DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No. 126.
WOENSDAG 31 MEI 1911.
8e JAARGANG.
NABETRACHTING
OVER DEN GEMEENTERAAD.
BUITENLAND.
DE EEMLANDER.
Hoofdredacteur: Mr. D. J. vau Schaardenburg.
m
Kureau: KL KINK 6. Telet. Intero. 18».
Abonnementsprijs
per juar4.Franco per
post id. f5.60. Per 3 maanden id. f 1Franco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Prijs der Advertentiën
Van 1 tot 5 regelB f 0.40. Voor iedoren regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel fO.10. (Bij
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen- en Bnitenlaudsch Advert.- bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 78- 78 Amsterdam
'n Rijke agenda, oogenschjjnlijk. Niet
minder dan 25 punten prijkten op 't
programma. Maar er scheen één groot
complot te zijn onder de raadsleden om
die 25 punten zoo spoedig mogelijk af te
werken. En geen wonder, de broeikas-
atmosfeer van de Raadzaal lokte niet uit
tot lange besprekingen, nog minder tot
gezelligen' kout. Alleen de heer van
Duinen was niet iD 't complot; of wilde
bij den voorzitter zoo nu on dan gelegen
heid geven op adem te komen?
Na 'n korte geheime vergadering werd
de openbare zitting te 2 ure heropend en
binnen 't uur waren alle 25 punten afge'
handeld.
't Voorstel van B. en W. tot aankoop
van 2 perceelen ter verbetering van den
toegang tot de gasfabriek genoot 'n pla
tonische liefdesverklaring van den heer
Gerritsen en werd zonder hoofdelijke
stemming aangenomen, evonalö de meeste
andere voorstellen, o. a. betreffende 't
aangaan eener geldleening in verband met
den aanleg van 'n gemeentelijke drinkwater
leiding; nu B. en W. de handen vrjj
hebben, is 't te hopen, dat wo spoedig
goedkoop water zullen hebbon betref
fende de toetreding der gemeente tot de
Vereenigiug van NederlandscbeGemeenten;
tot aanwgzing der stemlokalen, waarb|j de
heer Gerritsen in overweging gaf, op de
stemkaart de aandacht der kiezers van
district I er op te vestigen, dat zij niet,
zooals vroeger ten stadhuize, docb in de
Hoogere Burger School, zich van hun bur
gerplicht moeten gaan kwijten. Ook 't
voorstel van B. en W. om aan de weduwe
van den politieagent Aalteu, voor wie 't
lid Gerritsen de vorige maal 'u lans brak,
'n ondersteuning in eens vau f 100 te geven,
lokte geen besprekiug uit. Geen vaste uit-
keering dus, maar 'n geringe som in eens;
zou dit 't vermoeden wettigen, dat er plan
nen hangende zijn betreffende de pension
neering van weduwen van ambtenaren?
Slechts 2 punten vermochten meer de
belangstelling gaande te makeu. In de Ie
plaats 't voorstel van B. en \V. inzake de
tramvorbinding met Soest. Do Commissie
van voorbereiding, door den burgemeester
samengesteld, adviseerde de adressen van
den heer Krieger, waarin deze den Raad
verzocht, hem vergunning te verlconcn tot
't leggen van spoorstaven in den nieuwen
weg van 't Stationsplein naar Birkhoven
en zich uit to spreken over de zedelijke en
finantieele medewerking voor de totstand
koming van de tramverbindiDgen ter zijde
te leggen en, te zamen met do Gemeente
Soest 'n bedrag van f 1000 beschikbaar te
stellen voor het opmaken der plannen en
begrootingen voor een tramweg Amers
foortSoest, met zoodanigen onderbouw,
dat die later, bij uitbreiding van het ver
keer, zonder groote koeten ook geschikt te
rnakon zal zjjn voor olectrische tractie.
De heer Van Duinon wees op't geringe
verkeer tusschen Amersfoort en Soest,
zooals gebleken was uit 'u onderzoek door
Handel en Nijverheid ingesteld en stelde
daarom voor aan de commissie op te dra
gen de mogelijkheid te overwegen van 'n
geheel tramnet rondom de gemeente. Dit
denkbeeld vond steun bij den heer Veis
Heyu, die betere resultaten verwachtte van
'n verbinding met Soest, Baarn, Eemnes
en Laren dan alleen met Soest.
