wjjnberg en II. Corts beiden te
Amsterdam.
Ten slotte werden mededeelingen gedaan
omtrent den aankoop van huisjes en grond
to Vorden in de nabijheid van het Her
stellingsoord en voorts van de beuoeming
van mej. C. W. v. d. Ordel te Hilversum
tot directrice van het Herstellingsoord.
De Bakkerswet.
Uit zeer betrouwbare bron verneemt
De Tel, dat de anti-rovolutionnairc Kamer-
club met 20 tegen 2 stemmen heeft besloten,
vóór het in het ontwerp-Bakkerswet opge
nomen, verbod voor de bakkerspatroons,
om op bepaalde uren in eigen bakkerij te
werken, te zullen stemmen.
Tegenstemmers waren de heeren dr. A.
Kuyper en F. H. De Monté Ver Loren.
Laatsgenocmde, hoewel met dr. Kuyper
van oordeel, dat dit verbod te zeer indruischte
tegen het anti-revolutionnair beginsel en
meer in de richting van staatssocialisme
ging, vcrklaardo zich aan het meerder
heidsbesluit te onderwerpen.
Dr. Kuyper werd verzocht, indien 't hem
onmogelijk was met dit meerderheidsbesluit
mee te gaan, niet in de zitting, waarin
over bedoeld patroonsbesluit zou wordou
beslist, aanwezig te zijn.
Op voorstel van het Kamerlid voor
Rotterdam IV, den heer Heemskerk, werd
besloten, dat de Kamerclub, uit deferentie
voor dr. Kuyper van hem niet zou vordoron,
dat hij zich, ondanks zjjn principieelo be
zwaren, aan het meerderheidsbesluit zou
onderwerpen.
Door het besluit der anti-rev. Kamerclub
is de aanneming van het ontwers Bakkers
wet verzekerd.
De stand van het groot nationaal
kegelconcours te Utrecht is voor zoover
het stadgenooten betreft als volgt:
Personeele baan: 1. G. C. de
Jager 40; 2. W. Ittmann 39.
Serieprijzen: 2. W. Schuileman 83.
Korpswedstrijd: 3. U.D.I. II 150.
N e g e n p r ij s: U. D. I. II. 4.
Achtenprjjs: Nooit Gedacht I 4.
Gisterenavond werd do jaarvergade
ring gehouden der Coöperatieve winkelver-
ceniging „Ons Voordeel".
De verslagen van secretaris en pennig-
moester getuigden van een gestadigen
vooruitgang der vereeniging. Het aantal
leden breidt zich nog voordurend uit,
terwijl ook de verbruikers in getal steeds
toenemen zoodat de omzet, vergeleken bjj
vorige jareu aanmerkelijk hooger is gewor
den. Besloten werd over 1910 een winst
vau 4 pet aan de leden uit te keeren.
De heer J. W. v. d. Woestijno werd
hei kozen als bestuurslid terwijl gekozen
werd als zoodanig de heer W. C. Oosterman.