DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN. buitenland: No. 26. WOENSDAG 31 JANUARI 1912. 9e JAARGANG. Beloven en doen. DE EEMLANDER. Hoofdredacteur: Mr. D. J. van Schaardenburg. Abonnementsprijs: Per jaarf 4.Franco per post id. f5,60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05. Bureau: KLEINF, Ht iC Xelet. Interc. 183. Prijs der Advertentiên: Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08. Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (By abonnement belangrijke korting). Tot plaatsing vauadvert. en reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen-en Buitenland6ch Advert.-bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78 Amsterdam Er zyn politioke propagandamakers, die, voor de kiezers komende, tegen elkander opbieden. Er ziju er ook, die zich beroe men of andere voor hen dat zij ko- mou „met leege handen". De laatste categorie pleegt prat te gaan op haar verheven standpunt tegenover die audereu, die er maar op los beloven. Bijzouder verdienstelijk is dit echter niet. De politieke beginselen kunnen meebren gen, dat men veel, wat door andei en wordt gewenscht niet wil. Hot program van zekere partij kan één groote oulkenning zijn. En als uien tea slotte iets w e 1 wil, dan is het ouidat men inziet, dat het niet langer is tegen te houden. Dan wordt do ondersteuning |van den mensch in dezen zin geformuleerd: „wij hebben geen bezwaar". Zoo heeft men den heer Do Beaufort in de Tweede Kamer kunnen hooreu verklaren, dat de vrij-liberalen „geen bezwaar" zullen makeu tegen het schrijven van algemeen kiesrecht in de Grondwet, indien maar niet de herziening tot het kiesrechtvraagstuk wordt beperkt. Men kan inderdaad gemakkelyk zich boven anderen verheffen om zijn bescheiden eerlijkheid, wanneer men van hetgeen an deren in uitzicht stellen niets moet hebben Meif brengt de kiezers niet in den waan, dat men veel w i 1, wanneer men in waar heid niets wil. Geschiedt dit met, dan is het te prijzeu. Maar iets hoogers is deze lofwaardige houding toch niet, dan dat men zich onthoudt van bedrog. Geheel anders staan de partijen ervoor, die branden van verlangen om een aantal wettelijke maatregelen te zien doorgevoerd, waarvan zij voor het opbloeien van het volksleven veel verwachten. Het spreekt vanzelf, dat d. ze partijen voor de punten van hun program propaganda maken. En evenmin kan inen zich erover verwonderen, dat er kiezers zijn die hiervoor veel ge voelen. Deze kiezers worden aangetrokken, en zij zijn voor do andere partyen ver loren. Zij dio deze verlangens niet in hun pro gram hebben opgenomen, zien met leede oogen, dat vele kiezers hun ontgaan. Zy meenen het toch zoo goed. En dan bepa len zij zich niet tot hetgeen op hun weg zju liggen; zij blijveu niet by de critiek op het programma der concurrenten; maar zij gaan smalen op het optreden dier con currenten; dezen is het niet te doen, zoo beweren zij, om propaganda voor beginse len die zij juist achten, zij beloven veel moois om veel kiezers te trekken. En tegen dit afschrikwekkende beeld van den veelbelover steekt dan schitterend af de blanke oprechtheid vau den man, die zegt te komen „met leege handen." Schuilt er alzoo geen kwaad in, dat een politieke partij haar programma-eischeu zoo krachtig mogelijk propageert, zij dient daarby telkens in het oog te houden, dat aan de kiezers moet worden duidelijk ge maakt, in hoever van de opgestelde ver langens in de naaste toekomst de verwe zenlijking is te wachten. Niets is geinakkelyker dan naar de waar genomen stroomingeu in het volksleven, naar de populariteit van zekere maatrege len zijn verkiezingsprogram in te richten en aldus kiezers te vangen in zoo groot mogelijke massa. Maar do partijmanoen, die deze tactiek volgen, zyn geen staats lieden. Immers een staatsman is leider, en hier werd aan den partijman zelf door de strooming van het oogenblik zyn weg ge wezen. Hoe meer democratisch een partij in haar beginsel is, des te vaster klemt de plicht, om zonder ophouden in het lichtte stellen, dat het geloof in de democratie geduld vergt, oneindig veel geduld. Hoeveel is er niet in de staatkundige partij-programma's van dit