DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No. 303
VRIJDAG 29 DECEMBER 1911.
8e JAARGANG.
NIEUWJAARSWENSCHEN.
Uit de Pers.
BUITENLAND.
DE EEMLANDER.
Hoofdredacteur: Mr. D. J. van SeliaardeiibiirtJ.
Abonnementsprijs:
Per jaarf 4.Franco per
post id. 15.60. Per 3 maanden id. 11.Franco per post
id. f 1.40. Alzonderlijke nummers 10.05.
Bureau: KliKINF. H vAtJ 6. Telef. Interc. 1MH.
Prijs der Advertentii'n:
Van 1 tot 5 regels 10.40. Voor iederen regel meer 10.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel 10.10. (By
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, eu reel, van buiteu het kanton Amersfoort in dit blad ^„uitsluitend" gerechtigd het Alg Sinnen-eu Buiteniandsch Advert.-bureau D. Y. ALTA, Warmoesatr. 76. 78 Amsterdam
Kveuals vorige jaren zullen «ok
thans weer in ons Oudejaar*-
iivondnuminer Kieuw jaarswen-
seheu geplaatst kuuuen worden
tegeu ti5 cents, voor hoogstens
G regels eu hij vooruitbetaling.
Deze advertentiën zullen Vrij
dagavond 29 Beecniber aan ons
bureau moeten bezorgd ziju.
In „De Beukelaar" komt het volgende
ingezonden stuk voor:
Noch deze, noch ik.
Niets pijnlijker voor deu eeizuchtigc dau
eigen roem te overleven, niets grievender
voor den geweldige dan een laatste kracht
proef te doen zonder succes.
Zoo moet Dr. Kuyper het wel voelen in
deze dagen.
Zijn laatste optreden was als stonn in
een glas water.
Men stond verbluft over de jonge kracht
in den ouden man, men schrok op gelijk
een kudde herten op het leeuwengcbrul.
Maar spoedig is de bezinning gekomen.
Men zag den ouden leeuw gevangen liggen
in het jagersnet: geen overwinningskreet
maar angstgeschreeuw was zijn brullen.
Als een andere Simson omgreep hij de
pilaren van den tempel, een oogenblik
begon ze onder do kracht van den gewel
denaar maar hier schoot de kracht te
kort. Een juich- en hooDgeroep deden de
Filistijnen hooren op hun sidderen.
Of zou er toch nog één-krachtproel
moeten komen
De allerlaatste dan.
Het kan worden vermoed.
Immers het zou al te naief zijn te mee-
nen dat Dr. Kuyper door 's ministers ver
zekering werkelijk bevredigd werd. Hij
toch wist dat het ministerie èn ziektewet
èn ouderdomsverzekering nog iu deze pe
riode dacht in het Staatsblad te zullen
krijgen. En door hemzelf zal daaraan zeker
ook nu nog worden getwijfeld.
Zou hij dan nu denken 't beste te doen
met zjju jongeren rustig echec te laten lij
den om dau in 1913 nog eens en voor het
laatst zijn volk te komen redden.
Wellicht heeft hij het zoo gezien. Mis
schien ziet hij het nog zoo. Maar hij heelt
eigen bodem endergraven.
In „Do Notenkraker" van deze week
staat „de overste van 58" ontsieid door
litteekens en builen. Een breede kloof is
de Lintjeszaak, een zware buil do zaak
van Ileeckeren, Brussel is een litteeken
op den neus. Zoo wordt hij geteekend. „Ge
deukt, geknauwd, gehavend maar nog
altijd de Geweldige".
Dat Brussel-li (teeken is zeker niet op
zijn plaats, maar nu is de Waal Malefijt
er bij gekomen. Ed die wond is dieper.
Zulke geweldenarij van deB Geweldige
wil men niet meer. Hjj heeft als vanouds
gewond, gegriefd, getrapt. Nu niet den
ministei van koloniën alleen. Zeer velen
hebben getrild van verontwaardiging, velen
hebben geweend toen de linkerzijde hoonde
den Christenbroeder die wel weer verzoenen
wilde als een woord was teruggenomen,
als hem zijn eer was gelateD, als hij succes
had geoogst. In dien „Christenbroeder"
werd het Christendom gesmaad. Voleu toch
vereenzelvigen do Christelijke Gemeente
met dit Christelijke politiekendom. Hij is
immers de christen en al de anderen zijn
paganisten. En nu hoonden die pagauisten
zulk een Christendom gelukkig dat ze
't nog deden, dat ze loch wel eonigszins
voelden, hier de caricatuur voor zich te
hebben.
Maar toch is er scha bij de hand. Ook
voor Kuyper, maar dat is 't allerminste.
Het Koninkrijk Gods is geweld aaogednan
en smaad. Er is smart en rouw bij de
Christelijke Gemeente dat dit aan de wereld
werd voorgehouden als Christelijke ver
draagzaamheid en zelfoverwinning.
