WEERBERICHT.
Thermometerstand
BINNENLAND.
STADSNIEUWS.
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. NEP. MET. INSTITUUT.
Opgemaakt voorm. 10.30 uur.
De Bilt, 19 Juni 1912.
Hoogste barometerstand 767.0 m.M. te
Horta, laagste 753.9 te Lerwick.
Verwachting tot den avond van 20 Juni
1912. Zwakke lot matige Zuidelijke tot
Westelijke wind.
Gesteldheid van de lucht: Veranderlijke
bewolking, waarschijnlijk enkele regenbuien
of onweersbuien.
Temperatuur: Iets koeler.
Barometerstand te AMERSFOORT.
Barometerstand hedenmiddag te 12 uur
763 m.M.
Vorige stand te 12 uur 761 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisteronF. 62
Laagste hedennachtF. 57
Hedenmiddag 12 uurF. 72
AMERSFOORTSCHE
BAD- EN ZWEMINRICHTING.
TEMPERATUUR van het water op Woens
dag 19 Juni des '8 morgens 7 uur is 60° F.
hoogstens 2400 gulden of gevangenis van
een jaar, terwijl bij bovendien zijn kies
bevoegdheid voor 7 jaar verliest.
Home Rule.
Het Britsohe Lagerhuis is begonnen'met
de behandeling van het ontwerp Home-
Rule voor Ierland. Een amendement om
de wet niet toepasselijk te verklaren voor
Ulster, waar do protestanten in de meerder
heid zijn, werd verworpen 320 tegen 251
stemmen.
Het Kiesrecht ontwerp in de
Fransche Kamer.
De Fransche Kamer heeft bij de behan
deling van h'et Kiesrecht ontwerp een
voor8tel-Augagneur om het ontwerp naar
een commissie te zenden, verworpen met
346 tegen 197 stemmen.
De Regeering had zich togen het amen
dement verklaard en de quaestie van ver
trouwen gesteld.
De Geoothertoqin van Luxemburg.
De Groothertogin van Luxemburg heeft
gister de eed afgelegd en bij die gelegen
heid een troonrede gehouden.
In deze rede beloofde zij in allen ge
lijkelijk belang te zullen stellen en goed,
minzaam en hulpvaardig te zullen zijn.
Zij vervolgde: „De zoo vurig gewenschte
sociale vrede is tot dusverre een onbereik
baar ideaal gebleven. Moeten wij daarom
niet alles in het werk stellen ter bevorde
ring van toenadering en solidariteit en
mogen wij dan niet de hoop voeden, dat
door langzamen maar zekeren arbeid de
eeuwige wetten der gerechtigheid tot ver
zoening en bevrediging zullen leiden".
De groothertogin beloofde voor en met
het volk to lullen regeeren.
„De internationale traktaten, die de on
afhankelijkheid en de neutraliteit van het
groothertogdom waarborgen, dragen in
hooge mate bij tot de welvaart van ons
land, maar leggen ons tevens verplichtin
gen op, ten bate van geheel Europa.
Laten wjj zorgen, dat onze handelingen
nooit aanleiding kunnen geven tot twijfel
aan de eerlijkheid onzer bedoelingen".
De groothertogin beloofde de vlag van
het land hoog te zullen houden en met
Gods hulp te zullen strijden voor hare eer.
Als echte dochter van het land, zou zij
getrouw blijven aan het edele devies: „Jo
maintiendrai".
Na afloop van de plechtigheid reed de
vorstin door de stad naar het paleis. Toen
zij zich daarna op het balcon vertoonde,
werd zij met buitengewone geestdrift toe
gejuicht en hief de menigte het volkslied aan.
Het Vijfde Wapen.
Tal van Duitsche steden hebben op
het voorbeeld van hetgeen in Frankrjjk
gebeurt gelden ter beschikking van den
minister van Oorlog gesteld, om daarvoor
een vliegtoestel te koopen, dat dan den
naam van de gemeente zal dragen.
Zelfs door Zuid-Amerikaansche Staten,
waar hot Duitsche element sterk is, zjjn
voor een zelfde doel collecties gehouden.
