DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No. 174.
DONDERDAG 27 JULI 1911.
8e JAARGANG.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
DE EEMLANDER.
Hoofdredacteur: Mr. D. J. van Schaardenburg.
Abonnementsprijs
Per jaarf 4.Franco per
post id. f5.60. Per 3 maanden id. f 1.—Franco per post
id. 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Bureau: UbGIlffl HtiO 6. Telet. Interc. 188.
Prijs der Advertentien:
Van 1 tot 5 regels [0.40. Voor iedoren regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bij
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. 3innen-en Buitenlandsch Advert.-bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78 Amsterdam
De Branden in Constantinopkl.
Niemand twgfelt eraan, ot de voorstelling
die van officieelen kant omtrent de oorzaak
der branden gegeven wordt als zouden
deze niet opzettelijk aangestoken zijn
is onjuist, en wordt alleen maar gegeven
om de bevolking rustiger te houdoD, 't
geen evenwel ganscbelgk Diet gelukt, 't Is
waarlijk ook te duidelijk, dat de branden
met opzet zgn gesticht, want ten eerste
zijn er brandstichters gezien, ten tweede
is de eerste brand op vele plaatsen tegelijk
uitgebrokon, en ten derde wijst ook de
omstandigheid dat de brand uitbrak op
den dag van het nationale feest klaar
blijkelijk op opzet.
Wij halen weer den correspondent van
den Local Anzeiger aan, wiens telegrammen
ons het duidelijkst voorkomen.
In Balat en Avian Serai, zoo schrgft
hij, zijn ongeveer duizend huizen afge
brand. Er werd een man in hechtenis ge
nomen die vuur* wilde werpen in het
groote houtdepöt, en voorts werd er nog
een Griek op brandstichting betrapt. Bijua
de gansche bevolking bracht den, van alle
kanten verlichten nacht, wakend op straat
door. De toestand is onhoudbaar en er
zou wel eens spoedig een bloedige oplos
sing kunnen komen. De Sultan moet
vertwijfeld zijn en met tranen in de oogen
de berichten van den brand vernomen
hebben.
De brand in Balat duurde acht uur. Er
werden tien brandstichters gepakt, hoewel
de overheid zulks ontkent, 't Zijn meest
Grieken en onder hen bevindt zich een
vrouw. Zij werden gezien terwijl zg voor
werpen met petroleum overgoten.
Men weet nu van veertien menschen
zeker, dat zij in de vlammeu zijn omge
komen. Bovendien worden er nog onge
veer 50, hoofdzakelijk grijsaards en kin
koren, vermist. Meer dan vierhonderd
politie agenten zijn gewond, elf menschen
hebben het gezicht verloren en twintig
zgn gek geworden. Het aantal verbrande
huizen wordt op .94,000 geschat en de
schade op twee millioen ïurksche ponden,
dat is meer dan 20 millioen gulden.
Belgie.
Het Nationaal Vlaamsch Yerbond, afd.
Brussel, heeft den volgenden open brief
verspreid:
„Vlamingen!
Ondanks den wensch, uamens het Ylaam
sche volk uitgedrukt, zal Koningin Wilhel-
mina te Brussel door Koning Albrecht in
het Fransch verwelkomd worden. Aau den
koninklijken disch zal alleen Fransch klin
ken. Ten stadhuizo van Brussel zal bij
dit koninklijk bezoek ook alleen Fransch
gesproken worden. De taal van zee mil
lioen Nederlanders en vier millioen Vlaam-
sche Belgen wordt niet waardig geacht
om in die omstandigheden gebezigd te
worden.
Fle'nter en vooroordeel zegevieren nog
maals op volkskracht en volks'wensch.
Vlamingen! op die minachting en mis
kenning zujt gg antwoorden met koele
onverschilligheid en stilleonthouding. Neeint
geen deel aan stoet of andere betoogeD.
Hot Bestuur.".
Naar uit Brussel aan de Tel. wordt
gemeld, zal hiervan het gevolg zgn, dat
Ylaamsche maatschappijen, die anders met
hun banieren en muziekkorpsen aan den
optocht zouden hebben deelgenomen, zich j
thans zullen onthouden.
Noorwegen.
De vroegere Minister van Justitie, Gast-
berg, stelde in de Storthing voor onmid
dellijk een wet te doen aannemen omtrent
verplichte scheidsgerechten bij arbeidscon-
flikten met terugwerkende kracht voor het
thans aanhangige geschil. Gelijktijdig werd
het voorstel gedaan voor eon wet over
obligatoire bemiddeling door deD staat vóór
het uitbreken van een arbeidsconflict en
facultatieve scheidsgerechten. Dit voorstel
is door do leiders van alle fracties onder-
teekeud en dus de aanneming zeker.
