WEERBERICHT.
Thermometerstand
BINNENLAND.
STADSNIEUWS.
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. EED. MET. INSTITUUT.
Opgemaakt voorm. 10.50 uar.
De Bilt, 13 October 1911.
Hoogste barometerstand 767.5 m.M. te
Mtnchen, laagste 755.5 te Bodo.
Verwachting tot den avond van 14 October
1911. Zwakke tot matige Z.O.-lijke tot
Z.W.-lrjkc wind.
Gesteldheid van de lucht: Nevelig tot
zwaarbewolkt, mogelijk regen.
Temperatuur: Dezelfde.
fihtromelertlaiid te AMERSFO0PT
765 m.M.
Vorige stand te 12 uur 768 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisteren F. 55
Laagste hedennachtF. 42
Hedenmiddag 12 uurF. 58
klaring opgesteld, waai voor thans in het
geheele land instemmingshandteekeningen
worden verzameld. Volgens de Oberschle
si8che Volkszeitung, welk blad de woord
voerster der ontevredenen is, heeft deze
opwekking tot een gemeenschappelijk op
treden tegen de „Keulenaars" reeds 1300
ondertcekeningen gekregen.
Onlusten in China.
Omtrent de onlusten in een gedeelte van
China luiden de berichten nog altijd niet
opwekkend.
Te Woetsjang zou, naar gemeld is, de
onderkoning gevlucht en zijn paleis vernield
zijn. In een Keizerlijk besluit, waarin de
terechtstelling der revolutionnairen in
"Woetsjang wordt bevolen, wordt tevens
hulde gebracht aan de houding van den
onderkoning.
De opstandelingen hebben zich meester
gemaakt van Tsjadingfus en de autoriteiten
aldaar gevangen gezet.
Te Hankow hebben de revolutionnairen
de consuls der buitenlaodschc mogendheden
verzocht zich neutraal te houden. Zij hebben
tevens een manifest doen aanplakken,
waarin zij dreigen een ieder die het den
vreemdelingen lastig maakt of hun handel
stoort, te zullen onthoofden.
Wat het doel van den opstand is, kan
nog niet met zekerheid worden gezegd.
Volgens een dagorder van generaal Hoe-
Bei Mi-Li zouden de opstandelingen het
hebben aangelegd op het verjagen van de
Mantsjoe-dynastie. Aldus wordt teu minste
medegedeeld door het Petersburgsche
Telegraafagentschap.
Gunning Bewapening
Pantsekschepen aan Krupp.
Door den heer Thomson zijn d.d. 21
September de volgende vragen ingezonden,
omtrent de gunning van de bewapening
van pantserschepen aan de firma Krupp.
I. Is het juist, dat zonder voorafgaande
vergelijkende beproeving tusschen kanonnen
van velschillende fabrieken aan de firma
Krupp de bewapening van drie pantser-
Bchepen in totaal twaalf vuurmonden
van 10 c.M. werd gegund?
Indien ja:
II. Was de firma Krupp laagste in
schrijver?
Hl. Is de Minister bereid om aan de
Kamer vertrouwelijk over te leggen gelijk
ook vroeger reeds geschieddede prjjzen,
waarvoor verschillende fabrieken de ver
langde kanonnen wilden loveren?
IV. Heeft er in de prijsbepaling van de
firma Kiupp gedurende den loop der
onderhandelingen verandering plaats gehad?
V. Welke zijn de motieven, waarom
aan de kanonnen van de firma Krupp de
voorkeur werd geschonken?
Het antwoord van den Minister van
Marine, ingezonden 11 dezer, luidt: op
vraag I in bevestigenden, op vraag H in
ontkennenden zin.
Op vraag IH: Vooralsnog hoeft de Mi-
nistor bezwaar bedoelde prijzen vertrouwelijk
over te leggen; mocht hem echter blijken,
dat die overlegging door de Kamer bepaald
wordt gewenscht, dan is hij bereid deze
vraag in nadere overweging te nemen.
Op vraag IV luidt het antwoord in ont
kennenden zin.
Op vraag V: Nadat aan 6 firma's de
noodige gegevens met prijsopgave waren
gevraagd van geschat van 10.5 c.M., dat
aan bepaalde door het Departement van
Marine gestelde eischen zou voldoen, heeft
de Minister in de ingekomen opgaven aan
leiding gevonden, om, alvorens omtrent de
bestelling een beslissing te nemen, een
commissie van '2 deskundigen naar de
fabriek te zenden, wier aanbod aanzienlijk
lager in prijs was dan dat van al do andete,
en wel ten einde te doen nagaan in hoe
verre het mogelijk zou wezen om bij die
fabriek een bestelling vao liet gewenschte
geschut te doen.
