DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No. 179
DONDERDAG 1 AUGUSTUS 1912.
9e JAARGANG.
EEN CONFLICT.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
DE EEMLANDER.
Hoofdredacteur: Mr. D. J. van Schaardenburg.
Abonnementsprijs
Per jaarf 4.Franco per
post id. fö,60. Per 3 maanden id. IIFranco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Bureau: KI.EINF. HtiG'6. Telef. Interc. 18S.
Prijs der Advertentiën:
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederon regel meer 10.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (B-j
abonnement belangrgko korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten het kantor: Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen-en Buitenlandsch Advert.-bureau D, Y. A LTA, Warmoesstr. 76-78 Amsterdam
Om onze nabetrachting gisteren niet al i
te lang te doen worden hebben wg één
punt, van de Raadsagenda van Dinsdag 30
dezer, tot heden aangehouden.
Het betrof de weigering van Gedepu
teerde Staten dezer provincie om bun goed
keuring te hechten aan hot Raadsbesluit
van 20 Febr. 1912 tot wijziging van de
begrooting 1911.
Zonder discussie, zonder hoofdelijke stem
ming besloot de gemeenteraad bij de Kroon
voorziening te vragen tegen die beslissing
van Ged. St.
Gedeputeerde Staten hebben zich weer
eens van huu zwakken kant laten zien.
Wij hebben hot al eens meer gezegd: als
het Amersfoortsche zaken betreft, zijn Ged.
wat zenawachtig. Maar nu zijn ze het al
heel erg geweest.
Och, het betrof een zaak van weinig be
lang. Doordat verleden jaar herstellings
werken aan de Arnhemschebrug niet uit
gevoerd zijn met het oog op de verbree
ding, waren f 15000 vrij gekomen, welke
in mindering gebracht zouden worden op
do som, thans uitgetrokken voor de vor-
breediug. Daartoe zou op de begrooting
van 1911 hoofdstuk V verminderd worden
met 'n bedrag van f 1500 en kon 'n batig
saldo van f 1500 geraamd worden en ter
beschikking komen voor den dienst 1912.
Maar daar hadden Ged. St. bezwaar tegen,
want, zeiden ze, aldus zou het noodzakelijk
evenwicht tusschen de uitgaven en ont
vangsten op de begrooting 1911 Terbroken
worden. Des stelden zij voor den post
„onvoorzien" met f 1500 te verhoogen. Het
Gemeentebestuur merkte daartegen op, dat
in het door Ged. St. vastgestelde model
voor de begrooting een batig saldo, moge
lijk geacht wordt, terwijl bij opvolging van
den wenk van Ged. om den post „onvoor
zien" te verhoogen, de begrooting van
1911 niet in ovei eenstemming is met die
van 1912, daar deze laatste onder hare
ontvangsten zou aanwijzen „gedeelte van
het vermoedelijk batig saldo der rekening
over 1911", terwijl de begrooting niet 'n
dergelijk batig saldo aanwijst.
Ged. meenden or toen weer iets anders
op te kunnen vinden en ze deden 'n andere
oplossing aan de haud in een missive,
gedateerd 24 Juni maar welke eerst den
3e Juli ons gemeentebestuur bereikte. Het
gemeentebestuur maakte Ged. St. er op
merkzaam op, dat na 1 Juni geen wijzi
ging in de begrooting gebracht kon wor
den, waarop Ged., geheel van de kluts,
antwoordden, dat zjj dan het raadsbesluit
niet goedkeurden.Dit wa6 'n groote blunder
want het raadsbesluit was den 22en Febr.
ter kennis van Ged. St. gebracht en deze
hadden óf binnen 31 dagen hun afwijzende
beschikking moeten nemen óf binnen
denzelfden termijn bericht zenden, dat zij
hun beslissing verdaagden. Noch het een,
noch het ander was geschied, zoodat inge
volge artikel 197 der gemeentewet, Gede
puteerde Staten geacht moesten worden
het raadsbesluit te hebben goedgekeurd.
Nu zjj den 24en Juni kwamen vertellen,
dat zij het raadsbesluit niet goedkeurden,
kon ons gemeentebestuur niet anders doen
dan zich tot do Kroon wenden, waartoe
in de raadszitting van Dinsdag besloten is.
