DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No. 171.
DINSDAG 23 JULI 1912.
9e JAARGANG
BUITENLAND.
BINNENLAND.
STADSNIEUWS.
DE EEMLANDER.
Hoofdredacteur: Mr. D. J. van Schaardenburg.
Abonnementsprijs:
Per jaarf 4.Franco per
post id. f5.60. Per 3 maanden id. f 1Franco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummerB f 0.05.
Bnrean: KI.KISIi: H tAOiO. Telet. Interc. 183.
Prijs der A(1 ver ten tien:
Yan 1 tot 5 regels f 0.40. Voor ioderen regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bij
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen- en Buitentandsch Advert.-bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 74-78 Amsterdam
De Dardanelles
De Verkenningstocht van do Italiaan9che
torpedobooten naar de Dardanellen heeft
nog wel uiet tot gevolg gehad, dat de
Turksche Reegering deze weer geheel ge
sloten heeft, maar toch is er eeo nieuwe
linie onderzeesche mjjnen gelegd. Daardoor
is de toch al enge doortocht voor de
schapen no? meer vernauwd.
De Toestand in Turkije.
De toestand in Turkije begint steeds
verwarder te worden.
Te elfder ure heeft Tewfik Pacha voor
de vorming van een ministerie bedankt.
Ook hij had geëischt, dat het Parlement
zou worden ontbonden. En toen heeft de
Jong-Turksche partij haar laatsten troef
uitgespeeld. Zy heeft gespeculeerd op den
angst vau den Sultan. Zij heeft dezen het
denkbeeld bijgebracht, dat de Albaneesche
opstandelingen, in overleg mot de officieren
in Macedonië en met eenige staatslieden,
de regeering willen omverwerpeu, de Kamer
ontbinden en den Saltan willen afzetten,
om Abdoel Hamid weer op don troon te
brengen.
De Sultan is geheel onder den indruk
van de mededeeling dier plannen en doet
zyn best om de uitvoering daarvan te ver
ijdelen.
Thans is tot grootvizier benoemd Ahmed
Moechtar Pacha, een benoeming die na
tuurlijk niemand bevredigt. En aangezien
het Macedonische leger destijds sterk ge
noeg bleek om do contra-revolutie te be
strijden, is het tegenwoordig zeker sterk
genoeg wijl de bevolking van Macedo
nië en Stamboel steeds tegen het comité
wa8 om het Jong-Turksche Comité te
bestrijden. Men kan dus allerlei avonturen
verwachten.
De toestand in Albanië wordt thans als
zeer ernstig voorgesteld. Vijftienduizend
Albaneezen zijn bij Prischtina saamgeirok-
ken en wachten daar op het antwoord van
de Regeering op de gestelde eischen.
Worden die geweigerd, dan zullen zij op
Uskueb aanrukkeD.
De aanhangers van de Jong-Turksche
partij verdwijnen steeds meer en de meeste
overheidspersonen hebben hun ambt neer
gelegd. De opmarsch naar Konstantinopel
kan, naar men zegt, worden verwacht,
indien de eischen niet worden ingewilligd.
Afgezien ervan dat de militaire troepen in
alle villajets gomeene zaak maken met de
opstandelingen, moeten er reeds meer dan
80000 opstandelingen onder de wapenszyD.
Twee Concurrenten.
Minister Churchill heeft gisteren in het
Engelsche Lagerhuis, bij gelegenheid van
de indiening van de suppletoire Marine-
begrooting, gezegd, dat de directe oorzaak
van de indiening dezer begrooting te vin
den was in do nieuwe Duitsche vlootwet.
„Britannië", zoo zeide hij, „moet leeren
van zyn Duitscho buren, wier staatkunde
op haar doel aanuiarcheert, zonder afwij
kingen. Wy moeten een groot verschil in
zeemaoht hebben, en een vloot die dadelyk
gereed is.
De toenemende gevechtsmacht van de
Duitsche vloot maakt de reorganisatie van
•de Britsehe strijdmacht noodig, ter hand
having van het noodige veiligheids-
v e r s c h i 1."
Het aantal slagschepen, dat gevechtsklaar
is, zal van 28 op 33 worden gebracht, en
er moet een tweede vloot komen, bestaande
uit acht schepen, gebouwd in 1914 en later.
Brittanië moet vijf slagschepen hebben,
samen 41 slagschepen tellend en waarvan
vier eskaders steeds in dienst moeten zijn
en gereed voor het govecht.