Nadat het rapport dier commissie bij
hem was ingenomen, heeft de Minister de
overtuiging verkregen, dat, nog andere
overwegingen daargelaten, een bestelling
bg die fabriek niet mocht plaats hebben,
omdat 't geschut, hetwelk zooals het door
die fabriek was aangeboden, nog nimmer
door haar was vervaardigd, niet zou kunnen
voldoen aan den eiscli, dien de marine
daaraan met het oog op betrouwbaarheid
meent te moeten s'ellen.
Daar het door de firma Krupp aange
boden geschut in alle opzichten aan do
gestelde eischen voldoet en de 4 overige
firma's om redenen van prjjs of van con
structievon aard niet 70or levering in aan
merking konden komen, heeft de Minister
gemeend, de bedoelde kanonnen bij de
firma Krupp te moeten aanschaffen.
Stormramp in Zeeland.
Het bestuur van de Provinciaal Water
snood-Comité in Zeeland meldt het vol
gende:
Eergisteren, 11 October, hield het bestuur
eene bespreking met een lid van de Alge-
meene "Vereenigde Commissie tot leniging
van rampen door Watersnood, te Amster
dam, cd een lid van den raad van bestuur
van „Het Oranjekruis".
Van de zjjde van „Het Oranjekruis"
werd alle mogelijke steun aan het Provin
ciaal Comité toegezegd zoover de beschei
den geldmiddelen, welke ook in andere
deelen deB lands zullen moeten worden
aangewend, zulks zullen toelaten.
Namens administrateuren vanhetWater-
snoodfonds te Amsterdam werd verklaard,
dat, hoewel bjj hen het denkbeeld voorop
stond, dat het reglement, waaraan zij bij
de besteding van de middelen van het fonds
gebonden zjjn, strikt genomen geeDO ruimte
laat om bij eene ramp als deze, die geen
eigenl|jke ramp door watersnood kan ge
noemd wornen, geldelijke hulp te verleencn,
zij toch bereid zijn om der Algemeenc
Vereenigde Commissie te adviseeren, eene
ruime bijdrage af te zonderen tot leniging
der ramp, indien mocht blijken, dat de
gelden, welke het Provinciaal Comité en
„Het Oranjekruis" beschikbaar zullen kun
nen stellen, en de golden, welke thans in
den lande tot leniging van de
ramp zijn en zullen worden gegeven, ontoe
reikend mochten blijken om dat doel in
voldoende mate te bereikon.
Het Provinciaal Comité stelt f 25.000
uit zijn fonds beschikbaar voor deze ramp.
Het totaio schadecijfer is nog zelfs niet
bij benanering te schatten, doch gevreesd
wordt, dat het wellicht tot f 150,000 zal
klimmen.
In deze omstandighenen, waar derhalve
het bedrag der hulpverleening uit het Am-
sterdamsche WatersnoodfoDds in elk geval
nog niet vaststaat en ook het juiste schade
cy'fer nog vooreerst niet bekend kan zjjn,
terwijl niet twijfelachtig is, dat uit de thans
beschikbare bedrageu de schade nog bij
lange na Diet gedekt kan worden, ook
indien men de hulpverleening binnen enge
grenzen beperkt, achten „Het Oranjekruis"
en het Provinciaal Comité zich verplicht,
bij deze een beroep te doen op de alge-
meene liefdadigheid, teneinde in staat te
worden gesteld om aan de zwaar beproefde
gezinnen van visschers en andere schade-
lijdeuden hulp te verleenen en de middelen
terug te geven om hunno broodwinning te
hervatten.
Het zal daarom door hen op hoogen
prijs worden gesteld, indien plaatselijke
comités de geldinzamelingen willen ter
hand nemen.
Alle giften, welke zullen inkomen bg
den penningmeester van „Het Oranjekruis"
(jhr. mr. L. H. J. F. van Bevervoorden
tot Oldemeulen, te Amsterdam), zullen
aangewend worden voor leniging van nood
en schade in Zeeland en in andere deelen
de3 lands, terwjjl alle giften, welke bij den
penningmeester van het Provinciaal Comité
(mr. J F. van Deinse, to Middelburg)
zullen inkomen, uitsluitend voor Zeeland
zullen worden besteed.
schoolhygiène.