oogenblik wat sedert jaren en jaren op de verlanglyst heeft gestaan. Wordt dit als gemakkelyk bereikbaar voorgesteld, dan zal reeds na 4 jaren, indien de verkiezing gunstig is uitgevallen, loontje komen om zyn boontje. Dan wordt de rekening opgemaakt, en die moet kloppen. Voor alle zoogenaamd burgerlyke partyen is deze eisch van zelfbeperking een moei lijkheid; voor de sociaal-democraten alleen niet. Immers zij spreken openlijk uit, dat zy voor hetgeen geschiedt en hetgeen niet geschiedt geenerlei verantwoordelijkheid aanvaarden. Gaan de zaken niet naar wonsch, dan is daar altijd de breede rug van het kapitalisme, dan zijn daar altijd de burgerlijke partijen, om zich te belasten met den druk van elk verwijt, dat in do richting van de sociaal democratische on schuld zou kunnen worden uitsproken. Dat is practise!:, en het is gemakkelijk. Maar het is ook verleidelijk. Er zijn er altyd, die ook aan burgerlijke zijde zich deze weelde willen veroorloveu; „biedt maar op; als er niets van komt zijn er genoeg anderen wien wij de schuld kunnen geven." Deze onjuiste opvatting krijge bij de onzen geen burgerrecht. Zij hoort alleen thuis in de partij, die zich stelt tegenover alle an dere partijen, welker leiders de verant woordelijkheid voor een geregelden gang van zaken noch willen nocb kunnen af schuiven. V. D. De Oorlog. De tot dusver tegenover Italië zeer vriend schappelijk gezinde „Matin" publiceert een hoofdartikel van ziju particulieren corres pondent in Tunis, waarin wordt gezegd, dat de in Tunesië verblijvende 80.000 Italianen, gehoopt hadden, dat het hun gelukken zou, den haat der Arabieren op de Franschen over te brengen om daardoor, op een ge geven oogenblik, in het bezit van het land te kunnen geraken. De Franschen zouden de jongstleden plaat6 gehad hebbende anti- Italiaunsche manifestatie voor het gebouw van den resident-generaal alleen daarom hebben op touw gezet, omdat zij wisten, dat ook maar de geringste vonk den brand zou kunnen doen uitbreken, die het geheele land bedreigt, en ook omdat zy wisten, dat het gemakkelijker is een opstand te voor komen, dan dien te onderdrukken. Uit ^Marseille wordt verzekerd, dat do Fransche overheid de moreele overtuiging heeft gekregen, dat er zich onder de 29 Turkscbe passagiers aan boord van de „Mauouba" inderdaad verscheidene officie ren bevonden. Met name moeten 4 of 5 van de zg. ziekenverplegers Turkscbe offi cieren, waaronder 2 van het wapen der genie, geweest zyn. Na db Duitsche verkiezing. Wat in bet Iersche Belfast geschiedt, is op dezelfde wijze voorgekomen in de Duit- sohe residentie Potsdam, die, naar men weet, bij de verkiezigeu is gewonnen door den socialist dr. Liebknecbt. Deze had Zondag 1.1. zijn kiezers willen toespreken, maar zyn tegenstanders hebben hem ver hinderd een zaal te huren, zoodat Lieb- knecht zijn hoorders in de open lucht moest toespreken. Niettegenstaande de vinnige koude waren de hoorders in dichte drom men ogekomen. In Beieren hebben den 6n Februari de Landdagverkiezingen plaats. Hoezeer men in dit R.Katholieke land gewoon is, aan on geoorloofde pressie by de stembus blijkt hieruit, dat het „grootblok" eeu commissie heeft benoemd, die zal zorgen, dat bij de stemlokalen geen geestelijken van hun in- vloed op de kiezers gebruik maken. Zooals men weet heeft de vorige Rijks kanselier prins v. Bülow, bij zijn heengaan don uitslag van de verkiezingen voorspeld. Hij meende dat Duitscliland de gevolgen der conservatieve staatkunde bij de vol gende verkiezing zou ondervinden. Eu hij eindigde met de thans door vele bladen herhaalde woorden, een stille bedreiging tegenover zijne conservatieve tegenstan ders: „Bij Phillipi zien wij elkander weer". De bewoner der villa Malta heeft goed gezien. Talloos velen hebben hem dezer dagen van hunne sympathie doen blijken en daarvoor heeft prins v. Bülow het vol gende in de Hamburger Correspoudenz geplaatst: „In verband met de verkiezingen zijn my uit nationaalgczinde kringen tal van brieven en telegrammen gezonden, waarin niet alleen de persoonlijke aanhankelykheid jegens my te kennen wordt gegeven, doch ook de overtuiging, dat ik in myn politie ke werkzaamheden