DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
büitënlandT""
No. 187.
De Uitslag.
VRIJDAG 11 AUGUSTUS 1911.
8e JAARGANG.
MLANDER.
Hoofdredacteur: Mr. II. J. van Schaardenburg:.
Abounementspii js
Per jaarf 4.—. Franco por
post id. fö.60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post
id. f 1.4U. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Bureau: KI.KISM H.%4« fi. Telet. Interc. 188.
Prijs der Advertentiën:
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel fO.10. (B:j
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten het kantoi: Amersfoort in dit blad is .uitsluitend" gerechtigd hel Alg. Binnen-eu Buitenlandeed Advert.- bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 71- 78 Amstordam
Wanneer ooit een stembusuitslag ons
heeft teleurgesteld, dan is het wel die van
gisteren. Niet dat deze uitslag voor de
vrijzinnige party als zoodanig uu juist zoo
bijzonder slecht is. Een nauwkeurige be
schouwing toch doot zien, dat een 140
rechtBche kiezers ter stembus zijn gekomen,
die, waarschijnlijk uit leedvermaak, op den
heer van Achterbergh zullen gestemd
hebbeD. Verder verloor de sociaal democraat
een 25 stemmen aan dezen candidaat, zoo
dat slechts 30 a 40 vrijzinnige kiezers hou
steur hebben uitgebracht op den tcgen-
candidaat. Dat ziet er dus nog niet zoo
bijster treurig uit. Maar wat wel onaange
naam stemt is het feit, dat zooveel vrij-
zinuigc kiezers thuis bleven co zoodoende
eou herstemming uoodig maakten. Van
harte hopen we, dat ze dit veizuim zullen
goed maken door volgeude week als één
man ter stembus te komen, om te zorgen
dat do heer Briët met een flinke meerder
heid verkozen wordt.
Aangezien de rechtsche kiesvcreenigingcu
geen candidaat stelden, mochten we ver
wachten, dat hun kiezers deze moreele
politiek, het gold toch een slechts door
een toeval open komenden vrijzinnigen
zetel, zouden volgen. Dat is jammer genoeg
niet gebeurd. Jammer voor hen zelf in de
eerste plaats. Geen ander motief kan hen
toch geleid hebben dan leedvermaak, het
dwars zitten van de vrijzinnige kiesver-
eeniging. Afgezien nog, dat dit weinig
christelijk mag genoemd worden, nemen
zij door hun stemmen mede do verant
woordelijkheid op zich, voor de mogelijke
verkiezing van den heer van Achterbergh.
Letten we nu slechts op de propa
ganda, die voor ?enoemden candidaat is
gemaakt, een propaganda van zoo laag
gehalte, dau mogen die rechtsche kiezers
toch wel eens overwegen, of zij goed doen,
dergelijk gedoe met hun stemmen te
sanctionnceren. De heele caudidatuur van
Achterbergh is in den grond van de zaak
toch ook feitelijk niets meer dan een rel
letje van eenige personen, die hun eeiste
belangstelling in het oprechte belang onzer
gemeente nog moeten doen blijken. Een
relletje tegen manuen aan wie Amersfoort,
het wordt grif door do voormannen van
rechts erkend, meer te danken heeft, dan
hot ooit van die Achterbergh-vereerders
zal mogen verwachten. En menschen, die
prat gaan op hooge beginselen, steunen dat
relletje, wakkeren het aan door hun stom
men. Ziet, dat stemt treurig, dat hadden
we niet verwacht, daarvoor achtten we de
rechtsche kiezers te hoog.
Hoe het zij, den vrijzinnigen wacht een
week van harden arbeid. Het „kiescomité"
van den heer Yan Achterbergh zal alles
in het werk stellen om stemmen te winnen
en zal daarby niet kieskeurig zijn in zyn
middeleD. De proefjes, daarvan gehad,
doen nu reeds ieder fatsoenlijk mensch,
den neus dicht knijpen. De vryzinnige
propagandisten mogen zich echter door
niets laten weerhouden, om langs eerlijken
weg de overwinning te bezorgen aan hun
caodidaat, den heer P. C. II. Briët.
Dk Staking in Engeland.
Mot enkele woordeu hebben wij reeds
gewag gemaakt van den strijd, van econo-
mischcn aard, die voor het oogenblik een
groot gevaar oplevert voor het maat
schappelijke leven van Engeland. Wij
doelen natuurlijk op de ontzagwekkende
staking in de Londen&chc haven. Deze
heeft inderdaad den Londenschen handel
zoo goed al9 geheel stil gelegd. Het aantal
stakers is nauwelijks te begrooten, men
schatte ze reeds gisteren op 100.000, dok
werkers, sjouwerlui, karrevoerders, kortom
het gebeele personeel van het havenbedrijf
en den goederenhandel. Enorme voor
raden voedsel blijven onuitgeladen in do
schepen of liggen aan de kade te rotten.
