WEERBERICHT.
Thermometerstand
BINNENLAND.
STADSNIEUWS.
MEDEDEELIN WEN VAN HET
KONINKL. NED. MET. INSTITUUT.
Opgemaakt voorm. 10.45 uur.
De Bilt, 16 Februari 1912.
Hoogste barometerstand 771.6 m.M. te
München, laagste 744.0 te Vestmanoer.
Verwachting tot den avond van 17 Februari
1912. Zwakke tot matige meest Zuidelijke
wind.
Gesteldheid van de lucht: Betrokken
en nevelig, weinig of geen regen.
Temperatuur: Dezelfde.
Barometerstand hedenmiddag te 12 uur
769 m M.
Vorige stand te 12 uur 7U9 nj.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 40
Laagste hedennachtF. 38
Hedenmiddag 12 uurF. 45
Vereenvoudigde Spelling.
De Staatscommissie in zake de schrijf
wijze der Nederlandsche taal, heeft, j.l.
Maandag haar rapport met Nota's en Bij
lagen aan het Kabinet der Koningin over
handigd.
Rijksarchivaris.
Bij K. B. is met ingang van 1 April
benoemd tot algemeen rijksarchivaris bij
het Algemeen RykBarchief te 'sGravenhage:
prof. mr. R. Fruin Th. Azoou, hoogleer
aar aan de Gemeentelijke universiteit te
Amsterdam.
'Verslag van de vergadering der
eerste a/deeling van den Raad der
Gemeente Amersfoort.
Tegenwoordig de Voorzitter, de heer H.
W. van Esveld; en de leden de heeren
Van der Wal, Ruys, Briët, Veis Heyn en
Van Kalken, benevens de heer Gerritsen,
van de tweede afdeeling.
Bovendien waren aanwezig de Burge
meester, de Wethouders W. H. Kam en
R.'G. Rijkens en de Gemeente secretaris.
Tot rapporteur wordt benoemd de heer
Van Kalken.
Aan de orde worden gesteld de voor
stellen betreffende de reorganisatie van het
lager onderwys.
Algemeene beschouwingen worden om
trent de verschillende voorstellon niet ge
houden; slechts opmerkingen betreffende
bepaalde punten worden gemaakt.
Schoolgeldheffing. Opgemerkt
wordt door een lid, dat door de schoolgeld
heffing, zooals die voor de eerste zes leer
jaren der scholen C en D wordt voorgesteld,
niet zal verkregen worden wat een groot
gedeelte van den Raad wonscht. Immers
de kleine burgerstand, die van die scholen
veol gebruik zal maken, heeft het kwader
dan de arbeiders; een schoolgeldregeling
zooals die thans voorgesteld wordt, zal de
menschen uit dien stand indien zij meer
dere kinderen hebben nog te veel drukken.
De wenschelijkheid wordt daarom uitge
sproken, een dubbelen aftrek toe te staan,
namelyk ten eerste een aftrek door te
bepalen, dat de aanslag, waarnaar bet
schoolgeld geheven zal worden, bepaald
zal worden door het inkomen, na aftrek
van het bedrag voor noodzakelijk levens
onderhoud; ten tweede een aftrek zooals
in artikel 5 van concept besluit 4 voorge
steld wordt. Bovendien wordt door dit lid
opgemerkt, dat de schoolgeldheffing voor
de scholen te snel opklimt; menschen uit
den burgerstand met kleine inkomens ko
men te snel in de hoogere klassen; daarom
wordt in plaats van eene opklimming met
f 100 de wenschelykheid bepleit van eene
opklimming bijv. met f 300, dus van f 800
f 1100 en van f 1100 f1400 en van
f1400 f 1700 en van f1700 f 2000.
De vraag wordt gesteld, waar de heffing
van het schoolgeld voor elders wonende
kinderen geregeld is.
