Katholiek Nieuws- en Advertentieblad. No. 51. Zaterdag 21 Maart 1891. Vierde Jaargang. DE EENBODE voor Amersfoort, Apeldoorn. Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussura, Driebergen, Eenines, Harderwijk, Hilversum, Hoogland, Laren, Leusden, Xaarden. Nijkerk, .Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist. Verschijnt eiken ZATERDAG. Abonnementsprijs per drie maanden: Franco per postf 0,40. Afzonderlijke nummersf 0,05. BureauKrommcstraut, F 241, Amersfoort. Uitgave van de Vereeniging De Eembode. Prijs der Advertentièn: Van 1 tot 6 regels Voor iedere» regel meer De tijden veranderen. Het strekt liet Bestuur der R. K. Kiesvereeniging te Delft tot eer, in de thans heerschende verwarring op poli tiek gebied eene daad te hebben ver richt, die aanspraak kan maken op ieders warme sympathie. Want waurlijk er behoort moed toe, zich zoo onver schrokken bloot te stellen aan minder liefelijke bejegeningen, zooals gewoonlijk dengenen Ie beurt vielen, die in tie laat ste periode van onzen polilieken toestand zich verstoutten ook maar in het minste dit zaakje aan te roeren. Maar do lijden veranderen snel. Nau welijks twee jaren geleden meende de R. K. Kiesvereeniging .Recht voor Allen" te Amersfoort het als haren plicht te moeten beschouwen, om den ,Alge- ineenen Bond" beleefd maar dringend uit te noodigen, zich krachtig te ver klaren tegen de zoozeer gevreesde invoering van persoonlijken dienstplicht. Eene onschuldige motie werd op de algemeene vergadering dier Kiesvereeni ging aangenomen, wiei inhoud wij hier nogmaals ter beoordeoling aanbieden. De h. Kiesvereeniging .Recht voor Allen" overwegende, del alom in den lande meer en meer eene onrustige beweging wordt waar genomen aangaande eene umgelyke invoering van den persoonlijken militairen dienstplicht overwegende, dal zulk eene wettelijke rege ling van ver reikende en diep ingrijpende gevol gen zou zijn voor de persoonlijke vrijheid, zoowel van godsdienstigen als inaatsclMpi-cljj- ken aard. en het daarom noodzakelijk is alle wettige middelen aan te wenden, om de invoe ring van eene dergelijke Wet te voorkomen Ie. aan hel Bestuur van den Algomeenen Bund van B. K. Kiesvereenigingen in overwe ging te geven, legenover «lit gevaar voor de vrjjheid in Nederland, die maatregelen le nemen, welke zullen leiden tol een krachtig en eenpa rig optreden des volks Je. dit besluit mede te deelen aan alle R. K. Kiesvereenigingen in Nedeiland, niet ver zoek om adhaesie. Men weet met welk eene instemming deze zoo eenvoudige, onschuldige inolie in den lande werd begroet, maar niet minder zal men zich herinneren, welk een geweldige storm van veront waardiging daarover ontstond. En toch had de Kiesvereeniging. die door hare inolie deze beweging in het leven riep, maar al le gegronde redenen om altlus le handelen, al werden die ook niet tot gemeen goed van een ieder gemaakt. Van uit de hoogte weerklonk toen hul wachtwoord .ontijdig", en dit scheen voor enkelen onder de Katholieken in de pers het sein le wezen, om de fiolen hunner gramschap over degenen uit te storten, die tie motie liet aanzijn schonken, ol die .In-I wagen durfden, hunne instemming daaraan te betuigen. Eu thans veroorlooft ziel) de It. K. Kiesvereeniging te Delft om do Katholieken van Nederland voor le houden: De verwarring op politiek gcbieil, waarin wij. Katholieke .Vdrrlunjers, gedurende de laalsle maanden vcrkcercn. heelt ons ducn besluiten eeuc la.ii.te poging tol verbetering aan te wenden. Wat torh is de zaak Velen der onzen, luid de beste