DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No. 68.
WOENSDAG 20 MAART 1912.
9e JAARGANG.
BUITENLAND.
DE EEMLANDER.
Hoofdredacteur: Mr. D. J. van Schaardenburg.
IÜ
Bureau: KMÜINE If vAC tl. Telef. Intere. IS».
Abonnementsprijs
Per jaarf 4.Franco per
post id. fö.GO. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post
id. f,1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Prijs der Advertentiën
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bij
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, eii reel, van buiten het kantor. Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen-en Buitenlandsch Advert.-bureau D, Y. ALTA, Warmoesstr. 75-78 Amsterdam
Majoor Lang. Dalba.
De Aanslag op den Koning van Italië.
Het Italiaanscbe Koningspaar is gelukkig aan den aanslag van den anarchist
Dalba ontkomen, doch werd een officier der oiederijdende Kurassiers, Majoor Lang,
ernstig gekwetst. Beidei portretten geven wij hier weer. Dalba een mau van nog
jeugdigen leeftijd neemt beurtelings eeD cynieche en deemoedige houdiDg aan, al naai
de gedachte aan de heui wachtende straf zich duidelijker aan hem opdringt. EeB ge
neeskundig onderzoek bracht uit dat de aanslagpleger wel is waar geestelijk minder
waardig is doch wel toerekenbaar geacht kan worden.
Alarm.
Er schijnt iets gaande te zijn in de
Europcesche politiek. Er broeit iets
De Daily Telegraph bevat het volgende
raadselachtige en alartneerende bericht: „In
politieke kringen is men van oordeel, dat
de politieke toestand in Europa aanleiding
geeft tot belangrijke bezorgdheid. Men
meent te weten, dat do mogelijkheid eener
ernstige crisis reeds de aandacht heeft go-
trokken eener groote mogendheid."
Dit zonderlinge bericht wordt eenigszins
verklaard door de Westminster Gazette, vol
gons welk blad het slaat op den toestand
in Turkije en het Balkan-schiereiland, en
de Matin beweert, dat het verband houdt
met de mogelijke mislukking der bemidde
lingspogingen inzake den oorlog.
Doch aan den anderen kant kan het ook
wel zijn oorzaak vinden in de politieke
crisis in Duitschland.
Het avondblad van den „Bert. Lok. Anz."
deelt mede, dat gistermiddag om twee uur
den hofmaarschalk opgedragen werd voor-
bereidseles te treffen, opdat de reis dooi
den keizer toch Vrijdagavond aanvaard zou
kunnen worden.
Wat er tusschen 's morgens 10 uur en
's middags twee uur geschied kan zijn, dat
de bezwaren tegen het oorsponkelijkeplan
zijn verdwenen, is niet bekend.
De Nat. Ztg. houdt vol, dat de reis uit
gesteld is eu wel om redenen van binnen-
iaudsche politiek. Deze courant schrijft:
„In parlementaire kringen werd heden de
binnenlandsche politieke toestand zeer pes
simistisch beoordeeld. Algemeen was men
overtuigd, dat een minister-crisis aanstaan
de is, en dat de verandering in de hoogste
regeeriühsfuncties mot het aftreden van
minister Wermuth niet geëindigd zoude
zijn. Ernstig werd verzekerd, dat de positie
van den rijkskanselier hachelijk was en dat
ook de staatssecretaris van buiteulandsche
zuken niet lang meer op zijn post zou
blijven.
In de wandelgangen van den Rijksdag,
in alle politieke en militaire kringen, werd
gisteren opgewonden gesproken over de bin
nenlandsche en buiteulandsche politiek.
De rede van den Britschen minister van
Marine izie elders in ons blad) schijnt ook
vreemd te zijn aan de opwinding. Enkele
üuitsche bladen schijnen naar aanleiding
daarvan scherp woorden. Zoo zegt de Vosa.
Zeit:
„In beide landen is sedeit maanden meer
dan ooit hot bewustzijn levendig geworden,
dat de Duitsch-Engelsche rivaliteit tot een
quaestie van leven eu dood voor elk van
de heide Daties geworden is. De tijden van
verstoppertje spelen zjjn voorbij."
De Britsche Vloot.