De werkgeversbond, die door het regce-
ringsblad „Tidens Tegn" degelijk A faire
genomen wordt, heeft gisteren de voor alle
fabrieken, die met de conservcnfabriek in
verband staan, uitgesproken uitsluiting,
opgeheven. Dezelfde maatregel wordt ook
verlangd door alle machinefabrieken in
den omtrek van Tönsberg. De laatste drie
dagen vonden in het geheele land groote
demonstraties plaats tegen de uitsluiting.
Portugal.
De nationale vergadering gaat van lie
verlede, evenals yoor haar de vooiloopige
regeering, over tot de krasse maatregelen,
die doen denken aan de Franscbe revolutie.
Op het oogenblik houdt zij zich bezig,
zooals wij reeds vroeger meldden, met de
wet tegen do samenzweerders, en op be
paalde puDten is men al tot de overeen
stemming geraakt. De MorniDg Post bericht
daarover: Na een bepaalden datum zullen
alle samenzweerders, die gevat worden,
naar de Portugeesche kolonie op het eiland
Timor in den O. I. archipel worden ge
transporteerd De leiders, Paiva Conceiro,
de journalist Clagas, Graaf Penella en Graaf
Almeida, de secretaris van den pretendent
don Miquel, die thans met deu onttroonden
koning Manuel gemeene zaak inaakt, en
nog een aantal andere personen, die als
leiders der monarchistische beweging bekond
staan, zullen zoodra zij gevat worden, kort
en goed worden doodgeschoten, en hunne
goederen zullen aan den Staat vervallen
verklaard worden. Een groot aantal be
middelde Portugeesche faprilies is naar
Engeland, Irankrijk en andere landen
geëmporteerd. De regeering is van plan,
op advies van den heer Abrou, om een
wet voor to stellen, volgens welko de
eigendommen van alle families, die niet
minstens zes maanden van het jaar in
Portugal verblijf houden, zullen onderworpen
worden aan een belastig van 50 pCt. van
het inkomen. Door deze middelen hoopt
men de leden van rijke en aristocratische
families te noodzaken, naar Portugal terug
te keeren. Do handel, in het bijzonder te
Lissabon, maakt een ernsige crisis door.
Turkije.
Uit Saloniki wordt aan de Tügl. Rund
schau geschreven, dat de door Richter in
hot Olympusgebergte ondernomen reis
geenszins een zoo waaghalzige ouderneming
was als do Turksche Regeering, om zich
van do verplichting tot betaling van den
losprijs te ontslaan, wil doen voorkomen.
Als bewgs daarvoor wordt aangehaald, dat
Richter dezelfde reiB in 19Ü9 en 1910
volbracht, met nog eenige andere beereu,
zouder grooter escorte en zonder den
minsten overlast van de roovers te onder
vinden. Nog voor enkele maanden werd
de tocht door een Pruisischen Regeerings-
raad en zgn echtgenoole ongehinderd vol
bracht, en het eenige roekelooze in Richter s
onderneming was, dat hij te vroeg op reis
ging en niet afwachtte, dat do sneeuw
massa's gesmolten waren.
De aanleiding tot wat Richter overkomen
is, moet gezocht worden in het feit, dat
reeds verscheidene dagen voor zijn aan
komst in Saloniki in de daar verschijnende
in het Fransch geredigeerde bladen bericht
was, dat „de beroemde ontdekkingsreiziger
Richter" verwacht werd, om ten derde
male den Olympus te bestijgen. Dit heeft
de roovers op den inval gebracht hem op
te vangen. Mon meent echter, dat de ont
voering op touw gezet is door aanzienlijke
iuwoners van Saloniki, die betrekkingen
onderhouden met de rooversbenden en die
op deze, vroeger zeer gebruikelijke wijze,
trachten wilden hun financieele verhou
dingen wat te verbeteren. En dat kan
iemand, zoo lezen wij, in Turkge overal
passeeron, zoodat men daarvoor volstrekt
niet naar den Olympus behoeft te reizen.
Middenstandsbond.
Het 8ste, Middenstandscongrcs is begon
nen met eene algemeenc vergadering, waar
bij de voorzitter, do heer J. 8. Meuwsen,
oen rede heeft gehouden.
Spreker herinnerde in het kort aan het
geen door den Boud reeds tot stand was
gebracht, daarbij in het bijzonder stilstaande
bij de stichting van de verschillende plaat
selijke handelscurBUsscn en de tot stand-
koming van het Rgkslaboratorium te Leiden.
Spr. wil, waar zoo dikwijls tcleurstelleud
gesproken wordt over hetgeen de Hidden-
standscongressen hebben opgeleverd niet
ontkennen, dat in zakeu van wetgovendeu
aard door de betreffende regeeringsmannen
niet die waarde aan de congresuitspraken
geschonken wordt als verwacht mag wor
den, maar bet practisch resultaat van do
bijeenkomsten is zoo groot, dat zulks alles
zins opweegt te?on teleurstelling van an
dere zjjde.
