DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No. 124.
WOENSDAG 29 MEI 1912.
9e JAARGANG.
De taak der vrouw -
iu de politieke actie.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
DE EEMLANDER.
Hoofdredacteur: Mr. D. J. van Schaardenburg.
Abonnementsprijs
Per jaarf 4.Franco per
post id. f5,60. Per 3 maanden id. 11.Franco pur post
id. f jl.40. Afzonderlijke nummers f0.05.
Bureau: KLEINE Ht AGf,6. Telet. Interc. 1S3.
Prijs der Advertentiën:
Van 1 tot 5 regelB f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bjj
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten bet banton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Sinnen-en Buitenlandsch Advert., bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76.78 Amsterdam
Het denkbeeld om ook aan de vrouw
het kiesrecht te geven dringt langzaam
maar zeker door, ondanks de onwillekeu
rige, maar niet minder machtige tegonwer-
king van een groep weinig taktische strijd
sters iu Engelaud, die door haar zeer on-
vrouwelijk optreden maar al te veel gele
genheid geven het idee belachelijk te
maken.
Ernstig moet ieder voorstander van alge
meen kiesrecht, ook de vrouw, hopen, dat
deze strijdwijze niet overslaat naar ons
land en in het bijzonder do georganiseerde
vrouwen zelf dieuen angstvallig ertegen te
waken, dat bepaalde uitlatingen in deze
richting ten onzent zeer beslist worden
weersproken, dat elke strooming, die in
eigen kring bemerkt mocht worden, om te
gaan ageeren in Engelsohen Btjjl, oogen-
blikkelijk worde ingedamd.
Er is waarlijk nog genoeg te doen aan
wettige gezonde propaganda om niet den
weg van het geweld, van de operetterevo
lutie te zoeken.
Daar is voor- en bovenal de propaganda
onder de vrouwen zelf, ook onder haar,
die georganiseerd zyn in de kiesrechtver
eeniging; de propaganda om hen te bewe
gen zich persoonlijk ook te mengen in
den politiekeu, den maatschappelijken strijd!
Het is toch niet te ontkennen, dat de ge
ringe belangstelling der vrouwen zelf voor
de politiek van den dag, zoowel als voor
de verder liggende maatschappelijke idea
len den tegenstanders en tegenstandsters
een moeilijk te weerleggen argument tegen
vrouwenkiesrecht in handen geeft.
Hoeveel vrouwen zijn ingeschreven als
lid eener kiesvereeniging Hoeveel of
liever hoe weinig nemen een werkzaam
aandeel, in oub land althans, aan de prac-
tische politiek Op een tiental openbaie
vergaderingen van den laatsten tyd, door
my bygewoond, vergaderingen waar de
meest uiteenloopende. actueele onderwerpen
werden toegelicht en besproken, was geen
eukele vrouw aanwezig 1 Iu verslagen van
bijeenkomsten kan men vaak lezen hoe
met een zekere blijdschap en trots wordt
vermeld, dat „ook eenige vrouwen aanwe
zig waren!' En de verslaggever drukt zich
dan in den regel zeer cuphemistisch uit,
wanneer hij spreekt van „eenige"
Werkt dat niet ontmoedigend op do man
nen, die als spreker en debater voortdurend
strijden voor het geven van medezeggen
schap aan de vrouw, waar het geldt pu
blieke en du9 algomeenc belangen?
My zijn vereenigingen bekend, waar een
hardnekkige kamp is gestreden door een
deel der leden om den democratischen
eisch bevredigd te zien: gelijko rechten in
de organisatie voor mannen en vrouwen.
De overwinning werd bevochten doch wat
bleek? Of geen of slechts heel enkele
vrouwen meldden zich aan en deze enke
lingen onttrokken zich dan nog, schier
zonder uitzondering, aan het noodzakelijke
werk, tot vreugde van de tegenstanders.
Men zal tegemoet voeren, dat de vrouwen
dan toch in eigen kring veel en goed werk
leveren, wijzen op de vrouwenvereenigingen
op het petitionnement tegen do Tariofwet!
Doch deze weerlegging is feitelijk een be
vestiging van de grief. In eigen kring
werkt de belangstellende vrouw, terwyl
geëischt mag en moet worden, dat zij naast
en met den man baar invloed aanwendt
om te komen tot een oplossing van de
vraagstukken, die beider belangen raken.
Gevraagd wordt toch niet eeu vertegen
woordiging van vrouwen, door vrouwen
gekozeu naast de huidigeregeeringslichameu
Welnu dan is aotie van vrouwen in eigen
engbegrensde organisaties en comité's ook
niet voldoende.
