DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
MEURSING Machinale Fabrieken van Gebak, Amersfoort.
No. 169.
ZATERDAG 20 JULI 1912.
9e JAARGANG.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
STADSNIEUWS.
DE EEMLANDER.
Hoofdredacteur: Mr. D. J. ran Schaardenburg:.
Abonnementsprijs:
Per jaarf4.Franco per
poet id. f5.60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Burean: K URINE HU«'6. Telef. Interc. IS».
Prijs der AdvertentiBn:
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Yoor iederen regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (By
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, vaü buiten het kanton Amersfoort in dit blad ia .uitsluitend" gerechtigd het Alg. Sinnen- en Buitenlandsch Advert.- bureau D, Y. ALTA, Warmoesstr. 76.78 Amsterdam
Een aanval op de Dardanellkn.
Gistermorgen om half twee hebben acht
Italiaansche torpedobooteu getracht de
Dardanellen binnen te varon bij Baikchoe
Tepe. De Turksche forten gaven
onmiddellijk vuur. Tweo booten wer
den in den grond geboord en de zes
overige, die zeer beschadigd werden, trok
ken zich terug. Eerst heette het dat de
Turksche regeering naar aanleiding van
dit feit zou hebben besloten de Dardanellen
weer te sluiten, naar een later bericht
zegt, dat een dergelijke beslissing nog
niet is genomen.
De Vredesoeruchten.
De Frankfurter Zeitung zegt, dat de
in de laatste dagen telkens weer opduiken
de vredesgeruchten op een grond van feite
lijke juistheid berusten.
De zaak zou hierop neerkomen, dat Ita
liaansche en Duitsche geldmannen sedert
cenigen tijd bezig zijn een grondslag te
zoekeD voor de onderhandelingen over den
vrede, waarnaar zoowel Italië als Turkije
thanB met verlangen uitzien.
Deze beraadslagingen zijn, zegt het blad,
niet zonder resultaat gebleven.
.Het moderne volkeurecbt toch heeft,
zooals de gebeurtenissen in de nieuwe ge
schiedenis herhaaldelijk bewijzen, menig
vuldige en origineele vormen geschapen
voor den afstand of den eigendomsover
dracht van grondgebied van den eenen
Staat aan den anderenvormen, die geschikt
zijn om de nationale gevoelens van de
feitelijk onderliggende partij te ontzien en
de gevolgen der overwinning minder kwet
send te maken."
Het andere woorden dus:de soevereiuiteit
van Tripolitanie zal in naam bij den Sultan
blijven berusten, terwijl Italië het land in
pacht zal krijgen.
Omkoopepij bij de
Belgische Verkiezingen.
De afgevaaidigde Leraonnier deelde
gister in de Belgische Kamer een staaltje
mee van do omkoopery, die volgens hem
bij do jongste verkiezingen heeft plaats
gehad.
Eon kerkbediende van de St. Gudule
te Brussel had in opdracht van den vicaris
aan verschillende liberalen bons uitgedeeld,
met het opschrift „goed voor 5 franc."
Deze bons zouden kunnen worden inge
wisseld indien de clericalen de overwinning
hadden behaald. De spreker had twee
vau deze bons weten te bemachtigen en
daarop een klacht ingediend bij de Recht
bank. Deze was niet ongenegen de zaak
te vervolgeB.
De Toestand in Turkije.
Do Frankfurter Zeitung weet to vertellen,
hoe het is toegegaan vóór het aftreden van
het Turksche kabinet.
De officierenliga had het ministerie een
ultimatum gesteld voor de aftreding van
Mahmoed Sjefket.
De commandanten van de divisie te Dsja-
kowa, alsmede van de eerste divisie uit
Constantinopel die naar Albanië was ge
zonden kwamen overeen, om met de
Albaneezen eigenmachtig vrede te sluiten.
Zij gaven van dit voornemen kennis aan
den commandant van Hiirowitza, welke het
onmiddellijk met hen eens was.
De officieren dezer drie divisies richtten
nu, nadat zij vrede hadden gesloten, een
telegram tot den Sultan, waarin zij hem
daarvan kennis gaven en het ontslag van
het Kabinet Saïd zoowel als de ontbinding
van het Jong-Turksche Comité eischten.
De Sultan liet vragen, wie de officieren
waren, welke dezen eisch stolden, waarop
meer dan tweehonderd officieren hun hand-
teekeningen zonden.
