DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN. No. 80. WOENSDAG 3 APRIL '1912. 9e JAARGANG. Burgemeester - Propagandist. BUITENLAND. BINNENLAND. DE EEMLANDER. Hooidredacteur: Mr. D. J. ran Schaardenburg. Abonnementsprijs: Per jaar14.Franco per post id. f 5.60. Per 3 maanden id. 11.Franco per post id. 1,1.40. Afzonderlijke nummers f0.05. Bureau: KI.KINE H.tAGi,6. Telel. latere. 183. Prijs der Advertentiën Van 1 tot 5 regels 10.40. Voor iederen regel meer 1 0.08. Buiten liet Kanton Amersfoort per regel 10.10. (Bij abonnement belangrijke korting). Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen-eu Buiteulandseh Advert.- bureau D, V. ALTA, Wnrmoesstr. 76-78 Amsterdam Hot is in ons land gelukkig slechts zelden voorgekomen, dut burgemeesters meendou in de actieve politiek 'n rol te mogen spelen en er zullen Hlechts zeer weinige voorbeelden zyn, dat burgemeesters als propagandist optraden voor de een of andere politieko partij. In het algemeen kan men zeggen, dat zij zich steeds boven de politieke partijen in hun gemeenten hebben weten te stellen en zoo is het te verklaren, dat het burgemeesterlijk ambt tot nu toe bij de burgerij in hoog aanzien is gebleven. Nu echter het burgemeesterschap meer en moor beschouwd wordt als 'n belooniDg voor propagandisten der coalitie, als 'n blijk van erkentelijkheid voor bewezen diensten aan de partij, is de regeering aardig op weg het ambt in discrediet te brengen. Dat 'u rogeering politieke vriendjes me! decoraties omhangt, is 'n vrij onschuldige liefhebberij, en dat 'u minister bij bet ver- deelen der baantjes graag ook z'n vrienden bedenkt, die de noodige bekwaamheid be zitten, mag heel begrijpelijk heeten en is dan ook onder liberale ministeries steeds voorgekomen. Eu dit was in dio dagen te minder ge vaarlijk, omdat verdienstelijkheid tegon- overde partij vaak meer om'n baantje te doen was dan om 'n politieke rol te spelen. Was de benoeming eenmaal gevallcD, dan ver dwenen de politieke neigingen eveD spoedig als ze opgekomen waren en de nieuw benoemde ontpopte zich tot 'n on partijdig burgervader. Ja, dit kon bijna 'u stilzwijgende conditie genoemd worden; politiek-roerige burgemeesters stonden ge woonlijk in den Haag niet al te best aan geschreven. Hoe is 't thans? Hot toewerpen vau baantjes aan politieke vrienden geschiedt royaler dan ooit en met dit verschil, dat bekwaamheid minder in aanuierkiug komt. Wordt er 'n onbeduidend inwoner tot burgemeester zgner gemeente benoemd, dan heet het, dat de regeering bij voorkeur de keus laat vallen op iemand, die in de gemeento woonachtig is; is er daarentegen in de gemeente iemand, die geknipt is voor het ambt, maar per ongeluk van po litiek christendom niet weten wil, dan wordt die regel weer geheel over boord gewor pen en met opzet 'n vreemdeling benoemd om weer eeus nieuw bloed in het gemeen tebestuur te krijgen. Is de gemeente clericaal, dan spreekt van zelf dat de nieuwe burgemeester van de zelfde richting moet ziju als de meerderheid zijner gemeente- naren om botsingen je voorkomen; is de meerdeiheid liberaal, dau is het zeer ge- wenscht om 'n clericalen buigeuieester te benoemen,opdat ook de rechten der miuder- heid verdedigd worden. En de stilzwijgende conditie, dat de uityerkoreue z'n benoeming als 'n pensi- oenneeriog beschouwenzal en alle partij-pro- paganda laat varen, is op zij gezet. Voortgezette partij propaganda wordt niet meer met leede oogen gezien maar strekt juist tot aanbeveling, althans als de propa ganda de coalitie ten goede komt. Laat de liberale burgemeester van Rot terdam zich candidaat stellen voor de Pro vinciale Staten van Zuid Holland, dun guan de clericalen op bun achterste pooten slaan en schreeuwen bij kris en bij kras, dat komt voor 'n burgemeester niet te pas. En dank zij de houding der