DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No. 220.
De opening der Kamers.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
DE EEMLANDER.
Hoofdredacteur: Mr. D. J. van Schaardenburg.
Abonnementsprijs
Per jaarf 4.Franco per
post id. f5.60. Per 3 maanden id. 11.Franco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Bureau: ULEINK HllO 6. Telef. Iutere. 188.
Prijs der Advertentien:
Van 1 tot 5 regele f 0.40. Voor icderen rcgel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bij
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten bet kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd hel Alg. Binnen- en Ëuitenlandsch Advert.- bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 75- 78 Amstordam
Zij. die zieli met 1 October
abonueereu op dit blad. ontvan
gen de tot dien datunt verschij
nende nummers gratis.
Helaas, wij kunnen boven dit artikel niet
schrijven: „de Troonrede''. Het is Minister
Heemskerk, die ditmaal namens H.-M. de
Koningin in de Yereenigde Vergadering
der beide Kamers de „Openingsrede" uit
gesproken heeft.
Met innige teleurstelling en oprechte ver
bazing heeft gaDSch Nederland de tijding
vernomen, dat de Koningin de zitting der
Staten-Genoraal niet in persoon zou openen.
AVolke politieke richting men overigens
ook toegedaan mocht zijn, algemeen be
treurde en verwonderde men zich over dit
besluit.
Want wel is bij de opvolgende grond
wetsherzieningen steeds meer 't overwicht
verplaatst van de Kroon naar 't Parlement
maar de wetgevende macht berust toch nog
steeds bij Koning, èn Parlement, en niet
bij 't Parlement alleen. Eu als nu op 'n
dag als gisteren, bij 'n gelegenheid als do
opening vaD de zitting der Staten Gene
raal, de KoDing zonder dringende reden
afwezig is, maakt dit den indruk als of uit
de wetgevende macht de Koning geheel
uitgeschakeld kan worden.
De meest voor de hand liggende reden
voor dezeo verassenden zet op 't staatkun
dig schaakbord is natuurlijk de sinds maan
den aangekondigde socialistische betoogiug
voor Algemeen Kiesrecht.
Als inderdaad de „Roode Dinsdag" de
oorzaak geweest is van 't wegblijven der
Koningin, kunnen wij moeilijk gelooveo, dat
Zij uit eigen beweging tot dit voor Haar
Volk zoo telourstellendo besluit gekomen
is. 'n Oranje-vorst ruimt niet 't veld voor
'n socialistische manifestatie, 't Zullen dus
ongetwijfeld de verantwoordelijke raadslie
den der Kroon geweest zijn, die H, M.
overreed hebbeo, aan hen ditmaal op te
dragen de zitting der Staten-Generaal te
openen.
Om welke redenen? Wij kunnen 't zelfs
niet gisseD. Geheel onaannemelijk komt
't ons voor, dat gehandeld zou zijn uit
vrees, dat de persoon der Koningin aan
eenig gevaar of zelfs maar aan eenige
onaaugename bejegening zou blootgesteld
zijn.
Die mogelijkheid scheen geheel uitge
sloten; de Ncderlandsche socialisten zijn
geen nihilisten of bommenwerpers en zij
zullen zich er wel ter dege van bewust
zijn, dat 't hun zaak slechts 6chado zou
hebben kuunen toebrengen, als ons volk
de veiligheid van z'n Koningin ook maar
één oogenblik bedreigd had gezien.
Eerder zouden wij meeneu, dat H. M.
niet naar den Haag gekomen is, omdat Zij
de Troonrede, die Haar ditmaal voorgelegd
werd, niet de moeite van de reis waard
achtte.
Id trouwe, 't is 'n onbeduidende rede,
die Heemskerk gisteren uitgesproken heeft
Wij zullen on kunnen er maar heel
weinig van zeggen, omdat de rede zelf ook
heel weiDig zegt, gelijk trouwens de laatste
jaren steeds 't geval geweest is.
Te prijzen valt 't in den minister, dat
hij niet al te voel beloften gedaan heeft,
waarvan hij wist dat de vervulliog toch
niet mogelijk zou ziju. Indien in de nieuwe
zitting alles afgedaan wordt, wat thans
aanhangig is, zal 't ons werkelijk meevallen.
Alleen deze opmerking moet ons nog
uit de pen: in den verkiezingstijd wordt
den kiezers steeds diets gemaakt, dat 't
gaat voor of tegen den Christus. Tcvergeefi
hebben wij in de openingsrede naar een
spoor gezocht, dat er op wjjzen kan, dat
die verkiezingsleuze bewaarheid wordt.