Daarnaast, daarboven moet de vrouw,
met den man samon georganiseerd in de
zelfde vereenigingen, trachton het verlangde
doel te bereiken. Samon workondo zullen
beide groepen leeien elkander te waar-
deeren ook in dit opzicht, zullen misver
standen uit de weg worden geruimd,
dwalingen overwonuen door de pratijk
zelf.
Het vereenigingsleven moet de leer
school zyn, die voorbereidt tot het maat
schappelijk en staatkundig ideaal dat wij
ou6 denken. Die leerschool moet gemengd
zijn, zal zij haar doel doel bonadcreu.
Iedere vrouw die óf uit laksheid, óf uit
een zekeren conservatieven schroom ten
deze haar taak niet doet, werkt niet alleen
niet mee, doch tegen.
En haar voorbeeld, al is zij lid van alle
bestaande vrouwenorganisaties, is een steun
voor het argument dat zegt: waarom de
vrouw het kiesrecht te geven, zij maakt
geen gebruik van het recht dat zij nu
reeds heeft en toont dus uiet voldoende
belangstelling
Dat vrouwen van allerlei richting en le
vensopvatting in „neutrale" orgauisatics,
als 'Vereoniging eu Ned. Bond voor Vrou
wenkiesrecht, ijveren voor het denkbeeld,
dat sekseverschil geen reden mag zijn voor
onthouding van het kiewecht, is zeer toe
te juichen. Maar ten slotte zal tooh slechts
door samenwerking van politieke partijen
in het parlement die sekseslagboom kunnen
worden opgeruimd. Daarom doen die vrou
wen half werk of nog minder, als z'y niet
tevens in de politieke organisaties dus
de kiesvereenigingen van de partijen,
waartoe zij zich willen rekenen, naar haar
inzicht invloed helpen uitoefenen op het
vaststellen van stembusprograms, het stellen
van kandidaten, het doen slagen van die
kandidaten bij de stembuskortom,
op alles wat de samenstelling van het par
lomont beheerscht en tot de overwinning
van de door haar verdedigde denkbeelden
leiden kan.
Aan de enkele vrouwen, dia zich iu deze
richting zoo gunstig onderscheiden, de taak
om haren zusteren duidelijk te maken,dat
het verkrijgen van bet kiesrecht alleen
mogelijk is door gebruik te maken van het
kiesvereenigingsrecht. V.D.
De Uitgezette Italianen.
De Italiaansche bladen staan vol van
verhalen over de slechte behandeling van
de uitgezette Italianon uit Turkye. Van
alles beroofd zijn ze in Italië aangokomen.
Hun laatste spaarduitjes hadden de Itali
aansche ambtenarch hun ontstolen en de
Turksche regeering had belasting voor een
jaar vooruit van hen geëischt. Van alle
kanten stroomon uit Italië de gaven voor
deze slachtoffers van den oorlog toe en
ook do legeering steunt hen krachtig.
Op Rhodos.
VolgouB een bericht uit Turksche bron,
heeft een deel van liet Turksche garnizoen,
dat nog juist bijtijds zioh aan de omsinge
ling van de Italianen heeft weten te ont
trekken, op Rhodos een guerilla op touw
gezet.
De Italiaansche Republikeinen keuren
de annexatie van Tripoli goed.
Iu een te Ancona gehouden congres heeft
de Republikeinsche party de vraag behau-
deld of de republikeinsche afgevaardigden,
die in de Kamer vóór de annexatie van
Tripolituuië hebben gestemd, daarmede al
dan niet do partijbeginseleu hebben geschon
den. Na eon uitvoerig debat waarin Barzi-
lai de welsprekoudste verdediger der
annexatie hoewel dan liefst zonder ge
wold was. werd een motie aangenomen,
waarin do annexatie werd goedgekeurd,
al kon men er zich dan ook niet mede
vereenigeu, dat deze door middel van een
oorlog was verkregen.
De Londensche Transportarbeiders.
In de staking der Londensche Transport
arbeiders is sedert Zaterdag weinig ver
andering gekomen. Het aantal stakers wordt
thans op ongeveer 150.000 geschat. De
prijzen van verschillende levensmiddelen
gaan snel de hoogte in.
Duizenden kisten appelen, pisangs, sinaas
appelen en aardappelen kunnen tengevol
ge van de staking van de transportarbeiders
niet afgeleverd worden en rotten.
De politie patrouilleert op de haventer
reinen. De stakers zijn gegriefd door hun
tegenwoordigheid.
Gistornamiddag hebben bij de dokken
ongeregeldheden plaats gehad; stakers
trachtten de vrachtwagens tegen te houden
en jouwden de vrachtrijders uit. De polilis
kwam ijlings tusschen beiden; een 12-tal
arrestatiën had plaats.
De regeering heeft alle partyeu in de
dokwerkersstaking tot oen conferentie op
31 dezer bijeengeroepen.