Opgemerkt wordt, dat artikel 3c van
concept-besluit 4 en artikel 3 van concept
besluit 6 dit onderwerp regelen; het zal
slechts eenige moeite opleveren, den aan
slag te bepalen voor de in Indië wonende
onders van hier schoolgaande kinderen.
Men meent echter, dat dit bezwaar niet
zoo groot zal zijn, daar ouders in Indië,
die in de gelegeuheid zijn hun kinderen
hier 6chool te laten jgaan, meestal meer
dan f 3400 inkomen zullen hebben, zoodat
zij, behoudens bewijs van het tegendeel,
steeds in de hoogste klassen aangeslagen
zullen kunnen worden.
Tijdstip toelating van leer
lingen. De opmerking wordt gemaakt,
dat do tijdstippen waarop de leerlingen
toegelaten zullen worden, niet bepaald
worden.
Verwezen wordt naar artikel 3 van con
cept-besluit 1, waar dit onderwerp gere
geld wordt.
Onderwijs Franse h, scholen
C en D. Betreurt wordt, dat op de scholen
C' eu D gedurende de eerste zes leerjaren
geen Fransch ouderwezen zal worden. Het
wordt hierdoor voor kinderen van de kleine
burgerij onmogelijk, na het afloopeu dier
scholen, de Hoogere Burgerschool of het
Gymnasium te bezoeken; eukelen oordeelen
het mitsdien wenschelijk, dat in de 5e eu
de 6e klasse van een of van beide scholen
Fransch onderwezen zal worden.
Progressieve schoolgeldhef
fing Gymnasium en Hoogere
Burgerschool. Gevraagd wordt of
Burgemeester en Wethouders de toezegging
kunnen doen, dat ook voor het Gymnasium
en de Hoogere Burgerschool eene progres
sieve schoolgeldregeling door hen jontwor-
pen zal wordeD welke eveneens den laten
September ingevoerd zal kunnen worden.
Meisjesschool, vervolg klassen.
De opmerking wordt gemaakt, dat de
meisjesschool slecht voorbereidt voor de
Hoogere Burgerschool en het Gymnasium;
steeds wordt bij de toelatings-examina voor
die inrichtingen door leerlingen der meis
jesschool met wiskunde gesukkeld.
De wenschelijkheid wordt door enkele
leden bepleit, dat de vervolgklassen aan de
meisjesschool opgeheven zullen worden.
Wenschen do meisjes meer uitgebreid lager
onderwijs te genieten, dan kunneD zij naar
de school C gaan hierdoor zal eenerzijds
bevorderd worden, dat het onderwijs aan
de meisjesschool evenals dat aan de jon
gensschool er zuiver op gericht wordt, de
leerlingen klaar te maken voor Hoogere
Burgerschool en Gymnasium, terwijl ander
zijds bevorderd wordt, dat meisjes die
nu slechts met meisjes uit haar eigen
stand omgaan, ook met kinderen uit
andere klassen der maatschappij in aanra-
kiog komen. Zij kunnen dan op de school
O met andere kindereu klaar gemaakt
worden voor het m. u. 1. o.-diploma. Men
acht een dergelijke regeling te meer ge-
weoscht, daar te vreezen is, dat de ver
volgklassen der Meisjesschool gebrek aan
leerlingen zullen krijgen; reeds thans zitten
in de hoogere klassen slechts enkelo meis
jes; dit aantal zal nog verminderen, indien
er aan de school C goed m. u. 1. o. voor
jongens en meisjes gegeven wordt.