Churchill weigerde do strategische quaeB-
tie ter zake van de Middellandsche zee in
debat te brengen, maar hg kondigde de
vervanging aan van zes oudere slagschepen
door vier Dreadnoughts en die van vier
gewapendo Kruisers door een zelfde getal
van grootere sterkte en deze strijdmacht
zou haar basis hebbon op Malta.
Ton slotte zeide de minister, dat, vol
gens informaties van de admiraliteit, een
der mogendheden er ernstig over denkt
een ander vloot program op te stellen.
Als die informaties juist mochten zijn, zou
dat een nieuw feit zgn, dat stipte aandacht
verdiende.
De suppletoire begrootiDgis aangenomen
met 291 tegen 42 stemmen.
Stemrechtvrouwen.
De stemrecht-furieën hebben nog twee
maal een aanslag willen plegen op minis
ter Asquith tijdens diens verblijf in Dublin.
Juist op het oogenblik toen hij zijn voet
op den treeplank van den trein had gezet
om de Iersche hoofdstad te verlaten, liepen
twee vrouwen op hem toe, van wie de
eene, een stok zwaaiende, riep: „Wees
gewaarschuwd
Zij werden bijtijds tegengehouden en
enkole vrouwen uit het publiek takelden
de suffragettes leelyk toe. Een geestelijke
wiet haar te beschermen tegen de volks
woede.
Op don zelfden dag, toen Asqnith door
do stad reed, brak een vrouw door het
politiecordon en wierp een bus met meel
naar den Minister, zonder hem echter te
treffen. Zg werd gegrepen en goarres^eerd.
Een botooging van Iersche suffragettes
moest door de politie tegen de volkswoede
beschermd worden; het volk wilde ze in
de Liffey werpen en verdrinken.
Doktorenstaking?
Het Comité van de „Britsch Medische
Vereeniging" heeft in een te Liverpool
gehouden vergadering met 185 tegen 21
stemmen besloten de geneesheeren in Bri
tannië aan te raden geeo deel te nemen
aan do uitvoering van de Verzekerings
wetten van minister Lloyd George en alle
onderhandelingen met dezen minister af te
breken.
Heden zal de Vereeniging in haar geheel
bijeenkomen; dan zullen er tusschen de
vier en vijfduizend geneesheeren aanwezig
zgn en daar zal het voorstel van de Com
missie worden behandeld.
De Ontvolking van Frankrijk.
De Fraosche ministerraad heeft den mi
nister van Financiën gemachtigd een com
missie saam te stellen, die het vraagstuk
der afname van Frankrijks bevolking zal
hebben te onderzoeken. Men zal trachten
de groote gezinnen zooveel mogelijk te
Btennen. In de eerste plaats val men zich
bezig houden met de gezinnen der ambte
naren.
De Portuqeesche Monarchisten.
Het bericht, van Corunna verspreid, dat
er te Lissabon en Oporto oproer zou heer-
schen, wordt uit Lissabon tegengesproken.
Gisterenmorgen om elf uur, luidt dit tele
gram, heerschte in alle deelen van Portu
gal rust.
Wel moet Portugal de uitwijzing uit het
Spaansoh grondgebied op het vaste land
van alle Portugeosche samenzweerders en
de bestraffing van hunno aanvoerders heb
ben geëischt.
Honderden Portugeesche uitgewekenen
zijD onder politiegeleide te Madrid aange
komen, vanwaar zg onverwijld naar de
provincies Cuenca en Ternel zullen worden
gebracht. Onder hen zijn verscheiden offi
cieren, journalisten en personen van betee-
keuis, die verklaarden in geen geval ge
nade te zullen aannemen van de Portu
geesche Republiek.
Ongeregeldheden te Barcelona.
Uit een Fransch grensstadje Cerbère
de Spaansche overheid laat vermoedelijk
geen telegrammen doorwordt gemeld,
dat er te Barcelona ongeregeldheden heb
ben plaats gehad naar aanleiding van het
toelaten van Portugeesche samenzweerders
op Spaansch gebied.
Do radicalen hebben daar ter stede een
botooging gehouden, waarbij zg riepen:
„Leve de Portugeesche Repnbliek". De
politie voerde een charge uit, waarop de
radicalen met revolvers schoten. Een agent
en twintig burgers werden gewond.
Een Complot.
Er is een complot ontdekt, dat ten doel
had den Koning van Servië te vermoorden.
