DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No. 304.
ZATERDAG 30 DECEMBER 1911.
8e JAARGANG.
Bij dit nummer behoort 'n
BIJVOEGSEL.
Oudejaarsa vonü.
BUITENLAND.
Hoe de gevolgen der dure tijden
te verhel qen.
DE EEMLANDER.
Hoofdredacteur: Mr. D. J. van Schaardenburg.
A bonoementsprijs
Por jaarf 4.Franco per
post iti. (5.60. Per 3 maanden id. fl.Franco por post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Bureau: HLKIJIK H.%A« 6. Telet. Tntere. 18».
Prijs der Adyertentiën
Van 1 tot 5 regels (0.40. Voor iederen regel meer 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (B-j
abonnemcot belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten bet kanton Amersfoort iu dit blad ia .uitsluitend" gerechtigd het Alg Binnen- en Buiteülandsch Advert.- bureau D, Y. ALTA, Warmoesstr. 76- 78 Amsterdam
NIEUWE JA tpSBAG
zal dc Eeuilauder
niet verscbijueii-
't Laatste uur van 't oude jaar!
Een, twee, drietot twaalf getold en
dan staan velen op, die gezellig om de
oudejaarstafel gezeten, elkaar „veel Heil
en Zegen in 't Nieuwejaar" wenschen.
Die oud-Hollandsche uitdrukking wordt
hier en daar vervangen door 't misschien
deftiger klinkend „'t Kompliment van den
dag" of dergelijke, 't oud-Hollandsche
„Veol Heil en Zegen" klinkt voller,
forscher.
Oudejaarsavond! Avond van stemming!
Zelfs de menech die licht en los door 't
leven gaat, hij of zij, die zich van den
ernst van 't leven, naar 't zoo schijnt,
weinig aantrekt, gevoelt iets anders, iets
dat op andere verjaardagen niet gevoeld
wordt. Mijlpalen heeft men ze genoemd,
die dagen op den weg des leveDS. En
toch verschillend 1 Is de verjaardag voor
't eigen leven, de oudejaarsavond hoort
aan den familiekring.
Zie ze verzameld om do gemeenschap
pelijke tafel. Yader, moedor en de kinderen.
Ook zy die uitgetrokken zijn uit het vader
huis, o, als ze maar even kunnen, komen
ze dien avond teruggekeerd om te zamen
van „oud in nieuw" te vieren.
„Te z a m e n", ziedaar de oudejaars-
gedachte.
Wat verstrooid was, vereenigd, wat uit
gevlogen was, teruggekeerd in het onderlijk
nestje, waar ouderliefde ze opwacht, waar
ouderliefdo ze koestert, maar ook waar
kinderliefde ze heentrok, en broeder- en
zusterliefde ze wachtte.
„Te huis te zijn" met oudejaarsavond!
't Is die trok, die ons allen is aangeboren.
O, stellig, andere dagen vertoeven we
gaarne thuis, maar oudejaarsavond, dan
moeten we, wat het kosten moge, bij de
ODzen zijo.
Zie ze daar zitten, vereenigd om de ge
meenschappelijke tafel!
Hoe verschillend is hun opvatting van
het leven, hoe verschillend hun begrip van
levensomstandigheden, heden zijn ze éen,
bij vader en moeder, als teruggevlogen
onder do beschermende oudei vleugels.
Wat al blijde verhalen, maar ook wat
droeve geheuitenissen woiden verteld, hier
wordt hoopvol de toekomst ingezien, daar
gedachtig aan 't vele leed, angstig gevraagd
„zal 't Nieuwejaar beter zijn?"
En vader en moeder? Yooral op dezen
avond weten ze 't rechte woord te vindeD.
Hier een woord van bedachtzaamheid, niet
al te veel te vertrouwen op 't geluk, dat
zoo broos is, daar een woord van bemoe
diging, dat den mistroostige opwekt en
met ^vol vertrouwen 't Nieuwejaar in doet
gaan. Zij immers, vader en moeder, onder
vonden zoo veel.
Ja, oudejaarsavond, is wel d e avond
van den familiekring, 't Is of egoisme,
eigenliefde, zelfzucht en zelfverheffing dien
avond zijn verdwenen en ieder zijn best
doet, een ander aangenaam te zijn.
Moge zoo de stemming wezen, waarin,
gij en ik, lezers, dezen oudejaarsavond
vieren. Laat ons familieleven zoo wordeu,
dat wc Diet alleeD op den oudejaarsavond,
maar altijd voor elkaar zijn, in waarheid
broeders en zusters, die gezamenlijk van
het geluk genieten, maar ook den rouw te
zamen dragen, wat zal veel geluk meer
gewaardeerd worden, veel rouw gemakke
lijker vallen.
