DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No. 62.
VRIJDAG 1 MAART 1912.
9e JAARGANG.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
DE EEMLANDER.
Hoofdredacteur: Mr. D. J. van Schaardenburg.
Abonnementsprijs
Per jaarf 4.Franco per
post id. f 5.60. Per 3 maanden id. tl.Franco per post
id. 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Bureau: KI.RIXK UaAU U. Telef. Interc. is8.
Prijs der Advertentiën:
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f0.10. (B-j
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen-eu Bnitenlandsoh Adrert.- bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78 Amsterdam
De Oorlog.
Het „Neue Wiener Abendblatt" verneemt
van diplomatieke zijde, dat dooi de mogend-
heden gewisselde inzichten over den vrede
tusschen Italië en Turkije, tot dusver nog
geen enkel resultaat hebben opgeleverd.
Er zal niettemin met uitwisseling van ge
dachten worden voortgang gemaakt.
Een Italiaansche kruiser beeft Zalotin
bij Homs gebombardeerd De vrijwilligers
hebben zich tegen de ontscheping der Ita
lianen verzet.
De Italiaansche verliezen op 27 dezer
zouden, naar uit Tripoli gemeld wordt,
14 dooden bedragen, waarvan 2 officieren
en 100 gewonden, waarvan 11 officieren.
De Crisis in de Eng. Mijnindustrie.
De Engelsche bladen van gisteren meen
den, dut de staking vrijwel onvermijdelijk
was- De „Daily Chronicle" is overtuigd, dat
de invoering van een minimum loon dooi
de wet, de eenige uitweg is. Hiermede zal
echter eenige tijd heengaan en de staking
dus voor eeu zekeren tijd ouvermijdelijk
maken. De „Daily Kews" schreef, dat wan
neer de partijen niet tot overeenkomst ge-
aken. de regeering haar tot een oplossing
van het geschil moet dwingen. Aan het
Parlement moet de eisch worden gesteld,
hot minimum-loon wettig vast te stellen.
Minimum-loon toch moet er komon. daar
dit het eenige rechtvaardige loonsysteem is
en daarom ook als een onvoorwaardelijke
eisch voor een hervatting van den arbeid
door de mijnwerkers is gesteld. De „Times''
die almede de staking voor onvermijdelijk
hield, legt er inmiddels den nadruk op, dat
het een goed voorteeken is, dat de mijn
eigenaren in de districten Durham en Cum
berland, die 60 pCt. der kolenprodnetie
vertegenwoordigen, de voorstellen der re
geering hebben goedgekeurd.
Verscheidene mijneigenaren hebben in-
tusschen Londen reeds verlaten om naar
hun mijnen terug te gaan. Do meerderheid
zal hedenavond vertrekken. In de mijndis-
frieten blijft de stakingsbeweging een vol
komen kalm verloop hebben.
Naar gemeldt wordt, heeft minister Asquith
nieuwe voorstellen aan de mijneigenaren
voorgelegd, waardoor de onderhandelingen
een nieuwe wending nemen; zij zullen heden
worden voortgezet.
Home Rule voor Schotland.
In het Lagerhuis is Woensdag door dr.
Chappie een motie ten gunste van een
verleening van dezelfde rechten van zelf-
regeering aan Schotland ingediend, als aan
Ierland zouden worden toegestaan. De motie
werd aangenomen met '226 tegen 128
stemmen.
Het presidium van den Rijksdag.
HetSeniorenkouvent van den Rijksdag
dat, de datum voor de beslissende presi
dentskeuze op 8 Maart heeft vastgesteld,
rekent daarbij de 4 weken ua vorloop van
•welke de keuze moet plaats vinden, vanaf
den 9den Februeri, toen de Rijksdag voor
de eerste maal de presidenten heeft geko
zen. Het feit dat later de voorzitter Spahn
en de ondervoorzitter Faasche bun ambt
hebben neergelegd, heeft op de bepaling
van den termijn geen invloed.
Hoe de verkiezing den 8sten Maart zal
uitvallen, is op het oogenblik nog geheel
oozeker. Tusschen de partijen hebben,
volgens de correspondent van de Frank
furter Zeitung, nog geen onderhandelingen
plaats gevonden om tot overeenstemming
te geraken. Enkele pogingen daartoe, die
ten doel hadden, de rechtsche partijen voor
een nationaal liberalen voorzitter te winnen,
hebben geen resultaat gehad. Het is zelfs
de vraag of het wel lot onderhandelingen
tusschen de partijen zal koinen, omdat de
meeste zich zoo hebben gebonden, dat ze
niet meer terug kunucn.
Slangen aan de borst koesteren.
Dezer dagen is in Duitschland de aan
dacht gevestigd op de bezoekers van do
keizerlijke paleizen en de genoodigden op
de keizerlijke partijen. En nu heeft een
blad eeno eigenaardige ontdekkiug gedaan.