Het doet ons leed, zcide spr., hier te
moeten verklaren, dat wij de overtuiging
zijn toegedaan, dat de Minister van Justitie
ons vorig congres onrechtvaardig behandeld
heeft, door als motief voor de met indie
ning van strafrechtelijke bepalingen tegen
de oncerlgkc concurrentie, aan te voeren,
zijne bewering, dat er ten opzichte van
deze kwestie op ons congres geen „com
munis opinio" bestaan had.
Volgens spreker is deze opvatting van
den minister niet alleen te betreuren, doch
bovendien berast zijop onjuiste gronden eu
spr. hoopt dat alsnog door de Regeering
binnen niet te langen tijd aan de wenschcn
van den eerlijken handel zal worden tege
moet gekomen.
Den huidigen toestand van de Midden
standsbeweging besprekend, wijst de heer
Meuwsen er op, dat uit alle gelederen van
den Middenstand bewjjzen van zelfbewust
ontwaken komen.
Hoopvol spreekt het voor de toekomst,
te zien hoe enkele vereenigingen in hun
zelfstandig optreden niet meenden te kun
nen wachten tot het Bondsbestuur mede-
deeling zou doen van hetgeou van die zijde
zou worden voorgesteld, doch zelf de han
den uit de mouw steken om bedroigde be
langen van enkele onzer standgenooten
mede te holpen verdedigen.
Door dit zelfstandig optreden wordt echter
het leiden der beweging beduidend moei
lijker, zoo niet onmogelijk gemaakt.
De Middenstands orgauisatie is even als
de geordende Staat gebonden aan wetten,
welke geëerbiedigd dienen te worden. En
hoe gaarne men ook, vervolgt spreker, van
zgue groote organisatie gebruik zou willen
maken, om dreigende gevaren to bestrgden
of, zooals hier het geval was voor een
ander deel onzer leden, beschermende wet
ten te verkrijgeo, mogen wjj niets doen
dat in strijd zou zijn met de wetten waar
aan onze organisatte gebonden is.
En nu is er niets gevaarlijker daD het
leiden eener beweging door andere organen,
dan die, welke daartoe wettig zijn verko
zen. Is men met de functionarissen niet
tevreden, welnu stuur hen naar huis, en
kies andere mannen, wien gij uw vertrouwen
schenkt, maar laat nimmer toestanden
geboren worden, welke de wettige leiding
ondermijnen.
Daarna kwam spr. tot het derde deel van
zijne rede: De toekomst van den Midden
standsbeweging en van den Bond.
In dit verband wees spr. er o. a. op,
dat voor het eerst door eene dame op het
congres een praeadvies yrordt uitgebracht,
wel een bewgs van den geest des tjjds en
van den modernen geest, welke het bonds
bestuur bezielt.
Yoorts betoogde spr. dat de Midden
standers in de eerste plaats moeten trachten
zich zelf te holpen.
Hij bedoelt hiermede niet om alle
regeeringsstcun of medewerking af te wijzen
integendeel. Maar eerst als het
particulier initiatief gesproken heeft en
onmachtig blijkt om hetgeen door den
Middenstand zelf gewenscht wordt jn het
leven te roepen, dan maar ook dan
alleen dient do Staat bij te springen.
Een dergelijke regeeringssteun, zooals
die trouwens tot heden in ons land werd
toegepast, kan niet anders dan toegejuicht
worden en behoeft absoluut niet onze onaf
hankelijkheid, jegens welko regeering ook,
in gevaar te brengcu.
Maar niettemin blijf ik met al de kracht
u aanmanen in de eerste plaats te steunen
op uw eigen kracht, en zooveel als in uw
vermogen is u zelt sterker te maken voor
uwen bestaansstrijd. En waar gg met de
hulp der instellingen van uwe organisatie
alles gedaan hebt wat mogelijk is, bijv.
door vermeerdering van vakkennis enz. oin
uw onafhankelijke positie in de maatschappij
te bevestigen en gij tot de ervariug komt,
dat uw eigen kracht niettemin onvoldoende
is ter bereiking van uw doel, welnu steekt
dan de broederhand uit naar uw collega,
om in eendrachtige samenwerking eikaars
belangen te verdedigen.
En blijken ook dan nog de maatregelen
die gij met uwe collega's moet nemen om
den economischen bestaansstrijd te kunnon
voeren niet krachtig genoeg om te over
winnen, welnu laat dan de Regeering uwe
daden van „self-help" door hare medewer
king bekronen en versterken.
Ten slotte richtte spreker een vertrou
welijk woord tot de afgevaardigden, dat
beoogde, hun op het hart te drukken, dat,
wil men de organisatie voor ondergang
behoeden, men in de eerste plaats in het
oog moet houden, dat strenge leiding door