Toen stelde de regeering zich in verbin
ding met de korpscommandanten in Uskub
en Adrianopel Maar ook dezen konden
slechts bevestigen, dat de toestand onhoud
baar was, en waarschuwden tevens,dat zij
niet in staat zouden zjjn, een eventueele
opmarsch der ontevredenen naar Constanti
nopel te verhinderen. Indien men erger
wenschte te voorkomen, dan moest, zoo
luidde het advies, de comité regeering aftre
den van het politieke tooneel.
Er is een proclamatie verschenen van
den Sultan aan het leger, waarin wordt
gezegd dat sommige eischen door de of
ficieren gesteld, in strijd zijn met de grond
wet en de souvereine rechten des Sultans.
De Sultan spreekt als zjjn overtuiging
uit, dat deze eischen komen van een niet
noemenswaardige minderheid uit het offi-
cietskorps, en verklaart, dat het soldaten-
plicht is, de discipline te respecteeren, en
verre te blijven van de politiek, waar
anders te doen dan verraad is. „Zulke
incidenten moedigen den vijand aan, die
den afgeloopen nacht genaderd is tot de
toegangswegen naar de hoofdstad. Dit moge
als een waarschuwing worden aanvaard."
De officier8eischen, in deze proclamatie
bedoeld, zijn gesteld na een bijeenkomst
van officieren op het ministerie van oorlog,
en bedoelden de ontbinding der Kamer en
de benoeming van Kiamil Pacha tot groot
vizier.
Home Rule.
De Engelsche minister-presideDt Asquith
is Donderdagavond te Dublin aangekomen,
waar de meoigte hem luide toejuichte.
Asquith zeide te komen als afgezant om
een verdrag van eeuwigdurenden vrede
tusschen Ierland en Groot-Britannië te
sluiten.
In den loop van dien avond werden twee
suffragetten-aanslagen verijdeld.
Terwijl de premier met zijn echtgonoote
en Redmoud door Princesstreet reed, wierp
een vrouw een bijl naar hun rijtuig, maar
gelukkig miste het wapen.
Een audere misdaad werd voorkomen in
het Theatre Royal, waar Asquith gister
avond spreken zou. Twee vrouwen trachten
gedurende de voorstelling gisterenavond
den schouwburg in brand to sttken. Eén
hater werd gearresteerd.
Voorzitter Tweede Kamer.
In verband met het feit dat de rechtsche
partijen het eens zijn geworden over de
benoeming van jhr. O. Van Nispen tot
Sevenaer (Nijmegen) als opvolger van graaf
Van Bylaodt,heeft de heer Van Nispen tot
Sevenaer, dio zich eerst tegen een benoe
ming als Kamerpresident veizette. te ken
nen gegeven dat hij zich een evontueele
benoeming zal laten welgevallen.
Oranjebloem.
Wij kunnen nader mcdedeelen, dat het
comité dat zich gevormd heeft om door
ons hcele land op 31 Augustus Oranje-
bloemen te verkoopen,te Utrecht gevormd is.
De opbrengst zal verdeeld worden over
de Tehuizen voor Militairen in ons land
en in onze O.-I. bezittingen.
Bioscoop Langkstraat.
Men deelt ons mede, dat het programma
van deze week in het bioscoop theater op
de Langestraat weer bijzonder interessant
is. Als hoofdnummer komt er op vooreen
zeer spannend dramatisch levensbeeld „De
Waterlelie", terwjjl nog een tweetal klei
nere dramatische schetsen prachtige scones
weergeven. Ook de komischo nummers
zijn weer bijzonder aardig en vooral het
avontuur van Lemke is weer zeer origineel.
En als zeer mooie natuuropname prijkt
op hot programma een bloemenstudie.
We herinneren aan de vergadering
van „Handel en Nijverheid", welke Maan
dagavond in de Zwaan wordt gehouden.
Door do politio alhier is onder hevig
verzet gearresteerd een als heer gekleed
Duitsch sprekend man.
Onder voorgeven, ingenieur te zijn bij
de fabrieken van de firma Klöne, te Dort
mund, en op toevallige wijze in dringende
doch tijdelijke geldverlegenheid te zijn,
wendde hij zich tof de directie van de ge
meentelijke gasfabriek, mét het verzoek,
hem even aan wat geld te helpen. Toen
dit niet gelukte, vroeg hij geld aan twee
monteurs, die hem ieder f2 gaven, doch
een poosje daarna vertelden zij hun we
dervaren, ten gevolge waarvan do politie
op onderzoek ging.