In de gisteren te Utrecht gehouden
raadszitting word, naar aanleiding van een
voordracht van B. en W. tot uitbreiding
van het aantal schoolartsen door dr. J. van
Leeuwen een voorstel ingediend om zich
in beginsel uit te spreken voor het stichten
van een polikliniek en heilgymnastek voor
schoolkinderen en tevens advies in te
winnen bij de schoolartsen omtrent oog-
en tandheelkundige behandeling voor de
schoolkinderen, De raad besloot dit voorstel
io de volgende vergadering tu behandelen.
Nadat dr. Ten Berge had geadviseerd
een oor-, neus en keelarts en een oogarts
aan te stellen, werd de voordracht van B.
en W. tot uitbreiding van het aantal
schoolartsen aangenomen.
Toegelaten en toch weer niet.
In de jongste zitting van den gemeente
raad te Herwijuen, is breedvoerig beraad
slaagd over het al- of niet toolaten van den
heer M. C. van Arcndonck als Raadslid. De
commissie tot onderzoek van de geloofsbrie
ven adviseerde tot toelating, al muntte de
candidaatstelling uiet uit door netheid en
kennis van zakeu. Zoo hadden sommige
ouderteekenaars hun voorletters achter hun
naam gezet; was de datum van de verkiezing
niet ingevuld; kwam de naam van den
candidaat op twee plaatsen voor, en waren de
namen van andere candidaten doorgehaald,
zonder dat alle kiezers die doorhaling
hadden geparafeerd.
Het voorstel der commissie werd bij
staking van stemmen verworpen.
Inmiddels had de heer Pannekoek
een ander voorstel gedaan: den heer v.
Arendonk niet toe te laten, waarover
gestemd werd met denzelfden uitslag, en
waardoor dus do heer v. A. wél toegelaten
zou zijn.
Aan Gedep. Staten is, naar de Geld. meldt
raad gevraagd, hoe uit dezen chaotischen
toestand te raken.
Het zal de aaudacht getrokken hebben,
dat thans overal in de stad opmctiDgen
worden gedaan onder toezicht van gemeen
te-ambtenaren. Dit houdt verband met
het leggen van het buizennet voor de ge
meentelijke waterleiding.
De watertoren zal worden geplaatst op
den Berg, tegenover het Berghotel.
De heer D. Otter, majoor bjj de
Rjjk8voldwacht te Utrecht, vroeger alhier
werkzaam, zal den 2Seu October deu dag
herdenkeu, dat hij voor 35 jaren bg de
Rijksveldwacht in dienst trad.
De diaconie der Ned. Herv. Gemeente
alhier ontving 'n legaat vau 1500 van
wijlen Mevr. CallenbachSchilssler te
Nijkerk
De afdeeling Amsterdam van den
„Bond van Christen-socialisten" heeft in zake
het ontslag van den heer Schriel, onder
wijzer aan het Rijksopvoedingsgesticht alhier
de volgende motie aangenomen:
„De afdeeling Amsterdam van den Bond
van Christen-Socialisten, in vergadering
bijeen op Dinsdag 10 October 1911, kennis
genomen hebbeude van het ontslag van
den onderwijzer C. Schiiel, tevens be
heerder van het uitgavefonds „Volharding",
spreekt als hare meerling uit, dat dit
ontslag onbillijk en onreohiv *rdig is;
protesteert teu sterkste tegen deze erger
lijke broodroof;
spreekt baar afkeur g ui' over deze
aanranding vau de grouuw.r lijke icohten
van den ambtenaar eu vrije meeniugsuiting
van dien staatsburger;
besluit deze motie te publiceeren door
middel van de pers."
Do heer S. P. Slagter, leeraar in de
wiskunde aan de Burger Avondschool alhier
heeft oervol ontslag aaogevraagd, wegens
vertrek naar Ned. Indië.
Mejuffrouw A. de Vries is benoemd
tot tjjdelijk onderwijzeres aan de Meisjes
school, ter vervanging van mevrouw de
wed. v. SlootenSpruyt, aan wie een verlof
wegens ziekte is verleend.
Handel en Nlitebheid.