't Lid van Kalken gaf bljjk den heer van
Duinen niet begrepen te hebben; immers
hij ging nogmaals 't out van 'n verbinding
met Birkhoven bctoogon. Nu zal niemand,
de heer Van Duinen allerminst, dit nut
ontkennen maar daar gaat 't niet om; ook
in 't tramnet toch zal do verbinding met
Birkhoven zeker niet ontbreken. Ja 't
bezoek aan Birkhoven zal juist grooter
worden, naar mate 't van meerdere gemeen
ten uit te bereiken is.
De beide wethouders verdedigden 't
voorstel van B. en W. De heer R|jkciis
merkte op, dat do Commissie, die gewezeu
heeft op de geringe snelheid en 't onecono
mische van 'n paardentram en'de duurte
van electrisohe tractie, geen rekening ge
houden heeft met de hangende electricitcits-
planoen. De Hoer Kam wilde alvast don
onderbouw laten leggen in afwachting, dat
er 'n goedkooper tractie gevonden wordt.
En zoo kwam langzamerhand do eens
gezindheid, die deze vergadering kenmerkte
terug, vooral nadat de voorzitter verklaard
had de uitgesproken wenschen aan de
Commissie te zullen overbrengen Alleen
de heer Jorissen stemde tegen 't voorstel
van B. en \Vomdat hjj f 800 ('t deel
dat Amersfoort in de kosten zal dragen)
te veel vond voor 't onderzoek.
Op één punt kon geen overeenstemming
bereikt worden en dat betrof 't voorstel
van B. en \V. tot vaststelling van rooi-
lijucn. De oppositie kwam alweer van 't
lid van Duinen, die van oordeel was, dat het
niet aanging, om, nu 't Ie gedeelte van den
Utreehtschen weg bijna geheel volgebouwd
was, nog de rooilijn te gaan veranderen,
temeer daar cr verschillende perceelen ge
kocht waren in de rueeuing dat men vlak
aan, althans niet al te ver van den weg
zou kunnen bouwen en nu moet men in
eens 10 M. van den weg blijven; vooral
voor ondiepe perceelon levert dit veel be
zwaar op; menigeen zal op die wijze 'n
tuintje achter z'n huis moeten missen.
Ook hier sprongen de beide wethouders
weer in de bres. De oudste wethouder
wees er op, dat er, zoo er op 't eerste ge
deelte van den Utreehtschen weg nog ge
bouwd werd en de perceelen werkelijk te
ondiep waren, dispensatie verleend kon
worden, terwjjl de heer Rgkens 't voorstel
verdodigdo uit aestehtisch en sanitair oog
punt.
Nu is 'n aesthetisch argument altjjd vrij
zwak maar des te krachtiger was 't twoede.
De stofplaag tengevolge van het toenemend
auto-verkeer maakt 't bijna onmogelijk aan
de groote wegen te wonen en waar ons de
vorige week door 't Tuberculose-Museum
geleerd is, dat stof de grootste vijand der
menschheid is, mag 't zeer zeker toege
juicht worden, zoo do overheid maatregelen
neemt ons tegen dien vijand te beveiligen.
Een Politieke Flater.
Er is in de laatste dagen herhaaldelijk
sprake gewocst van een nota, door de
Russische Regeering aan de Turksche
gezonden.
Wat was eigenlijk gebeurd? net officieusc
Russische Agentschap zeide, dat do
Russische gezant te Konstantinopol den
Turkschen minister van buiteulandsche
zaken, Rifaat bey, eene nota had medege
deeld, waarin de Porte word uitgenoodigd
zoo spoedig mogel|jk en in stelligen vorm
te verklaren, dat zij bezield was van vrede
lievende gevoelens tegenover Montenegro.
Zoowel de vorm als inhoud van deze
nota wekten verbaziug. Dc vorm was echt
Russisch lomp.
Zooals men weet klaagt do Porte mot
recht dat uit Montenegro de Albaniërs
worden ondersteund, dat men niet alleen
hen van wapens voorziet, maar ook dat de
Montenegrijoeu over de grens gaan om deel
te nemen aan de gevechten tegen de
Turksche troepen. Montenegro kan dat
moeilgk ontkennen. Altijd hebben Monte
negrijnen de vijanden van de Porte geholpen,
altijd hebben zij de Turksche veroveraars
die echter hun vrijheid moesten ontzien,
bestreden.
Nu heeft de Porte troepen langs de grens
opgesteld, ongeveer twaalfduizend man. Zij
denkt voor goed een einde te .naken aan
het verzet der Albaniërs en tracht natuurlijk
te verhinderen dat zij ondersteund worden.
