DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No. 228.
VRIJDAG 29 SEPTEMBER 1911.
8e JAARGANG
Uit de Pers.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
DE EEMLANDER.
Hoof druil auteur: Mr. I>. J. vau Hrliiiarilenliurg.
StÊ
ïy&h FT
Bureau: KI.EINK Ha.ltJ Telei. Intere. 183.
Abonnementsprijs:
Per jaarf 4.Franco per
post id. f5.60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Prijs der Advertentien:
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor icderen regel meer f 0.08.
Buiten liet Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bij
abonnement bolangrijko korting).
Tot plaatsing vail advert, en reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is >uitslniten(l" gerechtigd het Alg. Binnen-en Baitenle.ndsch Advert.-bureau D, Y. ALTA, Warmoesstr. 78-78 Amsterdam
Zij, «lle zich uiet 1 October
abouueereu op dit blad. ontvan
gen de tot dien datunt verschij
nende nummers gratis.
Obstructie.
Aan een hoofdartikel in Het Yolk ont-
leeDen wij:
„De eerste dupo van het onweer onzer
partijgenooten tegen Lohman's schanddaad
zal do regeering zijn. Zij, die in 1908, 1909,
1910 en 1911 nog geen enkelen maatregel
van beteekenis heeft tot stand gebracht,
die haar eigenlijk program moest laten
afjakkeren in het laatste kleine anderhalf
jaar dat haar nog rest voor de verkieziugen,
zal zich in haar verlangeu deerlijk bedro
gen zien, als de meerderheid volhardt bij
haar noodlottige houding. De arbeiders
klasse heeft bij het afwerken van het re-
geeriugsprogram niet het geringste belang.
Integendeel, behalve de bakkerswet is er
haast geen wetsontwerp aanhangig, ff het
is met de vrijheid en het welzijn der ar
bei dersklasse in lijnrechten strijd".
„Wat deert het de arbeidersklasse,
indien bij het rechtmatig verweer van haar
vertegenwoordigers ia het Parlement, al dit
reactionairs, al dit rechtstreeks of zijdelings
vnor haar zelfstandigheid, haar vrijheid en
haar welzijn schadelijke, terechtkomt in den
vuilniswagen?
,Op een slecht oogenbhk heeft de rech
terzijde zich gestort in een strijd, waarin
den zachtmoedigste het geven van pardon
onmogelijk is. Zelf kwetsbaar op elke plek,
doelt zij op den politieken moord van een
bij uitstek weerbare Gideonsbende. Hadden
onze afgevaardigden in audero omstandig
heden te duchten, dat hun verweer de kracht
van het Parlement zou verzwakkeu, de
regeering versterken, de rechterzijde zelf
heeft reeds het Parlement zoover afgetakeld,
dat deze bedenking haar beteekeuis heeft
Terloren.
Een onbelemmerd voortweiken van de
wetgevende vergadering zou aan de arbei
dersklasse toch meor schade dan nut brengen.
Mocht in normale omstandighedeu dit voor
hen nooit een reden zijn, een spunk in het
wiel te steken, in hun verweer-positie be
vrijdt het hen 'an belemmering in hun
aktie. Slechts de rechterzijde heeft van
dezen strijd verzwakking te vreezen, een
verzwakking, die onafwendbaar ten goede
komt aan de democratie, het Algemeen
Kiesrecht, de macht der arbeidersklasse!"
Italië en Tripoli.
De Italiaansche regeering heeft in den
nacht van 26 op 27 September eeu nota
aan haar zaakgelastigde te Konstantiuopel
gezonden, waarin verklaard wordt, dat,
tenzij Turkije binnen 24 uur de bezetting
van Tripolis door Italië in de hand zal
werken, waarna een desbetreffende over
eenkomst tu8schen de beide mogendheden
zal worden opgemaakt, Italië zal overgaan
tot de effectieve bezetting van Tripoli.
De minister van Buitenlandsche Zaken
te Rome heeft aan den Italiaanschcn
zaakgelastigde in Konstantinopel het vol
gende telegram gezonden: Gedurende een
lange reeks van jaren heeft de Italiaansche
ivgeering aan de Porto vooriduiend
voorgehouden, dat het absoluut noodzakelijk
is aan den toestand van wanorde en
verwaarloozing in Tripoli een einde te
maken en dat deze landstreek dezelfde
voordeelen der beschaving als de oveiige
deelen van Noord-Afrika deelachtig moet
worden. Zulk 'n eisch, die zich op de
algemeene eischeu van de beschaviog
baseert, is voor Italië een belang, dat geen
uitstel kau lijden.
