DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN. Uit de Pers. No. 147. MAANDAG 36 JUNI 1911. 8e JAARGANG. BUITENLAND. BINNENLAND. DE EEMLANDER. Hoofdredacteur: Mr. 1>. J. vau Schaardenburg. Bureau: KL.EINK BI vAVJ O. Telef. latere. 18». Aboiineineutsprijs Per jaarf4.—. Franco per post id. f5,60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05. Prijs der Ailvertentien: Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08. Buiten het Kanton Amersfoort per regel fO.10. (Bjj abonnement belangrijke korting). Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen- en Buitenlandseh Advert.- bureau D, Y. ALTA, Warmoesstr. 78- 78 Amsterdam Zij, die zich niet ingang van 1 Juli op dit blad abonnee- ren, ontvangen de tot dien datani 1 verschijnende nummers gratis. Openbare Leeszalen. Ingevolge eenigc opmorkiugen van de Standaard over de Ilaagsche Openbare Leeszaal, die niet onpartijdig genoeg zou zijn in de keuze der ter lezing liggende politieke bladen, schrijft de Nederlander: Wij hebben or niets op tegen, dat de Standaard tegen de openbare leeszalen blijft waarschuwen, als zij meent dat dit moet, maar dan moeten hare argumenten deugdelijk zijn. Naar ons gevoelen, en ook naar dat van hare anti-revol. zuster de Rotterdammer, zijn ze dat niet. De Standaard opende opnieuw den aanval op de leeszalen vorvolgt de Nederlander die wij, mits zjj goed ingericht zijn, volstrekt uiet zoo verderfelijk achten als de Stand, en enkelen onzer vrienden. Die oppositie komt ons alleen van R. K. standpunt begrijpelijk voor, evenals een Index van verboden boeken. Wanneer nu de Stand, met dergelijke argumeuten komt, dan zullen wij die gaarne onder de oogon zien, maar de tbans geoefende kritiek is niet anders te qualifi- ceeren dan kleinlich. Het tellen van het aantal bladen, om door statistieke - overigens volstrekt waardolooze gegevens partijdigheid te bewijzen; de geestverwanten te waarschuwen tegen het bezoeken der Leeszalen en, wanneer dan niemand vraagt om een blad dat zoo goed als uitsluitend door geestverwanten wordt gelezen, te roepen van partijdigheid dat is geen groote bestrijding. Het zou geheel anders zijn, indien onze geestverwanten, waar zij in de besturen zitting hebben met blijkbare partijdigheid te kampen hadden. Maar bastrijdiDg met onjuiste voorstellingen of verzwijging van feiten is nooit verdedigbaar. De Standaard had aanmerking gemaakt ook hierop, dat er ook kinderen kwamen van 15 jaar. Weina aldus de Nederlander wij mogen wel wonschen dat ODze jongens van 1518 jaar nooit op gevaarlijker pljatsen komen dan de Leeszaal, gelijk die hier in Den Haag is. En de toegang is voor kinderen van 15 tot 18 jaar alleen vrij, wannenr de ouders toegang verzoeken voor zulke kinderen. Het komt ons voor dat ofschoon do leeszaal-besturen niet verplicht zijn aan zulke verzoeken te voldoen, alleen de ouders verantwoordelijk zijn, en ook alleen verantwoordelijk kunnen worden gesteld. Wie -zegt do Nederl aan het slot nog -'n Maandbericht van de Haagsche Leeszaal inziet, zal moeten erkennen dat zij uit een oogpunt van veelzijdigheid en onpartijdigheid ten voorbeeld kan worden gesteld! Het Vaderland merkt o. m. op: De Stand, staat op dit stuk alleen. Noch de Rotterdammer, noch het Friesch Dagbl., noch do Zeeuw, de Merwebode, de Banier (alle geestverwante bladen) gaan met de Stand, mede: Zij aanvaarden openbare leeszalen en willen deze steunen onder be ding vau onpartijdigheid der leeszalen. In de practijk zijn de anti-revolutionnairen verdeeld. In alle leeszaalbeBturen werken anti-revolutionnairen mede aan oprichting en instandhouding van openbare lees zalen; rijkssubsidie aan openbare leeszalen bracht een anti-revolutionuair minister op de staatsbegrooting voor dit jaar; de Haag sche Leeszaal dankt voor een groot deel haar gemeentelijk subsidie aan de bemoei ingen van den anti-revolutionnairen wet houder De Wilde. Anderzijds werd door anti-revolutionnairen gemeentelijk subsidie tegengewerkt te Zwolle, Hilversum, Leiden. De Kamerfractie 9ternde nagenoeg unaniem tegen verleening van rijkssubsidie. Hot