socialisten, is Rot terdam toen niet door z'n burgemeester maar door 'n wasch-ecbten clencaal wio weet z'n naam nog? in de Staten der Pro vincie vertegenwoordigd geworden. Maar 'n auti-revolutionnair barbier uit Kampen die zich verdienstelijk maakt als propagandist en het beeft weten brengen tot gemeenteraads lid van Watergraafsmeer is je man om burgemeester van Aiel in Zeeuwsch-Ylaanderen te worden. En als deze model-burgemeester (model volgens het nieuwe type) nog niet ver genoeg in 'n achterhoek woont, oin stad en land als propagandist te blijven afreizen, dan toont de regeering hierover niet de minste mis noegdheid, in tegendeel acht het 'n beloo niDg waard, niet'n gratificatie uit de partij kas maar 'd kluifje uit den Staatskeuken en benoemt den mau tot burgemeester van Terneuzec. Dat is beter gelegen voor 's burgemeesters propaganda-reizen en geeft hooger tractement. Of deze propagandist io verloren oogen- blikken nu in Axel of in Terneuzen z'n burgemeesterlijke talenten ontplooit, zal oogenschijnlgk weinig verschil maken. Maar wat is bet geval? De vroede vaderen van Terneuzen zijn stout geweest. In do eerste plaats zijn ze liberaal eu dat komt al niet te pas; van daar 'o burgemeester van buiton de ge meente, terwille van het nieuwe bloed en de rechten der minderheid! In de Iweede plaats zijn zij van zins 'n Hoogere Burger School met 3 jarigen cursus in hun goede stad op te richten. Nu is het wel waar, dat in heel Zccuwsch- Vlaanderen geen enkele H. B. S. is maar aan den anderen kant is het te voorzien, dat die H. B. S. leeraren noodig heeft, en leeraren zijn intellecSueele menschen en intellectueele menschen zijn doorgaans niet clericaal, bij gevolg beteekeot de oprichting van 'n II. B. S. versterking van het liber alisme en dies toornt de Standaard tegen het „morsen met geld iu hot stedeke Ter- neuzeD." „Met een liberaal minister vau Binnen- landsche zaken zou dat misschien lukken aldus de Standaard doch nu. zit er een wijzer man in 't Torentje." De wijze man in het Torentje heeft de weok begrepen en den burgemeester-pro pagandist naar het bedreigde punt gezondeD. j Maar of het deze gelukken zal de vroede l vaderen van hun heilloos voornemen te doen afzien en het gevaar van 'n H.B.S. af te wenden? De Oorlog. Het Italiaansche ooilogschip Piemonto heeft otficieel kennis gegeven van de blok kade, van af 1 April van de havens Lohcia, en Kamarau, 'n belangrijk internationaal bedevaart-6tation, en Salif, waar de Otto- maansche openbare schuld inrichting heeft voor zout-gradatic. De Italianen namen het Britscbe stoomschip Woodcock b(j Lohcia in beslag en brachten het naar Massoewa De Italianen sneden den kabel door tusschen Kamarau-eiland en de Ara bische kust. Dit alles wordt gemeld uit Perim. Verder hebbeu twee Italiaansche torpe- dobooteu aan de kust van Sicilië het stoom schip „Elpis" aangehouden, daar men ver moeden had, dat het ooriogscontrabaude aan boord had. De Mijnwkkkkrsstaking. Het gaat met de stemming onder de mijnwerkers toch nog niet zoo, als men gaarne zou hebben gewenscht. Gistermid dag bad de stemming een meerderheid van omstreeks 30,000 tegen de hervatting van het werk uilgewezeD, doch de latere cijfers luiden iu dit opzicht gunstiger, n.l. 127,650 voor en 126 800 tegen. Gisteravond 11 uur daarentegen vóór hervatting van het werk 133,671; tegen 137,43-6 stemmen. Het merkwaardige verschijnsel blijft voortduren, dat in Zuid-Wales, de streek in welke de staking in hoofdzaak begon nen is, de lust om aau het werk te gaan bet sterkst is, terwijl in Lancashire, Nort humberland enz. de meerderheid vóór stuking is. Niet onmogelijk is dit hot ge volg van de omstandigheid, dat in Zuid- Wales de weerstandskassen het minst goed gevuld waren en daarom de gevolgen der staking het sterkst worden gevoeld. De