Tegen het bovenstaande wordt door an
dere leden opgemerkt, dat de meisjes,
die thans de vervolgklassen der meisjes
school bezoeken, meest kinderen zijn van
ouders, die wenschen, dat hun dochters na
het ontvangen van gewoon lager onderwijs
nog in hoofdzaak litteratuur en taalonder
wijs ontvangen; men zou deze vervolgklas
sen dus een „Ausbilduugsschule" kunnen
noemen. In deze vervolgklassen heeft men
geen rekening te houden met cxameneischen,
men is dus vrijer in het kiezen der leerstof
en kan deze leerstof aanpassen aan de
behoefte en wenschen der leerlingen. Een
zuivere m.u.l.o.-school, zooals gevormd zal
worde» aan de school C, is gericht op het
diploma m.u.l.o. en is dus veel minder vrij
in het kiezen van de leerstof. Yelerouders
die thans hun kinderen de vervolgklassen
der meisjesschool laten bezoeken, daar zij
de beoefening van litteratuur en dergelijke
vakken voor hun dochters gewenscht ach
ten, zullen hun kinderen niet doen op de
m u. 1. o.-klassen der school C en zullen
in Baarn en Bussum en elders uitzien naar
inrichtingen waar hun kinderen dat onder
wijs zullen ontvangen, hetgeen zij wenschen,
dat zij ontvangen zullen; hierdoor zal men
bevorderen, dat een categorie van menschen,
waar Amersfoort juist gebrek aan heeft,
die plaats niet tot woonplaats kiest of,
zoo zij die reeds als zoodanig gekozen
hebben, die plaats weder znllen verlaten.
Blijkt het naderhand, dat de vervolg
klassen der Meisjesschool uiet of on voldoende
bevolkt zijn, dan nog kan men, zonder het
systeem van het onderwys te veranderen
de vervolgklassen der Meisjesschool op
heffen.
De leden, die het denkbeeld van de op
heffing van de vervolgklassen aan de Meis
jesschool bestreden, achtten het een zeer
gevaarlijke proef, thans tot opheffing dior
vervolgklassen over te gaan. Met het vast
stellen der regeling moet men wel degelijk
rekenschap houden met de wensohen der
verschillende onders; en met door eene rege
ling, geheel t'< haseerd op eigen theorieën,
veroorzaken, dat menschen, welke die theo
rieën niet deeleu, elders naar een onder
wijsinrichting voor hun kinderen uitzien.
Een der leden vraagt nog hoe Burge
meester en Wethouders zich de uitvoering
donken van het voorstel der Commissie van
toezicht op het Lager onderwijs om door
eene Commissie van classificatie te doen
uitmaken naar welke der scholen, in ver
band met de financieele draagkracht der
ouders, de kinderen gestuurd moeten wordon.
Verslag van de vergadering der
tweede afdeeling van den Raad
der Gemeente Amersfoort.
Tegenwoordig de Voorzitter, de heer W.
H. Kam; en de leden, de heeren Salomons,
Rijkens, Van Duinen, Eysink, Houbaer en
Koning, beuevens de heer Tromp van Holst,
van de eerste afdeeling
Bovendien waren aanwezig de Burge
meester, do Wethouder Van Esveld en de
Gemeentesecretaris.
Tot Rapporteur wordt benoemd de heer
A. Eysink.
Algemeene beschouwingen.
Een der leden wenscht van deze gelegen
heid gebruik te maken om het College van
Burgemeester en Wethouders dank te zeg
gen voor de flinke wijze waarop het dit
onderwerp onder de oogen heeft gezien.
Hij kan niet anders verklaren, dan dat het
ontwerp hem in groote trekken zeer be
valt; slechts omtrent enkele bepaalde punten
zal hij bij de behandeling eenige bemer
kingen maken.
Andere leden wenschen geen algemeene
beschouwingen to houden, zoodat tot de
bespreking der bijzondere concept-besluiten
zal worden overgegaan.
Toelating scholen 3e soort.
Bij de behandeling van concept besluit
1 wordt de vraag gesteld waarom niot op
allo scholen tegelijk en slechts eens per jaar,
namelijk in September, toelating geschiedt.
Medegedeeld wordt, dat het noodzakelijk
is, op de scholen derde soort twee maal
's jaars kinderen toe te laten, daar deze
scholen uit 12 klasseu bestaan en die klas
sen in zes jaar tijd doorloopen moeten
worden,
Vervolgklassen meisjesschool.