Londen wordt nu wel is waar voor het
oogenblik nog niet door hongersnood be
dreigd, maar de prijzen van het voedsel,
vooral van vleesch, boter cn vruchten, zijn
reeds belangrijk gestegen. De Daily Express
voorspelt, dat, wanneer de toestand tien
dagen blijft zooals than6, Londen voor den
ondergang staat: er zal hongersnood
hecrschen, want bij gebrek aan Argentijnsch
vleesch stijgen de prijzen van het binnen-
landsche vleesch *ot onbereikbare hoogte;
de stad zal in duisternis gehuld zijn. want
er zullou geen steenkolen moer zijn om
de electrisch licht machines te drijven; water,
gas, tram, treinen de dienst van alles
wordt gestoord, zoodra er geen steenkolen
worden aangevoerd. En zoo zal Londens
bevolking voor een niet te overziene ramp
komen te staan, wanneer het niet lukt de
staking opgeheven of den aanvoer van
goederen op andere wijze gedaan te krijgen.
De onderhandelingen tusschen werkliedcn-
en patroons-vertegenwoordigers, ouder lei
ding van den vertegenwoordiger der
regecring, den heer Askwith fniot te ver
warren met den prcmici), worden ijverig
voortgezet; maar voor het oogenblik schijnt
er nog geen uitzicht op vrede te bestaan.
Iutegendecl, 0111 aan de eischeu der arbeiders
kracht bij te zetten, zijn thans alle haven
arbeiders tot staken uitgenoodigd, en dat
bchijut het aantal hunner op omstreeks
100,000 gebracht te hebben. Waarlijk, een
kritieke toestand.
Er hebben ook gister ongeregeldheden
plaats gehad in de „India Docks". Nadat
de politie versterkt was, werd order ge
geven tot een charge met den wapenstok.
Vervolgens reed do bereden politie in
rijen van vier man over de straat ten einde
deze vrij te maken, zoodat de menigte
in alle richtingen verspreid werd.
Een aantal persouen liepen kneuzingen
op en moesten in het ziekenhuis verhouden
worden.
Do politic slaagde er in den hoofdweg
schoon te vegen.
Gistermorgen was de toestand te Londen
in verband mei de staking zeer ernstig.
De werven waren overvuld met groenten,
fruit, en andere eetwaren, die in ontbinding
overgingen. De toegangen tot de dokken
waien geblokkeerd door verlaten vracht
schepen, de straten gevuld met een ver-
stooide menigte, die alle met goederen
beladen wagens aanviel en omver wierp.
De politie is in talrijke getale opgekomen,
doch onmachtig tegen het gepeupel op
zoovele verschillende plaatsen op te treden.
De voorraad petroleum vermindert snel.
Men voorziet, dat de omuibusmaatschap-
pijen en taxicabs den dienst binnen twee
dagen zullen moeten staken.
Gistermorgen werd ook vastgesteld, dat
er spoedig geen vleesch, groenten en fruit
meer zal zijn voor de Londensche bevolking.
Belgie.
Er wordt in Belgische bladen een debat
gevoerd, dat voor ons Nederlanders, wel
merkwaardig is. J)e Belgische revue Lc
Catholique heeft het voorstel gedaan ccn
standbeeld op te richten voor den Ilertog
van Alva. Andere clorieale bladen li- bbon
dit ongehoorde denkbeeld niet gesteund,
maar de Patriotte waarschuwt de anti-
cfcricialcn er uiet zoi hard over te roepen,
daar zij zelf Ferrer verheerlijken eu „het
terroristische Frankrijk, het Frankiijk der
.roovor8, dieven en moordenaars van 1793"
verafgoden. De liberale Indépcndance beige
steekt een weinig den gek met die verge
lijking tusschen Alva en Ferrer cn eindigt
met er aan te herinneren, dat Paus Pius V
den Hertog van Alva prees wegens zijn
optreden in Nederland. „Laat de clcricale
partij aldus dit blad zich de sinistere
figuur van den Hertog van Alva gerust
toneigenen. Zij behoort bij haar."
Frankrijk.
To Chalons-sur-Mame is in hechtenis
genomen een zekere Schmidt, bakker van
beroep, die als secretaris van een socialis-
tiach-revolutionnaire vereeniging ijverig pro
paganda maakte voor het anti-militairisme
cn een groot aantal soldaten tot desortie
verleidde. Hij werd gearresteerd op grond
van do getuigenis van een soldaat, die te
Chalons een biljet had genomen naar
Batilly aan de Fransch-Duitsche g'ons en
geen aannemelijke reden voor zijn reis
kon opgeven.