Daar do Raad het echter zou betreuren
indien tengevolge van het verzuim van
Ged. Staten geen principioole beslissing
verkregen zou worden, verzoeken zij de
Kroon le. zich uit te spreken over het
punt in geschil 2e (Subsidiair) vernietiging
van hot besluit van Ged. St. op grond,
dat dit college, door z'n besluit binnen den
wettelgken termijn noch te berichten,noch te
verdagon, geacht mocht worden het raads
besluit goedgekeurd te hebben.
De Toestand in Turkije.
Hoewel, zooals uit ons vorig nummer
bljjkt, het nieuwe Turksche ministerie een
votum van vertrouwen heeft verkregen,
sohijnt het nu toch wel vast te staan, dat
de Kamer zal worden ontbonden.
Dat zal met Oosterscbe slimheid geschie
den. De Regeering zal van de Kamer een
erkenning eischen van do fictie, volgens
welke het thans bestaande parlement
slechts een voorzetting is van het vorige,
dat dus vroeger geen ontbinding heeft
plaats gehad, waartoe echter wel besloten
was. Is de Kamer het hiermede eens, dan
kan zij dadelijk ontbonden worden. Is de
Kamer het hiermede echter niet eens en
verzet zij zich hiertegen, dat. is daardoor
een conflict met de Regeering in het leven
geroepen en dat kan aanleiding geven tot
het ontbinden.
Toch schgnt men volgens een tele
gram uit Konstantinopel aan de Temps
nog onlusten te duchten. De minister van
Oorlog heeft ton minste een honderdvijftig
soldaten voor het parlementsgebouw ge
plaatst en de politie in de stad is versterkt.
De regeering heeft een aantal op het
leger betrekking hebbende voorstellen in
getrokken, o.a. dat, waarbij aan militairen
wordt verboden zich met politiek te be
moeien.
De Staking tk Londen.
Wel is de staking in het Londensche
havenbedrijf geëindigd, doch de ongeregeld
heden hebben hiermede nog niet opgehou
den. Integendeel het is gister tot ernstige
onlusten gekomen, door aanvallen van
vroegere stakers op de niet-uitgeslotenen,
welke hunne plaatBen hadden ingenomen.
Eerst werd er met ateenen geworpen,
daarna met knuppels geslagen en eindelijk
met revolvers geschoten. Drie personon
werden daardoor ernstig gewond.
De politie was verplicht verschillende
charges uit te voeren.
De Ramp van de Titanic.
In het Rapport der Engoleche commissie
omtrent het ongeluk van de Titanic, waar
van we gisteren reeds het een en ander
hebben vermeld, wordt nog het volgende
meegedeeld:
De Titanic was voldoende bemand en
van kaarten voorzien. De grove beschul
diging tegen Sir Cosmo Duff-Gordon, dat
hij de beinanniug vaD zijn reddingboot
(met 5 pond elk) zou hebben omgekocht
om van de plaats dor ramp weg te roeien,
is ongegrond. De Titanic had vóór haar
vertrek uit Southampton alle veiligheids
maatregelen getroffen, die ouder de Mer
chant Shipping Act verplicht waroD. Het
departement van Handel wordt echter ge
laakt, omdat het de voorschriften van deze
wet nooit heeft herzien. Het rapport stelt
dan ook verder vast, dat de voorzorg be
treffende het bemannen en het neerlaten
der reddingbooten in geval vau nood be
slist onvoldoende was geweest. Van de
officieren der Titanic wordt verklaard, dat
zij hun plicht hebben gedaan, zonder aan
eigen lijfsbehoud te denken. De draadlooze
telegrafie werkte goed, en het aantal tele
grafisten was (aan boord der Titanic) vol
doende. De tucht onder de bemanning en
de passagiers bij het neerlaten der booten
was goed, echter had do organisatie beter
mooten z(jn, in welk geval meer levens
gered hadden kunnen worden. Van Bruce
ïsmay verklaart het rapport, dal de com
missie het niet eens is mot hen, die meenen,
dat zjjn positie als directeur der White
Star Line hem moreel verplichtte aan boord
te blijven, tot het schip zonk. Wanueerhij
niet in de boot was gesprongen zou er nog
een leven te meer zorloren zijn gegaan.
Het gedrag van kapitein Rostrou, en der
bemanning van de Carpathia wordt hooge.
lijk geprezen. Een ernstige fout wordt het
genoemd, dat er, Da de ijs-waarschuwing
geen verscherpte uitkijkdienst, ook terzij
van het 6cbip werd ingesteld. Betreurd
wordt, dat sommige booten niet hebben
getracht na de catastrofe op de plaats der
ramp cenige drenkelingen te redden. In
het bijzonder gold dit boot no. 1.
