DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No. 140.
ZATERDAG 17 JUNI 1911.
8e JAARGANG.
De keus is goed
Bij dit nummer behoort 'n
BIJVOEGSEL.
Omtrent ons dagelijksch brood.
DE EEMLANDER.
Hoofdredacteur: Mr. D. J. vau Schaardenburg.
Abonnementsprijs:
pt..- jaarf 4.Franco per
post id. f5,60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Kureau: Uf.EINK HaAO 6. Telef. Intero. IS».
Prijs der AdvertentiSn:
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08.
Buiten het Kauton Amersfoort per regel f 0.10. (By
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van bniten het kanton Amersfoort in dit blad is „uirslaitend" gerechtigd het Alg. Binnen-on Buitenlundsch Advert.-bureau D, Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78 Amsterdam
Zij, die zich met ingang
van 1 Jnli op dit blad abonnee-
ren, ontvangen de tot dien datum
verschijnende nummers gratis.
Gelijk wij in ons vorig nummer reeds
berichtten, heeft de Kiesvereeniging
„Gemeentebelang" Donderdagavond hare
candidaten gekozen voor de a.s. Ge
meenteraadsverkiezing.
't Is 'n tot nadenken en tot dank
baarheid stemmend feit, dat, terwijl
andere partijen vaak veel moeite hebben
om candidaten te vinden, bekwaam en
geschikt om in aanmerking te komen,
de vrijzinnige partij ten allen tijde
beschikt over mannen, wier capaci'eiten
en onafhankelijkheid hen als 't ware
voorbestemt voor 't lidmaatschap van
de verschillende rcgeeringscolleges.
Dit mag nu heel gelukkig heeten, aan
den anderen kant heeft 't weer be
zwaren. Want ook Donderdagavond
weer, werden de leden van Gemeente
belang gesteld voor de moeilijkheid 'n
keuze te doen uit 'n lijst van personen,
die voorzeker allen in den Gemeenteraad
'op hun plaats zouden zijn.-
Maar 't aantal vacaturen was nu
eenmaal beperkt en om taktische redenen
zou 't, vooral ditmaal, in liooge mate
ongewenscht, ja zelfs roekeloos zijn,
zoo er van vrijzinnige zijde meer can
didaten gesteld werden, dan er plaatsen
te vervullen waren, om aldus den
kiezers gelegenheid te geven van de
besten weer de besten uit te kiezen.
Mogen er al onder dc vergaderende Ge-
meentebelangers velen geweest zijn, die
'n oogenblik geaarzeld en zich zelf afge
vraagd zullen hebbenwie moet 'k toch
stemmen?, verblijdend mag 't heeten, dat
reeds bij de le stemming de uitver
korenen met flinke meerderheid uit de
bus kwamen.
Verblijdend: niet alleen wijl hierdoor
herstemming voorkomen werd in
vergaderingen met groote opkomst
nemen stemmingen veel kostbaren tijd
in 1 eslag maar bovenal omdat wij
hierin 'n krachtige aanbeveling voorde
gestelde candidaten zien; duidelijker
immers kon niet blijken, dat zij zich in
groote sympathie mogen verheugen.
En dit springt nog meer in 'l oog, nu
't bestuur van Gemeentebelang gemeend
had zich van elke aanbeveling te moéten
onthouden en aan de vergadering de
vrije keus over te laten. Eigenaardig
verschijnsel, dat niet in elke kiesver
eeniging op te merken valt!
't Bestuur was van oordeel niet in 't
minst te mogen influenceeren op de
keuze en had zich er dus toe bepaald
'n aantal namen te noemen en nog-
wel in alfabetische volgorde van
mannen, die voor 'n raadszetel alleszins
in aanmerking konden komen en door
't bestuur bereid gevonden waren 'n
eventueele candidatuur te aanvaarden.
'n Standpunt, dat ons zeer correct-
lijkt en passend aan 'n vrijzinnige ver-
ecniging.