Gisterenavond hield de vereeniging
Handel en Nijverheid een algomeene leden
vergadering in de Zwaan onder Voorzitter
schap van den heer S. J. van Duinen. Bjj
de opening der vergadering herdacht de
voorzitter het overljjden van baron Lewe
van Middelstum, die zich zoo veel moeite
heeft gegeven inzake de Middenstandsen-
quéte te dezer stede.
Hierna leest do secretaris de notulen der
vergadering van 5 Juni 1911, welke wor
den goedgekeurd, nadat den heer Luycx
is toegestaan bij de rondvraag terug te
komen op het besluit inzake het zenden
van een sympathiebetuiging aan den heer
A. A- Sutherland betreffende de openbare
leeszaal.
De heer van Duinen brengt daarna een
uitvoerig verslag uit van het Middenstands-
congres, gehoudeD te Roermond, waarvoor
we verwijzen naar de couranten uit die
dagen.
Het volgende punt is benoeming van 2
afgevaardigden naar de buitengewone al-
gemeene vergadering van den Middenstands
bond te houden Maandag 16 October a,s.
te Utrecht. Deze vergadering wordt ge
houden op voorstel der Arnhcmscbe Han-
delsvereenigiog, aan welk voorstel door 34
Middenstandsvereenigingen adhaesie is be
tuigd, ter bespreking van de Tariefwet.
De voorzitter zet als zijn meeniDg uiteen,
dat de Tariefwet nadeel zal brengen aan
het grootste deel van den middenstand,
waarna de heeren S. J. van Duinen en
L. J. Krook als afgevaardigden worden
benoemd.
Punt 3 der agenda is een voorstel van
het bestuur om adhaesie te betuigen aan
het adres van de vereeniging van fabri
kanten en handelaren aan de Regeering
omtrent wjjziging der faillissementswet.
Gevraagd wordt een dusdanige wijziging,
dat het mogeljjk wordt een voorloopige
commissie uit de scbuldeiscbers te benoe
men en dat de curator niet zonder goed
keuring dezer commissie tot verkoop van
faillissement8goederen mag overgaan.
Besloten wordt adhaesie te betuigen.
Ingekomen zijn: Een schrijven van de
MiddenstandsvereenigiDg voor Handel en
Industrie te Hilversum betreffende samen
werking tusschen de middenstandsvereeni
gingen te Weesp, Buesum, Hilversum en
Amersfoort. Wordt aangehouden tot de
volger.de vergadering.
Een schrijven van de Amersf. Schietver-
eeniging „Prins Hendrik" met verzoek
voor den Nationalen schietwedstrijd, welke
van 15 November tot 17 December a.s.
alhier zal worden gehouden, een medaille
beschikbaar te stellen, zal eveneens in de
volgende vergadering worden behasdold;
alsook een missive van de VereenigiDg tot
bevordering der vakopleiding in Nederland,
afd. leerlingwezen. Verder is ingekomen
een verzoek van den heer R. L. E. de
Bruyn om zijn concessie aanvraag voor
een electrische tramvorbinding Zeist-Amers
foort te steunen. De voorzitter wijst er op,
dat Zeist do ooncessie verleende. Voor
Amersfoort is er echter een maar bij Er
is in onze gemeente thans een onderzoek
hangende naar het electriciteitsbedrijf. Het
is dus vrijwel te verwachten, dat de ge
meente Amersfoort op het voorstel van den
heer de Bruyn niet zal ingaan. Daarom
stelt de voorzitter voor, den heer de Bruyn
mee te deelen, dat Handel en Nijverheid,
op het onderzoek der gemeeote niet wil
voornitloopen.
Ten slotte is nog ingekomen een verzoek
van de afdeeling Amersfoort van den Bond
van Ned. Onderwijzers om vertegenwoor
digers der vereeniging te zenden naar de
vergadering, welke Dinsdag 17 October in
de Arend wordt gehouden en waar de
beer Greven het nut eener openbare lees
zaal behandelen.
De Voorzitter gelooft, dat de ver
gadering te klein is om op het verzoek in
te gaan.
De heer Luycx wouscht iets te zeggen,
dat de kracht van een mededeeling heeft
meer niet. De vereeniging Handel en Nij
verheid heeft van ganscher haar zijn sym
pathie, maar hg moet het ten zeerste be-
trenren, en vele leden doen dat met hem,
hetgeen in de vorige vergadering is voor
gevallen. Daar is door een der bestuurs
leden een voorstel gedaac en dat is niet
in beraad genomen maar dadeljjk eon be--