DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN. No. 242. DINSDAG 17 OCTOBER 1911. 8e JAARGANG. BUITENLAND. Hoofdredacteur: Mr. D. J. van Schaardenburg. Abonnementsprijs Per jaarf 4.Franco per post id. f 5.60. Per 3 maanden id. 11.Franco per post id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05. Bureau: KLEINE HitU 6. Teiei. luterc. 1K3. Prijs der Ad verten tien: Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08. Buiten het Kanton Amersfoort per regel fO.10. (Bij abonnement belangrijke korting). Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen, en Buitenlandsch Advert.- bureau D. Y. ALTA, Wnrinoesstr. 76*78 Amsterdam HET VKEOESIMLEIS. Onlangs reeds gewaagden wij van do geestige, maar bittere ontboezeming van Clement Yautel in de Matin. De bouw van liet Vredespaleis in Den Haag maakt groote vorderingen zoo schreef hij. Het is zelfs zeer verontrustend. Inderdaad brengt dit vredelievende ge bouw ongeluk. Bewijzen Tot den bouw is besloten: de Boeren oorlog baist uit. De plannen zijn aangenomen: Russisch Japansche oorlog: De eerste steen is gelegd: reis van den Keizer naar Tanger en begin van de Ma» rokkaanschEuropeesche verwikkelingen. De eerste verdieping is gereed: Oosten rijk maakt zich meester van Bosnië et: Herzegowina. De tweede is klaar: FranschDuitsche verwikkeling. Het dak is er op geplaatst: Italiaansch- Turksche oorlog. Ik volg met angst de werkzaamheden van de metselaais van het paleis in Den Haag. In tegenstelling met do „Peau de chagrin" van Balzac, wordt naarmate het verder komt de toestand ernstiger. Denk eens aan, dat de glazenmakers, behangers, schilders, enz. hun taak nog niet zijn begonnen. Ik heb hooren spreken van groote schilderstukken, die de zege pralen van het pacifisme zouden symboli- seeren.Mogen wij er voor bewaard blijven! Iederen keer dat een ervan zal worden geplaatst, zal een regen van shrap- nells ergens neervallen. Er is ook spralte van beelden. Pax, Lux, Labor, enz. die de gaande rijen zullen versieren: elk ervao zal dui zenden menscheulevens kosten. En den dag, dat deze Vredestempel zal worden ingewijd, zal de groote botsing komen. „Ik verzoek dan ook, dat dit paleis zoo spoedig mogelijk worde vernietigd", aldus eindigt Vaute). Nu gelooven wy dat hij het zoo kwaad niet meent, maar toch: ligt er niet iets waars in hetgeen hier neergeschreven werd? Wij hopen niet dat zijn verzoek zoo maar ingewilligd wordt, dat zou deze geestige Franschman waarschijnlijk zelf niet willen, maar hij typeert er mede dat hoe sterker en hoe luider er door de pacifisten om vrede geroepen wordt, de oorlogstoerustingen der mogendheden allengs toenemen. Inderdaad is het bedroevend te moeten constateeren dat hoe meer het fiere Vredespaleis, zoo fraai in de Residentie gelegen, zijne voltooiing nadert, de schoone vredesideo welke het moet symboliseeren tot een desillusie wordt gemaakt. Toen de vertegenwoordigers der mogend heden ten tweeden male in onze Residentie van Juni tot October 1907 bijeenkwamen, waren de beraadslagingen van dit Wereld- parlement feitelijk een voortzetting van hetgeen op de eerste Vredesconferentie werd behandeld. Het resultaat dezer eerste op initiatief van Czaar Nicolaas bijeengeroepen confe rentie bestond in het vaststellen van over eenkomsten over de rechten en gebruiken van den oorlog te land, over de uitbreiding der grondbeginselen van de Conventie van Genève tot den zeeoorlog en over de scheidsrechterlijke bijlegging vau interna tionale geschillen voor het Haagsche Hof van Arbitrage. De tweede conferentie be handelde voornamelijk de rechten en plich ten der neutrale staten en vraagstukken van het zee-oorlogsrecht. Tegen don tijd dat de Eerste Conferentie bijeenkwam, waren er tal van personen, die niet de minste resultaten daarvan ver wachtten, daar zij de meening waren toe gedaan dat de vredesbijeenkomst zou leiden tot een algemeenen Europeeschen oorlog. Dat was natuurlijk overdreven, maar niet temin is het eeu feit dat alle mooie be loften cn vredesgedachten op papier neer geschreven, slechts op het diplomatieke papier bleven bestaan, want in de werke lijkheid bleek niet veel van de roerende vredesuitiugen. Het wantrouwen der regeeringen met de daarmede onvermijdelijke samengaande wapentocrustingen, de vaak tegenstrijdige belangen zijn oorzaken die nog steeds bet duurzame behoud van den vrede in den weg staan Over twee jaar zal een schilterendo stoet zich opmaken oui tegenwoordig te zijn bij do plechtige inwijding van het Vredespaleis. De historische Residentie zal dan binneu hare veste een grootsche internationale vredesbetooging aanschouwen een betooging welke gedragen zal worden door den ouvcrzettelijken wil der volkoren naar vrede en welvaart. 