siSisis
mgpM
DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No. 170.
MAANDAG 22 JULI 1912.
9e JAARGANG.
Staatspensioen voor iedereen.
BUITENLAND.
DE EEMLANDER.
Hoofdredacteur: Mr. D. J. van Schaardenburg.
Bureau: KbKISE Hx lta t». Telet. Intero. 183.
Abonnementsprijs
Prijs der Advertentiën:
Per jaarf 4.Franco per
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regol meer f 0.08.
post id. f5,60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bjj
id. f 1.40. Afzonderljjke nummers f0.05.
abonnement bolangrjjke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen-en Buitenlandsch Advert.- burean D, Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78 Amsterdam
De Bond voor Staatspensionneering gaat
voort in alle deelen des lands nieuwe aan
hangers te winnen. Het jongste jaarverslag
uitgebracht op de voor eenige weken te
Leeuwarden gehouden algemeene verga
dering, getuigt weer van zeer grooten
vooruitgang. In het Noorden zjjn dorpen,
waar de bevolking we kunnen bjjna
zeggen en bloc als lid toegetreden is.
En als wjj dan terugdenken aan de
voorspellingen, welke uien hoorde, toen de
eerste propagandisten voor staatspension-
neering in Engeland en ons land hunleus:
„Staatspensioen voor iedereen" aanhieven!
Debaters van alle partjjen reisden de
jjverige Bondssprekers na, om het aan de
„misleide schare" toch duidelijk te maken,
dat hot slechts droombeelden waren, die
nagejaagd werden door onbevoegde mee
praters over staathuishoudkunde, dolle
doorBlaanders op 'n maatschappelijk aam
beeld, dat zij zouden stuk slaan, revolutie
kweekers, ruwe aanvallers op het nationale
vermogen enz. enz.
Zelfs in vooruitstrevende kringen vond
de leus weinig weerklank. Och, het is toch
eigenlijk 'n gewoon verschijnsel, dat men-
schen, die alom als vooruitstrevend bekend
staan, soms zoo ijselijk conservatief kunnen
zgn, en met allerlei hersenschimmige bezwa
ren komen aandragen,als eens iemand anders
'n nieuw denkbeeld oppert. Hoe vaak
geschiedt het niet, dat heilzamo hervor
mingen, welker noodzakelijkheid voor 'n
kind duidelijk moet zijn, juist tegengehou
den worden op allerlei nietige en gezochte
gronden, door hen, van wie men in de
allereerste plaats medewerking en aanmoe
diging zou verwachten?
Zoo heeft ook de Bond voor Staatspen-
8ionneering langen tijd met veel onver-
wachten tegenstand en vooroordeel te kam
pen gehad. En nog zijn er vooraanstaande
mannen van onverdachte vooruitstrevend
heid, die van staatspensioen niets weten
willen.
Slechte staathuishoudkundigen worden
de voorstanders genoemd. Wel mogelijk.
Het denkbeeld van Staatspensionneering
berust ook niet op oen of andere geleerde
theorie, is geen uitvinding van het hoofd
maar van het hart.
Hoevele onzer raedemenschen gaan den
ouderdom met angst tegemoet, uit vrees
voor armoede; ook zij, die 'n arbeidzaam
en nuttig leven achter zich hebben
Hoevele onzer medemenschen worden
gedwongen te zwoegen en te slaven tot
den dag van hun dood, hun verlossing?
Hoeveel onzer medemenschen, in hun
goeden tjjd flinke werklieden, moeten op
ouden dag het brood der liefdadigheid eten
of worden door het noodlot ge
bracht in bedelaars kolonie of gevangenis?
Hoeveel oude mannen en vrouwen zijn
er ook onder andere standen dan dien van
den werkman, gewezen kleine patroons,
eigen-baasjes enz. die in „stille armoede"
wachten op den reddenden Engel des
doods?
Do Bond voor Staatspensionneering,
aldus art. 1 der Statuten, beoogt het tot
standkomen van een wet, waarbij aan alle
Nederlanders zoowel vrouwen als mannen,
op een nader bij bedoelde wet aan te geven
leeftjjd, recht wordt toegekend op een ge
lijk Staatspensioen, zonder premiebetaling;
de kosten te vinden uit de opbrengBt van
de bestaande of nog te heffen belastingen-
Een land en een volk, die niet kunnen
of willen zorgen, dat geen oude van dagen
gebrek ljjdt en geen grijsaard zich hebbe
te vernederen voor hot bekomen van het
allernoodigste, verdienen ton gronde te
gaan.