Wel heeft op het laatste oogeublik Turkije
nog concessies van ecouomischen aard voor
gesteld, doch Italië meent niet meer op
dergelijke onderhandelingen te mogen
ingaan. Volgens verkregen iulichtingen i9
de toestand in Tripoli uiterst ernstig ten
gevolge van gisting door handlangers der
Turksche overheid tegen de Italiaansche
onderdanen in het leven geroepen, waar
door ook een dreigend gevaar voor alle
vreemdelingen ontstaan is. De aankomst
van militaire transporten kan den toestand
slechts verergeren en het gevaar vergrooten.
De Italiaansche regeering is derhalve be
sloten over te gaan tot een militaire be
zetting van Tripoli en Cyrenaica en hoopt
dat Turkije aan zijn vertegenwoordigers
aldaar last zal geven, zich op geenerlei
wijze hiertegen to verzetten. Later vast
testellenovereenkomstcn zullen den toestand
definitief regelen. Den Italiaanschcn gezant
is opgedragen, een beslissend antwoord
binnen 24 uur, te vragen; zoo niet, dan
zal Italië zich genoodzaakt zien onmiddel
lijk over to gaan tot het nemen van maat
regelen ten einde het bezetten van Tripoli
te verzekeren.
Aan den andereu kant toonen de
berichten, die de regeering van haar
consulaire agenten in Tripoli krijgt, dat de
toestand buitengewoon ernstig is, door de
bewegiug tegen de Italiaansche onderdanen,
die door de beambten te voorschijn geroe
pen wordt. Deze beweging is een groot
gevaar, niet alleen voor de Italianen, maar
ook voor alle vreemdelingen, die terecht
ongerust over hun veiligheid zijn en Tripoli
beginnen te verlaten. De aankomst van
Turksche militaire transportschepen in
Tripolis, op welker ernstige gevolgen de
Italiaansche regeering de Porte opmerkzaam
heeft gemaakt, kan de situatie slechts ei get
make^, en legt aan de Italiaansche regeering
den ouvoorwaardelijken plicht op, de daaruit
ontstane gevaren te voorkomen.
De Marokkaansche Quaestie.
Een Havasnota meldt: De Duitscke op
merkingen op het jongste Frausche ontwerp
betreffende. Marokko bevatten nieuwe
eischen en bevatten beperkiugen, die een
ernstig onderzoek uoodig maken.
Terwijl de „Temps" de zeer koele en
gereserveerde nota van den Duit9C.hen
minister van buitenlandsche zaken, bevat
tende opmerkingen over de laatste Fransche
voorstellen omtrent Marokko en waarin
nieuwe eischen worden gesteld en oude
bezwaren worden gehandhaafdeen stuk
dus, dat ernstig onderzocht moet worden
zondor meer mededeelt, betooi.cn andere
bladen een toenemeude verontwaardiging
jegens Duitschland. De „Intransigeant" zegt:
„Duitschland geeft een bewijs van onver
holen cynisme en van kwade trouw".
De „Liberté": De onduldbare handel
wijze van von Kiderlen-Wachtcr moet
onmiddellijk de ontvangst vinden, die zij
verdient. Het doet er niet toe, of de nieuwe
eischen van politieken of economischen
aard zijn. Fraukrijk heeft recht erop te
rekenen, dat zijn regeeriug beslist zal
weigeren in le gaan op de eischen en de
elke week veraudereud. bedenksels van
Duitschland."
De Engelschk tloot.
Mc Kenna, de minister van marine heeft
voor zijn kiezers een rede gehouden, waarin
hij opnieuw de verwachting heeft uitge
sproken, dat er op de volgende begrooting
voor de Engelsche vloot minder geld zal
worden aangevraagd. Daarbij moest de
regeering echter altijd het oog houden op
den bouw in andere landeu. De vrede is
wel het hoogste bezit der menschheid en
tevens het voornaamste economische belang
voor het Britsche Rijk, maar Engeland
moet niettemin steeds een oppermachtige
vloot hebben, die de zeeën openhoudt,
gelijk dat voor het bestaan van dat rijk
uoodig is.
De staking in* Ierland geöindigd.
De „Exchange Telegraph Compagny"
seint uit Dublin, dat de staking in Ierland
is geëindigd cn dat de arbeiders de dooi
de directies gestelde voorwaarden hebben
aangenomen.
Finland's Verdrukking.
Op Zondag 14 dezer werden de burgers
van Wiborg verrast door een eigenaardig
militair schouwspel.
Plotseling en zonder dat men er de
oorzaak van kon nagaan, trokken Russi
sche troepen de straten binnen.