De Britsche mioister van Marine, Chur
chill, heeft bij het in dienen der begrooting
een uiterst gewichtige ledevoering gehouden.
Hg heeft duidelijk on onomwonden gezegd,
welke politiek Engeland zal volgen bij den
aanbouw van zijn oorlogsschepen, een
politiek die den belastingbetalers de l aren
te berge mag doen rijzen, want er volgt
uit, dat in den eersten tijd bet vooruitzicht
op een verlichting der drukkend zware
lasten voor de vloot lang niet gunstig is.
Churchill's rede onderscheidde zich reeds
door den aanhef van alle vroegere officieele
redevoeringen over hetzelfde onderwerp,
in zóö ver dat Churchill onomwonden er
kende dat do* aaubouw van Eugelsclie oor
logsschepen bijna uitsluitend afhankelijk zal
wezen van het tempo waarin Duitschland
zijn vloot versterkt. Engelaud zal zor
gen altijd circa zestig percent sterker te
wezen dan de Duitscho vloot voor zoovoel
Dreadnoughts eu kruisers van hetzelfde type
aangaat. Daarvoor zal voorloopig nog niet
noodig wezen dat er in Engeland voor elk
niewe Duitsch schip twee zeekastcelen op
stapel gezet worden, maar misschien zal
het wel eens ooit zoover koinon. Op deze
wijze behoudt Engeland altijd zulk een
overwicht over de Duitscho vloot, dat in
een zeeoorlog, aangenomen dat een ge
lijk aantal Engelsche en DuitBche schepen
elkaar stukschieten, Engeland ten 9lotte
overblijft met zulk een groote macht aan
Dreadnoughts, dat het de zee blijft boheer-
schen. Terecht noemde de minister het
behalen van de overwinning op deze wjjze
een „schrikkelijke weg."
Zal nu Duitschland den wenk van minis
ter Churchill opvolgen en de voornemens
tot verdere vloot-uitbrcidiDg, dio het naar
alle waarschijnlijkheid koestert, laten varenP
De kans schijnt niet gering, dat Duitsch-
laud op allerlei mauieren zal pogen dat
overwicht geringer te maken en dat zal
dan natuurlijk tot gevolg hebben dat de
wedloop in vloot-uitgaven steeds angstwek
kender wordt en de last die op de volkeren
drukt, voortdurend ondragelijker.
De Mi.inwerkersstaking.
Minister Asquilh diende gister in het
Eogelsche Lagerhuis het aangekondigde
wetsoutwerp in. Het huis was stampvol.
De minister verklaarde het ontwerp met
grooten en ongeveinsden tegenzin in te
dienen; het is echter in het belang van het
land, dat hot zoo spoedig mogelijk wordt
aangenomen. De regeering is eerst over
gegaan tot de indiening, toen allo hoop,
dat het geBchil door oudeiling overleg kon
worden bijgelegd, geweken was.
Nadat de eerste minister de houding der
regeering bjj de onderhandelingen had ver
dedigd, gaf hij een overzicht van de ver
schillende artikelen van het ontwerp. Dit
bepaalt, dat aan de arbeiders onder den
grond een miuimumloon zal worden be
taald en wel van het oogenblik af, dat de
mijnwerkers den arbeid hervatten eu dat
dit zal worden vastgesteld door distrits-
commissies.
Deze commisssie8 zullen ook bepalingen
vaststellen ter verzekering, dat geregeld
en behoorlijk gewerkt wordt. De arbeider
zal het recht ,hebben den werkgever ge
rechtelijk te dwingen tot uitbetaling van
het loon, maar alleen daD wanneer hij zich
houdt aan de gestelde bepalingen.
Het ontwerp bevat geenerlei strafbepa
lingen.
Do werkgever is gehouden den arbeider
onder den grond een loon uit te betalen,
dat niet lager is dan het loon, dat over
eenkomstig de bepaliögen van het ontwerp
zal worden vastgesteld, het onlwem nood
zaakt den eigenaar echter niet zijn mijn
open te stellen en den arbeider evenmin
om in de mijn af te dalen. Het wetsont
werp legt aan geen van heide partijen
dwang op. Het is ook slechts een lijde
lijke maatregel, die slechts drio jaren van
kracht blijft.
