DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No. 148.WOENSDAG 26 JUNI 1912.9e JAARGANG.
NABETRACHTING
OVER DEN GEMEENTERAAD.
BUITENLAND.
DE EEMLANDER.
Hoofdredacteur: Mr. D. J. van Schaardenburg.
Abonnementsprijs
Per jaarf 4.Franco per
post id. f5,60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Bureau: HLEIIfll IIA It* 6. Telet. Iuterc. 183.
Prijs der Advertentiën
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederon regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (By
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is .uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen- en Bnitenlandseh Advert.- bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76- 78 Amsterdam
De raadszitting van gisterenmiddag zou
al heel weinig voedsel voor 'n nabetrach
ting gegeven hebben, als niet de heer
Gerritson voor 'n hors d'oeuvre en de
zelfde met de heoreu Jorissen en Rolandus
Hagedoorn voor 'n rijkelijk dessert gezorgd
hadden.
Over de eigenlijke hoofdschotels zijn we
al heel gauw uitgepraat. Het Werklieden-
reglement is, geljjk wjj wel verwacht had
den, naar de afdeelingeu verwezen. De
heer Jorissen boud de kat de bel om en
alle andero leden klapten in de handen.
Alle vrees of zjj echt dan wel voorge
wend was, zullen wij daarlaten als zou
het werkliedenreglement er „doorgejak
kerd* worden, is dus ijdel gebleven.
'n Andere hoofdschotel wa9 de secretaris-
benoeming. Met algemeene stemmen werd
Mr. J- Werkman, commies-redacteur ter
Gemeente-secretarie te Utrecht, no. 1 van
de aanboveling, gekozen cu, mogen wij de
geruchten, die uit Utrecht tot ons door
drongen, gelooven dan is die keuze een
zeer goede.
Dat de Openbare Leeszaal voor dit jaar
nog geen subsidie zou krijgen het stond
wel te vreezen. De bewoordingen waarin
het afwijzend prae-advies van B. en W.
gekleed is, doen hopen, dat de O.L.
voor het volgende begrootingsjiar op het
volle gevraagde subsidie mag rekenen.
Als hors d'oeuvre diende de heer
Gerritsen het perceel aan de Kamperbio-
nenpoort op, dat vroeger bewoond werd
door den heer Sinuige en de raad scheen
het graag te lusten.
De heer Geriitsen, een van die man
nen, die de Kamperbinnenpoort liever geen
dag en geen nacht langer zonden willen
zien staan, sprak z'n verwondering nit, dat
de agenda geen voorstel bevatte tot sloo
ping van dat perceel van den heer Sinnige,
waarop de wethouder Kam ten bescheid
gaf, dat do vorige maal door B. en W.
toezegging geihv>n-"*8n, ie een dor eerst
volgende vergaderingen met 'n voorstel te
komen, zoodat er thans nog geen reden
bestond hen in gebreke te stellen.
Maar de interpellant liet zich niet paaien
en stelde dus kort en goed 'n motie
voor om den raad de wenschelijkheid te doen
uitspreken, het huis onmiddellijk te sloopen
terwille van de veiligheid; en do andere
raadsleden waren het hiermede roerendeens.
Bij hot dessert was het alweer de heer
Gerritsen, die het Dagelijksch Bestuur 'n
nootje te kraken gaf, ea wel om de late
bezorging van de belasting billetten, hetgeen
voor de kleinere luiden het gevolg bad,
dat zij slechts zeer korten tijd hadden om
hun belastingpenningen, althans de eerste
termyn, byeen te brengen, Wethouder van
Esveld wilde betoogen, dat de voorbereiding
en alle formaliteiten zooveel tijd in beslag
namen maar moest ten slotte toch erken
nen, dat do billetten er wel 'n maand
eerder hadden kunnen zjjn.
Zich beroepend op eenige recente inge
zonden stukken, drong de heer Rolandus
Hagedoorn or op aan, dat er toch iels
gedaan zou worden tot verbcteriog vau den
vleeschkeuringsdienst alhier.
De heer Jorissen ging nog 'n stap ver
der en achtte de oprichting van 'n abattoir
beslist wenschelijk en mogelijk. Dat zou
den heer Kroes nog te lang duren, die van
oordeel was, dat viscb, melk oen andere
levensmiddelen evenzeer en zoo spoedig
mogelijk aan strenge keuring onderworpen
moesten worden. B. en W. mogen het zich
voor gezegd houden. Inderdaad, als er ietB
is, dat voor het algemeen welzijn dringend
hun aandacht verdient, dan is het wel do
keuring van levensmiddelen,op welk punt,
gelijk de heer Kroes terecht opmerkte,
Amersfoort 'n troirigc reputatie geniet.