De ouderdoms verzorging is dan ook in
alle beschaafde landen 'n vraagstuk gewor
den waaraan men de meeste aandacht be
steedt. In verschillende richtingen is de
oplossing gezocht.
Duit6chland trad op als de baanbreker
voor de verplichte verzekering. De Duitsche
wet van 1889 stelt verplichte of dwang
verzekering voor allen, die in loondienst
werkzaam zjjn.
Het Belgische stelsel, neergelegd in de
wet van 1900, is dat der „gesubsidieerde
vrijheid". Het is vrijwillige verzekering
met subsidie van staat, provincie en ge
meente.
Engeland heeft 'n wet van 1908, welke
bijna zuiver staatspensionneering is voor
alle personen boven 70 jaar, die minstens
20 jaar Eugelsch onderdaan zijn.
Ook in Denemarken komt de wet van
1891, welke geen verzekering kent maar
verzorging van alle „waardige hulpbehoe
vende" van 60 jaar of ouder, staatspen
sioen zeer nabij, doch verschilt hiervan in
dit opzicht, dat het geen vaste, voor allo
gelijke uitkeering geeft, terwijl in Enge
land, de uitkeeringen wel vast, maar niet
voor allen gelijk zjjn.
En in Nederland wordt 'de roep om
Staatsponsionneering luider en luider,maar
de machthebbers van het oogenblik blijven
doof voor de stem des volks.
De Dardanelles
Eindelijk is ook van Italiaansche zijde
officieel toegegeven dat er etn Italiaansche
torpedo-flottilje de Dardanellen is inge-
stoomd, daar eenigen tjjd door de kust-
forten onder vuur is genomen en vervolgens
weer naar de Aegeïsche Zee is terugge
keerd.
De Italiaansche bladen hebben het eerst
willen doen voorkomen, alsof de Turksche
Regeering dit bericht had verzonnen, ten
einde binnenlandsche onlusten te bezweren.
Het spreekt echter vanzelf dat Italiaan
sche en Turksche berichten ook op dit
punt elkaar lijnrecht tegenspreken. Terwjjl
deze toch volgens de Italiaansche lezing
niet anders is geweest dan een simpele
verkenningsexpoditio, die volkomen slaagde,
stelt de Turksche haar voor als een mie-
lukte poging om do Turksche schepen te
vernielen. Ook houden de Turksche bericht
gevers hardnekkig vol, dat van do Itali
aansche torpedobooten er twee in den
grond werden geboord en twee ernstig be
schadigd, terwjjl volgens de berichtgeving
uit Italiaansche bron, alle zes torpedo
booten ongedeerd het Italiaansche eskader
in de Aegeïsche Zee weer zouden hebben
bereikt.
De Toestand in Turkije.
Mag men een bericht uit Konstantinopel
aan do Belgische National Zeituog geloo-
ven, dan is de toestand in de Turksche
hoofdstad zeer onzeker geworden. Men
vreest bij het geringste incident het uit
breken van onlusten.
Naar verder wordt meegedeeld hebben
officiereu Talaat Bey in het openbaar be-
leedigd.
Geen twintig officieren, aldus heeft een
Jong Turksch officier gezegd, zouden er
meer bereid worden gevonden hun leven
voor het Comité van Jong-Turken op het
spel to zetten. Yele Afgevaardigden heb
ben dreigbrieven gekregen en men ver
wacht ieder oogenblik de ontbinding van
het Parlement.
Den Sultan worde zwakheid verweten.
Ook de berichten uit Albanië bljjven
ongunstig luiden. Een gerucht loopt, dat
de troepen onder bevel van Hassan Izet
Pacha verslagen zijn en hjjzelf gevangen
genomen is. Te Diakowa zouden niet
minder dan veertien bataljons gedeserteerd
zjjn.
Spanje en Portugal.
De houding van de Spaansche Regeering
tegenover de Republiek Portugal met het
oog op het toelaten van het vormen van
Portugal vijandige benden op Spaansch ge-
gebied, viodt ook in Spanje zelf afkeuring.