Leve de Protectie 1
Men weet dat de befaamde Duitsche
„belastinghervorming" van 1909 behalve
op vele andere voorwerpen van dagelijksch
gebruik ook een belasting op de lucifers
heeft ingevoerd. Als gevolg hiervan is
echter de omzet van lucifers aanmerkelijk
verminderd; ëu nu heeft de Vereeniging
van Duitsche lucifers-fabrikanten besloten
den prys der lucifers te verhoogon, omdat
een aantal fabrieken anders het bedrijf niet
kan volhouden. De prijsverhooging treedt
onmiddellijk in werking.
Golukkig het land, waar „protectie" zoo
iots mogelijk maaktzegt het Vaderland.
De Oppositie in Hongarije.
De Voorzitter van bet Hongaarsche Volks
huis, graaf Tisza, die mot geweld de oppositie
in het Huis wist te vernietigen, heeft zich
sinds den 4en dezer niot meer op straat
durven vertoonon. Gisteren waagde hij zulks,
onder politie-toezicht. Het bekwam hem
echter slecht, want nauwelijks had hij eenige
straten ver geloopon, toen de menigte den
gehaten man herkende en onder het uiten
van weinig vleiende uitdrukkigen op drong.
De politie moest don president tenslotte
in veiligheid brengen.
Portugal en het Vatikaan.
In de gister gehouden zitting van den
Portugeeschen Senaat verklaarde de Mini
ster van buitenlandsche zaken, dat de hui
dige regeering voorstander is van de hand
having van het gezantsohap bij het Vatikaan.
Verhooging tan Belasting inTurkije.
Met het oog op de kosten die de Oorlog
medebrengt, heeft de Turksche Regeering
ceu wetsontwerp ingediend tot verhooging
van sommige belastingen. Belasting op
grond en onroerende goederen zullen met
25 pCt. worden verhoogd. Er zal eeD pa
tentbelasting worden ingevoerd en verder
een heffing van drie procent op ambte
naarssalarissen. De afkoopsom voor den
militairen dienst zal van 50 op 60 Turk
sche ponden verhoogd worden. Ten slotte
zullen zout- en spiritusbelasting een matige
verhooging ondergaan. Dat zal, naar het
ons voorkomt, niet dienstig zjjn om den
oorlog populair te doen blijven.
De Conventie te Chicago.
Van de Republikeinsche Conventie te
Chicago weten we nog niet ander» dan
dat ze zich heeft bqzig gehouden met de
voorzitterBkeuze.
Wel had meD getracht reeds onmiddel
lijk na de opening voor te stellen de voor-
loopige ljjst van leden, opgemaakt door het
Nationaal Comité, te wijzigen, doch de
voorloopige voorzitter merkte aaD, dat van
zoo'n voorstel nog geen sprake zou kunnen
zijn; omdat de Conventie nog niet georga
niseerd was, zoolang er geen voorzitter was.
Na deze beslissing volgde eenig tumult
en toen ging men over tot de benoeming
van een voorzitter. Uit de bus kwam de
heer Root, met 558 stemmen, do heer Mc.
Govern had 502. Reuter zegt dat er toen
een helsch kabaal uitbrak. De verkiezing
van Root schijnt een fortuintje te zijn voor
Taft, ten minste we lezen, dat de aanhan
gers van Taft luide begonnen te juichen
en dat de muziek speelde toen Root zich
naar den voorzitterszetcl begaf.
Voor eventuoel verdere tijdingen zie
men onder de laatste berichten.
De Ziekteverzekering.
Gisteren is art. 1 van de Radenwet in
de 2e Kamer aangenomen met 53 tegen 7
stemmen. Deze groote meerderheid wil
geenszins zeggeD, dat het verzet tegen de
Radenwet gestaakt is. De werkelijke be
slissing zal eerst later vallen, al is het
natuurlijk zeer zonderling, dat zooveel tyd
verspild moet worden aan een wetsontwerp,
dat naar alle waarschijnlijkheid nooit wet
zal worden. De stemming van gisteren
was dan ,ook zeer onoprecht, Lohman
stemde voor; slechts 2 chr.-hist. en 5 unie-
lib. bleven consequent en stemden tegen,
terwjjl tal van andere tegenstanders zich
aan de stemming onttrokken.
Wel eenig richtsnoer biedt de stemming
over hot amendement-Patjjn, waarin een
principe was neergelegd al ging het slechts
over een naam en wel een meer passende,
oen waardiger betiteling der Raden van
het ontwerp. Het werd met 37 tegen 34
stemmen verworpen, doch onder de voor
stemmers bevonden zich vier Christelijke
historischen en één Katholiek.