01 deze interna tionale weusch, zich manifesteerend en uitend bij de opening van den Vredestem pel, in vervulling zal gaan, we hopen bet van harte. Moge dan ook het ruischen van de Internationale Vredesvaan door dringen tot de Regeeringen, moge deze zich steeds breeder ontplooiende banier van de Vredesengel fier blijven wapperen als een symbool van den Eeuwigen Vrede! Een Overwinning op het Clericalisme. De uitslag van do in België gehouden Gemeenteraadsverkiezingen is een vernie tigende nederlaag geweest voor do cleri- calen en de clericale Regeeering. Reeds gisteren hebben wij meegedeeld, hoe te Brussel. Luik, Namen, Charleroi, Bergen, Antwerpen, Brugge, Verviers en Leuven het liberaal socialistisch kartel de meerderheid had. Dit wil zeggen, dat in enkele dezer steden (o. a. te Namen) de tot nu toe clericale gemeenteraad in een linksche iB omgezet. Want de gemeente kieswet in België bepaalt, dat wanneer een lijst de meerderheid dor uitgebrachte stem men verkrijgt alle candidaten dier lijst gekozen zijn; eerst wanneer geen lijst de absolute meerderheid heeft, wordt het be- giosi-1 der evenredige vertegenwoordig toe gepast. Bij de tot voor kort bestaande verdeeldheid tusschen liberalen en socialis ten, was deze wet, door de clericale regee ring ingevoerd, natuurlijk beslist ten gunste dc-r clericalen. Thans hebbeu de liberalen cn socialisten echter niet alleen voor de algemeone binnenlandsche politiek, doch ook in bjjna alle gemeenten een „kartel" gesloten, met 't gevolg dat de wet zich nu tegen haar geestelijke auteurs zelve heeft gekeerd Slechts in enkele plaatsen zijn clericalen er in geslaagd een liberale meerderheid te verdrijven (o.a. te Spa), of huu eigen meer derheid (de helft dor gemeenteraadsleden moest vernieuwd worden) te handhaven. Daarentegen zullen thans, dank zij de gemeentekieswet, in verschillende groote steden, ah Brussel, Luik en Antwerpen waar het toeval wilde, dat het juist allen clericalen waren, die herkozen moesten worden alle clericalen leden uit den Gemeenteraad zyn verdwenen. De beteekenis van deze clericale neder laag gaat ver uit boven die, welke een Gemeenteraaosveikiozing gewoonlijk heeft. Metterdaad toch was zij een zuiver poli tieke verkiozing met als eenigste strijd punt de schoolwet der regeering: het be kende ontwerp van den minister president Schollacrt, slechts in schijn ingetrokken om door de Broqneville nagenoeg onver anderd weer te worden ingediend. Dat de gemeenteraadsverkiezingen in hoofdzaak om d i t ontwerp gingen, en niet, hoeveel moeite er de clericalen ook toe deden, over vragen van speciale gemeentepolitiek behoeft overigons niet te verwonderen. Want het waren in dn eerste plaats de gemeenten die door Schollaort's wet het sterkst zouden zijn getroffen: zij zouden met eigen middelen er toe hebben mede te werken, dat de gezinshoofden hun kin deren naar vaak minderwaardige, door de geestelijkheid opgerichte scholen zouden kunnen zenden. Zoo zijn de jongste gemeenteraadsver kiezingen een politieke verkiezings strijd geworden. Tegen hot clericalisme en tegen de Bchoolwet was de leus. En de uitslag heeft behalve do solidariteit van het liberaal-socialistisch blok, op onmisken bare wijze getoond, dat de meerderheid der kiezers van beide niet meer gediend is. Te Leuven is de ex-minister-president Schollaert, vader der schoolwet, gevallen. Daarmede is de lijn, die door den ganschen verkiezingsuitslag gaat, aangegeven. De beteekenis van dezen uitBlag is dui delijk. In de eerste plaats kan het school- wetsontwerp, na deze uiting van den volks wil als bograven beschouwd worden. De regeeriug wachtte slechts op een hoe zwakke betooging ook voor dit ontwerp om het met haar zes stemmen meerderheid door do drijven. Deze verwachting is droevig beschaamd: er blijft haar niets anders over dan het ontwerp op te bergen Doch vóór alles is de uitsljg van belang als, door het politieke karakter der ver kiezingen, een betrouwbare toetssteen voor den komenden grooten parlementairen ver kiezingsstrijd, die in Mei van liet volgend jaar gestreden zal worden, en beslissen moet of België nog langer clericaal gere geerd zal worden. En de prognostic schijnt niet moelijk thans: dat na 27 jaar van clericaal régime voor België het volgend jaar eindelijk weer een tijd zal aanbreken, waarin niet de clerus maar een vrijzinnige, vooruitstrevende regeering het laud zal be sturen. Het clericalisme heeft in België afge daan. De zes stemmen, waarover zijn re geering thans nog beschikt zullen er in Mei van het volgend jaar niet meer zijn. Men kan den luiden jubel der liberale Belgische bladen bergrijpen. Het daghet in het Zuiden! De Oorlog. Een voor de Italianen zeer ernstige tijding komt uit Benghasi. De Sjeik der Senoessi zou door zendboden don heiligen oorlog tegen Italië hebben doon uitroepen. Wanneer de stammen Tibboe cn Tcwarik, die onder den invloed der Senoessi staan, aan dezen oproep gevolg geven, dan zou den binnen kort meer dan 150,900 gewa pende mannen in het veld kunnen staan, waardoor de toestand der Italianen, zoodra zij zich een eind van de kust waagden, zeer hachelijk zou kunnen worden. Voor de verdediging van Tripoli spelen

Historische kranten - Archief Eemland

De Eemlander | 1911 | | pagina 1