Het gebeurde in de Adventsdagen. Dau
heeft de Gemeente meer dan ooit te leven
bij de woorden van den Dooper. Hij moet
wasseD inaar ik minder worden. Doch de
wereld zal zeggen: Ze keeren het juist om;
zij willen wassen en meer willen ze niet.
Hij spreekt „Ik" uit met een hoofdletter
eo de anderen doen dat ook. Straks zal
de andere groote leider zjjn Kerstrede
houden zonder Christus. Op het Christen
dom zal worden afgegeven, en daardoor
zal de Christus minder worden.
Maar aan wie mee de schuld?
Dat er dan protest uitga tegen zulk
een leider.
Dat wij daö, ook in het politieke leven,
het ik doorschrappen en werkelyk bedoelen
Zijn eer.
H. C. RUYS.
De Oorlog.
Volgens Turksche berichten gaat het den
Turken en Arabieren in Cytenaica voor den
wind: een overwinning bij Bengnzi werd
gisteren bericht en heden een bij Tobroek.
Daar zouden do Turken de Italianen zelfs
uit hun 8telliugen verjaagd hebben en een
mitraillenze benevens een aantal geweren
buit heeben gemaakt. Is dat waar, daD is
het eeu mooi succes voor de Turken. De
Italianen zullen het echter wel tegenspreken
want zij hebben nog nooit met zoovele
woorden toegegeven dat ze een nederlaag
leden tegenover de Turken, zelfs niet wan
neer het zoo duidelijk was als b.v. bij het
gevecht vau Bir Tobras op 19 December,
of de beruchte slagen van 23 en 26 Oct.
in de oase om Tripoli. Overigens doet het
er niet bijster veel toe, of de Turken een
succesje behalen bij Tobroek; waot de stad,
gelijk wij reeds schreven, kunnen zij toch
niet behouden, aaugezieu do Italiaam-cbe
oorlogsschepen aao de reê hen terstond
kuunen verjagen, zoodra ze willeo.
Uit Accara bij Bir Tobros aangekomen
Arabieren vertellen, dat de Arabieren be
sloten hadden te Italiaansche vlag te
hijschen, als de Italianen zouden naderen.
Toen zij de Italiaansche troepen opmerkten,
gaven zij een teeken van onderwerping,
doch de Turken drongen met andere Ara
bische stammen het dorp binnen, daarbij
mannen, vrouwen en kinderen doodende
en de overigen verstrooiende.
De geheimzinnige Ziekte te Berlijn.
In ons vorig nummer hebben wij onder
de rubriek „Allerlei" melding gemaakt van
tal van plotselinge sterfgevallen in het
nachtasyl te Berlijn. Eerst meendo men
stellig te weten dat de oorzaak moest
worden gezocht in het eten van bedorven
visch, doch men is daarvan niet zoo zeker
meer.
Het is onmogelijk op elk tijdstip van
deu dag aan te geven hoeveel dooden eu
hoeveel patiëLten de geheimzinnige ziekte
eischt. Voortdurend nog worden zieken
gebracht naar het ziekenhuis aau de Fric-
drichshain, dat weldra geen plaats meer
zal hebben, en Daar andere hospitalen.
Onderweg sterven reeds enkelen. Anderen,
die de reis iu den brancard doorstaan,
blazen steunend en kreunend van de pijn
onder de hand der geueesheeren den j
laatstcn adem uit.
De raaiing bedroeg gisteravond omstreeks
zeven uur zestig dooden en ruim honderd
zieken. De ziekte treed echter zoo kwaad
aardig op braken en hevige krampen,
dikwijls gevolgd door bewusteloosheid
dat er getwijfeld wordt, of wel veel van
de zieken het leven zullen behouden. Ver
schillende geueesheeren ziju overtuigd, dat
het grootste deel van de in de zieken
huizen opgenomen dakluuzcn niet meer te
redden is. De slecht geklecde, uitgehougor-
de eu door jeneverinisbruik verzwakte
paria's hebben zoo weinig weerstandsver
mogen, dat de kunst der geneesheeren
machteloos is.
Natuurlijk heerscht or onrust onder de
bevolking. Juist omdat meo overtuigd is
dat de stedelijke overheid alle maatregelen
treft tot voorkoming van uitbreiding der
ziekte, doet het onaangenaam aan, dat de
geheimzinnige ziekte steeds meer offers
eischt. Alle sanitaire corporaties doen haar
best om de Berlijnsche bevolking gerust te
stellen en de couranten steunen haar ijverig
in die pogingen, doch dit alles kan niet
verhinderen, dat de wildste geruchteD de
ïondtc doen Zoo wordt veel geloof gehecht
aan het praatje, dat men hier te doen had
met cholera, overgebracht door een asylist
uit Rusland. Doch uit het bacteriologisch
onderzoek is onomstootelijk gebleken, dat
er vau cholera geen sprake is.
De groote vraag is, of meu te doen
heeft met een vergiftiging door gebruik
van hedorven eetwaar of met een infectie.
