WEERBERICHT.
Thermometerstand
STADSNIEUWS.
INGEZONDEN.
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. NEP. MET. INSTITUUT.
Opgemaakt voorm. 10.50 uur.
De Bilt, 23 October 1911.
Hoogste barometerstand 769.2 m.M. te
Horta, laagste 733.2 te Skagen.
Verwachting tot den avond van 24 October
1911. Meest matige tot krachtige Z.W.-
lijko tot Westelijke wind.
Gesteldheid Tan de lucht: Betrokken
halfbewolkt, aanvankelijk nog regenbuien.
Temperatuur: Koeler.
©wometeratand te ABERSFOOpJS-
752 m.M.
Vorige stand te 12 uur 758 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisterenE. 60
Laagste hedennachtF. 53
Hedenmiddag 12 uurF. 56
voor den laudbouw, alsmede een post op
de Staatsbegrooting te brengen, om de
gomeenten, die een fonds voor werkloos
heidsverzekering hebben, te subsidieeren,
als aansporing voor gemeeuten, die nalatig
blijven lot het in het leven roepen van
dergelijke fondsen.
Omtrent de beroepskeuze op de lagere
school, het vakonderwijs en middelbaar
technisch onderwijs werd een commissie
benoemd voor het ontwerpen van een
gemotiveerd adres aan de ïegeoring,
waarin uitvoerig de wenschen van het
Verbond zullen zijn weergegeven.
Aan den Minister van Binnenlandsche
Zaken heeft bet centraal bestuur het
volgende adres oerzonden:
dat het met groote bezorgdheid heeft
waargenomen do steeds toenemendo
verhooging Id prjjs der verschillende
levensmiddelen on andere benoodigdheden;
dat hot ook toveus tot inzicht gekomen
is, dat het vooruitzicht bestaat, dat daarom
trent in den eersten tijd geen verbetering,
wel ver8liintnering zal plaats hebben;
dat het terugschrikt bij do gedachte,
waarheen het moet in do aanstaande
wintermaanden, bij het karige loon der
werklieden:
redenen waarom het vorzoekt,den toestand
ernstig onder de oogen te zien, en maatre
gelen te uemen, oui hetzij door opheffing
of groote verlaging der accijnsen en andere
tegemoetkomingen, te bewerkstelligen, dat
de prijzen der levensbenoodigdheden van
dien aard worden, dat ook do werklieden
ze kunnen bemachtigen.
De algemeene repetitie eu do uitvoering
der afdeeling Amersfoort van de Maat
schappij tot bevordering der Toonkunst
zjjn thans nador bepaald op 15 eD 16
Januari a.s.
Heden morgen had in de manege
van de Hij- en Hoefsmidschool een treurig
ongeluk plaats. Een huzaar, die van het
paard viel werd door een volgend paard
zoodanig op de borst getrapt, dat hij kort
daarna overleed.
De overledene was du eenige zoon eener
weduwe uit Friesland.
De vergadering uitgesohreven door
het voorloopig Comité tot oprichting eeDOr
Afdeeling Amersfoort der Ned. Natuur
historische Vereeuiging j.l. Zaterdag in de
Arend" gehouden was vrij goed bezocht
en had reeds dadeljjk succes.
Het doel werd bereikt. Een vijftigtal
ledeo traden toe, zoodat de Amersfoortsche
afdeeling er is. De heer F. A. des Tombe
uit Leiden fungeerde als voorloopig voor
zitter en zeide o.u. dat de belangstelling
in de lovende natuur de laatste jaren sterk
op den voorgiond is getreden. Wc hebben
dit in de eorste plaats te danken aan de
heeren Heimans en ThjjB3e. Doel, werken
en samenstelling van de Natuurhistorische
Vereeniging worden vervolgens uiteengezet.
Zo heeft haar hoofdzetel in Amsterdam en
tal van afdeelingen in kleinere plaatsen.
Alleen Amersfoort heeft nog zoo'n af
deeling niet, hoewel het prachtig gelezen is
en veel natuurmonumenten bezit.
Thans is het tijd hiertoe over te gaan
en een afdeeling Amersfoort op te richten.
Het voorloopig Comité is er reeds, terwijl
dr, Lulofs zich bereid heeft verklaard een
eventueele benoeming als voorzitter te
aanvaarden. Er zijn reeds veel bljjken van
belangstelling gegeven, een 40-tal hebben
zich reeds als lid aangegeven. Spreker
hoopt dat doel en werken de sympathie
moge wegdragen, dan zal dn afd. Amersf.
een bloeiende worden.