De oudejaarsavond, de avond van den
familiekring! Moge u, moge mij, 't geluk
ten deel vallen, nog dikwijls a 1 de onzen
dien avond aan den hniselijken haard te
vereenigen, dan zal, wat er ook gebeure
de avond voor ons zijn, dc avond van
dankbare herinnering en ja, ook van die
pen weemoed, maar, gedragen door elkan
ders liefde, zullen we de verdere toekomst
ingaan met opgeheven hoofd en vol ver
trouwen op „Hem, die 't altijd wel maakt"
ook al weten wij niet altijd het wanneer
en het hoe.
Dan zal er ook voor ons zijn... „Yeel
Heil en Zegen in 't Nieuwejaar!"
B.
De Geheimzinnige Ziekte te Berlijn.
Kaar de Berlijnsche bladen melden,
koesterden de geneesheereD de verwachting,
dat de ziekteverschijnselen onder de dak-
loozen uit het Berlijnsche Asyl zich niet
verder zouden voordoen. Echter zijn tegen
dezt" verwachtingen io gisteren nog ver
scheidene personen ziek geworden, waarvan
eeu tweetal spoedig overleed. Naar het
Berl. Tagebl. meldt, is uu ook de bestuurder
van het A6yl ouder verdachte verschijnselen
ziek geworden. Wat den aard der ziekto
betreft, heeft meu volgens prof dr. Lentz
van het Koninklijk instituut voor infectie
ziekten te Berlijn, ongetwijfeld te doen met
de bacterie botulinus, met worstgif, zooals
de algemcene benaming luidt. Het kan
echter nog wel tien dagen duren voor een
reincultuur gemaakt is, die op dieren
overgebracht kan wordeD, om het resultaat
te zien. Id het Kon. Instituut is men
overtuigd, dat de zieken weggeworpen
bedorven visch opgeraapt en gegeten
-hebben.
Het „Motu Proprio" en Zwitserland,
Volgens eeo verklaring van den Kardi
naal-Staatssecretaris zal het „motu proprio"
voor Duitschland niet toepasselijk zijn;
hetzelfde zal, naar men hier meent, ook
voor het ('.katholieke deel van Zwitserland,
te verwachten zijn.
In het democratische Zwitsersche staats
leven heeft een eigen rechtspraak voor den
clerus zich nooit kunnen inburgeren. Wel
erkenden de oude Eedgenooten in religieuse
dingen, waartoe ook de huwelijksquaesties
werden gerekend, de rechtspraak van kerk
en paus, maar in wereldlijke zaken, in
burgerlijke en strafzaken, werd de geeste
lijkheid reeds in de middeleeuwen aan de
wereldlijke rechtspraak onderworpen, en aan
die opvatting hebben ook de regeeringen der
r.katholicke kantons steeds vastgehouden,
Dit oude, in hat volksleven overgegane
gewoonterecht is door Rome steeds stil
zwijgend goedgekeurd, en om die reden
zal ook naar de opvatting der r.katho
lieke pers in Zwitserland en dc geestelijk
heid zelve bet „Motu proprio" ook in
het r.katholieke deel van Zwitserland niet
van toepassing kunoen zijn.
De Centrumfractie en het
Motu Proprio.
In de „Zentral Auskunftstelle der Katho-
lischen Presse" wordt medegedeeld: In de
pers is reeds herhaaldelijk sprake geweest
van een uitiDg van dep Badischen centrums
afgevaardigde dr. Kopf-Freiburg over het
jongste pauselijke „Motu proprio" betref
fende de behandeling van aanklachten tegen
de geestelijkheid. Volgens den „Bad. Beo-
bachter" zou dr. Kopf gezegd hebben:
„dat zjjn partij liever had gezien, dat het
privilegium fori Diet opnieuw was afge
kondigd."
De afgevaardigde Kopf hoeft die uiting,
uaar hij aan de „Zentral Auskunftstelle"
mededeelde, gedaan, en wel in overleg en
overeenstemming met de geheele Badensche
contrumsfractie.
Dit is dus een bewijs, hoe zelfs io hot
Duitsche centrum wordt ingezien, dat het
„motu ptoprio" een miBgreep is van den
H. Stoel, en dat hot slechts strekken kan
om het centrum iD den strijd aan de stom
bus te benadeelen.
Düt geloovige katholieken iu Duitsch
land zich niet storen aan de verklaringen
van het Yaticaap, dat de Motu Proprio
niet voor Duitschland zal gelden, met welke
verklaring de Duitsche regecring genoogou
heeft genomen, blijkt weer duidelijk uit hot
feit, dat de hoofdredacteur van een katho
liek blad in Silezië aan don bisschop toe
stemming gevraagd heeft om een geestelijke
te mogen vervolgen wegens beleediging.
Kerkvoogden uit het land gezet.
Hedeo zal een decreet verschijnen, waar
bij aan don patriarch van Lissabon, den
bisschop van Guards en de administrateur
vao het diocees Oporto het verblijf in de
districten Lissabon, Castellobranco en Oporto
voor twee jaar wordt verboden, het recht
op geldelijke toelage van staatswege afge
schaft en een uitstel van 5 dagen toege
staan om gemelde districten te verlateD.