Gevraagd wordt of het niet wenschelijk
zou zijn, de vervolgklassen aan do meisjes
school op te heffen. Medegedeeld wordt,
dat die vervolgklassen thans door ruim 40
meisjes bezocht worden.
Nadat voorgelezen is hetgeen te dezer
zake in de eerste afdeeling gezegd is, is
deze afdeeling algemeen van meening, dat
het wenschelijk is, die vervolgklassen voor-
loopig te laten bestaan en slechts tot op
heffing over te gaan indien later blijkt, dat
zij niet of onvoldoende bevolkt worden.
Schoolgeldheffing* Bij de be
handeling van concept-besluit 4 wordt door
oen der leden opgemerkt, dat hij de voor
gestelde schoolgeldheffing voor de leerjaren
16 der scholen C en D Diet gewenscht
vindt. De voorgestelde heffing zal te veel
drukken op de gezinnen met inkomens van
f 1000f2000, vooral waDneer uit die ge
zinnen meerdere kinderen schoolgaan.
Ten einde aan deze bezwaren tegemoet
te komen, wenschen sommigen hot minimum
schoolgeld wederom op f7.50 te breugen,
en de progressie langzamer te laten op
klimmen of grooter aftrek toe te staan,
indien meerdere kinderen uit éen gezin die
scholen bezoeken.
Anderen wenschen het minimum te laten
op f 5.doch eeu grootere reductie toe
te staan, wanneer meerdere kinderen uit
éen gezin die scholen bezoeken.
Algemeen is de afdeeling van oordeel,
dat de voorgestelde schoolgeldheffing voor
de leerjaren i6 der scholen C. en D
niet gewenscht is. Aan Burgemeester en
Wethouders wordt verzocht, ten deze een
nader voorstel tt doen en bij het ont
werpen van het voorstel vooral in het oog
te houden, dat het wenschelijk is, voor
personen die inkomens hebben van f 1000-
f2000 de regeling minder drukkend te
maken, indien zij meerdere kinderen hebben.
Onderwijs Fransch op de
scholen C en D. Medegedeeld wordt,
dat in de eerste afdeeling door een lid
de wenschelijkheid bepleit is, Fransch te
doen onderwyzen in het 5e en hel 6e leer
jaar der scholon C en D, opdat leerlingen
dier scholen ook klaar zullen zyn voor het toe-
latings examen voor de Hoogere Burger
school en het Gymnasium.
Meerdere leden meenen, dat hoewel een
dergelijke regeling in sommige opzichten
aanbeveling verdient, er groote bezwaren
tegenover staan; immers het meerendeel
der kinderen op de scholen C en D wenscht
geen toelatings-examen voor Hoogere Bur
gerschool en Gymnasium te doen; dezen
zouden dan ten behoeve van de enkele
leerlingen, die dat examen'wel willen doen,
hun tyd moeten gebruiken voor onderwys
in Fransch, terwijl zy er veel meer belang
bij hebben, dien tijd voor Wiskunde en
Nederlandsche taal te gebruiken.
Antwoord van Burgemeester en
Wethouders op de verslagen van de
afdeelingsvergaderingcn. gehouden
op 0 en 7 Februari 1912.
Voorzoo7er de vragen, in de afdeelings-
vergaderingen gedaan, niet reeds terstond
in die vergaderingen beantwoord werden,
hebben wij de eer het volgende onder uwe
aandacht te brengen.
Schoolgeldheffing school D
en eerste 6 leerjaren school C.
Ter tegemoetkoming aan de bezwaren,
welke geopperd werden tegen de voorge
stelde schoolgeldheffing voor school 1) en
de eerste 6 leerjaren van school C hebben
wy de eer U hierby aan te bieden een
nienw tarief, zoowel met de thans geldende
schoolgeldheffing als met die, welke wij U
oorspronkelijk hebben voorgesteld, zal U
blijken, dat thans niet alleen eene belang
rijke verlaging wordt voorgesteld voor de
inkomens van den z. g. kleineren midden
stand, maar ook voor de arbeidersklassen.