heb gestreefd naar het geen voor een gezonde ontwikkeling van het Duitsche volk en dus voor do macht en de orde van het Rijk en voor de ware be langen van Keizer en Rijk bevorderlyk is. Dergelijke verklaringen vervullen mij met voldoening en met een gevoel van dankbaarheid, vooral daar zij voortspruiten uit onze gemeenschappelijke liefde voor het vaderland. Al deze verklaringen te beantwoorden is my niet mogelijk. Daarom verzoek ik u mijn dank langs dezen weg in ontvangst te willen nemen". Frrderik de Groote herdacht. Iu de „ReichBanzeiger" spreekt de Kei zer zijn dank uit voor de blijken van ge hechtheid bem door zijn getrouwen, bij de herdenking van zijn geboortedag en bij den 200cn gedenkdag van Frederik den Groote geschonken. De gezindheid, welke de na gedachtenis van den grooten doode bij jong en oud in den lande heeft opgewekt, is er den keizer borg voor, dat in weerwil van verschillende onaangenanio verschijn selen van den tegenwoordigen tyd, Frede- rik's geest nog immer onder het Pruisische volk voortleeft; d.it zoo het ooit mocht blyken noodig te zyn, het van hem afkom stige erfdeel aan ideëele en materieele goederen, tegen elk gevaar beschermd zal worden, en ook, dat de Duitsche stamge- nooten, zich eensgezind rondom den vorst zullen scharen om zich, boven allen partij haat uit, slechts door het woord van Fre derik den Groote te laten leiden: „alles voor het Vaderland". De Portuqeesche Koloni6n. Men kent de geruchten als zou Duitsch- land voornemens zyn een deel der Portu- geosche koloniën in AfriKa te koopen. Thans komt eeu Duitsch nieuws-agentschap met de tijding aan, dat er in 1898 dien aangaande een geheime overeenkomst ge sloten is tusschcn Duitschland en Groot- Britanië, waarbij werd uitgemaakt, welke koloniën DuitBchland eventueel zou mogen verwerven. Het bericht heet afkomBtig to zijn van een staalman, die aan de totstand koming van het geheime verdrag zou heb ben medegeworkt. De Portugeesche gezant te Berlijn echter is tot de mededeeling gemachtigd, dat alle geruchten over een beweerde afstand, wat betreft de kolonie Angola tenminste, aan Duitschlaud onge grond zijn. Ketterjacht. Het Keulsche Consistorium heeft weer een nieuweo „ketter" ontdekt. De predikant Krüger, uit Belthusen had een artikel ge schreven: „De klacht en aanklacht van eeu bóeren-predikant over 't geval Jatho en Traub". Daarvoor is Krüger voorjiet Kon- sistorium gedaagd. Gisteren is hyjvoor 't eerst „verhoord". Een Rijk Land. Frankrijk draagt met recht den naam van een ryk land. Dat blijkt o.a. weer uit de cijfers: Volgens een statistiek betreffende de successierechten over 1910 was het totaal bedrag der daar te lande aangegeven nala tenschappen gedurendeditjaar 5.688,200,043 francs en bij die nalatenschappen waren er 564 vaD meer dan een millioen. Van die 564 millionnairs zijn er 346 in het Seine-departement overleden en daar onder waren er 8 die tasschen 10 en 50 millioen fr. bezaten; 21 tusschen 5 en 10 millioen; 87 tusschen 2 en 5 millioen en 230 tusschen 1 en 2 millioen. Men is in Frankrijk, waar bij francs wordt gerekend, eerder miilionnair dan by ons. Maar een milloen francs is toch ook nog wel de moeite waard. Een Kruitschandaal in Engeland? Sommige bladen vertellen dat een groote voorraad kruit door een fabriek in Wool wich geleverd, gebleken is onbruikbaar te zijn en naar de fabriek is teruggezonden. In Frankrijk is onlangs het grootste deel van kruit aan boord der schepen niet alleen onbruikbaar maar zelfs gevaarlijk gebleken. Komt nu wellicht Duitschland aan de beurt voor een kruitschandaal? Onschendbaarheid van Afgevaardigden. De Spaansche Kamer heeft het eerste artikel van het ontwerp, betreffende do onschendbaarheid der afgevaardigden, waar bij de regeering de quaestie van vertrouwen had gesteld, met 218 tegen 24 stemmen aangenomen. Hiermede schynt het gevaar voor een ministorieele crisis voorloopig afgewend. De Toestand in Portugal. De Portugeesche correspondent van de Berl. Lok. Anz. seinde gistermorgen bij- zonderbeden over de ongeregeldheden in de hoofdstad, doch dit telegram werd door

Historische kranten - Archief Eemland

De Eemlander | 1912 | | pagina 1