Het amendement-Treub, waarover zeor
weinig gesproken werd gisteren, en dat het
eerste was van een serie, die de Raden buu
ambtelijk karakter en grootscheepschen op
zet wilde afnemen, viel met 44 tegen 26
stemmentegen de geheele rechterzijde, be
halve de hoeren Van WasBenaer, Van Id-
singa en Schimmelpenninck, alle drie Chr.-
historisch, benevens de socialisten.
Auteurswet.
De 2e Kamer zal Donderdagavond met
de behandeling van de Auteurswet beginnen.
De Examen-Commissie.
De minister heeft toegegeven. De St. Crt.
van gisteravond behelsde de intrekking „op
verzoek van de benoemden" van de be
noeming van de heeren A. Packet, leoraar
aan de H.B.S. te 's Hage en J. M. Mul
ler leeraar aan het Geref. Gymn. te Am
sterdam als lid van de examencommissie
voor de acten Franscb, Duitsch en Engelsch.
Mgr. Giovannini.
Bjj het berioht, dat mgr. Giovannini
voormalig pauselijk zaakgelastigde in Den
Haag, aan mr. Arthur Wynans, advocaat
te Maastricht heeft opgedragen, gerechte
lijke vervolgingen iD te stellen tegen eenige
bladen, die de bekende berichten hebben
gepubliceerd inzake het incident in do
Oranje-Golfclub te Scheveningen, teekent
de Limb. Koerier aan:
„De omstandigheid, dat de Italiaansche
prelaat, voor zjjn ongewoon verlate ge
rechtelijke actie in Holland en Zeeland, in
Maastricht een advooaat is gaan zoeken,
die om zjjn fel anti-clericale gevoelens be
kend staat, geeft te denken
Een Anti-Tariefwet Sneeuwbal.
Naar wjj Ternemen, is door eeaige
groot-industrieelen een beweging tegen de
Tariefwet op touw gezet. Doel is een
monsteradres aan de Tweede Kamer van
dezen inhoud;
Geven met verschuldigden eerbied te
kennen; de ondergeteekenden, hoofden
van ondernemingen, bij handel en nijver
heid betrokken:
dat zij er van overtuigd zjjn, dat de
verhoogde invoerrechten zooak die thans
worden voorgesteld in de hoogste mate
belemmerend zullen zijn voor de algemeene
welvaart en de economische ontwikkeling
van het Nederlandsche volk:
reden waarom zjj uw vergadering in
allen ernst verzoeken de voorgestelde
Tariefwet niet aan te nemen.".
Wie zich bij mr. L. J. Toulon van der
Koog te Haarlem opgoeft krygt onmid
dellijk een aantal circulaires thuis waar
mede men de tegenstanders onder zijn
vrienden en kennissen tot deelneming aan
de beweging moet zien te nopen.
De Burgemeesters-vacature.
By de ingezetenen dezer gemeente circu
leert een adres aan H. M. de Koningin,
waarin verzocht wordt tot burgemeester
van Amersfoort te benoemen den heer H.
W. E. Vrjjdag.
Het adres luidt als volgt:
Aan Hare Majesteit de Koningin.
Geven eerbiedig te kennen:
De ondergeteekenden, allen inwoners
der Gemeente Amersfoort van de meest
uiteenloopende godsdienstige en staatkun
dige richtingen;
Dat het ambt van Burgemeester hunner
Gemeente vacant is;
Dat, behoudens het in de slotalinea van
art. 61 der Gemeentewet bepaalde, dit
artikel zegt, dat niemand tot burgemeester
benoembaar is, dan die ingozetene is der
Gemeente;
Dat het ondergeteekenden ten zeerste
zou verbeugen als het Uwe Majesteit zou
willen behagen tot Burgemeester der Ge
meente Amersfoort te benoemen: Wlllewa
Hermanns Bduard Vrijdag, geb.
13 Januari 1874 te Zwolle, le Luitenant
Adjudant bij de 2e afdeeling van het le
Regiment Veld-Artillerie;
Dat genoemde heer H. W. E. Vrijdag is
sedert 10 jaar ingezetene dezer Gemeente;
Dat hy is:
Lid der plaatselijke Commissie van
Toezicht op het Middelbaar Onderwjjs;
Voorzitter van Regenten van het
Burger Weeshuis;
Voorzitter van de Vereeniging „Het
Groene Kruis".