Nu de reductie van het schoolgeld, in
geval van meerdere kinderen in deze klas
sen, op eene andere wyze wordt geregeld,
dan oorspronkelijk in art. 5 van concept
besluit 4 wac voorgesteld, is het noodza
kelijk,de reductie van 20 pCt.te beperken tot
de leerlingen van soortgelyke scholen. De
tengevolge daarvan noodige redactie-wijzi
gingen ziju tevens in de hierbij bohoorende
Nota van wijziging voorgesteld.
In aansluiting aan de meening van meer
dere leden van de 2e afdeeling zion wij
zeer groote bezwaren verbonden aan de in
voering van liet onderwijs in de Franscho
taal aan de scholen C vóór het 7e leerjaar,
en D, zoodat deze scholen, na 6 leerjaren,
de leerlingen zouden kunnen afleveren voor
Gymnasium en Hoogere Burgerschool. Te
dien einde zou met het onderwijs in het
Fransch een aanvang geDomen moeten
worden met het 4e leerjaar en zou ook
overigens de leerstof volkomen gelijk moe
ten ziju aan de eerste 6 leerjaren van de
scholen A. en B. Indien eene dergelyke
regeling vastgesteld werd, zouden dus alle
scholen, behalve de vroegere scholen 3e
soort, eene opleiding geven voor het Gym
nasium en de Hoogere Burgerschool. Wij
zijn overtuigd, dat met een dergelijke re
geling het overgroote deel der leerlingen
van de scholen C en D weinig gebaat zou
zijn. Het zal toch zeer zeker eene uitzon
dering zijn, dat kinderen, die niet de scholen
A of B, maar aanvankelijk de scholen C
of D bezoeken en die na verloop van de
eerste 3 leerjaren nog niet bestemd waren
voor Gymnasium of Hoogere Burgerschool,
deze bestemming zullen krijgen gedurende
het 4e tot 6e leerjaar. Een dergelyk geval
moge misschien een enkele maal voorko
men, het zal toch een hooge uitzondering
blijven. Ter wille nu van een dergelijk uit
zonderingsgeval zouden alle andere leer
lingen van school C en D gedurende 3
jaren Fransch moeten leeren, waarvan het
gevolg is, dat de voor dat vak beBtede tijd
onttrokken zal worden aan het onderwijs
in andere vakken. Niet vergeten moet hier
bij worden, dat een deel van de leerlingen
van de scholen en C en D na verloop van
de eerste 6 leerjaren, of na het volgen van
het onderwijs in de vervolgklassen aan school
D, geen verder onderwijs zal genieten.
Deze leerlingen zullen, naar onze meening,
beter toegerust zijn, indien zy grondig on
derwijs in Nederlandsch, Rekenen, enz.
hebben genoten, dan dat zij een betrekke
lijk zeer oppervlakkige kennis van het
Fransch hebben opgedaan. Het andere deel
van de leerlingen van de scholen C en D
vindt na het doorloopen van de eerste 6
leerjaren (subsidiair van de vervolgklassen
aan school D) voor zich openstaan de nieuw
in te richten m. u. 1. o.-klassen en even
tueel de Handelsschool, aan welke inrich
tingen met het onderwijs in de Fransche
taal een aanvang gemaakt zal wordan, ter
wijl voor de toelating op de Normaalschool
kennis van FraDsch geen vereischte is.
Door het invoeren van het onderwijs in
FraDsch gedurende het 4e fot 6e leerjaar
aan de scholen C en D wordt derhalve
niet alleen de thans voorgestelde regeling
van het onderwijs gedeeltelyk gedesorgani
seerd immers de aansluiting van de
klassen voor gewoon lager onderwys aan
de scholen C en D met de m. u. 1. o.-
klassen, de Normaalschool, en de eveptueeje
