DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No. 21.
DONDERDAG 25 JANUARI 1912,
9e JAARGANG,
Evenredige Schoolgeldheffing.
BUITENLAND.
DE EEMLANDER.
Hoofdredacteur: Mr. D. J. van Schaardenburg.
Abonnementsprijs:
Per jaarf 4.Franco per
post id. f5.60. Per 3 maanden id. 11.Franco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Bureau: KI.KINK llv ttJ Telef. Interc. IS».
Prijs «Ier Advertentiën
Van 1 tot 5 regels 10.40. Voor iederen regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bij
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten bet kanton Amersfoort in dit blad is .uitsluitend" gerechtigd hel Alg. Binnen-en Buitenlandseh Advert.-bureau D, Y. ALTA, Warmoesstr. 74-78 Amsterdam
Merkwaardigheid van don ontzettenden brand to New-York.
Zooals men weet lijdt de bevolking van New-York in den zomer onder ongeloof
lijke hitte en in den winter onder ontzaggelijke koude. De brandweerlieden die aan
het blusschingswerk van den laatsten grooten brand werkzaam waren, kunnen daar van
medespreken. Door de buitengewone koude in de Hudson-Centrale was het werk on
gelooflijk zwaar. De brandweerlieden stonden machteloos. Het water bevroor eenvou
dig tegen do muren aan, de stoomspuiten waren in een oogwenk geheel verijzeld. De
arme brandweerlieden geleken wandelende ijsmannen, terwijl ook de nieuwsgierige me
nigte met een witte ijslaag door het bevriezende neervallende water werd bedekt. Onze
teekeningen geven twee scènes weer, welke men eerder in Siberië dan in New-York
zou vermoed hebben.
Eveoredige schoolgeldhcffmg zal in
Amersfoort naar alle waarschijnlijkheid niet
lang meer tot de vrome wenscben behoo-
ren. In de Memorie van Antwoord op de
afdeelingsverslagen naar aanleiding van dc
jongste gemeentebegiooting, deelden B. en
W. mede:
Bij de voorstellen, welke betreffende
het Lager onderwijs in bewerking z\jn,
is tevens een progressieve schoolgeld
heffing in overweging.
"Waar zoo tal van gemeenten reeds zijn
voorgegaan in de provincie Utrecht,
toch waarlijk niet een van de vooruit
strevendste provincies des lands, is het ons
reeds bekend vau Baarn, Yeenendaal,
Rhenen, Wijk-bij-Duurstede, Houten, Maars-
sen, Maarsevce.i, Mijdrecht, Tienhoven,
Yinkeveen en Wilnis kan het niet an
ders dan tot groote voldoening stemmen,
dat eindelijk ook Amersfoort volgen zal.
In zake schoolgeldheffing zijn de meest
uiteeuloopende opvattingen verkondigd.
Drieërlei standpunt kan men hier innemen:
het oude, steeds meer verlaten wordende
volgens hetwelk voor alle leerlingen het
zelfde schoolgeld geheten moet worden;
dan kan men toegedaan zijn de allengs
meer veld winnende meeniug, om school
geld te heffen in overeenstemming met de-
draagkracht der ouders, terwijl ten slotte
door hen, die het proces van de versocia-
liseering der maatschappij willen verhaas
ten, in het geheel geen schoolgeld maar
algemeeu kosteloos onderwijs verlangd wordt.
Over deze laatste opvatting, gehuldigd
door socialisten en idealisten, beiden te
ongeduldig om de natuurlijke evolutie der din
gen af te wachten, kunnen wij kort zijn,
daar de maatschappelijke verhoudingen 'n
dergelijke regeliug nog niet toelateu. Men
moet de vruchten aan den boom laten tot
dat zij rijp zijn om te plukken. Wie ze
eerder wil eten, moet dit met buikpijn
bekoopen. 2Joo zou op het oogenblik aan
het Openbaar Onderwijs geen zwaarder slag
toegebracht kunnen worden dan door al-
gemeene vrijstelling van schoolgeld.
Wij mogen in dit verband over deze
tpiaestie niet uitweiden, maar dit is'n feit:
de afschaffing der standenscholen zou
geenszins tot gevolg hebben de wegneming
van het standenverschil. Integendeel de
tegenstelliog zou grooter worden: niet alleen
de rijken maar allen, die nu eenmaal nog
beheerscht worden door, laat ons zeggen,
het standenvooroordeel zouden hun kinderen
zenden naar de bijzondero school. De
Openbare School zou omgezet zijn in 'n
socialisten- en armenschool, waartegenover
allerlei soorten bijzondero scholen en
schooltjes zouden verrijzen.
Gróoter slag zou aan het Volksonderwijs
niét toegebracht kunneo worden, en 'n
strijd van honderd jaar zou tevergeefs ge
streden zijn.
Uniform, d. i. voer allen hetzelfde was
het schoolgeld vóór 1889. De wet bepaalde,
dat voor iederen leerling van eenzelfde
klas het schoolgeld gelijk moest zijn, tenzij
er meer kinderen uit een gezin gelijktijdig
de school bezochten of wel de ouders tot
betalen uiet bij machte wareu.
