DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN. j in district I. A. M. Trom,» van Holst) No. 152. ZATERDAG 1 JULI 1911. 8e JAARGANG. Bij dit nummer behoort 'n BIJVOEGSEL. Moet de Raad „om"? Omtrent ons dagelijksch brood. DE EEMLANDER. Hoofdredacteur: Mr. 1>. J. van Schaardenburg. Abonnementsprijs Per jaarf 4.Franco per post id. f 5.60. Per 3 maanden id. f 1.—. Franco per post id. 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05. Bureau: HIiKISK Htid 6. Telef. Intere. 183. Prijs der Advertentiën: Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor ioderen rcgol meer f 0.08. Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bij abonnement belangrijke korting). Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Biuneii- en Bniteulandsch Advert.-buroau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76« 78 Amsterdam Met meer aandrang dan ooit te voren, wekken wjj de kiezers op, a.s. Donderdag ter stembus te gaan. Er zijn twee omstandigheden, die de aanstaande gemeenteraadsverkiezing zoo uiterst spannend maken. Kunnen verkiezingen steede verrassingen bieden, ditmaal zyn we al in bizondere onzekerheid wegens de wijziging van de grenzen der kiesdistricten, zooals dezo van rechtsche zjjde doorgedreven is. Vroeger kon men vrijwel aan do hand van de cijfers der vorige stemmingen, met meerdere of mindere zekerheid den uitslag berekenen. In district I was men er bijna zeker van, dat de vryzinnigen 't zouden winneD; in II kon men zonder profetischo gaven te bezitten, de zege der clericalen wel voor spellen; slechts in III wist men, dat de strijd heet zou zijn; ,vandaar steeds de groote opkomst der kiezers in dit district, dat vogels van diverse pluimago in den Raad gebracht heeft. Thans is de toestand in alle 3 districten onzeker geworden. Men kan wel gissingen maken maar 'n vaste maatstaf ontbreekt en gissen doet missen. Eerst de komende verkiezingen zullen ons leeren, welken invloed de grenswijziging gehad heeft. Daarom kan a.s. Donderdag geen kiezer z'u thuisblijven verontschuldigen, 'n Vrijzin nige, die in I redeneert: .waarom zou 'k gaan stemmen, onze candidaten komen er toch?", biedt den clericalen de gelegenheid in 't tot dusverre bomvrije, thans misschien iets verzwakte district 'n bros te schieten. 'n Vrijzinnige, die in district II niet ter stembus gaat, omdat bij meeDt dat onze candidaten toch geen kans hebben, vergeet dat door de grenswijziging district II ver sterkt geworden is, vergemakkelijkt de verovering van den nieuwen zetel voor de clericalen en verhindert dat de Raad, zoo de uitslag in III guustig uitvalt, van doode punt, waarop hij thans vrijwel staat, afgebracht wordt. Maar 'n vrijzinnige die in district III thuis blijft, ja 't kan niet anders of die man moet doodziek zijn, want zoolang hij nog in staat zou zyn van z'n stoep in 't rijtuig te stappeD, zou hij ter stembus gaan, daar hij weet, dat in zijn handen de toe komst ligt. Als in zyu district een dei- vrijzinnige candidaten sneuvelt, is de Raad „om". En hier treft ons de 2e omstandigheid, die de a.s. verkiezing zoo spannend maakt. Wanneer in I of III een der rechtsche candidaten ook maar met één stem meer derheid gekozen wordt, is 't met Amors- fooit's vrijzinnig gemeentebestuur gedaan en komt onze stad onder clericaal bewind. Al wat in den loop der jaren en met veel moeite en zorg opgebouwd weid, is dan tevergeefs geweest. De gewichtige plannen, die thans nog in voorbereiding j zijn en die biuncn kortgn tijd ten uitvoer gobiacht zouden worden, zijn dan van de baan en 'n nieuw régime staat ons te wachten, dat bezwaarlijk voor den bloei onzer gemeente bevorderlijk kan heeten. De Raad is thans vrijwel op 't doode punt; 'n krachtige vrijzinnige meerderheid, niet alleen in qnaiiteit die is er thans reeds maar ook in quantiteil is 'n dringende eisch voor de verdere ontwik keling van Amersfoort. Die meerderheid zal, moet ongetwijfeld eenmaal komen. 