De heer H. Heukels, van het Hoofdbe
stuur doelde nu het een en ander mede
over het werken. De Vereeniging bestaat
uit een groot aautal afdeelingen, die elk
een groote mate van vrjjheid bezitten. Het
werken dier afdeelingen is natuurljjk voor
het hoofdbestuur van veel belang, terwijl
dit laatste weer in vele gevallen met raad
en daad hulp verleent. Tan de hoofdver-
eeniging zjjn o.a. uitgegaan pogingen tot
instandhouding van natuurmonumenten,
zooals het Naardermeer en dergeljjke.
Ook zijn reeds twee biologische tentoon
stellingen gehoudeu, waarop natuurhisto
risch gebied zeer veel te leeren valt.
Ook wordt bierdoor veel propaganda
gemaakt. Dan is een poging gedaan om
Nederlandsohe plantennamen in te voeren,
en getracht verzachting van sommige be
palingen van de nieuwo visscherjjwet te
verkrijgen, om het schepnet en plantennet
te mogen gebruiken. De heele vereeniging
tracht den bloei der afdeeling te bevorderen
en de werkzaamheden te vergemakkelijken
Wandelverzamelingen en lantaarnplaatjes
worden uitgeleend. De afd. krjjgen een
lijst van hen, die komen spreken. Dan is
ook nog een ondersteuningsfonds voor
noodljjdonde afd., die zonder schuld in
finantieele moeilijkheden zitten eu door de
hulp weer bloeiend kunnen worden. Door
deze komt er een band tusschen Hoofd
bestuur en de afdeelingen. Op de verte
genwoordigende vergadering, die eenmaal
's jaars wordt gehouden komen de afd.
samen.
Rechtstreeks worden de leden ook ge
holpen door vragen te stellen, een lijst
van studiewerken, en het ter leen ontvangen
van studieboeken. „Do Levende Natuur"
kost leden f 1 minder, als ze het door
tusschenkomst van 't Hoofdbestuur ontvau-
gen eu niet door die van den boekhandel.
07er de afdeelingen zelf werd ook iets
medegedeeld. Ze houden vergaderingen en
excursies met het doel de kennis uit te
breiden. In sommige afd. laten de meeste
leden alles over aan een paar heeren en
meenen hun plicht reeds gedaan te hebben
als ze luisteren naar 't geen deze mede-
declen. Dit is de zaak niet. Zal een afd.
groeien en bloeien dan moeten alle leden
zich interesseeren voor haar werken. Heeft
een lid iets gevonden, dat hij van belang
acht, dan brengt hg hut mee. Weet hij
iets te vertellen of heeft hij een bijzondere
waarneming gedaan, bij komt er mee voor
den dag. Als ieder voelt dat het zjjn plicht
ic mede te werken en hij het ook doet en
het niet aan de leidende personen overlaat
dan zal de afd. krachtig zijn.
Zulke loden, die ul. zelf zoeken moeten
we hebben.
De gegeveus voor de afd. Amersfoort
zijn zeer gunstig. Bekwame personen heb
ben zich er voor geïnteresseerd, de ligging
is zeer gunstig, goed Bucces is bijna ver
zekerd en ik hoop, dat de afd. weldra een
parel aan de kroon der Vereeniging zal
zjjn.
De voorzitter daokt den inleider voor zijn
rede. Hij vraagt, wie nog inlichtingen
wenscht. Reeds hebbeD er zich 40 als lid
opgegeven, zoodat de afdeeling als opge
richt mag beschouwd worden. Het voor
loopig comité treedt als tijdelijk bestuur op
tot de volgende vergadering.
De heer Lulofs neemt nu de taak van
voorzitter op zich. In de pauze werd ge
legenheid gegeven om de collecties te zion,
vlinders, rupsen, fotograliën boeken en
tijdschriften.
Het is den voorzitter, die zeer veel voor
de zaak voelt, aangenaam dat de afd. is
opgericht. De contributie is ongeveer f 2.
De heer E. Heimans vertelt nu iets over
„mimicry" of nabootsing van planten en
dieren in de levende natuur. Velen ge-
looven er niet aan, hg wel. Eu hij is
hiertoe gebracht door een geel vlindertje,
het citroentje. Een Engelschman had het
verschijnsel in Zuid-Afrika waargenomen
en dit „mimicry" genoemd, dat ïb nl. dat
ists, 't welk de dieren bezitten om te
zorgen, dat ze niet in 't oog vallen.
De heer Heimans zag hetzelfde tusschen
de Hartekop en Nimmerdoor. Hg wilde
het diertje vangen, maar het was verdwenen.
Wat was er gebeurd? Het diertje was op
een weegdoorn gaan zitten en geleek op
een blaadje van deze plant. Ook bootste
het met ziju sprieten het steeltje na.
Elk dier heeft zijn natuurlijke vijanden.