Er huist 'n booze autoridder in de buurt,
die er schik in heeft dames met kinder
wagens schrik aan te jagen en wandelende
kostscholen uiteen te doen stui ven,do hee-
roujori8sen en Rjjkens hebben het zelf ge
zienwanneer hij in„onbesuisde vaart"door
onze straten en lanen tuft. Enfin, de man
is gesignaleerd en do burgemeester heelt
beloofd hem bjj den commissaris van politie
aan te bevelen. De „dure instrumenten",
aan welker aanschaffing de heer Rjjkens
herinnerde, kunnen nog te pas komen.
Een Misrekening.
Do ontnuchtering begint te komen in
Italië.
Men hoeft het volk wijs gemaakt dat
de annexatie van Tunis de volgende voor-
ileelen zou brengen:
Tripoli met Cyranaïca zou een groote
landbouwkolonie woidcn voor het overschot
der bevolking van Italië; het zou een
machtig Afriknansch handelscentrum wor
den en een land, daf met ongedachte mi
nerale schatten den arbeid van vlijtige Ita-
liaansche wegbereiders der beschaving zou
loonen.
Dat alles was gebaseerd op oude schrij
vers en op de verklaringen van Italiaan-
sche, belanghebbende kapitalisten en banken.
Maar een Grieksch, en dus den Italia
nen allerminst vjjandig gezind schrijver,
Kosmetatos, heeft het magere resultaat van
zorgvuldige onderzoekiugen eens onder
woorden en cijfers gebracht.
Wel zijn er bloeiende oasen aau de
kust van Tripoli, maar die leveren in het
allergunstigste geval juist genoeg op om
de inheemsche bevolking te voeden. Vijf
tien kilometer van de kust af begint reeds
de hopelooze zandwoestijn, die in 't geheel
geen landbouw, geen Europeosche Koloni
satie megelijk maakt.
De grond van het hooggeroemde Cyre-
naïca is wel is waar veel beter en men
wil het door bevloeing rijke oogsten af
dwingen. Dit zal echter niet lukken, want
de spaarzame regen sypclt al te snel door
den muilen bodem, waarvan de samenstel
ling het aauleggen van waterreservoirs on
mogelijk maakt. Het gebrek aan regen
maakt ook do veeteelt tot iets onmogelijks.
De hoop op een schitterende opbrengst
van den Tripolitaanschen trans-Sabara han
del is al bijzonder vaag. Met dien handel
gaat het in de laatste tientallen jaren
treurig De Karavaanhandel is deerljjk aau
het verloopen. Spoorweg en stoomboot, de
verkeersmiddelen der Fransche en Engel-
sche West-Afrikaauscho koloniën hebben
hom vernietigd. Waar vroegor 3000 Ka-
meelon de woestiju doorkruisten, trekken
er heden nauwelijks duizend door. Do
uitvoer van Tripoli is dan ook sedert 1908
met niet minder dan 70 procent gedaald.
Eu wat de minerale rijkdommen van
Lybië ten slotte aangaat, die liggen moer
in het gebied der vermoedens, dan in dat
der werkelijkheid. Wat men meende dat
Salpetcrlagen waren by Sar, zijn gebleken
gipslagen te zijn.
Dat zijn de uitkomsten van ernstige on
derzoekingen van Engelsche, Fransche en
Belgische consuls en die vrij wat meer
waard zijn dan de onderstellingen van oude
schrijvers. In Italië hebben die mededee-
lingen van deze resultaten, zooals te be
grijpen is, een ontnuchterenden indruk ge
maakt.
Op Roof uit.
De correspondent van de Stampa te
Turijn hoeft „van goed ingelichte zijde"
vernomen dat Italië de eilanden Stampalia,
Calijnino en RhodoB na den oorlog voor
goed wil behouden, terwijl het zal zorgen,
dut de andere, thanB door Italië bezette
eilanden, niet weer onder Turksch bewind
komen; dit laatste toch zou de Grieksche
bewoners aan de wraak der Muselmanuen
blootstellen. Deze plannen geven de te
Weenen verschijnendeReichBpost aanleiding
tot do verklaring, dat dan ook de andere
mogendhedenmet name Oostenrijkzich
door annexatie van eenigeTurkscho eilanden
schadoloos moeten stellen.
SuLTANSRECHTEN.