is niet dan natuurlijk, dat de Stand aard er alles voor over heeft, de dissidente gevoelens in de anti rev partij voor de eigen opvattingen te winnen. Hoofdartikels, driestarren, „Sociale brieven", cortespon- denties: alles moet den Standaard-lezer tot de overtuiging brengen, dat samenwerking van anti-revolutionnairen met anders gezin den voor openbare leeszalon verkeerd is. Men moet de overtuiging krijgen, dat openbare leeszalen een gevaar zijn, dat al die beweringen van „onpartijdigheid" phra- sen zijn, dat de innerlijke motieven dor leeszalen propaganda bevatten voor vrij zinnige richtingen. Nu is ditmaal de Standaard niet bijzon der gelukkig geweest. Van al liet de Haagsche Leeszaal ten laste gelegde blijft bitter weinig over. Maar dat is do hoofdzaak uiet. De hoofd zaak is, dat er ceu wil is om kwado punton te zoeken en die ten uadeele der openbare leeszalen uit te leggen, om met stukken en beetjes do anti-revolutionnairen, voor zoover dezen thans nog vóór openbare leeszalen zijn, los te werken. Het ware te betreuren, indien dit iuder- daad gelukte. De Ministekieelk crisis in Frankrijk. Dc politieke onbezounenheid der radicale tegenstanders van evenredige vertegenwoor diging, die het ministerie-Mouis omverwer pen, nadat zij zelfs nog daags te voren eeu nederlaag geleden hadden, en een imposan te meerderheid voor de hervoming van het kiesrecht tegenover zich gezien hadden, heeft, naar uit de Fransche hoofdstad ge meld wordt, een uiterst verwikkelden toe stand geschapen. Deze radicalen verklaren, dat elke regeering, hoe zij zich ook noemen moge, met hen rekening te houden heeft, omdat zonder hen eenvoudig geen ropubli- keinsche meerderheid in de Kauier mogelijk is. Ook de oieuwe regeering zal derhalve voor het dilemma gesteld worden, te moe ten rekening houden met den wil van hen, die van de evenredige vertegenwoordiging niets weton willeu, terwijl zij er tegelijker tijd; niet vau af kan naar den wil van die meerderheid te vragen, die Donderdag het meerderheidstelsel der radicalen verwierp. Als eenig mogelijke oplossing van do uiterst lastige verwikkeling van don huidi- gen parlomentairen toestand is roods het woord, Kamerontbinding, genoemd. Deze zorg is hot echter uiet alleen, welke het aanstaand ministerie zich als erfenis van het Kabinet-Monis ziet toebedeeld; er zijn nog andere moeilijkheden, als onmiddellijk voort komend uit de tegenwoordige crisis te over winnen, w.o. de nog niet afgedane begroo ting over 1011, dan do ten uitvoerlegging der wet op de oudordoiusverzorging, die 3 Juni van kracht had moeten worden, on waarvan als zeker mag worden voorspeld, dat de ten uitvoerlegging nog verder uit gesteld zal worden; ten slotte heelt het ministerie-Mouis zich tegenover den Senaat verplicht, nog voor het sluiten der zitting, een nieuw wetsontwerp in zake de juri dische afbakening van het champagne-ge bied in te dienen en af te doen, ten einde zoo spoedig mogelijk de rust in de op roerige streken te doen wederkeeren. IntU6schen het Kabinet Monis heeft een slechte pers. Niemand voelt zich geroepen hot te verdedigen. Hetgeen aan het demis sionair Kabinet den haat van den een be zorge, zjjn houding in het vraagstuk der evenredige vertegenwoordiging, is blijkbaar niet voldoende om bij den ander een vrien delijk aandenken te verwekken. En zoo komt het, dat do bladen mot zeldzame eenstemmigheid tot de conclusie komen, dat het ministerie-Monis nooit geregeerd on gedurende de vier maauden van zijn be staan van de hand in den tand geleefd heeft. Het partijblad der radicalen, Le Radical, schrijft, dat het ministerie door zijn eigene partij ten val i9 gebracht, omdat het haar politiek en grondbeginselen verzaakt had. In de Ilumanité trekt Jauros ten opzichte der hom na het hari liggende evenredige vertegenwoordiging, uit deze ministcrieele crisis, de couclusie, das geen rogeering meer duurzaam aan het bewind kan blij ven, wauneer het niet met dc voorstanders der evenredige vertegenwoordiging samen werkt. In het geheele rechtscho kamp, waar het miui9torie-Monis gedacht gehaat was, heorecht