Asquith verklaarde te hopen en te ge-
looven, dat het de verwachten uitwerking
zou hebben en daaraan mede te werken
was al hetgeen thans op het oogenblik
van het parlement wordt gevraagd.
Het parlement zou zich zelf versterken
door dezen maatregel en anders -de mi
nister hoopte echter, dat de Hemel dit zou
verhoeden zou liet genoodzaakt zijn
andere maatregelen te nemen tot verdedi-
giug van de industrieëen en het volk en
tegen de verlamming van de bedrijven en
hongersnood.
In de eerste lezing is de wet met alge-
meenc stemmen aangenomen.
Volgens de algemeene gevoelens, zal
het ontwerp tegen Zaterdag wet zgn ge
worden.
In Duitschland is de staking zoogoed
als afgeloopeu. Ten minste de conferentie,
te Bochum gehouden besloot dat het werk
hervat zou worden, daar de staking toch
tot niets zou leiden.
In het besluit oui de staking op te hef
fen wordt gezegd, dat alleen de strenge
maatregelen tegen de uitoefening der
staatsburgerlijke rechten en de stelselma
tige ophitsing en misleiding van de open
bare meening door de den arbeiders vij
andig gezinde pers belet hebben, dat de
strijdende arbeiders succes op hun pogen
hadden.
Ten slotte spoort de conferentie alle
mijnwcrkeis aan om door versterking der
medestrijdende organisaties ertoe bij te
dragen, i'at de nijjcrtverkers zoo 9poedig
mogelijk weder ten strjjde kunnen trekken.
De Oorlog.
De Aveniro d'Italia ontvangt uit Salo-
niki bericht, dat bij Kassandra een eskader
der Italiaansche vloot kruist bestaande uit
11 groote en kleine schepen. De bevolking
is zeer opgewonden. Met koortsachtigen
ijver wordt gewerkt aan de versterking
van het schiereiland Chalcidicé, en aan
die van de forten van Karabooroen. Koop
vaardijschepen mogen slechts tot s' avonds
6 uur do haven in- of uit varen.
Iu de Kölnische Zeitung wordt van blijk
baar deskundige zijde de vraag besproken,
wat de Italianen wanneer zij er werkelijk
toe besluiten, om met hun vloot de| Dar-
danellen binnen te yaren, er eigenlijk
zouden doen.
De Italianen kunnen in de eorste plaats
den spoorweg, de kruitfabrieken van Mar-
kikoï en nog eenige aodore kruit en ge-
schutfabrieken door een bombardement
vernielen. In dit geval zouden echor ook
een groot gedeelte van de projectielen
terecht komen in een paar dichtbewolkte
wijkeu van Constantinopel. En een zooda
nige slachting onder arme weerlooze tnen-
schen zou een in hooge mate ergerlijk
bedrijf zijn.
Bovendien zou Turkije ook door een
bombardement van Constantinopel niet ge
dwongen kunnen worden om vrede te
sluiten. Het kan twee provincies, welker
bewonerB do wapenon voor den Islam
voeren zoo maar niet in den steek laten.
Mochten de Italianen echter aan land
gaan, dan staat een uitnemend uitgerust
Turksch leger gereed om hen te ontvan-
geu. En dan zou zich voor hen wel eens
de noodzakelijkheid kunnen voordoen om
veel spoediger hun schepen weer op te
zoeken, dan zij deze verlaten hebben.
De I baksch-Spaansche
Marokko Onderhandelingen.
De Temps meent te weten, dat gisteren
na afloop van den Ministerraad, door de
regeering een telegram is gezonden naar
den heer Geoffray, Fransch gezant te
Madrid, waarin hem wordt opgedragen do
SpaaDsche regeering inede te deelcn, dat
bet Spaansche tegenvoorstel in zake Ma
rokko in geen enkel opzicht beantwoordt
aan de wettige eischen van Frankrjjk.
Men hoopt nu, dat, zoodra de heer Cana-
lpjas to Madrid terug is, het Spaansche
Kabinet oen ander voorstel zal doen, dat
voor de Fransche regeering aannemelijker
zal zijn.
Vrouwenkiesrecht in Italic.
Een wetsontwerp, waarbij aan vrouwen
het kierecht voor administratieTe lichamen