't Begin der 20e eeuw moge in 't teeken van 't cloricalismo staan, de toekomst is aan de vrijzinnigheid, de partij vau vrijheid en geleidelijken vooruitgang. Yoor 't oogenblik is de kans om die krachtige meerderheid te krijgen, helaas, nog niet groot. De strijd gaat in de eerste plaats om te behouden, wat wij reeds hebben en te verdedigen wat bedreigd wordt. Dit dringt tot groote waakzaamheid en en strijd tot zelfbehoud bezielt met heilig vnur. Reeds meermalen hebben wjj 'n zwaren strijd moeten voeren om oos to handhaven. Vast aaneengesloten viel do tegenpartij ons aan, speouloerend op ontevredenheid of gebrek aan eensgezinshoid in onze ge lederen. Vaak hebben wij 'n harden dobber gehad en meermaleu 'n veer moeten laten. Eén oogenblik verflauwing, de laksbeid van 'n paar kiezers, 'n onvergefelijk op timisme van enkele anderen, kan 't werk van jaren doen ineenstorten. Als 't ons mocht gelukken ditmaal on gedeerd uit den stiijd te komen, dan zal de 1 a a t s t o ernstige aanval van de cleri calen afgeslagen zjjn. De laatste. Immers bij de volgende periodieke verkiezingen zullen zjj 't zijn, die zich bedreigd zien. Daarom moeten wij ons voor deze laatste maal nog eens de uiterste inspanning getroosten. En dan behoeven wij niet te wanhopen. Onze candidatenoch vraagt onze tegenstanders in gemoede, of zij dezen niet verro do voorkeur zouden geven boven hun eigen uitverkorenen, indicu ze geen rekening behoefden te houdeu met gods dienstige overtuiging. Do eensgezindheid, onder onze kiezers oogenblik misschien in gevaar, is na wijs overleg weer tijdig hersteld, zoodat alle vrjjzinnigc cu hunne medestanders als één man zullen optrekken, om bun stem uit te brengen op de heeien A. Ejrslnh F. M. van Veen Ds. F. O. Lagers H. W. van Fsveld J. C. Itolaudus Hage- «looru A. M. Tromp yan Holst in district II. in district III. Het bestuur der KiesvoreeDiging „Gemeentebelang." Het is moeilijk om een artikel te noemen hetgeen van grooter waarde is voor de voeding van den mensch dan brood. Er is geen voe dingsmiddel, dat meer algemeen wordt gebruikt en grooter deel uitmaakt van uw diëet. Omdat brood zoo'n belangrijke rol in uwe voeding speelt, is het duidelyk, dat het van den grootsten invloed is op nw gezondheid. Zonder te overdrijven, kan men zeggen, datjde gezond heid reehtsrreeks afhankelijk is van de kwali teit van het brood, dat men eet. Het is dus van het grootste belang om brood te eten van de beste hoedanigheid. Van dit standpunt uitgaande, is het doel onzer inrichting om brood te ver schaffen, dat aan de hoogste eischen voldoet, die men aan dit voedingsmiddel kan stellen, zooals hierna wordt verklaard; In de eersto plaats is het noodig om de tarwe en de rogge te ontdoen van vreemde en schadelijke bijge wassen, steentjes, enz., vooral voor ougebuild brood, waarvoor echter voor andere inrichtin gen het graan niet of alleen door een harpzifc wordt gereinigd, die alleen de grofste onreinheden verwijdert. In onze inrichting zijn daarentegen vele moderne graanieiniging- machines welke als volgt automatisch werken. In een zift- en zuigmachine worden eerst de grootere en daarna de kleinere vreemde bestanddeelen uitgezift, terwijl tijdens het vallen in en het verlaten van die machine door een sterkeu exhauster, de soortelijk lichtere bostanddeelen worden weggezogen, waarna het graan in een raspmachine valt, die de basten afraspt en dat afraspel door een sterken exhauster er uit zuigt. Vervolgens wordt de tarwe door een tweevoudigen verdeelcylinder gescheiden in kleine tarwe en in groote tarwe, terwijl de uog grootere erwten en booneu tot het einde van dien cylinder rollen en afzonderlijk in een zak vallen, ondertusschen de kleine tarwe door zaadtrieurs gaat welke de zaden er uit werpen, en de groote tarwe door gerst- eD havertrieurs wordt bewogen, die deze groote tarwe uit de gerst en haver werpen, welke groote tarwe door een koker rolt bij de van zaden ontdane kleine tarwe, waarna deze weder vereeuigde tarwe valt in eeue waschmachine tegen een onder sterken druk uit een hoog J gelegen dicht waterreser voir opgestuwde waterstroom, welke het graan terug werpt in een bassin, doch steentjes, door hun meerder soortelijk gewicht, door zich laat zakken, die zich in een trechter verzamelen en daaronder nu en dan door een klep op een zift worden geloosd. Onderwijl znkt de tarwe in het bassin en vloeit in een stel van twee droogtrommols welke- met centrifugale kracht door middel \an snel ronddraaiende armen, het graan tegen de van gaatjes voorziene wanden werpen, waardoor hot water met afgeschuurde buitenste tarwebastjes vliegt. In het bassin zijn intusschen vele strootjes, door insecten uitgegeten graankorrels, enz., boven komen drijven, die door eene opening er uit vloeien en op een zift in een bak blijven liggen. Vervolgens komt de tarwe of deliogge in een der 6 silo voorraadruimten om maalklaar te verharden, waaruit het door 1 tot en met 6 schuiven, al naar de beste verhouding wordt verkregen, tegelijk met het zelfde soort graan, doch van andere noodige eigenschappen, uit 1 of meer der andore silo-voorruimten, komt in een vormengcylinder, welke de vermengde tarwe of