Naar in een ambtelijke modedeeling
wordt gezegd, wil de Regeering, dat de
orde gehandhaafd blijve en zal 2ij, zoo
noodig, van alle haar ten dienste staande
middelen gebruik maken om den aanvoer
van levensmiddelen te verzekeren.
Het stakingscomité is in conferentie
geweest bij Mc. Kenna, don minister van
Binnoulandecho Zaken die gezegd zou
hebben, dat er onmiddellijk eenige
voedingsmiddelen in Londen moesten wor
den ingevoerd. Het comité had daarop ge
vraagd, wat voor voedingsmiddelen dat dan
zijn moesten, opdat zij met bet ministerie
van binnenlandscho zaken zouden kunnen
meewerken, daar ook zij inzageD, dat be
paalde voedingsmiddelen moesten worden
uitgeladen. De aard der voedingsmiddelen
zal waarschijnlijk worden vastgesteld bij
een volgend onderhoud.
Het comité heeft ook gezegd, dat Mc
Kenna heeft verklaard, dat hij niet voor
nemens was van soldaten gobruik te maken.
Dressler in vrijheid gesteld.
De Pruisische grenscommissaris Dressler,
die in Rusland gevangen zat, is eindelijk
in vrijheid gesteld en Zondagavond aan
het station te Eydtkuhnen door een jui
chende menigte ontvangen. Hy verklaarde,
dat hy aldoor goed behandeld was.
De Toestand in Portugal.
Zaterdag hebben de studenten te Oporto
een hevig kabaal gemaakt uit ontevreden
heid over de regeling van eene aanvul
lingsexamens. In 8ommigo lokalen van
het universiteitsgebouw word alles kort on
klein geslagen. Ten slotte moest de cava-
lerio komen om de jougelieden uit het ge
bouw te jagen.
De rector heeft nu de colleges geschorst
en een rapport van het gebeurde aan de
regeering gezonden.
Te Oporto zouden ook weer ernstige on
lusten tusschen monarchisten en Republi
keinen hebben plaats gohad. Er zouden
negen bommen ziin geworpen, die eenige
slachtoffers maakten. De Rogeoriug heeft
reeds verstorkingen naar de stad gezonden.
De Toestand in Marokko.
Naar ambtelijk wordt gemeld, heeft de
vijandelijko harka brieven ontvangen van
do stammen uit de omstreken van Fez,
waarin do rifbewoners worden aangespoord
den strijd tegen de Spanjaarden voort te
zetten, daar ook het geheele rijk tegen de
Christenen in opstand gekomen is.
De aanval op Fez.
Omtrent den aanval der Berberstammen
op de Marokkaanoche hoofdstad in den
nacht van Zaterdag op Zondag zijn thans
uitvoeriger berichten ontvangen. Daaruit
blijkt, dat de nachtelijke aanval op de
noord- en de oostzijde der stad was ge
richt. Onder bescherming der duisternis
drongen de aanvallers tot aan den voet van
do oude stadsmurcu door, waarachter de
verdedigers gedekt lagen opgesteld.In weer
wil van oen hardnekkige verdediging wa
ren de aangevallenen genoodzaakt op ver
scheidene punten terug te wijken. Eiken
voetstap gronds der aau den stadsmuur
grenzende tuinen werd hardnekkig YCide-
digd, waarna de verdedigers zich achter de
eerste huizon-ryen terug moesten trekken,
om aldus een verdedigingslinie te vormen,
teneinde het verder doordringen der vjjaD-
den te beletten. Tot aan het aanbreken van
den dag bleven de tuinen, landerijen en
enkole huizengroepen in de handen der
Berbers. Doch toon het licht begon te
worden, koD de artillerie hel zich ie 's vij-
ands handen bevindende bestrijken en dreef
zij de aanvallers op do vlucht.
Een telegram van den volgenden dag
meldt, dat de vyand wederom een aanval
op de stad heeft gedaan, doch eveneens
weder op do vlucht werd gedreven. Deze
aanval leverde het bewijs, dat wanneer do
Franscben de stammen Da een hardnekkig
gevecht terug hebben gedreven, dezen daar
om nog niet ontmoedigd blyken te zijn,
aDder9 hadden zij niet 's anderendaags dep
aanval hervat. De vorliezon door de Fran-
schen bij dezen tweeden aanval geleden
waren vrij onbeteekenend
Bezoek der Koningin aan Parijs.
Uit Parijs wordt bericht dat Koningin
"Wiihelmina van haar bezoek zal gebruik
maken om, getrouw aan de schoone overle
veringen van haar Huis, een krans te gaan
neerleggen bij het gedeokteeken voor den
Admiraal de ColigDy, schoonvader van den