DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
Jyg®$
No. 53.
ZATERDAG 2 MAART 1912.
9e JAARGANG.
BUITENLAND.
Bij dit nummer behoort 'n
Vrijzinnige Organisatie.
Hoe de gevolgen der dure tijden
te verhelqen.
DE EEMLANDER.
Hoofdredacteur: Mr. D. J. vau Schaardenburg;.
Bureau: KI.EINE HlHMi. Telef. Iuterc. 183.
Abonnementsprijs:
Prijs der Advertentiën
Per jaarf 4.Franco per
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08.
post id. f5.60. Per 3 maanden id. f 1Franco per post
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (By
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing- van advert, en reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen-en Buitenlandsch Advert.- bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78 Amsterdam
Mr. KONINGS, Oud-adviseur van den R.
overleden.
K. Volksbond is 29 Februari 11. te Soest
i.
Er is geen s'.ad zoo klein, of men vindt
er 'q patronaatsxebouw, centrum van de
roomsche actie, of '11 lokaal, dat het mid
delpunt heet vaD het christelijke leven maar
in werkelijkheid het politieke christendom
tot laboratorium dient.
In menige stad ook verrijzen vereeni-
gingsgebouwen, die het brandpunt vormen
voor de sociaal-democratische propaganda.
Maar er is geen stad zoo groot, of men
mist er 'n centraal punt voor de vrijzinnige
beweging.
Op elk ander gebied moge de vrijzinnig
heid hoog uitschitteren boven al hare tegen
standers, wat organisatie-kracht en organi
satie-kunst betreft, maakt zij 'n droevig
figuur.
Wij zullen niet spreken over de ver
schillende stroomingen onder de vrijzinnigen
die treft men in elke party en zij zijn
vaak thermometer voor de gezondheid der
beginselen wij willen ook daarlatende
afschuwelijke coteriegeest, die zelfs tusschen
de naaste geestverwanten een hoogen muur
optrekt; wij zullen zelfs buiten beschouwing
laten dat heimelijke ond. rlinge tegenwerken
van de verschillende clubjes, want dat alleB
behoort nu eenmaal tot de alledaagsche
liefhebberijen van het geslacht, dat door z'n
„redelijkheid" zich onderscheidt van de
andere levende wezens.
Maar waardoor de vrijzinnigen zich van
alle andere partijen onderscheiden, ''at is
de middelpunt-vliedende kracht, die zich
onder hen openbaart en die zelfs in ver
kiezingstijden niet gekeerd of tot staan
gebracht wordt.
Ook het ander uiterste keuren wij na
tuurlijk streng af: de roomsche tredmolen
is 'u onwaardig en mensch-onteerend
verschijnsel en de vrijzinnigheid zou opge
houden hebben te bestaan, zoodra ook zij
'n dergelijks slaafsche organisatie tot stand
gebracht had.
Maar er is ook gezond politiek gemeen
schapsleven denkbaar, dat even ver afstaat
van zoetelijke onderworpenheid als van stug
ge verbandloosheid,'n gemeenschapsleven,dat
niet opoffering maar juist ontplooiing van
individualiteit in de hand werkt.
Het zijn niet redenen van taktiek
de vrijzinnigheid heeft toch hooger
roeping dan het najagen van stembus-suc
ces maar het is de opvoedende sterkende
kracht, die ons doot verlangen naar meer
dere orgauisatie-drang onder de vrijzin
nigen.
Bij verkiezingen, wy mogen hot niet
ontkennen, wordt in het vrijzinnige kamp
vaak buitengewone energie ontwikkeld.
Maar ternauwernood is de stembus geslo
ten, of het vuur dooft uit en gloort slechts
voort onder de asch, totdat het opnieuw
voor 'n oogenblik aangeblazen zal worden.
Maar het is niet om het vuur te doen,
doch om het licht. Wat baat het of de
vrijzinnigheid eens in de zooveel jaren 'n
vlam voortbrengt en daarna geen licht meer
uitstraalt?
Men houde de lampen brandende!
Dit is de taak van de organisatie, welke
de vrijzinnigen missen en waardoor de an
dere partijen zoo sterk staan.
Voor de verbreiding der vrijzinnige be
ginselen wordt eigenlyk niets gedaan, zij
moeten zelf hun weg maar vinden. En zij
zullen dein wegook wel vinden, maar is het
niet onze roeping hun dien weg te banen?