Daartegen zal het niet beschermd worden,
maar wel tegen de toevallige. Er zijn
verschillende vormen van „mimicry". In
ons land zijn ook wandelende bladoron en
takken. De spanrupsen bootsen heel aardig
takken na en nemen vorm en kleur van
den tak over. De „witjes" gaan op het
witte gedeelte van het blad zitten. Hier
in de buurt is een heivlindor, die onzicht
baar is als hg gaat zitten. Om zjjn schaduw
te doen verdwijoen legt het diertje zioh neer.
Verstoppen sommige dieren zich of ver
dwijnen ze, woer andere maken aan 't
schrikkeu, om de vijauden van zich af te
houden.
Dieren met sprekende kleuren, zooals
de slangen, zjjn in den regel giftig. Zjjn
dieren nu niet giftig en nemen ze toch
de giftkleur aan dan doen zjj aan „mymicry."
Ér zjjn vliegen, die zioh als wespen
voordoen en zoo veel vogels foppen, ja,
zelfs Prof. Oudomans overkwam dit eens.
Hoe „mimicry" te bewjjzen? Dat gaat
moeiljjk. Waarnemingen gaan doen. Wie
er opuit gaat en niet geoefend is, zien niets.
Spreker heeft Blechts tweemaal een vos
in natura gezien. De vos, de haas, be
eekhoorn hebben de tint van de omgeving.
De sneeuwhaas in de Alpen is wit, maar
de sneeuwuil, zijn natuurlgke vijand is dit
ook en vangt hem wel.
De voorzitter dankte den heer Heimans
voor zijn interessante, soms humoristisohe
rede, die voorzeker door de gehoele ver
gadering met het grootste genot was aan
gehoord.
De heer Des Tombo illustreerde nog
hoe het op gewone vergaderingen gaat.
De voorzitter deelde nog mede, dat de
grooto stoot tot oprichting was gegeven
door de heer Des Tombe, waarvoor hjj
hem veel dank bracht.
Hierna werd de vergadering gesloten.
Het tweede elftal van H.V.C. speel
de gisterenmiddag achter Rustoord tegen
de Combinatie Bereden Wapens van bier.
De H.V.C.'er» waren overwegend Bterker,
het spel van C. B. W. maakte trouwens
niet den indruk van veel ernst. Rust ging
in met 10 voor H.V.C, Daarna wisten
de H.V.C.'ers nog viermaal te doelpunten,
terwijl C. B. W. niet eenmaal het net kon
bereiken. H.V.C. won alzoo met 50.
Op het terrein achter Rustoord had
gisterenmiddag tijdens den voetbalwedstrijd
H.V.C. II C.B.W. een vrij ernstig on-
geluk plaats. Een der H.V.C, spelers, de
wachtmeester der veld artillerie Hellendoorn,
kreeg nl. zoo'n harden trap tegen zijn
rechterscheenbeen. dat hg ineenzakte en
uiet meer op zijn been staan kon. Spoedig
waren de militaire Artsen dr, A. de Jong
en dr. J. J. Snel ter plaatse. Zij achtten
overbrenging naar het militaire hospitaal
noodzakelijk, maar oordeelden, dat het
been niet gebroken was.
Op het terrein aan de Koninginne-
laau heeft 't Vjjfde gisterenmiddag bezoek
gehad van Gelria uit Arnhem. Ook ditmaal
werden de Arnhemmers, evenals vorige
week Vitesse III, mot een aardig verlies
cijfer, 6 0, naar huis gezonden- Toch
speelde Gelria verre van slecht en had,
vooral na rust, zeer goede momenten. Maar
onze militairen hielden den bal goed vast
en het vl«gge spel hunner voorhoede wist
dan ook meermalen bij Gelria's doel te
komen.
Het eerste elftal van H .V. C. heeft
het er gisteren in Nijmegen niet schitterend
afgebracht. Wel wisten de Amersfoorters
3 punten te maken, maar N. E. C. stelde
er daar 5 tegenover.
In de op Vrjjdag a. s. in den Haag
te houden vergadering van de vereeniging
ter bsoefening van de krijgswetenschap zal
de kapitein der artillerie W. E. van Dam
van Isselt een voordracht houden over:
nationale oorlogsvoorbereiding.
Tot redactear van de Prov. Overjjs.
en Zwolsche Ot. is benoemd de heer Maurits
Uyldert.
De officier van gezondheid 2e klasse
J. van der Werff, die voor drie jaren wordt
gedetacheerd bjj het leger in Oost-Indii,
zal 11 November als. met het stoomschip
„Koningin der Nederlanden" naar Batavia
vertrekken.
QuickRobur et Velocitas 32.