Koniüg heeft aan miuister Burns 1000 guineas gezonden tot leniging van den nood, veroorzaakt door do staking in de kolenmijnen. Koniugin Mary en koniDgin Alexandra hebben ieder 1000 voor hetzelfde doel gezonden. De staking in Bohemkn. Het centraio stakingscomite in Bohemcu heeft besloten den arbeiders in het mijn- district van noordwestelijk Bohemen te raden de concessies van de maatschappijen aan te nemen en den arbeid te hervatten. Duitschland en Engeland. Volgens de Börsen Courier zijn de onder handelingen tusschen Engeland en Duitsch land, die na het bezoek van Haldane on afgebroken gevoerd z(jn, plotsoliDg tot stil stand gekomen. Het blad voegt er zelfs aan toe, dat het twijfelachtig is, of de onderhandelingen ooit weer zullen worden hervat. FlNANTlëELK SCHAVUITEN. Uit Karlsruhe wordt bericht, dat hij be schikking van den groothertog voor het loo- pende jaar een algemeenc amnestie is ver leend voor alle Badensers, die zich mochten hebben schuldig gemaakt aan te lage aan gifte veor do vermogens- of inkomstenbelas ting. Men wil hierdoor het geweten der belastingplichtigen, die snoodelyk hun inko men of vermogen te laag hebben aangegeven, een bandje helpen, opdat zy vooralsnog de juiate (hoogere) opgaven doen. Wie binnen den gestelden tcnuyn (dus voor December van dit jaar), aan deze opwekking gehoor geeft, zal niet alleen niet gestraft wordbn, doch ook het te weinig betaalde niet meer behoeven in te halen. Merkwaardig Vkrschijnsel. Volgens een pas verschenen statistiek waren er op 1 December 1910, den datum der joDgste volkstelling, in Elzas-Lotharin- gen op de 1.874.014 inwoners, 204.262 Frausch-sprekenden, 3.395 die Fransch en Duitsche spraken, 27.434 Italianen, 1919 Polen en 2744, dio een andere niet-Duitsehe taal spraken. Een merkwaardig feit, waar van nog geen verklaring is gevonden kun nen worden, is dat het aantal Fiansche-spre- kenden iu het Rijkstand sedert 1905 met 4042 is vermeerderd, hoewel het aantal Franschcn in dien tijd verminderde. Bloei van het Kloosterwezen. De Brussclüche liberalen hebben dezer dagen iu alle dorpen van het kiesdistrict Brussel een kaart van de provincie Brabant laten aanplakken, waarop bij iedere ge- meeute haar klooster aantal stond aange geven. Zij geeft een duidelyk beeld van de toename dezer instellingen sedert Napoleon's tijd, toen België byna geeu kloosters meer bezat. VolgeD» deze kaart telt de stad Brussel 65 kloosters, en van haar voorsteden El- sono 25, Schaarbeek 21, St.-Gillis 12, La ken 12, Etterbeek 9, Kuregem Anderlecht 11, St Jans-Molenbeek 6; te zameu dus voor Brussel en zijn voorsteden 160 kloos ters op een bevolking van 600.000 zielen. Wat de kleinere steden betreft: Leuven met het aangrenzend dorp Heveriee telt 46 kloosters, Halle 15, Tienen 11, Nyvel 8, Diest 7, Ukke! 14, Asscbe 5, Waver 7, St. Agaiha-Bergem 6, Aarschct 6, enz. Op de plm. 300 dorpen der provincie Brabant zijn er: 142 met 1, 45 met 2, 7 met 3, 2 met 4, 2 met 5 kloosters. Te zamen dus 198 dorpen met 271 kloosters. Zoodat de proviocie Brabant in het ge heel 582 kloosters heeft op een bevolking van l!/a milliocn. Het liberale Genlsche Weekblad „Het Volksbelang", dat aan deze statistiek een fel anti clericaal artikel wijdt, verzekert, dat de andere 8 provincies van België in klooster-rijkdom niet bij Brabant achter staan, en meent, dat de Belgen bij de a s. Kamerverkiezingen over dit „nationale ge vaar" eeus „ernstig moeten nadenken". De Invaliditeitswet. De Maandag begonnen eü gisteren voort- gezette vergadering van de commissie uit de Tweede Kamer ter voorbereiding van de invaliditeitswet is bijgewoond door slechts tien a twaalf van do vier-en twintig leden die recht hebben om aan de bijeenkomsten deel te nemen.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eemlander | 1912 | | pagina 1