bedoelingen Ier wereld bezield, verkorren in de grootste ongelegenheid. Omdat zij niet meer weten aan Wfen of aan teal zjj zich zullen houden. Zij welen, teil einde raad. niet heter dan de voorschriften te volgen vail humt' cou- trouw redeiieeringen aan, des te sterker gukniid, naarmate zjj oppervlakkiger zijn. Ui moeiten en hi.lon. die wij. Besturen van K. K. Kiesvereenigin gen bü do eerstkomende verkiezingen en laier van die verwarring zullen ondervinden, zullen zeer groot zijn. Slaan de zaken nu reeds minder gunstig, de heerschende tweedracht en verwar ring zullen ze huprlna* maken. Deze smartkreet over de verloren één heid onder de Kutlioliukcn op politiek gebied, door het Bestuur der DolfUchc Kiesvereeniging geslaakt, moest indruk maken, vooral hij degenen, die reeds in stilte hunne verontwaardiging over den gang van zaken hadden verkropt. Maar nog meer bedroevend wordt bet, als genoemd Bestuur verklaart, dat al zijn inocitc, om den „Algemeenen Bond" tot handelend optreden uil te noodigen, niet alleen vruchteloos bleef, maar zelfs dat zijn schrijven aan den Voorzitter van dien Bond niet eens werd beant woord. Het Delftsehe Bestuur truosle zich evenwel mot de gedachte, dal ook anderen eene dergelijke bejegening van diezelfde zijde is te beurt gevallen. Eene laatste poging werd daarom door dit Bestuur ling eens beproefd, door de Kiesvereenigingen, bij den „Algeiiieciion Boud" aangesloten, uit te noodigen. don Bond tol handelend op treden als te noodzaken. Zoo snel zijn inlnsschen de tijden Ver anderd, dat men zich nu zoo iets kan veroorloven, zonder van zekere zijde daarover te worden aangevallen, zelfs wordt men nu geprezen om de poging, die aangewend w.irdl, om de geschokte éénheid te herstellen. Maar de Katholieken van Nederland hebben ook bel volste recht om zich over de houding van liet lleslttnr van den „Algemoonen Bond" le beklagen. Iloe toch herleefde de hoop op hetere lijden toen het Bestuur van den Bond, enkele maanden na liet verschijnen der Amers- foortscho motie, door de omstandighe den gedwongen, eene resolutie uitvaar digde waarin wordt gezegd Bel Bestuur van den Algemeenen Bond vau Knthidieke Koizorsviireciiigingcn m Nederland, handhavende liet drmr den Ihmd aangenomen I program luidende .beperking var: du kuilen en I de luiten dor defensie met dien verstande dal rle verdedigbaarheid des land. ten vuile hlijvu Overwegende rial Ul.rhafling van plaatsver vanging in geen opzicht wenscheliik is Vertrouwt dat de volksvertegenwoordiging huilen de alleruiterste noodzakelijkheid niet lot afschaffing van plaatsvervanging zal overgaau, Wie zou nu hel lezen van zulk een be sluit ook maar in liet minste goihclit heblmn, dal het Bestuur van dien Bund, onder welks leden er zich bevinden, die een grootcn invloed op den gang der poli tiek kunnen uitoefenen, niet met ernst de zaak zouden aanvatten? Juist liet tegendeel evenwel bleek. Van handhaving van het program viel al zeer weinig te hespeu ren. De Regecring ging ïntusschcii haar gang, als of zij van dit besluit van den Bond niet liet minste notitie behoefde te nemen, en het Bestuur van den Bund hield zielt zoo rustig, als of er guou wolkje aan den Hemel zichtbaar was. Uingzumcrhaiid werden tie oogen dor Katholieken ten opzichte van liet Besltmr van den .Algomeenen Bond" nog meer geopend, maar ook duArdoor worden de kiesvereenigingen, dichjj den Bond Zijn aangesloten, niet des le meer verontwaardiging vervuld. Eene al gemeene vergadering in April van liet vori ge jaar door dien Boud le Utrecht gehou den, went