Het is gebleken dat nog niet lang geleden
aan de keizerlijke tafel een man heeft aan
gezeten, die daar allerminst behoorde. De
heer Price Collier is een Amerikaansche
milliaidair en naar het schijnt een vac de
onaangename soort die zich verbeeldt dat
een rijk man alles kan wagen. Eeue in
beelding trouwens waarin de wereld deze
menschtn versterkt, aangezien zij buigt
voor het geld. Hij haat de Doitscbers en
heeft een boek geschreven, waarin hij En
geland aanspoort, om zoo spoedig mogelijk
aan de Duitsche heerlijkheid een einde te
maken, terwijl hij verzekert dat in geene
enkele Europeesche hoofdstad het verdwij
nen van het Duitsche Rijk zou betreurd
worden. Nochtans wenschte hij door den
Keizer te worden ontvangen en deze, die
waarschijnlijk van het boek niet wist,
noodigde op raad van zijne hofbeambten
den merkwaardigen Amerikaan naD zijne
tafel. Hel is duidelijk dat hij door zijne
menschen niet te best bediend wordt. Van
hunne zijde wordt thans de schuld gewor
pen op den Amerikaanschen gezant, die
zjjnen landgenoot zou aanbevolen hebben,
maar de gezant schijnt van het geheele
geval niets te weten.
Het Finsuhe Loodswezen.
Uit Petersburg komt het bericht dat van
gisteren af het loodswezen en de vuurtorens
in Fiuland onder het ministerie van ma
rine to Petersburg zijn geplaats.
Dit besluit dat reeds lang hangende
was kan zeer verstrekkende gevolgen
hebben: want de Finsche loodsen hebben
gedreigd om den dienst te verlaten, indien
Rusland er inderdaad toe mocht oveigaan
het loodswezen in eigen beheer te ne.nen
Het gevolg daarvan zou de stilstand dei-
scheepvaart op de Finsche kust zijn; want
natuurlijk heeft men niet spoedig%en nienw
stel loodsen, vertrouwd met dit zoo uiterst
moeilijke vaarwater.
Uit de jongste Republiek.
Eenige honderden soldaten van Joeant-
sjikai zijn gieteravond to Peking om 8 uur
aan het muiten geslagen. Zij hebben ver-
scheidonen huizen in brand gestoken en
vernield, waarbij een verward geweervuur
plaats had. Eenige duizenden soldaten zijn
uitgerukt om de orde te herstellen. De
9traten z|jn verlaten en overal heerscht aan
merkelijke ongerustheid.
Het aantal muiters bedraagt ongeveer
2000. De officieren trachtten hen tot rede
te brengen, waardoor de toestand in de stad
kalmer weid, hoewel nog druk werd ge
schoten. Buiten de Chineesche poort b|j de
gezantschapsgebouwen zijn honderden win
kels geplunderd. De soldaten verklaarden,
dat, daar zij geen gage hadden ontvangen,
zij besloten haddco, hun toevlucht tot plun
dering te nemen.
De muitetij heeft tot diep in den nacht
geduurd; de muiters hebben, na veel schade
te hebbeu aangericht, de stad met medene
ming van het geroofde verlaten. De bran
den door de muiters aangestoken grepeu
wijd om zich heen en duren nog voort. De
gezantschapswachten hebben de vreemde
lingen naar de gezantschapswijk gebracht
zonder daarbij overlast te ondorvinden;
echter werd op verscheidene vreemdelingen
buiten de wijken gevuurd, nochthans zon
der dat iemand gekwetst werd. De vreem
delingen loopen overigens verder geen ge
vaar. Naar verluidt, hebben de rebellen
enkele schoten uit veldkanonnen gelost,
waarvan een binnen het terrein van de
.Amerikaansche legatie terecht kwam, doch
ujet ontplofte.
Roosevelt.
Volgens een telegram aan de Berliner
Tageblatt uit New York willen de grooie
geldmannen daar niets van Roosevelt
weteD (begrijpelijk!) en beweren zij dat na
Roosevelt's overdreven redevoeringen over de
„macht van den volkswil" Taft's kansen
aanmerkelijk gestegen zijn. Daarentegen is
in kringen van intellectueelen, bepaaldelijk
aan de hoogescholen, eeu sterke strooming
ten gunste van Roosevelt ontstaan, daar deze
liedeu hopen, dat Roosevelt met zijn kracli-
tigen wil erin slagen zal, de wijziging van
de grondwet door te zetten.
De Toestand in Mexico.
De toestand in Mexico wordt met den
dag ernstiger en de buitenlanders, vooral
de Amerikanen verkeeren in groot gevaar.