Wanneer zullen de kiezers toch gaan inzien,
dat ze op weinig christelijke wijze bij den
neus om den tuin geleid worden?
Stolypin's dood.
De Russische couranten zijn gistormorgen
met rouwrand verscheoen. Zij bevatten por
tretten van Stolypin eu kolommen-laDge arti
kelen, aan den overleden minister-president
gewijd. Deze artikelen geven uitdrukking
aan de smart en de verontwaardiging over
het gebeurde. Zij schetsen de verdiensten
van Stolypin. Het Nowoje Wremja schrijft
dat de geschiedenis van Rusland een nieuw
tijdperk is ingetreden.
De dood trad in tengevolge van liart-
verzwakking.
De dokter Afanasjef heeft de volgende
mededeelingen gedaan over de laatste uren
van den stervende. Hij had den geheelen
Maandag erge pijn gehad en gekermd. Om
zes uur 's avonds begonnen hem de krach
ten te ontzinken, af en toe trad bewuste-
teloosheid op. Yerscheidene malen riep de
stervendu luid: „Geef den brief terug".
Tegen acht uur begon de zieke koud te
worden; hij wist dat hij g'wg sterven. Oui
negen uur sprak hij ziju laatste woorden:
„Legt mij op mijn zijde". Een half uur
voor den dood intrad, verloor hij het be
wustzijn.
Om drie uur 's nachts voerde professor
Obolenski een sectie uit; daarna werd het
lijk door prof. Stefauof gebalsemd.
Aan het ministerie van binueulandsche
zaken heersebt groote verwarrine. Het
vraagstuk, wie de overledene zal opvolgen,
wordt sterk op den voorgrond gesteld.
Aanzienlijke kansen heeft Makarof, de
vroegere onder-minister, ook Doernowo. De
benoeming van Kokoftsef tot minister
president schijnt echter vast te staan.
De dader Bagros, die in de veBting te
Kief is opgesloten, is vreeseli„k ter neer
geslagen en ziek. Het onderzoek tegen
hem is geëindigd.
Uit Kiëf wordt aan de Lokal Anzeiger:
geseind: Stolypin's doctoren moeten tot de
overtuiging zijn gekomen dat het pistool,
waaruit geschoten is, met dumdum-kogels
geladen was. Verschillende verwondingen
van inwendige organen werden daardoor
verklaard. Dit pistool had Bagrof gekregen
van overste Kulobka, den chef van de ge
heime politic te Kief. Het ziekenhuis,
waarin het stoffelijk overschot van Stolypin
ligt, was eergisteren den geheoleu dag door
een groote menigte belegerd, die bleef
staan totdat des avonds het bericht van
het overlijden werd verspreid.
Frankrijk en Duitschland.
Het antwoord van Duitschland is uog
niet bekend; toch is er reeds een en ander
uitgelokt. l)e belangrijke stap vooruit,
dien meu verwachtte en algeraccu als nood
zakelijk gevoeld had, is iu zooverre werke
lijk gedaan, dat Duitschland omtreut de
geschilpunten betreffende den Marokkaan-
schcu status ook concessies gedaan heeft,
die door hun omvang en door de wijze,
waarop ze gedaan ziju, het geschil zoover
beperkt hebben en den wil tot accoord
zoo duidelijk vastgesteld, dat een breuk
hoogst onwaarschijnlijk gewordeu is. Et-
blijft echter niettemin geechilterrein; dat
spreekt vanzelf. Geou van beiden wil in
eens zijn maximum toegeven of den schiju
op zich nemen, aan de sommaties in de
pers van de tegenpartij toe te geven. Er
moet dus uog geduld geoefend. De kwade
zijde van dit voortzetten van het mar-
chandeeren is de toenemende ontstemming
van de Fransche openbare mecniug. Dit
kan namelijk maken, dat, ook bij een tou
slotte sluiten van een accoord, deFransch-
Duitsche betrekkingen nog minder werke-
lijkb verbetermg zulleu ondergaan dan
sommigen misschien verwacht hadden.
De Matin zegt in een artikel, waarboven
zij plaatstOpgeschoten, maar nog niet
aan het doel: Wij meenen, dat Duitschland
van zijn kant het een en ander toegegeven
heeft, maat- wij vreezen, dat het nog niet
genoeg is om te kunnen zeggen, dat de
overeenkomst beklonken is. Laat ons echter
niet ongeduldig worden. Indien wij vol
gelijken wat, naar wij meenen, morgen
het verschil van inzicht zal uitmakon met
dat, wat veertien dagen geleden bestond,
dan kunnen wij niet ontkennen, dat er
een heel aiud weegs in de goede richting
is afgelegd.