Taktiseh was 't zeer goed gezien van
't bestuur om de vergaderiug voor te
stellen alle aftredenden over te brengen
naar district III. Aftredende leden toch
hebben steeds 'n voorsprong en daar
district III nog altijd twijfelachtig ia,
dienen daar de sterkste candidaten
gesteld te worden. En dat de 3 af
tredenden, de heeren A. M. Tromp van
Holst, J. C. Holandus Hagedoorn en II.
W. van Esveld sterke candidaten zijn,
behoeft geen betoog, 't Zijn immers
mannen, die van jaren her hier bekend
zijn en hun sporen als raadslid verdiend
hebben.
Ook de keus voor district II lijkt ons
uitmuntend. Dit district is, naar wij
hopen, door de joDgstc grenswijziging
iets minder clericaal geworden. Zoo
iemand, dan heeft hier wel zeer veel
kans de heer Tromp van Holst, de meest
populaire Amerstoorter, zooals hij wel
genoemd wordt. En mocht onverhoopt
III den treurigen moed hebben dit
waardig lid uit te werpen, laat ons dan
hopen, dat de verzwakking van III
geschied is ten bate van II en dat de
kiezers van II met die van III zullen
strijden over eer om de den heer Tromp
van Holst te mogen afvaardigen.
Voor dc andere plaats in II is gesteld
ds. F. G. Lagers, em. Lutersch predikant,
'n Betere keus ware hier niet mogelijk
geweest. Ds. Lagers is '11 Protestant van
den ouden stempel, die z'n Goezeubloed
niet verloochenen wil, iemand van vurig
tenperament en bizondere redenaarsta
lenten, hoofdredacteur van de Protestant,
t wel bekende en ook in Amersfoort
veel gelezen wekelijksch orgaan van de
Evangelische Maatschappij.
De Protestanten in district II hebben
nu eens gelegenheid zich te uiten over
't samengaan met llome. Ons dunkt,
voor 'n Protestant, die nog 'n beetje
Protestantsch bloed in z'n aderen heeft
en niet geheel verpolitiekt is, kan de
keus tusschen 'n Luthersch predikant
en 'n Ultramontaan niet moeilijk zijn.
Ten slotte nog district III. Hier was
de keus 't moeielijkst. De vergadering
had te kiezen uit 'n lijst van personen,
van wie de een al meer geschikt of
gewenscht leek dan de ander. De heeren
A. Eysink, de bekende automobiel
fabrikant en F. M. van Veen, ingenieur
aan de Hollandsche Spoor, bleken de
uitverkorenen te zijn.
De kiezers van I zullen ongetwijfeld
dankbaar zijD, dat zij in de gelegenheid
gesteld worden deze op technisch gebied
zoo bekwame manhen in den Raad te
kunnen brengen.
Tot dusver was I 'n sterk district
maar de mogelijk is niet uitgesloten, dat
de jongste grenswijziging ons hier minder
welkome verrassingen biedt.
Summa summarum is onze indruk dat
Gemeentebelang met candidaten van de»
eersten rang is uitgekomen. En dat
mocht ook wel want 't zal erom spannen.
Voor de vrijzinnigen is 't er op of er
onder.
Het is moeilijk om een artikel te noemen
hetgeen van grooter waarde is voor de voeding
van den raenseh dan brood. Er is geen voe
dingsmiddel, dat meer algemeen wordt gebrnikt
en grooter deel uitmaakt van uw diëet. Omdat
brood zoo'n belangrijke rol in uwe voeding
speelt, is het duidelijk, dat het van den
grootsten invloed is op uw gezondheid. Zonder
te overdrijven, kan men zeggen, datjdegezond
heid rechtstreeks afhankelijk is van de kwali
teit van het brood, dat men eet. Het is dus van het
grootste bélaug om* brood te eten van de beste
hoedanigheid. Van dit standpunt uitgaande, is
hot doel onzer inrichting om brood te ver
schaffen, dat aan de hoogsto eischen voldoet,
die men aan dit voedingsmiddel San stellen,
zooals hierna wordt verklaard. In de eerste
plaats is het uoodig om de tarwe en de rogge
te ontdoen van vreemde en schadelijke bijge
wassen, steentjes, enz., vooral voor ongebmld
brood, waarvoor echter voor andere inrichtin
gen het graan niet ot alleen door eenharpzift
wordt gereinigd, die alleen de grofste
onreinheden verwijdert. In onze inrichting zijn
daarentegen vele moderne graant einiging-
machines welke als volgt automatisch werken.