Bestuurslid van de afd. Amersfoort en
Omstreken van het Roode Kruis;
Bestuurslid van het Kapittel van St.
Joris;
Voorzitter van het Bestuur van den
Doopsgezinden Kring
Vice-President van de afd. Amersfoort;
der Vereeniging tot bestrjjding der Tu
berculose
Voorzitter van hot Bestuur der Open
bare Leeszaal;
Voorzitter van de Vereeniging tot be
vordering van het Vreemdelingenverkeer;
Dat hieruit bljjkt,zoowel dat de heer Vry-
dag veel belang stelt in het algemeen welzijn
onzer gemeente, als dat hij by de ingeze
tenen een geziene persoonlijkheid ia;
Dat de finantieele positie, waarin de
heer Vrijdag verkeert, zijn onafhankelijk
heid waarborgt;
Redenen waarom z|j Uwe Majesteit eer
biedig verzoeken,tot Burgemeester der Ge
meente Amersfoort te benoemen H. W. E.
Vrjjdag.
Op dit adres wordt zeer druk geteekend.
De eerste handteekeningen waren die van
Wethouders, Raadsleden en verschillende
notabelen.
Voor hen, die door afwezigheid by aan
bieding, verhinderd waren te teekenen, zal
daartoe alsnog gelegenheid geboden worden,
daar het adres binnenkort ter teekeniog
gelegd zal worden.
In verband met de nieuwe organisatie
van het lager onderwjjs, welke 1 Sept.
a.s. in werking treedt, is aan de ouders
wier kinderen de openbare lagere scholen
te dezer stede bezoeken, de volgende cir
culaire verzonden.
Te beginnen met 1 September aanstaande,
zal het Openbaar Lager Onderwijs in deze
Gemeente ingericht zjjn als volgt:
De Openbare Meisjesschool in het Plant
soen (School A.) hoofd Mejuffrouw van
Lessen, bljjft op dezolfde wjjze ingericht
als tot heden.
De in aanbouw zjjnde school B aan den
Leusderweg, hoofd de Heer Lindenhovius,
is bestemd voor jongens, die opgeleid
wenscbon te worden voor Hoogere Bur
gerschool of Gymnasium en vervangt dus
de tegenwoordige Openbare Jongenschool
in de Heereostraat.
Het schoolgeld voor genoemde scholen
A en B bedraagt voor de klassen 1—6
van f 24.tot f 40.— naar gelang van de
gegoedheid der ouders, en voor de klassen
710 van de Openbare Meisjesschool
(School A) van f 40.tot f 70.per
jaar, eveneens naar gelang van de gegoed
heid der ouders.
School C in de Heerenstraat, hoofd de
Heer Spelberg, zal van dien datum af
toegankelijk zjjn voor jongens en meisjes,
die nu de eerste zes loerjaren meer uitge
breid lager onderwjjs willen genieten
Fransch, Duitsch, Engelsch en Wiskunde.
Dit meer uitgebreid lager onderwijs, dat
gedurende vier leerjaren gegeven wordt,
is bestemd voor degenen, die bet diploma
M. U. L. O. wenschen te verwerven, dat
toegang geeft tot verschillende betrekkin
gen en voor degenen, die een algemeene
ontwikkeling noodig hebben voor hun later
beroep of bedrjjf. Het schoolgeld voor
deze vier klasse van het M. U. L. O. be
draagt als minimum f 15.per jaar. terwijl
het schoolgeld voor de eerste zes leerjaren
(gewoon lager onderwjjs) gelijk zal zijn
aan dat van School D in de Hellestraat,
hoofd de Heer van den Hooff, alwaar het
schoolgeld begint mot f 5 per jaar bjj een
inkomen van f 600.
De eerste zes leerjaren van School C
in de Heerenstraat en van School D in de
Hellestraat zullen, wat omvang van het
onderwjjs betreft, volkomen geljjk zijn,
zoodat ook de leerlingen van school D,
na het doorloopen van de eerste zes
klassen, desvorlangd het M. U. L. O. aan
School C kunnen volgen.
Na de eerste zes leerjaren zal aan school
D in de Hellestraat, gelegenheid zjjn
voortgezet onderwjjs te genieten, ook voor