Ds Oorlog.
Het officieele dekreet, waarbij alle Ita-
tiaausché onderdanen verbannen worden
uit Klein-Azië en Palestina, is heden te
Boiroot ontvangen.
De autoiiteuen in deze stad hebben de
noodige maatregelen getroffen om de Ita
lianen te noodzaken binnen veertien dagen
het land te verlaten.
De militaire autoriteiten te Saloniki heb
ben instructies ontvangen uit Konstantino-
pel, hoo zij te handelen hebben, wanneer
de Italiauen een aanval mochten doen op
de havenplaatsen van Albanië. Bij een
eventueelen eisch tot overgave van de stad
moeten zij eerst wijzen op artikel 1 van
de Haagsche conventie, waarin bepaald is,
dat het bombardeeren van niet versterkte
havenplaatsen niet geoorloofd is. Op alle
moskeeën, kerken en ziekenhuizen moet
het internationale rood-zwarte signaal ge-
hescben worden. Do troepen moeten zich
dan zoover terugtrekken, dat zy buiten
bereik van het vijandelijke geschut zyn,
doch een zoodanige positie innemen, dat
een poging tot landing verijdeld kan worden.
De Orient Oxpres heeft een groot ge
deelte van zijn rollend materiaal uit het
station van Saloniki verwijderd.
v
Enver Bey heeft naar Konstantinopel ge
seind, dat de Tuiken en Arabieren de door
de Italiauen gebouwde versterkingen van
Dzjoeliana, een half uur van Benghasi,
vernield en daarby twee honderd Itulianen
gedood hebben.
Dk Mijnstaking.
Nu met de regeeringsbemiddeling hot
gehoopte doel niet bereikt is, en een over
eenstemming tusschen de vertegenwoordi
gers der mijndirecties en der mynwerkors
niet verkregen is kunnen worden, is gister
de algemeene stakingstoestand officieel in
getreden. Echter hadden eergisteren reeds
800.000 mijnwerkers het werk neergelegd.
Naar hot schynt houdt deze haast verband
met de bepaling, dal stakers geen uilkee-
nng uit hun kas ontvangen voor de week
waarin ook slechts een enkele dag is ge
werkt; eu de loonbotaling schijnt in vele
mijnen op Donderdag gesteld te zyn. Gis
ter hoeft nu ook het overige mijn-personeel
het werk neergelegd, in totaal 1.053.000
man.
De algemeene overtuiging is, dat de sta
king van betrekkelijk korten duur zal zyn,
uiterlijk twee weken. Echter ook in geval
zij slechts eenige dagen aanhoudt, zullen
de gevolgen, de economische niet het minst,
geweldig zijn. Een telegram heeft reeds
melding gemaakt van 60 schepen, die door
gebrek aan kolen niet uit Glasgow kunnen
vertrekken. Dit aantal zal natuurlyk, in
alle havens, mot den dag vermeerderen.
Verder hebben verschillende Hpoorwegmaat-
scgappijen reeds maatregelen getroffen voor
een beperkten treindienst, waarbij natuur
lijk allereerst vele goederen- en de goed-
koope pleizicrtveiuen uitvallen. Dit betee-
kent niet alleen werkloosheid voor een
groot aantal machinisten en stokers, doch
O. a. ook dat Londen zijn geregolden visch-
aanvoer uit Griaisby, geheel of gedeeltelijk
zal afgesneden zien.
Of het spoorwegpersoneel en de transport
arbeiders eeu sympathie-staking zullen be
ginnen om de mijnwerkers in hun actie te
steunen is nog onzeker. Wel zullen de
transport-arbeiders alle steeukolen-vervoer
weigeren. Dit beteekent niet alleen de on
mogelijkheid van kolen-voorziening uit el
ders opgeslagen voorraden, doch voor de
spoorwegmaatschappijen een geweldig ma
terieel verlies; een vierde deel van haar ont
vangsten is uit kolen-vervoer afkomstig.