Er moeten niet minder dan 50.000 Ameri
kanen in de zusterrepubliek wonen en pre
sident Taft zou zeer gaarne zijn landge-
nootcn te hulp komen, hij weot echter,
dat zoodra Amerikaansche troepen de gren-
zeu overschrijden, een slachting onder de
Amerikanen daarvan onmiddelijk het gevolg
zou kuuen zijn.
De Mexicanen erkennen ditonomwonden.
In de bladen is een interview opgenomen
met Juau Sanchez Azcona, secretaris vau
president Madero, die gezegd zou hebben:
„Zoodra do Veroenigde staten zich met
onze zaken gaan bemoeien, geven wij on
middelijk alle partijtwisten op en keeren
wij ons gemeenschappelijk tegen den in
dringer. En iedere Amerikaan in Mexico
wordt vermoord op het eerste bericht, dat
de Amerikaansche vlag de Mexicaansche
grens heeft overschreden."
De regeering te Washington heeft haren
landgenooten dan ook den raad gegeven
terug te keeren naar de Vereenigde Staten.
Velen hebbeu dien raad reeds opgevolgd,
maar het aantal dergenen die om verschil-
lendo redenen niet kunnen heengaan, is
nog veel grooter dan dat van hen die aan
den roepstem hunner regeering gehoor
hebben gegeven.
Nederland en China.
Naar het Hbl. verneemt, heeft ter zake
van de Chineezen-opstootjes op Java een be
spreking plaats gehad tusschon den Mi
nister van Buitenlandsche Zaken, jhr. mr.
De Marecs van Swindoren, on den Cbinee-
schen gezant te 's-Gravenhage. De Ne-
derlandsche regeering is overtuigd, dat zoo
do Chineesche regeering het ware karakter
van do onlusten op Java kent, z|j de hou
ding der Ncderlandschc autoriteiten zal
billijken.
Armenwet.
Alle artikelen van de Armenwet zijn nu
aangenomen. De Eindstemming is op
een nader te bepalen dag vastgesteld met
het oog op de vrij talrjjke wijzigingen tij
dens de discussie in het ontwerp gebracht,
niet door vota der Kamer, maar doordien
de Minister bereid bleek tal van den tekst
acheveerende amendementen over te nemen.
Zoo is ook gisterochtend op monig punt
de wet verbeterd met handhaving van haar
principes. Het debat, weid alleen wat ge
rekt door een redevoering van den heer
van Vuuren, die op het zoo noodwendig
ouderling vertrouwen der verschillende in
stellingen van weldadigheid bij de samen
werking wee9. Blijkbaar was de afgevaar
digde bevreesd dat men bij de r.katholieke
armenzorg er iets achter zocht en daarom
verklaarde hij nog eens met nadruk dat
deze de vergelijking met alle andere uit
stekend zou verdragen.
Het Bouwwetteke.
De Regeering wil het onderwijssubsidie
weer verhoogen, het door dr. Kuyper zoo
knusjes gedoopte bouwwetteke zal al weer
twee ion méér aan de bijzondere scholen
opleveren, de verhouding van den rijkssteun
aan openbaar en particulier onderricht te
eenen male verstoren, het ontstaan van
kleine schooltjes bevorderon, de verbrok
keling verergeren,splitsing naar allerlei rich-
tinkjes, ja. uaar persoonlijke sympathieën
in de hand werken... en zooveel meer.
Met dat al is het wetje stelselloos, het geeft
niet alleen 't verhoogd subsidie voor nieuw
te bouwen of te verbouwen scholcD, maar
ook voor do bestaande schoolgebouwen. De
rechterzijde echter knabbelt altoos meer uit
de Staatsruif weg en naarmate het rjjksgeld
ruimer viocit, neemt de liberaliteit der
broeders af. Schreef niet onlangs de Neder
lander nog, dat thans nu millioenen uit de
schatkist wordeu gebeurd de klachten over
geldverlegenheid luider zijn dan ooit te
voreD, zelfs dan toen men alleen van den
Heer de hulp verwachtte.
Twee ton, en het zal wel vier of vijf
ton worden, zal dit ontwerpje weer vergen,
zulks terwijl de toestand der middelen tot
de grootste zuinigheid zou moeten nopen,
terw|jl de onderwijswet van dr. Kuyper
nog niet eens heeft uitgewerkt.
In een geestige, pakkende rede heeft de
heer Roodhuyzen op dit alles gewezen, hij
heeft gewaarschuwd tegen de ourust, die
dit ODtwerp weer zou stoken en besloot zijn
betoog met de kenschetsing van den politie-
ken toestand: Mijnheer en wie anders
dan dr. Kuyper is „de" mijnheer in de po
litiek? ment weer zelf De heer Ter
Laan wees meer speciaal op de schadelijke
gevolgen welke voor het onderwijs zelf
uit dat stelselloos gesubsidieer zouden voort
vloeien.
f