In een zift- en zuigmachine worden eerst de
grootere en daarna de kleinere vreemde
bestanddeelen uitgezift, terwijl tijdens het
vallen in en het verlaten van die machine
door een sterken exhauster, dc soortelijk
lichtere bestanddeelen worden woggezoeren,
waarna het graan in een raspmachinevalt,die
de basten afraspt en dat afraspel^ door een
sterken exhauster er uit zuigt. Vervolgens
wordt de tarwe door een tweevoudigen
verdeelcyliuder gescheiden in kleine tarwe en
in groote tarwe, terwijl de nog grootere erwten
en boonen tot het einde van dieu cylinder rollen
en afzonderlijk in een zak vallen, ondertusschen
de kleine tarwe door zaadtrieurs gaat welke
de zaden er uit worpen, en de groote tarwe
door gerst- en havertrieurs wordt bewogen, die
deze groote tarwe uit de gerst eu haver
werpen, welke groote tarwe door een koker
rolt bij de van zaden ontdane kleine tarwe,
waarna ilezo weder vereenigde tarwe valt in
eeno waschmachino tegen eon onder sterken
druk uit een hoog'gelegen dicht waterreser
voir opgestuwde waterstroom, welke het grnan
terug werpt in een bassin, doch steentjes, door
hun meerder soortelijk gewicht, door zich laat
zakken, die zich in een trechter verzamelen
en daaronder nu en dan door een klep op een
zift worden geloosd. Onderwijl zakt de tarwe
in het bassin en vloeit in een stel van twee
droogtrommels welke met centrifugale kracht
door middel van snel ronddraaiende armen,
het graan tegen de van gaatjes voorziene
wanden werpen, waardoor het water met
afgeschuurde buitenste tarwebastjes vliegt. In
het bassin zijn intusschen vele strootjes, door
insecten uitgegeten graankorrels, enz., boven
komen drijven, die door eene opening er uit
vloeien cn op een zift in een bak blijven
liggen. Vervolgens komt do tarwe of de'iinggo
in een der 6 silo voorraadruimten om maalklaar
te verharden, waaruit het door 1 tot en met G
schuiven, al naar de beste verhouding wordt
verkregon, tegelijk met het zelfde soort graan,
doch van andere noodige eigenschappen, uit1
of meer der andere silo-voorruiroteii, komt in
een vermcngcylinder, welke de vermengde
tarwe of rogge uitlaat naar eene schuier- en
zuigmachine met 3 schuier étages van boistels,
welke er alle door do droogtrommels aan ge
wreven bastvezels afschuieren, terwijl een
sterke exhauster die bastvezels er uitzuigt, waar
na het graan eindelijk door eene machine met
een sterke magneet gaat, die eventueele ijzer-
deelen vasthoudr, welke door een schrapper naar
een niet magnetisch gedeelte worden geschoven
en van daar in een atzonderlijke bakje vallen.