Het orgaan der conservatieve partij La
Epoca veroordeelt streug deze houdiog van
Canalejas en zijn prefecten. Een ander
monarchistisch blad El Mundo heeft ook
slechts afkeuring voor het onverklaarbare
optreden van de regeering en haar ambte
naren, die Paiva Couceiro, diens ondorge-
geschikten en 3genten in het openbaar hun
mannetjes hebben laten verzamelen en
voorzien van artillerie, mitrailleuses en ge
weren.
Sinds eenige maanden ontvangen de
handlangers, die in de Spaansche grens
provincies waren aangeworven, elk twee
peseta's. Alleen in het departement
Orense stonden 1500 man in uniform ge
reed. Ze oefenden zich op klaarlichten dag,
ten aanschouwe van de bevolking. Minstens
dertig kleinere gemeentens leefden als het
ware van het geld der monarchisten.
In een auto omnibus, welke de Spaansche-
republikeinsche afgevaardigde Sortano op
den weg naar Monforte op den dag dor
invasie deed aanhouden, worden tachtig
geweren gevonden, twee mitrailleurs en
5000 patronen. Paiva Couceiro viel Portu
gal binnen aan het hoofd van 500 welge
wapende mannon, met twee snelvuurkanon
nen en drie mitrailleuses. Tevens beschikte
hjj over twintig paarden.
Kan men zich dit alles verschaffen en
voorbereiden in een vreemd land, zonder
dat de overheid bemerkt wat er gaande is?
De Spaansche regeering was bij herhaling
gewaarschuwd, dat de Portugeesche monar
chisten omvangrijke wapenvoorraden op
kochten bij Spaansche fabrieken. De minis
ter-president Canalejas hield zich doof.
Thans is geblekeD, dat de wapens, welke
de royalisten op do slagvelden achterlieten
alle het fabriekstempel dragen van Spaan
sche firma's.
Een Bost.
Een aanslag, waarvan de werold eerst
laat kennis heeft gekregen, is Donderdag
gepleegd op het levon van infanta Isabel,
do tante van Koning Alfons. De iofanta
was juist het plein overgereden, toen eon
ontzettende slag gehoord werd. Een bom
was ontploft vlak bij de plek, waar het rjj-
tuig laDgs zou gaan. Dit was echter nog
op een te verren afstand dan dat de bom
doel kon treffen; er werd niemand gedeerd,
doch het gebouw, waartegen de bom ge
plaatst was, werd ernstigd, beschadigd.
Toen de bom ontplofte, ont
stond een groote paniek op het plein, de
menschen renden naar alle kanten weg,
scheeuwend en roepend. De aanslag ver
oorzaakte groote sensatie, daar de prinses
met veel enthusiasme in Barcelona ont
vangen was.
De Groothertogin van Luxemburg.
De jonge, pas-gekroonde groothertogin
van Luxemburg, die onlangs zooveel moois
heeft gezegd in haar eerste Troonrede, is
haar taak als regeerend vorstin begonnen
met te weigeren een wet te onderteekenen,
diereedsdooralle ondordeelender wetgeven
de machine was hoengegaan en goedgekeurd
was door de toenmaligo Regentes. Het
betreft de Schoolwet en nu gaat inLuxem-
burg het gerucht, dat deze houding is toe
te schrijven aan den druk der geesteljjk-
heid. De verontwaardiging der bevolking
over dit feit moet zeer groot zijn, zegt
Reuter.
Het Japansch-Russisch Verdrag.
Zoo erg onschuldig als de Japansche
berichten het misschien met het oog
op den Engelschen vriend het hebben
willen doen voorstellen, is het Japansch-
Russisch verdrag dan toch niet.
De Tiuies meldt namelijk uit Peking,
dat dit verdrag, hetwelk wel gesloten,
doch nog niet geteekend is, behalve de
begrenzing der invloedssferen van beide
mogenheden in Mantsjoerije en Mongolië,
ook de verplichting inhoudt Tan een ge
meenschappelijke verdediging in die beide
gebieden, voor het geval een der beide
mogendheden mocht worden aangevallen.
De Mikado.
De Keizer van Japan, die sedert een
zestal jaren aan een chronische nierziekte
lijdend is, is sedert den 14de dezer maand
'vrjj ernstig ongesteld geworden. Een oogen
blik heeft bij zelfs het bewustzijn verloren.
De berichten spraken eerst van typhus
doch een later bulletin zegt, dat de ge-
neesheeren ontsteking der urinewegen heb
ben geconstateerd.
Toch een Aanslag?
Niettegenstaande de officieele tegenspraak
bljjven sommige lieden beweren, dat er