Het Turk8cho Parlement heeft, na oen
kort debat, met '212 tegen 15 stemmen een
voorstel tot verandering van art 35 der
Grondwet aangonomen. Dit heeft ten ge
volge, dat de Sultan thans het Parlement
zal kuaneu ontbiudeu, zonder voorafgaande
toestemming van den Senaat.
Muiterij.
Te Monastir hebben de Albaneesche
troepen geweigerd verder dienst te doen.
Een bataljon marcheerde zelfs zonder
den geringsten tegenstaud te ontmoeten,
do Kazerne uit en nam al dc aanwezige
munitie, benevens de bataljons kas mee.
Dit bataljon heeft nu een kamp betrok
ken in de nabijheid van den stad en van
daar een schrijven gezonden aan den vali,
waarin aan de regeering de eisch wordt
gesteld do ministers Talaat bey en Djavid
bey onmiddellijk te ontslaan, het parlement
te ontbinden en een nieuwe, eerlijke ver
kiezing uit te schrijven. Mochten deze
ei8chen niet ingewilligd worden, zoo wordt
verder gedreigd, dan zou het geheelo leger
in opstand komen.
gliberale Schoolwet in Luxemburg.
De Luxemburgsche Kamer heeft met 34
togen 17 stemmen de liberale sohoolwet
thans definitief aangenomen. Dit is ge
schied ondanks het protest van den r. k
bisschop, die verklaarde zijn medewerking
aan de uitvoering niet te zullen verleenen,
voor zoover het godsdienstonderwijs be
treft.
Kiesrechtvrouwen.
In het Engelsche Lagerhuis heeft de
minister Mc Kerma in antwoord op een
hem gedane vraag verklaard dat er op
hot oogenblik zeventig vrouwen en één
man in de gevangenis zalen voor overtre
dingen, gepleegd by de jongste suffragette-
beweging. Vau deze werden 46 vrouwen
en één man kunstmatig gevoed.
Kaar aanleiding van deze quaestie had
verder nog een zeer ongewoon verschijnsel
in het Lagerhuis plaats; iets dat in andere
parlementen een gewoonte is geworden,
doch in bet Engelsche met zjjn goede
manieren tot nu toe vreemd was.
Timothy Healy verzocht Asquith de ge
vangen vrouwen in vryheid te stellen deze
wees toen op do verklaring van minister
Mc. Kenna, dat dc gevangeuon onmiddel
lijk vrijgelaten zouden worden, wanneor
zij plechtig beloofden zich niet weder
schuldig te zullen maken aan verstoring
der orde.
Dit wekte de verontwaardiging op van
den socialist Lansbury, den bekenden voor
stander van het vrouwenkiesrecht. Hij
stond op, begon te schreeuwen en te ges-
ticuleeren, liep eiudelyk naar de bank der
ministers, stak dreigend zjjn vuist uit naar
Asquith en riep uit: „Gij moet uit uw
ambt ontzet worden, gij zijt een vorachtc-
lijk wezen, in de historie zult gij bekend
staan als de man, die onschuldige vrouwon
folterde. Zesiig gearresteerde suffragettes
veroordeeld tot dwangarbeid, omdat zij
ruiten hebben stukgeslagen!"
Gedurende eenige minuten 6chold hij
beurtelings op de ministers, die zeer kalm
bleven en op de unionisten. Hij schreeuwde
hun o.a. toe: „Gij weet, dat de vrouwen
de gevraagde belofte niet kunnen afleggen,
het is dus niet eerlyk er op aan te drin-
gen!"
Eindelijk begaf hij zich weder naar zijn
plaats. De Voorzitter beval hem toen het
Huis te verlaten en weg te blijven gedu
rende deze zitting. Maar Lansbury weigerde.
„Ik ga niet heen, zoolang zulke gemeene
dingen gebeuren!" 2eide hij. De Voorzitter
herhaalde daarop nog eens uitdrukkelijk
zijn bevel.
Brookes, .,van de arbeiderspartij, gaf
Lansbuiy en raad te gehoorzamen en
audere lenen van die party sloten zich
daarbij aar..
De Voorzitter herhaalde zijn bevel voor
de derde maal en voegde daaraan toe, dat
geweld zou worden gebruikt, wanneer het
bevel niet opgevolgd werd.
Lansbury liet zich toen eindelijk door
zijn collega's bewegen tot heengaan en
verliet het Huis. Daarmede wub het inci
dent geëindigd.
De Conventie te Baltimore.
De democratische Conventie te Baltimore
heeft met 579 stemmen Parker gekozen
fot voorloopig president. Op Bryan werden
506 stemmen uitgebracht. Het gaat op deze