In de woning van den bakker werden
brieven in beslag genomen, uit welke bleek,
dat hij de soldaten, die deserteeren wilden,
van het daarvoor benoodigde geld voorzag.
(ikoOt-Britannik.
De btiijd over de „parliament bill" is in
het Hoogerhuis geëindigd. Minister Morley
deed de volgende bclaugrijke mededceling
in antwoord op vragen, gesteld door Lans-
downe eu Midleton: Wanneer de „parlia
ment bill" hedmiavond verworpen mocht
worden, zal de Koning toestemming ver-
lcenon tot benoeming van een zoo groot
aantal peers, dat de „parliament bill" on
mogelijk ten tweede male door een com
binatie van de verschillende oppositiepar-
tijen verworpen zou kunnen worden.
Het debat duurde den gelieeleu avond
door eu naarmate het later werd, nam de
opgewondenheid toe,
Er was weinig belangstelling voor de
redevoeringen, die hoofdzakelijk j werden
gehouden door peers, wier opvattingen
reeds bekend waren.
De unionist, Lord Camperdowne, ver
klaarde van plan te zijn de regeering te
steunen, teneinde do benoeming van peers
te voorkomen en daarop verklaarde lord
Norfolk, die tot dusverre een voorstander
is geweest van de onthoudingspolitiek, dat
hy than9 met lord Halsbuiy zou mede
gaan, teneinde de stem vau Camperdowne
tc- ueutraliseereu en Halifax, die ook epn
aanhanger was geweest van Lausdowne
verklaarde daarop, dat hy wegens de hou
ding van Camperdowne thans evoneens
Halsbury zou steunen. Ten slotte is do
„parliament bill" aangenomen met 131
tegen 114 stemmen. De crisis is dus ge
ëindigd en de lords hebben eieren voor
hun geld gekozen.
Oosten rij k H ong a rije.
Sedert vier weken is in de Hongaarsobe
Kamer de leger hervorming aan de orde.
Met de behandeling is men echter in dien
tijd nog geen stap verder gekomen ten
gevolge van de voortdurende stelselmatige
obstructie van de oppositie.
Bij der. aanvang n.l. van elke zitting
dienen vier leden van de oppositie een
verzoek om verlof in. De regceringspartij
wil dit dan inwilligen, de oppositierechter
wenscht hoofdelijke stemming. Iedere
stemming duurt een uur en daar de
zittiugstijd op vier uur bepaald is, wordt
de gcheele duur der vergadering ingenomen
door die stemmingen. Om de eentonigheid
echter te breken, wordt er nu en dan ook
eens een rede gehouden; in den loop van
vier weken is dit echter slechts vijf maal
voorgekomen.
En toch schijnt er, volgens de berichten
uit Boedapest kans te bestaan op een
schikking. In de pers eh zelfs in de
Kanier is het verzet tegen de hoofdpunten
van de legerhcrvorming verzwakt, daar
men inziet, dat die horvorming er toch
komen moet en dat de oppositie, wanneer
zij het huidige ministerie omkegelt, zelf
in den zuren appel zal moeten bijten.
Daarentegen treedt de kiesrechthervor
ming steeds meer op den voorgrond en te
dezer zake schijnt de oppositie in ruil voor
inwilliging van de legergervorming te eischen
dat hare wcnschen ten aanzien van het
kiesrecht worden vervuld; zij wil n.l. het
algemcenc, gelijke en geheime kiesrecht,
gemeentewijze uit tc oefenen.
In hoofdzaak is dat ook het stelsel van
de rcgcering, zoodat het niet moeilijk zal
vallen in deze tot overeenstemming te
komen. En is deze eindelijk bereikt, dan
is er geen reden meer tot obstructie en
kan de wetgevende machine weder worden
aangezet.
Italië.
Naar het Giornale d'Italia „uit goeden
bron" verneemt, lijdt de Paus aan een
bronchitis, die tot gisteren zonder koorts
verliep. Do koorts die thans is opgetreden
beteekout volgens do mecning der genees*
heeren een verbetering in den toestand.
De ontsteking iu de knie schijnt zich
in lichte mate ook over 't bovengedeelte
van het been te willen uitbreiden. Dit kan
echter gemakkelijk verholpen worden. Wat
den geneesheeren de meeste zorg baart is
een aandoening van den hals, en ook de
groote zwakte van den Paus.
Gisteren is de patiënt van zijn slaapka
mer, naar de bibliotheek gebracht, die
koeler en grooter is en waar hij thans
wordt verpleegd.
Het eenig3zin8 tegenstrijdige bericht in
de Corrièrc eindigt met de verzekering,
dat or geen reden tot ongerustheid is en
dat de ziekte haar gewone verloop volgt.