Wat de plannen der rogeering betreft
voor het geval de 40 procent der mijn
eigenaars die van Zuid-Wales, Northum
berland en voor een deel uit Schotland
blijven weigeren een minimum-loon van
f 4.50 per dag toe te staan (do algemeene
staking blijft gehandhaafd zoolang niot
alle directies, in het geheele Vereenigd
Koninkrijk dezen eisch hebben ingewilligd,
staat het thans wel vast, dat de regecring
een wetsontwerp gereed heeft om de weer
barstige mijneigenaars te dwingen. In dit
ontwerp zal het minimmum loon wettelijk
zijn vastgelegd, met billijke waarborgen
tegen misbruik van den kant der mijnwer-
Er is veel geschreven over de zoo zeer ver
hoogde prijzen van bijna alle onze voedings
middelen, inaar wij wenschen hierdoor eenige
praktisch uitvoerbare wenken te geven, hoe
ioen zich voor hetzelfde bedrag meer eu betere
voedingswaarde kan verschaffen. Hoewol men,
door zyn geringe percentages aan eiwit en vet,
bezwaarlijk alleen van brood kan leven en zulks
bovendien te eentonig zon zijn, is 't door zij a
boog gehalte aan koolhydraten, geschikt om, in
't bijzonder aardappels en vele soorten van
groenten, boonen enz. te vervangen, daar brood,
in verhouding tot zijn voedingswaarde en
zuiverheid, veel goedkooper is, Het tekort aap
eiwit en vet, waarvan men per etmaal slechts
een gering gewicht behoeft, kan door een
doelmatige keus voor zijn middageten en de
gewoonlijk bij brood genuttigde eetwaren,
gemakkelijk worden aaugevuld. Bovendien is
goed brood een zuiver voedsel, zonder eenige
schadelijke bijwerking, zooals vooral voor kin
deren, door veel aardappelen enz. kan worden
veroorzaakt. Door onze vorige feuilleton-ad
vertentie „omtrent ons dagelijksch brood" is het
genoegzaam bekend gemaakt hoe wij de granen
volkomen zuiveren en er alle schadelijke (vooral
zaden als bolderik) en niet voedzame (als kat)
bestauddeelen uit halen door een groot aantal
automatisch werkende machines, elk voor eeue
andere noodige bewerking,
Wij vestigen speciaal de aandacht op
Melkbrood ("bereid met volle koemelk,), 9,13,
en 18 cent.
^loutbrood (geen gewoon meeljaet een extract,)
doch van gemoute tarwe in haar geheel) 10 cent.
Gezondheidsbrood (luchtig) 7, 11, eu 17 cent.
Munitiebrood [vast militair-brood] 9 cent
Verpakt Zoet Roggebrood (met rietsuiker]
10 cent.
Roggebrood (alleen ongebuild roggemeel],
verpakt 10 en onverpakt 30 cent.
Verpakte Luxe Tafelbeschuil, 7 voor 5 cent.
Fijne 8 voor 5 cent.
Dessertbeschuit 12 voor 5 cent.
Luxe Theebeschuit 14 voor 5 cent,
Luxe Ontbijtkoek, 30 c.m. 20 cent,
Délicieux 28 10 cent.
Thomasvaer's 30 10 ceui.
Beschuit en koek zonder ons etiket, is niet
van ons lahrikaat en gelieve men te weigeren;
De eerste kruideniers- en comestibles-handelaars
iu geheel Nederland (alhier Oosterveei:, Water
schot, Duchatel, Stuurman, van der W erff, J.
van pporn euz-j leveren onze beschuit,
biscuits, gevulde fantasiewafels (prinsesse-
boonen, sigaren, tarwearen enz., gevuld
met zuivere frambozenjam. melkchoco
lade enz.] en andere artikelen. In minder
waardige winkels mogen onze artikelen met
worden verkocht. Hoewel tarwe en rogge thans
kostbaarder zijn dan in enkele vroegere jaren,
zijn, door ons 10 pCt. dividend, onze brood
prijzen toch ongeveer even laag waartoe wij in
staat zijn door onzen ^eel vermeerderden omzet.
Door groote voorraden en voorkoopen, kunnen
wij aan onze geregelde afnemers garandeeren,
dat gedarende dezen winter onze broodprijzen
niet zullen worden verhoogd, hoe duur de
graanprijzen dan ook mochten zijn. Bedragen
tot ongeveer f50,— werden als dividend per
gezin uitgekeerd, hetgeen per kalenderjaar in
Februari geschiedt.
Meursiug's Machinale Fabriek van Gebak
Amersfoort,