Dit als straf voor den wederstand dier kerk
voogden tegen het oprichten van cultueele
vereenigingen.
De uitsluiting in het Katoenbedrijf.
De uitsluiting in N. en N. O. Laocashire
is, zooals men weet, begonnen, en heeft
160.000 wevers werkeloos gemaakt. De
jongste berichten bewijzen echter dat de
vrees, uitgesproken, dat de lock-out niet
tot deze 160.000 man beperkt zou blijven,
gegrond i9 geweest.
Ingevolge do stopzetting in het weefbe-
drijf heeft het algemeen bestuur van het
Verbond van patroons-spinners en leden
hiervan geadviseerd de garen-productie te
beperken. Als gevolg biervan zullen deze
patroons na Nieuwjaar hun spinnerijen
drie dagen iu de week stop zetten, waar
door ruim 150.000 arbeiders op half werk
en half loon worden gesteld. Bovendien
Er is veel geschreven over de zoo zeer ver
hoogde prijzen van bijna alle onze voedings
middelen, maar wij wenschen hierdoor eenige
praktisch uitvoerbare wenken te geven, hoe
men zich voor hetzelfde bedrag meer en betere
voedingswaarde kan verschaffen Hoewel men,
door zijn geringe percentages aan eiwit en vet,
bezwaarlijk alleen van brood kan leven en zulks
bovendien te eentonig zou zijn, is 't door zijn
boog gehalte aan koolhydraten, geschikt om, in
't bijzonder aardappels en vele soorten van
groenten, boonen enz. te vervangen, daar bi ood,
in verhouding tot zijn voedingswaarde en
zuiverheid, veel goedkooper is. Het tekort aan
eiwit en vet, waarvan men per etmaal slechts
een gering gewicht behoeft, kan door een
doelmatige keus voor zijn middageteu en de
gewoonlijk bij brood genuttigde eetwaren,
gemakkelijk worden aangevuld. Bovendien is
goed brood een zuiver voedsel, zoiider eenige
schadelijke bijwerking, zooals vooral voorkin
deren, door veel aardappelen enz. kan worden
veroorzaakt. Door onze vorige feuilleton-ad
vertentie „omtrent ons dagelijksch brood'' is het
genoegzaam bekend gemaakt hoe wij de granen
volkomen zuiveren en er alle schadelijke (vooral
zaden als bolderik) en niet voedzame (als kaf)
bestanddeelen uit halen door een groot aantal
automatisch werkende machines, elk voor eene
andere noodige bewerking,
Wij vestigen speciaal de aandacht op:
Melkbrood (bereid met volle koemelk,/, 9,13,
en 18 cent.
Moutbrood (geen gewoon meel meteen extract,
doch van gemoute tarwe in haar geheel) 10 cent.
Gezoudheidsbrood (luchtig) 7, 11, en 17 cent.
Munitiebrood [vast militair-brood] 9 cent
Verpakt Zoet Roggebrood [met rietsuiker
10 cent.
Roggebrood [alleen ongebuild roggemeel],
verpakt 10 en onverpakt 30 cent.
Verpakte Luxe Tafelbeschuit, 7 yooi* 5 ceut.
Fijne 8 voor 5 cent.
Desseitbesehuit 12 voor 5 cent.
Luxe Theebeschuit 14 voor 5 cent.
Luxe Ontbijtkoek, 30 c.m. 20 cent,
Délicieux 28 10 ceut.
Thomasvaer's 30 10 ceut.
Beschuit en koek zonder ons etiket, is niet
van ons fabrikaat en gelieve men te weigeren:
De eerste kruideniers- en comestibles-handelaars
in geheel Nederland [alhier Oosterveen, Water
schot, Duchaiel, Stuurman, van der Werff, J.
van Doorn enz] leveren onze beschuit,
biscuits, gevulde fantasiewafels [prinsesse-
boonen, sigaren, tarweareu euz., gevuld
met zuivere frambozenjam. melk-choco-
lade enz.] en andere artikelen. In minder
waardige winkels mogen onze artikelen niet
worden verkocht. Hoewel tarwe en rogge thans
kostbaarder zijn dan in enkele vroegere jaren,
zijn, door ons 10 pCt. dividend, onze brood
prijzen toch ongeveer even laag waartoe wij in
staat zijn door onzen veel vermeerderden omzet.
Door groote voorraden en voorkoopen, kunnen
wij aan onze geregelde afnemers garandeeren,
tlac gedurende dezen winter onze broodprijzen
niet zullen worden verhoogd, hoe duur de
graanprijzen dan ook mochten zijn. Bedragen
tot ODgeveer f50, - werden als dividend per
gezin uitgekeerd, hetgeen per kalenderjaar in
Februari geschiedt.
Meursing's Machinale Fabriek van Gebak,
Amersfoort,