Hierna wordt de tarwe of de rogge door
eene automatisch werkende weegmachine
gewogen' die tevens het door haar gewogen
gewicht optelt en aldus ua elke weging door
cijfers aanwijst. Thans is het grnan gereed om
te worden vermalen, hetgeen geleidelijk ge
schied door 4 stellen van goritïelde stalen
walsen, om 't tot de juiste fijnte te kunnen
verkrijgen, daar, bij voorbeeld, bij ongebuihl
brood, te grove zemels dc darmbeweging te
veel versnellen en te fijne zemels tot verstop
ping aan'.eidiug kunnon geven. Tevens wordt
daardoor vermeden, dat alslijpsel van maal-
steenen onze zoo doelmatig gereinigde tarwe
of rogge weder verontreinigt. Al deze machines
werken geheel van zelf, evenals tusschen hen
het transport van dit graan, verticaal door
elevatoren, horizontaal door trausportschrooven,
en hellend door kokeis. Zelfs het meel wordt
door eono machine opgezakt en uauwkenrig
tot oen bepaald gewicht algewogen, terwijl zij
tijdeus haar wegen, een anderen zak "uit. Slechts
één werkman houdt toezicht, alleen voor hot
juist gesteld zijn van de geheele inrichting,
zonder de tarwe of de rogge aan te raken,
en bedient dan levens een der stoomketels en
stoommachines, welk economisch bedrijf zeer
veel medewerkt tot onze billijke prijzen. Al hot
in onze inrichting verwerkte water welt op
uit onze. diepe Artesische pijpwellen in eeu
ondergrondsch reservoir en wordt van daaruit
gepompt door een dubbel werkende zuig- en
perswaterpomp, een en ander zooals door de
moderne waterleiding-maatschappijen hot water
wordt verkregen ou geleverd. De bereiding
van hot meel tot brood geschiedt in onze
inrichting volgens een verbeterd systeem,
hetwelk berust op een groot aantal door ons
systematisch verrichte vergelijkende proefne
mingen. Door deze bereiding komen de voedende
bestanddeelen, welke in het meel opgeborgen
liggen, zoo goed als geheel vrij en maken
dit brood gemakkelijker verteerbaar en dus
opneembaar voor het bloed, waardoor 't een
krachtiger voedsel is, on speciaal voor hen die
aan de maag ïyden, een heilzaam levensmiddel
mag worden genoemd, daar dit brood, als ware
het reeds gedeeltelijk verteerd, vóór het de
maag heeft bereikt. Dit brood is tevens fijn
van smaak cn heeft een aangenamen geur,
hetgpen de eetlust bevordert cu het daarom in
het bijzonder tot een uitstekend vcedsel maakt
voor kinderen, welke nog in den groei zijn.
De vermenging vau het deeg geschiedt door
machines in stalen kuipen, in elk waarvan een
stalen arm met klauw het deeg vermengt en
kneedt zooals met de hand, doch veel heter en
zindelijker dan door vermoeiend handwerk kau
geschieden. In onze moderne ovens me' door
dringender hitte, wordt ons brood meer
doorgebakken, tengevolge waarvan het zijn
raoeilyk verteerbare kleverigheid geheel ver
liest, waardoor het bezwaar tegen versch brood
is opgeheven, en ons brood tevens zeer
smakelijke croquanto korsten krijgt. Daar wij
geregeld de beste grondstoffen verwerken, is
't, na kennisne.ming van het voorgaande,
duidelijk, dat de zuivere en echte nootzoete
tarwesmaak en roggesmaak onzer groote ver
scheidenheid van soorten brood, door geen
inder fabrikaat wordt geëvenaard. Onze geheele
inrichting kau iu werking worden bezichtigd,
welke bezoeken ons zeer aangenaam zullen
zijn. Telkens in Februari wordt het lOpCt.
dividend van het voor ons brood, beschuit en
koek in het vorige kalenderjaai betaalde
bedrag, uitgekeerd; voor eeno juiste opmaking
dezer bedragen der vele duizenden dividend-
boekjes, is zulks niet eerder mogelijk. Ons
dividend vormt een jaarlijksche spaarpot voor
het huishouden en is geene denkbeeldige, doch
eene werkelijke besparing, omdat ouzo artike-
kelen voor hunne prijzen supérieur en daarom
zeer billijk ziju. Bedragen tot ongoveer f30.—
werden als dividend per gezin door ons
uitgekeerd. Eventueele aanmerkingen en
verzoeken om nadere inlichtingen zullen met
de meeste zorg worden behandeld cn gelieve
men te richten aan de afdeeling „Broodfabriek*
van Meursing's Machinale Fabr» <keu| vaa
Gebak, Amersfoort. (Adv,^