Iufanteristen marcheerden met gevelde
bajonet gevolgd door cavalerie en snelvuur
geschut. Officieren gaven met luider stem
bevelen, en ambulance-rijtuigen werden in
orde gebracht om gekwetsten te kunnen
opnemen. Het centrum der stad werd plot
seling veranderd in een echt slagveld,
waaruit 't publiek hals over kop de vlucht
uam, om uiet aau de bajonet te worden
^eregen of te worden verpletterd onder dc
hoeven dor paarden en de wielen der
kanonnen. ->Thans is geconstateerd, dat de
soldaten wareu voorzien vau epn grooter
hoeveelheid patronen dan gewoonlijk en
dat zij strenge bevelen hadden gekregen
om op alles voorbereid te zijn en bij de
eerste gclcgeuheid vuur te kunnen geven.
Wie was de vijand, die heel deze mobi
lisatie had noodig gemaakt? Het waren de
leerlingen van de zan-r- en organistcnschool,
te Wiborg. Nadat zij een concert hadden
gegeven, hadden de jougelieden een lied
gezongen vóór het standbeeld van Agricola,
den bisschop, die het Fiusche volk ziju
eerste drukletters en zijn eerste bijbelver
taling schonk. Russische politieagenten
hadden dit den bevelhebber van het garni
zoen gerapporteerd; en deze, waarschijnlijk
beducht, dat er weer eeu door de overheid
verboden meeting tegen de annexatie der
twee Finsche gemeenten zou worden gc
houden, mobiliseerde zijn troepen tegen
zangers en organisten.
Gelukkig werd ditmaal geen bloed ver
goten. Maar het gebeurde is teekenend
voor de zenuwachtigheid, die bij de
Russische troepen schijnt te heerschen.
En die zenuwachtigheid zal stellig uiet
worden verminderd door de dagorde, welke
de bevelhebber der 22e divisie aau de
bevelhebbers der garnizoenen heeft gege
ven. In deze dagorde werdt gezegd, dat,
I wanneer de troepen door de burgerlijke
j overheid worden geroepen om steun te
verleeneu bij het verspreiden van een
verzamelde volksmenigte, de bevelhebber
moeten optreden onafhankelijk van de
autoriteiten der politie; zij moeten laten
schieten wanneer de menigte niet onmid
dellijk gehoorzaamt aan het bevel om uiteen
te gaan. Eu ernstiger nog dan deze dag
orde is het, dat hij de bevelhebbers der
garnizoeuen aanspoort om zondor af te
wachten tot de burgerlijke autoriteiten hun
hulp inroepeu, zelve te beoordeelen, of het
optreden der troepen uoodig is.
Men ziet, dat men thans handelt als in
een vijandelijk land; voortaan zal do Rus
sische militairen dictatuur de Finsche politie
vervangen. En het vereenigingsrecht der
burgers van Finland, wettelijk gewaarborgd
door den tegenwoordigen soeverein zelf,
wordt geheel en al illusoir.
hongersnood in slberlfi.
Buitengewono jobstijdingen zijn uit het
binnenland van Siberië ontvangen. Tenge
volge van den slechten zomeroogst dreigt
overal het spook van den hongersnood.
Duizenden moeten reeds den hongerdood
gestorven zijn. Ontzettende tooneelen spelen
zich op de strateu der steden en dorpen
af. Bij houderden liggen de reeds geheel
verzwakte bewoners voor de huizen en op
de landwegen en wachten met stoïcyusche
kalmte den dood af. Uit alle deolen van
het land zijn speciale treinen met levens
middelen naar de bedreigde gouvernemen
ten vertrokken, doch men vieest, dat de
hulp te laat komt.
De troebelen in Tsjktsjoean.
De troebelen» in de provincie Tsjetsjoean
duren voort. Het regeeriugsgebouw te
Omesjeng, een plaats ten Zuidwesten van
Tsjengtoe, is gcpluuderd.
De opstandelingen trekken zich van
Tsjengtoe terug naar Kiating.
Matroos-raadslid.
De minister van marine heeft aan deu
lichtwachter-matroos J. DeMey te Ylissingen
toestemming verleend tot het waarnemen
van het lidmaatschap van den Gemeente
raad, waarvoor hem telkens een verlof zal
worden verleend van óeu dag.
Nieuw Buurtstation te Utrecht.
Leidde gebrek aan ruimte op het staats-
spoorwegstation Utrecht tot liet maken van
een apart buurtstation voor het locaalver-
koer tusschen UtrechtNunspeetBaarn
Zeist, bij het ontwerp doortrekking dor lijn
GoudaSchoonhoven uaar Utrecht, (tevens
de kortste spoorverbinding van IJsclstein
met Utrecht) wordt in overweging gegeven
nog een tweede, doch veel eeuvoudiger
buurtstation in de nabijheid van dit staats
spoorwegstation aan te leggen. Dit derde
station zou eventueel tevens als eindpunt
van andere gewenschte lijnon kunnen die-
neu. Op doorgaand verkeer van goederen
wagons der hoofd^poorwegen werd daarby-
gerekend.