Terecht is aan deze onbillijke regeling
in 1889 'n einde gemaakt en de mogelijk
heid geopend tot hot heffen van evenredig
schoolgeld.
liet is niet meer dan billijk, dafr ouders
wier kinderen profiteeren van onderwijs, in
de kosten daarvan meer bijdragon dan de
overige ingezetenen,die en dat is goed,want
ook de gemeenschap heeft belang hij goed
onderwijsindirect toch evenzeer de kosten
helpen dragen.
Maar niet billijk is het, dat zij die 'n
beperkt inkomen hebben, voor het onder
wijs hunner kinderen 'n zelfde schoolgeld
betalen als de uieergegoeden. Want hoe
wel het onderwijs voor allen gelijk is,
moeten de miudergegoeden zich inderdaad
veel zwaardere offers getroosten dan dc
rijkeren.
Las'en in hel belang der gemeenschap
opgelegd, mogen den een niet zwaarder
drukken dan den ander; en te minder is dit
te dulden, wanneer juist de rijkere bevoor
deeld zou worden boven den armere.v
Wij moeten daarbij in het oog houden
d.it de wet op het Lager Onderwys uit
drukkelijk het schoolgeld beschouwt als
tegemoetkoming in de kosten van het
ouderwijs, dat voor rekening der gemeente
blijft.
Er is du9 sprake van „tegemoetkoming".
Welnu, dan spreekt het toch wel van zelf,
dat allen even ver tegemoet moeten komen,
En dit geschiedt niet, indien het schoolgeld
voor arm en rijk gelijk gesteld wordt,
want dan doet de arme wel 10 schreden,
maar de rijke slechts één.
Du Oorlou.
Do Italiaanschc Minister van buiten-
landsche zaken heeft aan <le vertegenwoor
digers der buiteulaudscbe mogeudheden me-
dedeeling gedaan van de blokkade van de
Tnrksche kust van af Rasisa tot Rasgulai-
fac. De blokkade zal 24 dezer aanvangen,
in plaats van 22. dezer. Eon termijn van 5
dagen is aan de ouzydigo schepen worden
toegestaan om vryelijk do geblokkeerde
zóne te verlaten.
Volgens aanvullende berichten, betref
fende het gevecht bij Gasgaresch zouden
de Italianen eenvoudig in de pan zyn ge
hakt, wanneer hun vliegmachine de om
trekkende beweging der Turken niet tijdig
had ontdekt.
De Italianen kregen 50 dooden en 30
gewonden.
Uit Coustantinopel wordt gemeld, dat het
ministerie van Binncnlandsche Zaken mede
deel', dat do Italianen den kabel tusscbcn
Hodeida en Soeakin hebben doorgesneden.
Frederik de Groote.
Geheel Pruisen heeft den twee-honderd
sten verjaardag van Frederik den Grooten
feestelijk herdacht. Des morgens heeft de
Keizer een krans van lauwerbladen on het
standbeeld van Frederik den Grooten in
„Unter den Linden" nedergelegd, waarna
in de Potsdamsche garnizoenskerk een mili
taire godsdienstoefening gehouden werd.
Vervolgens bezocht de keizer aldaar het
graf van Frederik den Grooten en woonde
in de Potsdamer Luatgarten de parade bij,
waarbij hij een toespraak tot de troepen
hield.
Des namiddags heeft de Academie voor
Wetenschappen in het Berliner Schlosz een
bijeenkomst ter eere van de nagedachtenis
van Frederik den Groot gehouden. Hierbij
hield do keizer een rede, waarin hij op de
verdieDsten van den grooten koning tegen
over de Academie wees, en zijn wil to
kennon gaf, het werk van zijn voorganger
verder voort te zetten. De keizer deelde
vervolgens mede, dat 't aantal leden der
Academie vermeerderd zal worden en dat
de Academie geldmiddelen zullen worden
verschaft inzonderheid voor het Duiische
taalonderzoek. De feestrede werd gehouden
door prof. ICoser, den levensbeschrijver
van Frederik den Grooten.
De Rijksdagverkiezinqen.
Reeds nu werkt de samenstelling, die de
nieuwe rijksdag in Duitschland hebben zal,
gunstig op de regeeringspolitiek! In een
officieus bericht wordt medegedeeld, dat de
dekking voor de te verwachten leger- ou
vlootwet gevonden zal worden uit een be
lasting op dc nalatenschappen. Men herin
nert zich dat vroeger de zwart-blauwen
zulk een belasting tegenhielden! De con
servatieven aldus het officieuze bericht
zullen nog wel steeds tegen zulk een
belasting gekant zijn, maar zij zullen toch
moeten toegeven dat indirecte belastingen
niet veel kaos op aanneming zouden heb
ben in den nieuwen rijksdag.
Blijkbaar wil de regeering de conserva
tieven voor de successie belasting winnen,
omdat de partyen der linkerzijde alleen
waarschijnlijk niet sterk genoeg zullen zijn
om haar er door te krijgen.