Die Turksche troepen aan de grens
maakten indruk to Cettinje. Het schijnt
dat koning Nikita, die toch niet bang is
uitgevallen, zich bezorgd maakte en den
Russischen gezant aan zijn Hof die
bezorgdheid liet blijken. De ge/aut maakte
melding van hetgeen hij zag en hoorde,
onder den indruk van de paniek, die
inderdaad aan het jongste der koninklijke
hoven schijnt te hebben geliceischt.
Rusland heeft echter weinig succes gehad.
Er is een flater begaan door de Russische
Regeering, die door ecu officieus telegraaf-
agentschap een „nota" aan de Turksche
regeering liet bekend maken, zoo grof en
onhebbelijk van toon, dat men er versteld
van stond, terwijl er in werkelijkheid
nimmer zulk een nota verzonden was, maar
de Russische gezant in Constantinopel den
minister van buitenlandschc zaken op zeer
vriendschappelijke wijze en in alle beschei
denheid er op wees, dat als men niet 'n
beetje voorzichtig was mot het dempen
van den opstand aan de Montenegrijnsche
grens, er kans bestond op een ernstig conflict,
gezien de sympathie der Monteaegrijncn
voor de met hen bevriende en verwante
opstandelingen iu Albanië. Het antwoord
van do Porte ie ook zeer bedaard gehouden
en lang niet verontwaardigd van toon.
Vermoedelijk derhalve is met dit alles
de zaak afgeloopeu, al behondt men naar
alle waarschijnlijkheid to Petersburg wrok
over deze nieuwo politieke nederlaag. Want
Rusland moge zeggen wat het wil, niemand
zal gelooven dat het niet gepoogd heeft
do Porte beangst te maken en daarbjj
andere mogendheden moe te krijgen,
waarmee het evenwel niet het minste succes
heeft gehad.
Dreigende Mijnwerkersstakino.
Uit Londen is een bericht afkomstig,
volgens hetwelk Europa, behalve door ecu
internationale staking van stokers en van
zoelieden, ook bedreigd zou worden met
een mijnwerkersstaking, die binnenkort
zou worden afgekondigd.
Duitschland zou tot deze staking het
sein moeten geven.
Deze staking schijnt onvermijdelijk ten
gevolge van de houding der directies van
do Duitsche kolenmijnen, die beslist heb
ben geweigerd ecu geëischte loonsver-
hooging van 15 pCt. toe te staan.
Sache, president vau den Duitschen M|jn-
werkersbond, ziet de toekomst somber in,
en volgens hem is de staking der Duitsche
mijnwerkers zeker.
In dat geval zal het internationale co
mité vergaderen om te beraadslagen over
de aan te nemen houding en de wijze,
waarop de Duitsche kaïncradeu zouden
zijn te helpen. De kans is dan groot, dat
een internationale Btaking zal worden afge
kondigd.
Frankrijk.
Steeg, de Fransche minister van onder
wijs, heeft, zooals wc reeds met een enkel
woord meldden, in do Kamer het wets
ontwerp tot verdediging van het woroldlijk
openbaar lager onderwijs ingediend. In de
motiveering wordt o. a. gezegd dat sinds
de schcidingswet de kerk stelselmatig het
onderwijs op de openbare lagere scholen
heeft trachten te hinderen door middel van
haar invloed op de ouders en de kinderen.
De kerkelijke autoriteiten aldus de
memorie van toelichting hebben gepoogd
verwarring en opstandigheid in de school
to brengeo, en het regelmatige schoolbezoek
stelselmatig belemmerd. Daartegon wil
de minister maatregelen aangconien zien,
die niet dienen om de vrjjheid van meoning
aan banden fc leggen, maar om de school
te verdedigen. Hij stelt voor, om met
200 francs boete ol gevangenis van G dagen
tot twee maanden te straffen hem „die
door geschenken, belofien, geweld, feitelijk
heden, bedreiging of misbruik van macht
uitgelokt heeft tot weerstand tegen de
wetten betreffende het lager onderwijs ol
tegen de handelingen der bevoegde auto
riteiten, krachtens die wetten gepleogd".
Het voorstel zal zekerlijk groot opzien
baren.
Rusland.
De Russische regeering en die van de
Voreenigdo Staten hebben langen t|jd on
derhandeld over de toclatiog in Rusland
van in Amerika woonachtige Israëlieten
die voor zaken Rusland willen bezoeken
Tot duBver weigerde de tegeering te Petera
burg do Amerikaansche Joden te ontvau
gen, hetgeen in Amerika groote veront
waardiging wekte. Nu is er dezer dagen