De dader werd aan het station van do
Montenegrijnsche hoofdstad, Cettinje, ont
dekt. Ily had een geschreven instructie en
wapens by zich.
De Mikado.
Mag men de laatste berichten uit Tokio
gelooven, dan is de Keizer van Japan zoo
goed als stervende. Het blijkt nu dat Zijne
Majesteit sedert, 1904 reeds lijdend is atn
suikerziekte. De ernstige wending in zyne
ziekte is zeer onverwacht gekomen; de
leden der Keizerlijke familie wareo dan
ook meest alleo op hun zomerverblijven,
doch zijn nu naar Tokio gekomen. Zater-
stroomde het menschen naar het Keizerlgk
paleis om te hooren hoe de toestand was.
Armenwet.
Het Stbl. n°. 261 bevat een Kon. besluit
van den 16den dezer, houdende bepaling,
dat de Armenwet in werking treedt op I
September.
Invaliditeitsverzekering.
De eerste byoenkomst van de Voorberei
dingscommissie voor de Iovaliditeits- on
OudordomsverzekeriDgheeft gisteren tot half
vyf geduurd en was gewijd aan algemeene
beschouwingen, die heden worden voort
gezet.
Het verluidt dat daarbij op den Minister
van Landbouw, Nyverheid en Handel van
verschillende zijden aandrang werd uitge
oefend om de lage loonen vry te stellen van
premie-beteling, op welken aandrang de
Minister heden uitsluitsel zou geven.
De commissie, die met byzitters en plaats
vervangers byeenkwam, was vrij voltalig.
Do Minister deed zich bijstaan door een
drietal hoofdambtenaren van zijn Departe
ment.
Volgens sommigen zou de commissie wel
licht deze week gereedkomen mot haren ar
beid, volgens andoren zou daartoe nog wol
een gedeelte van de volgende, zoo niet de
geheele volgende week noodig zgn.
Winkelsluiting.
De heer Vliegen deelt aan Het Volk
mee, dat hij in de raadzitting van morgen
aan den burgomecster overlegging zal vra
gen van de krachtens de verordening op de
winkelsluiting gemaakte processen verbaal,
van het gevolg,dat daaraan gegeven is door
de justitie, van de veroordeelingen en de
vrijspraken, waartoe zo aanleiding hebben
gegeveD.
Een en ander om te kunnen beoordee-
len, of de verwaarloozing van de uitvoe
ring van de verordening bg de justitie of bg
de politie, of wel bg beide, ligt.
Uitvoer van rijst uit Nkd.-IndiS
verboden.
Bij het departement van koloniën is van
den gouverneur-generaal van Nederlandsch-
Indië telegraphisch bericht ontvangen, dat,
naar aanleiding van den plotseling toene-
menden uitvoer van gewone ryst, ook naar
streken, welke gewoonlijk geen Java-rijst
betrekken, in verband met do geringe voor
raden en hooge marktprgzen in het buiten
land en met te verwachten tegenvallers bij
den oogst van rgst en tweede gewassen in
Nederlandsch-Indië, met ingang van 22
dezer dt uitvoer van rijst Nederlandsch-
Indië tijdelijk is verboden.
Ter zake wordt verwezen naar het be
paalde iD het Stbl. van Nederlandsche-Indië
van 1911, no. 522. (Stot.)
Handel en Nijverheid.
De Vereeniging Handel en Nijverheid
hield gisteravond haar eerste vergadering
onder het nieuwe bestuur in de Zwaar.
De heer Krook fungeerde als voorzitter.
Hij stelde de andere heeren voor aan de
vergadering, nl. den heer Van Duin als
secretaris, den heer van der Burg als pen
ningmeester, den heer van Schaik als onder
voorzitter en de heeren de Koning en
Houbaer.
Dit bestuur, zei de voorzitier verder,
wil alles doen, wat in het belang der ver
eeniging goed kan zijn. Wil het dit even
wel kunnen dan moet het het vertrouwen
der vergadering hebben. Hebben de be
stuursleden het vertrouwen niet dan moeten
andere heoren gekozen worden, hebben ze
het vertrouwen wel dan zal het trachten
H. en N. groot te maken. Verschil in
rang en stand, zal ons niet kannen scheiden.
Ik verzoek do heeren kort en zakelyk
in de debatten te zijn met 't oog op de
warmte. Hierna werden op verzoek de
notulen van 27 Juni gelezen en onveran
derd goedgekeurd.
Aan de orde is bespreking plan 1913.
Zooals de heeren weten ia dit punt in