rogge uitlaat uaar oene schuier- en zuigmachine met 3 schuier étages van borstels, welke er alle door de droog trommels aan ge wreven bastvezels afschuieren, terwijl een sterke exhauster die bastvezels er uit zuigt, waar na het graan eindelijk door eene machine met een sterke magneet gaat, die eventueele ijzer- deelen vasthoudt, welke door een schrapper naar een niet magnetisch gedeelte worden geschoven eD van daar in een alzonderlijke bakje vallen. Hierna wordt de tarwe of de rogge door eene automatisch werkende weegmachine gewogen die tevens het door haar gewogen gewicht optelt en aldus na elke weging door cijfers aanwijst. Thans is het graan gereed om te worden vermalen, hetgeen geleidelijk ge schied door 4 stellen van goriflelde stalen walsen, om 't tot de juiste fijnte te kunnen verkrijgen, daar, bij voorbeeld, bij ongebuild brood, te grove zemels de darmboweging te veel versnellen en te fijne zemels tot verstop ping aanleiding kunnen geven. Tevens wordt daardoor verin eden, dat a/slijpsel van maal- steenen onze zoo doelmatig gereinigde tarwe of rogge weder verontreinigt. Al dezo machines werken geheel van zelf, evenals tussehen hen het transport van dit graan, verticaal door elevatoren, horizontaal door transportschroeven, en hellend door kokers. Zelfs het meel wordt door eene machine opgezakt en nauwkeurig tot een bepaald gewicht afgewogen, terwijl zij tijdens haar wegen, een andoren zak ^ult. Slechts één werkman houdt toezicht, alleen voor het juist gesteld zijn van de gehcele'inrichting, zonder do tarwe of de rogge aan re raken, en bedient dan tevens een der stoomketels en stoommachines, wolk economisch bedrijf zeer veel medewerkt tot onze billijke prijzen. Al het in. onze inrichting verwerkte water welt op uit onze diepe Artesische pijpwellen in een ondergrondsch reservoir en wordt van daaruit gepompt door een dubbel werkende zuig- en perswaterpomp, een en ander zooals door do moderne waterleiding maatschappijen het water wordt verkregen en geleverd. De bereiding van het meel tot brood geschiedt in onze inrichting volgens een verbeterd systoc-m, hetwelk berust op een groot aai.tal door ons systematisch verrichte vergelijkende proefne mingen. Door dezebereidiug komen de voedende bestanddeelen, welke in het meel opgeborgen liggen, zoo goed als geheel vrij eu maken dit brood gemakkelijker verteerbaar en dus opneembaar voor het bloed, waardoor 't een krachtiger voedsel is, en speciaal voor hen die aan de maag lijden, een heilzaam levensmiddel mag worden genoemd, daar dit brood, als ware het reeds gedeeltelijk verteerd, voor het de maag heelt boreikt. Dit brood is tevens fijn van smaak en heeft een aangenamen geur, hetgpen de eetlust bevordert on het daarom in het bijzonder tot een uitstekend voedsel maakt voor kinderen, welke nog in den groei zijn. De vermenging ^an het deeg geschiedt door machines in stalen kuipen, in elk waarvan een stalen arm mot klauw het deeg vermengt en kneedt zooals met de hand, doch veel beter en zindelijlcer dan door vermoeiend handwerk kan geschieden. In onze moderne ovens me' door dringender hitte, wordt ons brood meer doorgebakken, tengevolge waarvan het zijn moeilijk verteerbare kleverigheid geheel ver liest, waardoor het bezwaar tegen verscli brood is opgeheven, en ons brood tevens zeer smakelijke croquante korsten krijgt. Daar wij geregeld de beste grondstoffen verwerken, is !t, na kennisneming van het voorgaande, duidelijk, dat de zuivere en echte nootzoete tarwesmaak en roggesmaak onzer grooto ver scheidenhoid van soorten brood, door geen -Mider fabrikaat wordt geëvenaard. Onze goheele inrichting kan in werking worden bezichtigd, welke bezoeken ons zeer aangenaam zullen zijn. Telkens in Februari wordt het lOpCt. dividend van het voor ons brood, beschuit en koek in het vorige kalenderjaai betaalde bedrag, uitgekeerd; voor eene juiste opmaking dezer bedragen der vele duizenden dividend boekjes, is zulks niet eerder mogelijk. Ons dividend vormt een jaarlijksche spaarpot voor het huishouden en is geenc donk beeldige, doch eene werkelijke besparing, omdat onze artike- kolen voor hunne prijzen supérieur eu daarom zeer billijk zijn. Bodragen tot ongeveer f30.— werden als dividend per gezin door ons uitgekeerd. Eventueele aanmerkingen en verzoeken om nadere inlichtingen zullen met de meeste zorg worden behandeld en gelieve men te richten aan de afdeeling „Broodfabriek4* vau Meursiug's Machinale Fabri.iken_ van Gebak, Amersfoort. (AdvJ

Historische kranten - Archief Eemland

De Eemlander | 1911 | | pagina 1