natuurlijk vreugde. De Echo de Paris en do Figaro wedijveren in lofzangen over een val; die gelukkig nog kwam, voordat het te Iaat was. Omtrent de meerderheid, die het minis terie deed struikelen, lezen wij dat zij be stoud uit 22 socialistisch-radicalen, 12 so cialistisch republikeinen, 24 leden der de mocratische en der radicale linkerzijde, 70 progressisten (rechts republikeinen) 44 leden der Action Liberale, 27 „wilden" en 1 go unifieerd socialist, 92 Kamerleden, waaron der 54 geünificeerd socialisten onthielden zich van stemming. Noorwegen. Het arbeidsconflict in Noorwegen dreigt veel grootcr afmetingen aan te nemen, dan men aanvankelijk vermoedde. Naar de Frankfurter Zeituog bericht, heeft de bond van werkgovers modegedeeld, dat 18,000 arbeiders in cellulose-fabrick en houtzage rijen eergisteren over 14 dagen ontslagen zullen worden en dat Zaterdag 15 Juli 14,000 arbeiders zullen volgen. Aangezien de bond van werkgevers eischt, dat de stakende mijnwerkers op de oude voor waarden het werk zullen hervatten, maakt do nationale bond van vakvereenigingen zich gereed verbitterden tegenstand te bieden. Men verwacht een verbitterden strijd en een zeer uitgebreide solidariteits- staking. Portugal. Gedurendo de laatste dagen werd aan de Portugeesche noordkust herhaaldelijk een schip opgemerkt, dat nu hier dan daar werd gezieD, maar telken^op geheimzinnige wijze verdween, zoodat het door de be volking reeds als het spookschip word aangednid. Do Diario weet thans to vertollen, dat dit schip den naam .Puluia" draagt en een lading wapens, muuiiie on zelfs ka nonnen aan boord heeft, bestemd voor do royalistische samenzweerders. Het schip moet getracht hebben in een der laatste nachten bjj Vianno do Castello den mond van de Liviorivier in te varen, maar weder verdwenen zijn op het gezicht van don kruiser „Adamastor" en de kanonneerboot „San Rafael". Het krnist nu weder op zee nu de be manning zal waarschijnlijk trachten do waakzaamheid van de regeeringsschepen te verschalken en zjjn lading Uier of daar in veilige haven te brengen. Bulgarije. Bijua alle to Sofia verschijnende dag- bladeD, verneemt de Frankfurter Zeitnug, schrijven met onverholen leedvermaak over hef schandaal bij de opening der nationale vergadering. Zelfs de organen van de regeeringepartij keuren liet gebeurde ter nauwernood af. Een hunner raadt den Koning aan over het gebeurde ernstig Da te deuken, omdat het geenszins zonder be- teekenis is. Eon ander regeeringsgezind blad geeft don Koning in overwoging zich niet te ergeren over do Bulgaarsche canailles, maar zich overigens het gebeurde ter harte te neineu, zich in hot vorvolg rustiger te houdon en niet meor zoo op rekening van het Bulgaarsche volk te ageeren. De Zeeliedenstaking. De Stoomvaart-Mij. Nederland, de Kon. Ned. Stoomboot-Mij., de Kon. West-Indische Maildienst en de Holl. Stoomboot-Mij., alle te Amsterdam, maken per advertentie bekend, dat haar overtuigend gebleken is, dat de tegenwoordige moeilijkheden met de zeelieden te Amsterdam haar oorzaak vinden niet hoofdzakelijk in een eisch van loon, maar in eischen. die niet voor inwil liging vatbaar zijn, en die daarom niet door haar zullen worden toegegeven. Openbare Leeszaal. Te Apeldoorn is op plechtige wijze onder groote belangstelling, de «erste steen gelegd voor de Openbare Leeszaal on Bibliotheek. Bakkerswet. Het hoofdbestuur van don Algem. Nederl. Bond van Arbeiderspers) in het bakkers-, 'chocolade- eu suikcrbeweikiugsbedrijf heeft besloten, tot de soc.-democr. Kamerfractie het verzoek te richten, het daarheen te willen leidden, dat er alsnog getracht worde, de openbaro behandeling van de Bakkerswet vooraf te doen gaan aan het afdeelingsonderzoek voor dc invaliditeits- eD ouderdomsverzekeriDg. Vakschool voor Typographie. To Utrecht is de algeio. vergadering gehouden van de Vakschool voor de Typographie, onder voorzitterschap van den heer F. W. Schöttelndreior. Uit het jaarverslag van den directeur, den heer A. W. Barten, bleek, dat het

Historische kranten - Archief Eemland

De Eemlander | 1911 | | pagina 1