voorafgegaan door eene open lijke medeiieeling der verdeeldheid in hel Bestuur onderling. In schijn werd op die vergadering de eenheid hersteld, out later tot de treurige waarheid te komen, dal men niet anders dan, urn het juiste woord gebruiken, misleid is geworden. Een verslag van die gehouden vergade ring word door hel Bestuur aan de pers ter openbaarmaking toegezonden, maar 1 aan de besluiten, op die vergadering ge- mimen, word eenvoudig geen uitvoering gegeven. Op die wijze meende men de I afgevaardigden der verschillende kies- verecnigiugcn, die zich de moeite had den getroost lar vergadering op le ko men, gerust le kunnen behandelen. En I ilit zjjn nu de voornaamste resultaten, I welke wij mm liet Bestuur van dien lluud I te danken helihun. Hot Bestuur Van de Kiesvereeniging .Recht voor allen" te Amersfoort had «lus gegronde redenen om liet Bestuur der Kiesvereeniging le Delft op zijne cir culaire te antwoorden, dat liet van een optreden van den Bomt ingeval hij aan de uilnoodiging daartoe gehoor gaf. weinig heil verwachtte. (Volgens eene reeds ontvangen kennisgeving van hot Bestuur van den Algemeunen Bond wcnschl liet daartoe runlii/et lijilen uf le wachten.) (Jok het voorstel om elf l'ro- l vincialo Bonden te vormen en daaruit I één Bond le coustiluecreu, kwam het Bestuur der Arncrsfoortsclie Kiesvereeni ging niet uitvoerbaar voor. De onder vinding had dit Bestuur geleerd, dal hel vormen van een provincialen Bond voor Utrecht in de gegeven omstandig heden ouoverkuiuclijkc bezwaren zou ont moeten. Evenwel vond het edel streven van het Bestuur dor Delftsehe kiesver eeniging bij dat van de Amersfoortsrhe de moeste instemming en waardeering. Maar zullen nu de Katholieke kies vereenigingen, die in een toestand ver- koeron, zoo juist door hot Bestuur der Uolflsclie Kiesvereeniging geschetst, de handen in den sclmot leggen, en geen ver dere pogingen aanwenden ter verkijjging der zoozeer gewensehte éénheid op po litiek gebied? Voor kiesvereenigingen, zoonis in Ilrubund, Limburg en nog enkele kiesdistricten meer, dichetin hunne macht hebben zonder grooteil strijd een Katholiek af te vaardigen, of voor kies districten, zooals b. v. Utrecht, waar men door bet machtig woord van Dr. Sclhtopiii'Mi iu geestverrukking goraukt, maar bij de verkiezingen het moet aan zien, dut de liberalen met den buit gaan slrjjken, ju zelfs, dut andere kiesdis tricten de geleden nederlagen moeten herstellenvoor zulke districten is er niet zoo heel veel aan verbeurd, als de zaakjes hij de verkiezingen op den ouden voel blijven voortgaan. Maar voor kies districten, die bij de stemmingen voorliet dilemma worden geplaatst, uilcundidaten door andere partijen gesteld, eene keuze te moeten doen, en dan bij de stem mingen de beslissing in handen hebben, komen de groulsto moeilijkheden, en die moeten, dit is een gebiedende eisch. van hel oogcnblik, nog voor de a. s verkiezingen worden opgelost. lil antwoord op de Delftsehe circulaire schrijft hel Bestuur der Amersfoortsohe Kiesvereeniging nog de volgende, onz.es inziens, behartigenswaardige woorden Natuurlijk <jjn wjj gaarne bereid iedere po- tul beste kim verkregen worden, door vastslel- ling en aanneming van een katholiek program, zijn w|| besloten inal alle kracht medate werken in de richting door het Bestuur dor Kiosvoreeniging FEUILLETON. Uit vaders jongelingstijd. 