H(j is, wegens het onder bedriegeljjk
voorwendsel zich verschaffen van geld, ter
beschikking gesteld van de justitie te Utrecht.
Kennelijk is het de man, die ook elders
zijn slag trachtte te slaan bij directeuren
van gasfabrieken en die in de Zaanstreek
opereerde bij apothekers, zich daar voor-
gevond als Duitsch collega.
Naar wij vernemen, ondervindt het
bestuur der Oranje vereeniging voel mede
werking bij het orgaoiseeren der feesten op
31 Augustus a.B. Zoo zullen de gymnastiek-
feesten en de ringrijderij vast doorgaan,
aangezien zich nu reeds een voldoend
aantal deelnemende voreenigingen en per
sonen daarvoor hebben aangemeld.
Bovendien zal een vliegerwedstrijd wor
den georganiseerd, iets nieuws voor Amers
foort. Er zullen prijzen worden beschikbaar
gesteld voor den mooisten vlieger, voor
don grootsteu vlieger en voor den vlieger,
die het hoogst staat.
De jongens kunnen dus vast aan den
arbeid trekken en er voor zorgen, dat ze
op Koninginnedag een goed figuur maken.
Ook de repetities voor de Kinderzang-
uitvoering zijn reeds begonnen. Dit jaar
wordt geen aubade gebracht aan den
Burgemeester, maar zal op een dor pleinen
door de kinderen worden gezongen.
Voor het tweede gedeelte van het
notarieel examen is geslaagd onze stadge
noot, de heer J. W. de Jeng.
Dinsdag 23 Juli a.s. des avonds 8
uur, zal in het Patronaatsgebouw aan het
Zand een vergadering worden gehouden
van do R. K. Kiesvereeni<>ing „Recht en
Orde". Naar wij vernemen, zullen dan do
statuten en 't huishoudelijk reglement
worden vastgesteld en candidaten voor het
lidmaatschap der Prov. Staten (vacature
wijlen den heer D. P. Hamers) worden
genoemd. (Eembode).
Aanbiedingen voor den afbraak van
't oude winkelhuis van den heer Siunige
aan de Kamperbinnenpoort worden ten
gemeentehuize ingewacht vóór Donderdag
25 Juli, des morgens 11 uur.
Wegens de vorbouwing is de vacan-
tie aan de school in de Heerenstraal een
week eerder begonnen dan gewoonlijk.
As. Maandag komen bij de Mili
taire Schoolcompagnie 60 onderofficieren
van het reservekader ouder de wapenen
om een cursus voor vaandrig te volgen.
De minister van Oorlog brengt ter
kennis van belanghebbenden:
dat het examen van hen die wenschen
to worden toegelaten tot de verbintenis als
vrijwiliger voor het reservekader bij de
bereden korpsen, dit jaar zal plaatshebben:
a. bij do regimenten veld artillerie en
het korps rijdende artillerie op 2 Septem
ber a.s., en
b bij de cavalerie op 16 September
d.a v., kunnende de luerbedoeldc examens
zoo uoodig op een of meer volgende dagen
worden voortgezet;
dat het toolatingsexamen wordt gehou
den in de plaatseu waar de staven der
korpsen cavalerie, die der veld-artillerieen
do staf van het korps rijdende artillerie
zijn gevestigd, zijnde:
a. Amersfoort voor het 1ste, Venlo voor
het 2de, 's Gravenhoge voor het 3de en
Devemer voor het 4de regiment huzaren;
b. Arnhem voor de rijdende artillerie,
Utrecht voor het le, 's Gravenbage voor
het 2de, Breda voor bet 3de en Ede voor
het 4de regiment veld-artillerie.
Zie voor nadere bijzonderheden Staats
courant 167.
Met ingang van 25 Juli 1912 is
benoemd en aangesteld tot le Luitenant
De afdeellng „Broodfabriek'' levert prima brood, beschuit en koek tegen zeer billijke prijzen en geeft bovendien 10 pCt dividend. Bedragen tot ongeveer 150 per gezin werden als
dividend uitgekeerd.