Naar aanleiding van de optimistische
opvatting van Duitschland in de Marrok-
kaansche quaestie verklaart de officieuse
Berliner Korrespoudenz: van alle punten
die tot het program der verzekering van
de economische rechten van Duitschland iü
Marokko behooien, is nog slechts een
enkel punt waarover uog geen overccu-
verkregen is. Daarop grondt de Duitsche
pers de hoop, op een spoedige definitieve
regeling der gobecle Marrokkaansche
quaestie. De korte tijd die roodig was
voor het opstellen vau het Duitsche aut
woord toont, dat een tamelijk algemeene
overeenstemming tusscheu Frankrijk eu
Duitschland is tot stand gekomen.
De Echo de Paris zegt, dat ondanks
het besliste stilzwijgeu in officieele kringen,
zij in staat is het volgende overzicht te
geven van het Duitsche antwoord dat
hedenavond te Parijs wordt verwacht:
Duitschland geeft het denkbeeld niet op
van een internationaal toezicht (controle)
op het beheer van Frankrijk in Marokko,
wijl het de aaugebodCD waarborgen onvol
doende acht. Het blijft ook cffectiove
deelneming vragen iu alle openbare werken
en spoorwegen, waarvan de uitvoeriDg dooi
de Sheriflijusche regeering aan Frankrijk
zou worden opgedragen. Het biedt daar-
ontegen ook Mcelnoming aan in de
ondernemingen welke aan Duitschland
worden toegewezen.
Een ander geschilpunt is de douane-
quaestie.
De Duitsche opmerkingen ziju in verzoe
nenden en gematigden geest gesteld.
De Temps doolt omtrent het gisteren
tus6chen Cambon en Kiderlen te Berljjn
gevoerde onderhoud mede, dat in tegen
spraak met hetgeen bericht is het schriftelijk
antwoord nog niet is overhandigd. In dit
langdurige onderhoud hebben de minister
eu de ambassadeur gelegenheid gehad allo
twistpunten van het verdrag over Marokko
nog eens na te gaan, zonder dat zjj echtor
tot con bepaalde, algeineeno overeenkomst
zjju gekomen; zij bobben zich verstaan
over enkele punten, terwijl andero van
buitengewoon belang onafgedaan zijn geble
ven. Ten slotte gaf Kiderlen den wensch
te kennen de besprekingen voort te
zetten voor de nieuwe uitwisseling vau
documenten, maar cerat nadat hij met den
rijkskanselier zou hebben gesproken. De
volgende bespieking zal vermoedelijk eerst
Donderdag plaats hebben. De oudeiimnde-
lingen zullen nogweleonigeu tijd aanhouden.
De stakingen in Spanje.
Reuter seint uit Madrid, dato 19 Sept.
Do „Staatscourant" bevat een besluit,
waarbij de grondwettelijke waarborgen voor
Valencia tjjdclijk worden opgeheven.
De algemeene Arbeidersbond besloot tot
een algemeene staking over geheel Spanje.
De datum vaD afkondiging zal nader
worden vastgesteld.
De grondwettelijke waarborgen zijn voor
geheel Spauje geschorst.
Minister-president Canalejas heeft mede
gedeeld, dat te Alcira en te Cercageote
de commune is uitgoroepen. Alcira is in
handen der revolutionnaireo; zjj hebben
de Btad gedeeltelijk door dynamiet verwoest
en eeo poging gedaan om het klooster in
brand te steken. Men is in het onzekere
omtrent het lot van de burgerwacht; het
stadhuis is verbrand.
Het is gebleken, dat vreemdelingen de
leiding van de ongeregeldheden in handen
hebben.
'Tweede Kamer.
De Tweede Kamer heeft gistermiddag
3 uur de werkzaamheden hervat
Het voorzitteischap werd waargenomen
door den heer Lieftiock, oudste lid in
jaren, die de leden verwelkomde met een
kort woord.
De minister van financien diende de
Staatsbegrooting voor 1912 met bijbehoo-
rende finaccieele nota in.
Daarna werd overgegaan tot het opma
ken der nominatie voor het Voorzitterschap
der Kamer.
Eerste candidaat werd mr. W. K. F. P.
graaf van Bylan'lt met 69 van de 74
stemmen.
Tweede caudidaat werd jhr. mr O. van
Nispen tot Seveuaer (Nijmegen) met 56
van de 74 stemmen.
Derde candidaat werd mr. II. L. Drucker
De tijdelijke Voorzitter zegt dat, daal
de Koningin tot ons leedwezen niet in de
residentie is, de voordracht aan H. M. zal
worden toegezonden.