2) Met alle jeugdige luit begonnen wjj met zen achten de voetreis. Hoe verschillend onze karakters en neigingen ook waren, toch heerschte onder ons de volkomenste harmonie, en juist dat verschil in neigingen bracht eenige afwisseling aan in ons vriendschappelijk verkeer. Zoo noemden wjj Hendrik, om zijn schoon tenorgeluid, den zangerDicderik heette de rid der zonder vrees en blaammen gaf mij den naam van poeet, omdat ik eenige malen mijne krachten beproefd had hjj liet maken van een gelegenheidsgedichtje, terwijl Walter wegens zijn vrerd met den naam van den hclschen Breugcl. Zoo heette Egbert om zijn welgevormde li chaamsgestalte onze Adonis: Hans daarentegen droeg den naam van Möros. Herman, de zoon eens rijken koopmans uit Neurenberg, wus de Cheruskervorst, en Gerard, den jongsten van ons gezelschap, noemden wjj Fridolin. Zingend, pratend of schertsend wandelden wjj voort, hier en daar eens aanleggende als de warmte ons le machtig werd. Niels, wal beziens waardig was. mocht voorbijgegaan worden, dit was de hoofdvoorwaarde van den Cheruskervorst. die, om hier en daar zeldzaamheden te kunnen aankoopen. eene vrjj groole som gelds meevoerde. bat dit dikwijls aanleiding gaf tot komische avonturen, kunt gij gemakkelijk gissen. Misschien vertel ik u later daarvan wet eens eenige grap pige staaltjes. Nu echter, om hjj mijn onderwerp te blijven, dien ik er nog hjj to voegen, dat liü mij. als kassier van hel gezelschap, ook het .,e- hecr over dal geld had opgedragen. De eerste dag bracht ons naar hel stadje Werl- heim, waar wji, na de oodc burclilrulnc bezocht te hebben ons te goed deden aan den echten Wert- bcimer, die ons bjj het gebruik van do beroemde braadworst heerlijk smaakte. Opd. n avond van don tweeden dag bereikten wjj het stadje Mlltonborg, ■lui voor eenigen onzer zijne eigenaardige eun- trekkeiykheid had. Onze Möros hoopte numelijk in hel daar gelegen franeiskanerkloosloi zijnen bran dei. Haler Bonaventura, te vinden, terwijl de Cheruskervorst vau begeerte brandde ..aar de oudheden, die volgens gerucht in dal oude Mam- stadje moesten opgehoopt liggen, en die nauwf- tyks naar waarde geschat worden. Terstond bü het binnentreden in de stud snel de Möros naar zijn broeder in hot klooster, tor- wjjl wij naar hel liölel „do reusgingen, dat ons was aangeprezen niet alleen om zy'n goede spijzen en dranken, nrnar ook als eene geschied kundige merkwaardigheid. Toen »y daar binnen kwamen, overviel mij eene duizeling, helzydoor groole vermoeidheid, hetzj door de drukkende lucht, die ray daar hinderde. Dadelijk merkten mime kameraden aan mijne veranderde gelaats kleur. dat cr bij mij iels aan baperde. en door aanwending van koud water en van vcrscho tucht, die zy terstond door een geopend raain naar binnen lieten stroomen, Uersleldu ik spoe dig weder. Ik behield echter none hinderlijke loomheid in mijne bccncn. die mü verhinderde te kunnen meedoen in de voorgenomen lutht in den maneschijn naar d« burcht. De overigen besloten daarom ook van dat uitstapje afstand te doen, bij mü te I lyvcn en dan maai vroeg naar bed te gaan om legen het krieken van den dag wederom op te staan, ten einde dan- opgefrischt en gesterkt ons uitstapje te kunnen De waardin, eene knappe goedhartige vrouw met een vriendclyk uitzicht, stelde met behulp van den bediende alles in liet werk om voor ons den avund zou genoegeiyk luogclyk to maken en omdat de spyzen goed cu hel hier voortrel- fetjjk was, kwam de vruuljjklicid spoedig lerug, die door myno ongesteldheid geheel en al ver dreven was. Wy deden ons duchtig te goed aan het kostelijke bier. en onderhielden ons in een gezellig praatje, dal nog aungevald werd door liet gemengde gezelschap, dut langzamerhand