Vastgesteld is, dat een aantal menschen
ziek geworden zijn, die geen visch gege
ten hebben.
Vermoed wordt dat hun braken toege
schreven moet wordeu aau suggo°tie In
elk geval is de oorzaak nog uiet opgehel
derd. Het Berl. Tagebl. deelt mede, dat
uit het voorloopig chemisch en bacteriolo
gisch onderzoek gebleken is, dat men
waarschijnlijk te doen heeft met een infec
tie en dat van een visclrvergiftiging geon
quacstie meer is. De medische specialiteit
van het politie-presidium heeft echter den
indruk gekregen, dat uico te doen heeft
met botulisme, worstvergiftiging, een ziekte
die dikwijls geconstateerd wordt, juist bij
vischvergiftigiDg. Uit het onderzoek van de
gezondheidspolitio is intusschen gebleken,
dat do ziekte reeds eerder dan Dinsdag
is uitgebroken. Geconstateerd is, dat den
2len December in het noordoosten van
Berlijn een man dood gevonden is, die
ongetwijfeld ten gevolge van vergiftiging
stierf. Naast dat lijk werden overblijfsels
van bedorven bokkingen gevonden. Dit
geval moet wellicht in verbinding gebracht
worden met de jongste gebeurtenissen.
Ook loopt het gerucht, dat de vergifti
ging toegeschreven moet worden aan be
dorven eetwaar, in het asyl verstrekt, dat
n.l. het meel ter bereiding van soep en
btood het zeer vergiftige moederkoorn be
vatte. Doch de eerste gevallen zjjn reeds
geconstateerd te 6 uur, terwijl hot voedsel
eerst om acht uur wordt uitgoreikt en
bovendien zouden dan veel meer asylisten
ziek geworden zijn.
Volgens de laatste berichten, ontleend
aan de National Zeitug, zouden de genees
heeren, die op vier lijken een sectie deden,
verklaard hebben, dat cicn stellig niet te
doen heeft met een infectieziekte, dat de
dood alleen het gevolg is van hot eten
van bedorven gerookto waar.
In de vuilnisbak van het asyl zon meD
resten van bokking gevonden hebben, die
ter onderzoek gezonden zijn aan een bac
terioloog.
Het Zedenschandaal in Frankrijk.
Woensdag is voor de Strafkamer te Pa
rijs de behaodeliog begonnen van het zeden-
schandaal te Montmartre. Op den bank dor
beschuldigden zaten Victor Flachon, do
gewezen directeur der Lanterne, en diens
minnares; vorder nog negeotien andere be
klaagden. Daaronder bevinden zich maDnen
en vrouwen, die handel in meisjes dreveD,
en hunne dienstboden, moeders die met hun
minderjarige kinderen handel hadden ge
dreven, alsmede eeoige bezoekers van de
huizen, waarin de misdrijven tegen te zeden
waren begaan.
In strijd met den wensch vaD den ver
dediger van Flachen, besloot do Rechtbank,
de zaak met gesloten deuren te behandelen.
Arbeid in de Belgische Kloosters.
Het algemeene secretariaat van de Chris
telijke vakvereenigingen heeft een eDqudte
ingesteld naar den arbeid, die in de kloosters
wordt verricht. Het resultaat van dit onder
zoek wordt door de clericale Matin van
Antwerpen aldus aangegeven: „het kan
niet geloochend worden, dat de loonen, die
in sommige kloosters worden betaald aan
jeugdige arbeidsters te laag zijn; bovendieu
staat het vast, dat de arbeidsduur voor kin
deren van 11 tot 14 jaar te iaog is, eu
dat het lager- zooveel als het huishoudelijk
en het vakonderricht öf onvoldoende is, of
niet pi'actisch genoeg voor de vorming en
opleiding van jonge arbeidsters."
Zoo schrijft de clericale Matin over het
resultaat van dit onderzoek, ingesteld door
christelijke, d.i. R. Katholieke vakvereeni-
gingeu.
Manneer aan de linkerzijde, aldus schrijft
de liberale Indépendance Beige naar aan
leiding hiervan, wordt gezegd, dat de arbeid
in de kloosters de belaogcn der arbeiders
klasse schaadt, en dat hij de oorzaak is
van de lage loonen die in verschillende
deelen van het land betaald worden, dan
protesteert de clericale pers daar krachtig
tegen en verklaart, dat dergelijke beweringen
ingegeven wordeu door anti clcricalcn haat.
Ziellier echter nu een r. katholiek rap
port dat do gesignaleerde misbruiken be
vestigt....
Uit het Rijk van „Vadertje",
De nationalisten in de Doema hebben
een wetsontwerp ingediend, waarbij voort
aan geen enkele Amerikaansche Jood meer
in Rusland wordt toegelaten, en waarbij
veider de inkomende rechten op Ameri
kaansche waren belangrijk wotden verhoogd.