Op Birkhoven had gisterenmiddag de
ontmoeting plaats tusschen Quick en Robur
et Velocitas uit Apeldoorn.
Mooi voetbalweer was het nu juist niet.
Er stond, vooral in het begin, een vrjj
sterke wind, terwjjl een hevige plasregen
het zelfs noodig maakte, dat had het
cenigen tjjd moest wordon gestaakt. In
weerwil van een en ander werd er toch
vrjj aardig gewerkt, vooral door Robur-
Quick had veel goede momenten maar
speelde toch over het algemeen veel te
slap. Enkele spelers, die steeds maar
doorwerken moeten het bjj onze spelers
wel wat al te veel doen. Het begin van
niettemin voor Quick. Wel breken de
Apeldoomers af en toe door, maar Quick
is sterker eg brengt Robur's doel al spoedig
in gevaar. Doelpunten bljjft dan ook niet
uii en voor de regen verder spelen onmo
gelijk maakt weet Quik met 1—0 de
leiding te nemen.
Als het weer wat opknapt wordt het
spel hervat. Robur valt flink aan, de voor
hoede werkt uitstekend samen en meer
dan eens wordt ook Quick's voorhoede
gepasseerd. Maar het schieten is niet
fortuinlijk. Zoo nu en dan een tam schot,
dat gemakkelijk door Knoppers wordt ge
houden. Met dezen stand komt rust.
Daarua is Robur in de meerderheid.
Wol breekt Wolterbeek dadoljjk door,
maar het spel verplaatst zich vlug en al
spoedig moet Knoppers handelend optreden
Apeldoorn zet echter krachtig door en
spoedig wordt dan ook de gelijkmaker in
het net gedeponeerd. Ook nu komt Quick
nog niet voor den dag. Robur bljjft sterker en
onderneemt herhaalde aanvallen, die echter
op niets uitloopen, Ze komen echtersteeds
terug en Knoppers wordt voor de tweede
maal gepasseerd. Nu komt er toch ook
weer wat gang in bjj Quick en bewjjzen
onze menschen, dat ze er nog wel wat
van kennen, als ze allen maar werken.
De gelijkmaker bljjft niet uit en zelfs weet
Quick nog een derde puntje te veroveren.
Met dezen stend 32 voor Quick komt
tjjd. Een gelijk spel had ons beter geleken,
maar Quick was zoo verstandig het win-
oende puntje te maken. Het spel van Robur
had echter o. i. beter verdiend. Een der
Apeldoornsche spelers was niet al te zuiver
in zijn manieren. De scheidsrechter zag
echter bljjkbaar niets, bjj floot er althans
niet eenmaal voor.
AGENDA
23-24 Oct. Operette-avonden in Amicitia.
25—26 Oct. Solser en Hesse in Amieitia.
27 Oct. Tooneelvoorst. (Royaardsi in Amicitia.
28 Oct, Speenhoff en de ïa Mar in Amicitia,
3C Oct. Concert in Amicitia.
10 Nor. Pisnitse en Blokzijl in Amicitia.
13 Nov. Natsavond in Amicitia.
lö Nov. Concert voor de Kinderherstellings-
en Vacantiekoionies in Amicitia.
27 Nov. Tooneelvoorst. (Rooyaardsj in Ami
citia.
30 Nov. Concert in Amicitia.
8 Dec. Concert in Amicitia.
17—18 Dec. Uitvoering Nut in Amicitia.
9 Jan. Concert in Amicitia.
16 Jan. Repetitie Toonkunst.
16 Jan. Uitvoering Toonkunst.
[Buiten verantwoordelijkheid der redactie^
Mjjnheer de Hoofdredacteur
Gaarue zou ik eenige plaatsruimte
wenschen naar aanleiding der ingezonden
stukken door A. en den heer v. i. Ljjke,
in de nummers 241 en 244 van uw blad.
Ofschoon geen geboren Amersfoorter,
zooals A., toch zjjn do belangen en bloei
van de stad mjjner inwoning mg even
dierbaar, zoodat ik ten volle adhaesie
hecht aan zijn streven. Ik zou echter als
.ernstig woor d", de mjjn inziens wel
wat optimistische verwachtingen van A.
nog wol eens door Edelachtbare leden
onzer Gemeenteraad zien getoest, alvorens
op zjjn beschouwingen wordt doorgegaan.
Op hechter grondslag staan de bewe
ringen van den heer v. d. Ljjke met
betrekking tot de schade, die gewoonljjk
verondersteld wordt dat de gomeontegas-
fabrieken lijden bjj toepassing van electrisoh
licht en bedrjjf.
Een enkele opmerking echter meen ik
te moeten maken op die Duitscbe statistiek,