binnenkwam. Natuurlijk werden wji met de meeste nauwgezetheid bediend en bleef de kel ner in onze oi.uiiddelijke nuliülicid. Zoo gebeurde het nu, dat hol gesprek viel op oudheden. De Cheruskervorst had op een plaatsje een zilveren voorwerp van sieraad op gekocht van een jood. Deze zeide, dut hij liet uit Florence had medegebracht, waar tiy het gekocht had vaneen verarmde tak van hel huis Medici. De herbergier vau liet plaatsje had echter dsn jood uitgelachen, en beweerd, dat het een stukje vun liet halssieraad der vorstin was geweest, en de jood het van ccno barer kame niers had gekoeld. Het vourwerp whs my ter bewaring overgegeven on besloeg in du lederen vierde deel van de ruimte, die was iiigenumen door hel daaraan hestcedn geld. Ik moest tod ding weer te voorschyn Inden, o|nlat hel aan een nieuwe kritiek kon onderworpen worden; lunar, hou het kp'iiin weet ik niet, by liet ope nen van de goldhuurs viel zij my uit do luiiid en eene menigte blinkende daalden* rolden over de tafel. Ik schaamde mij ovormynu onhandig heid en terwijl de vrienden lachend liet geld by elkander grabbelden en Fridolin liet weer in de beurs schuilde, wierp ik een vlucliligen blik op luune omgeving, overtuigd dal ik spot- lende blikken zou ontmoeten. Maar ik bespeur- de niets dan de ver opengesperde oogen vnn den kelner, die doodsbleek en ontsteld liet werk der vriendou toezag en zclls niet scheen le be merken, dat zyn naam door een der sliiingasten geroepen werd. Ik schreef hel aan mijne ziekeiyke verheul- ding loc, dal hol vrooiykc regelmatige gezicht van den jongen iniin mü zoo geheel ontsteld was vourgekotnon, en Ik dacht daar spoedig ook niet meer aan, toen Möros in gozclscliup van zünen broeder, den pater, binnenkwam. Natunrlyk sprongen wij dadclyk op, oin den binnentredende le begroeten. .Waarom hebben de tieeran bonnen vriend niet naurons klooster begeleid?'' vroeg deputcr met eene welluidende stem„(ij waart ons voorzeker uilen welkom geweest, en ook zouden wy u wel kunnen onthaald hebben op een pol hier. De vrooiykc toun, illcn do pater aansloeg, vond by ons een linrtciyken weerklank en inel vreugde vernamen wjj, dal het aan pater Bona ventura was toegestaan een uurtje in onzen kring door le brengen, oin aan ons gesprok le kunnen deelnemen en den vrienden zyns broe ders genoegen te doen. .Hoe?" zeide de pater, „noemen zy u Möros? 't Is toch zo, derling, dal ik juist, toon gy hy mü in de cel truadl, in den ouden foliant eene kleine geschiedenis vun Itnliannschon oorsprong lus, die rnjj veel aandoenlijker voorkomt, dan liet onderwerp van Schiller'* gedicht, waaraun gy dien naam van Möros ontleend hohl." Allen vonden wy dut heel toevallig en de wcnsch kwam by ons allen op, of pater Bona ventura wol zoo goed zou willen zün, om ons ilio geschiedenis te verhalen. .Wel zeker," antwoordde do vrome man .dal doe ik met pleizicr, en dal wet te meer,' omdat zy aan de hoeren juristen stof oplevert tot nadenken en gevolgtrekkingen te maken." Terwijl wü ons nu uilen iu postuur zetten om aandachtig le luisteren naar zün verhunl, begon bü zonder voel omhaal do volgende ver- De republiek Venetië stond op haar toppunt van macht, toen een barer zonen Antonio DonaU, door do waarde vun zyn karakter, door zijne wijsheid en veelzydige ontwikkeling, door de reinheid van zeden en door züne verstandige ondernemingsgczindlieid haar lot een byzonder sieraad verstrekte. Züne handelsbetrekkingen strekten zich uit naar het verre Oosten al*

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1891 | | pagina 1