Ten slotte zij nog gemold, dat hot Hof
heeft besloten de kosten te vergoeden van
de rechtsgeleerden, die de arbeidersorgani
saties en de passagiers 3de klaBse bij hot
onderzoek hebben vertegenwoordigd.
Waarschijnlijk zal in het Lagerhuis nog
deze week een bespreking van het rapport
worden geopend.
Kardinaal Fischer f.
De r.k. Aartsbisschop van KeulcD, Kar
dinaal Fischer, is in den ouderdom van
72 jaar overleden. Hij was een tegenstan
der van de juist naar zijn diocees genoemde
richting in het Duitsol e Centrum. Hij
veroordeelde scherp deze Keulsche politieke
richting, die het interconfessionalisme be
pleitte.
Groente- en Vruchtenteelt.
Op de Pruisische begrooting voor het
volgend jaar zullen ruimer middelen wor
den aangevraagd ter bevordering van de
groenten- en vruchtenteelt door een syste
matische aanplanting. Dit zal geschieden
ten einde het hoofd te kunnen bieden aan
de buitenlandsche concurrentie. Want het
blijkt, dat in 1911 voor 60 raillioen Mark
aan vruchten en voor 46 millioen Mark
aan groenten is ingevoerd. Het meeste
werd ingevoerd uit Italië en Nederland.
Zware Straf!
Baron von Chlumctzky had onlangs in
de Oesterreichische Rundschau over het
Ilaliaausche leger 'n artikel gepubliceerd,
waariu hij gewaagde van 'u groot aantal
gevallen van insubordinatie en gebrek aan
discipline. Tot straf heeft de Italiaanscho
regeering hem nu de Italiaausche ridder
orde, welke hij bezat, ontnomen.
De goudwasscherijen aan deLena.
Op grond van het onderzoek door senator
MaDoesjin van do bekende gebeurtenissen
bij de goudwasschorgen aan do Lena, is
tegen TeresjtseDkof, den assistent van den
chef der gendarmerie, wegens nalatigheid
en te buiten gaan van zijn bevoegdheid,
rechtsingang verleend.
De Mikado f.
Omtrent de laatste levensuren van deu
JapanschcD Keizer melden de bladen uog
enkele bijzonderheden.
Duizenden personen lagen voor het pa
leis geknield en baden voor het behoud
van 's Keizers leven. Een schildwacht stak
zichzelf dood, na in een buef te hebben
meegedeeld, dat lig den goden zijn leven
in de plaats van dat des Keizers aanbood.
De Keizerin en de Kroonprins hadden
toestemming gegeven tot het verrichten
van een onderhuidsche morphine-inspuiting
bij den patient, hetgeen een nog nimmer
voorgekomen gebeurtenis was in de geschie
denis van Japan, want hot lichaam van
den Keizer is heilig en wie er zelfs maar
het kleinste wondje aan veroorzaakt, is des
dood schuldig.
De Japanscbe troon-emblemeu zjjn zeer
eenvoudig en weinig in getal. Het zijn:
een spiegel— het symbool van kennis; het
zwaard&ymbool van moed; en „do god
delijke steenen",—symbool van barmhar
tigheid.
Zij zijn van heel gewoon materiaal, ko
per, staal en steen. Volgens geloof kan
geen Keizer goed regeeren, die genoemde
drie deugden niet bezit.
Het Politikschandaal te New-York.
Gaynor, de burgemeester van New-York,
heeft den eiscb vao den gemeenteraad, dat
er een grondig onderzoek zal worden inge
steld daar de heerechende toestanden bjj de
de politie, als billijk erkeDd. De veront
waardiging van de bladen over betRosen-
thal-schandaal blijft groot.
De Tarikfwkt.
Het Verslag van de Commissie voor
voorbereiding over het wetsontwerp tot
vaststelling van een nieuwe Tariefwet is
gisteren verschenen.
Op krachtige gronden wordt het ontwerp
bestreden door de tegenstauders van be
schermende handelspolitiek. Zij voeren aan,
dat het ontwerp onnoodig is voor onze
bloeiende industiic, niet verlangd wordt
door de industricelen zelf, onraadzaam
is voor Nederland met z n buitengewoon
gunstige ligging voor den handel, gevaar
lijk, omdat het Nederland kan wikkelen
in 'n tarievenoorlog, noodlottig voor land
en tuinbouw.
Daarentegen trachten de voorstanders
de voorstanders het ontwerp te verdedigen
op de magero gronden, dat het 'n einde