Katholiek Nieuws- en Advertentieblad Christen cn ile iliiefai No. 23. Zaterdag 5 September 1891. Vijfde Jaargang. DE EEMBODE voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eernnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland, Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Yeenendaal en Zeist. Verschijnt eiken ZATERDAG. Abonnementsprijs par drie maanden: Franco per post Afzonderlijke f 0,40. f 0,05. BureauKrommestraat, F 241, Amersfoort. Uitgave van de Vereeniging De Eembode. Frijn der Advertentiën: Van I tot 6 regelsf 0.3' Voor iederen regel meer- O.Oi Correspondenten en Advertenlién moeten uiterlijk Vrgdagavoi vóór l ZIJ, die zieh voor 1 October a.n. abon- ueeren op I»E ElltlBODi: ontvangen de tot dien tijd vernehljnende nuniiuera GRA TIS. Ingezonden. Geachte Redactie. Uit Arnhem werd mij, gelijk aan meer dere lezers van uw geëerd blad, het nummer der .Post" van Woensdag 12 Augustus toegezonden, waarin een hoofd stuk voorkwam, getiteld: .De Eembode op haar paardje." Dit artikeltje der .Post," waarin uwe bemerkingen, op haar schrijven .Ter Ziele" gemaakt, worden aangevallen, is te curieus 0111 onbesproken te laten. Zeker hebt gij, geachte Redactie, het niet noodig geoordeeld om deze onhan dige aanvallen at te slaan, daar hel stuk .Ter Ziele" van de „Post" inuwblad toe gedeeld, algenteene afkeuring heeft ont moet. Duld nochtans, dat ik in uw blad eenige korte kantleekcningen make op dit laatste artikeltje der .Posl'': „Ds Eembode op haar paardje." Beeldspraak geeft levendigheid aan den sljjl, maar 't is niel ieders werk; er moet overeenstemming beslaan tusschen het gekozen beeld en de werkelijkheid. Wie ziet in uwe waardige en bezadigde bemerkingen de werkelijkheid voor het ,dol en woest paardje" dor „Post" Niemand voorzeker, dan zij in hare ver hitte verbeelding. En waarlijk, zij maakt op haar paardje een allerzonderlingst tochtje Dal hel een pliantastisch paardje is der .Post," blijkt me uit de verschillende metamorphosen, welke liet ondergaat. Eerst is het een paardje, dan wordt het plotseling een strijdrosd in weer een paard/V, en het kluchtigst van al, dal paardje steekt van.wal, en van wal gestoken, maakt dat paardje van de .Post" in het ruime sop allerlei capriolen. Och arm! U wordt door de „Post" dank ge bracht voor de woordelijke inededeeling, en ik feliciteer u daarmede, omdat, voor zoover mij bekend, hel oordeel der lezers zeer ongunstig voor den galachtigen lijkre denaar uitviel. Gunstigsteekt gij af, zegt zij, bij de .Maasbode" en aanverwante organen, die dit niet altijd doen. 'I Spijt me waarlijk, geachte Redactie, dat ik in uw naam dezelfde pluim niet op den hoed kan steken vau de „Post," die in haar artikel één uwer bemerkin gen geheel voor hare lezers verzwijgt en uwe slotwoorden dooreenliaspelt en uit 't verband rukt. Ongunstig steekt zij hierin bij u af en, jammer zij verliest het recht andere organen lastig te vallen, waar zij zelf zondigt. De eerste kantteekening der „Post" op uwe verdediging ten opzichte der legerwet luidt„Vooreerst hebben wij niet zoozeer van de legerwet van gene raal Bcrgansius, maar van het in de bijgevoegde memorie van toelichting ignoreeren der grieven en bezwaren legen de afschaffing der plaatsvervanging verklaardliberaler kan het haast niet Hier is de „Posl" alwepr niel gelukkiger dan boven met haar allerkluchtigsle beeldspraak. „Niet zooseer" enz., toch iet wat minstens, en dat ietwat zal toch wel de persoonlijke dienstplicht zijn daarvan dus, alsmede van hel ignoreeren enz., heeft zij verklaard, dat het bijna niet liberaler kan. Eilieve, Post! als gij gebleveu zijl, wat gij volgens eigen interpretatie toen waart, dan zie ik in deze zaak geen verschil tusschen tien de „Eembode." Hoe kunt ge dan zoo boos zijn op dc .Eembo de," die wal bijna niel liberaler kan in de wet en tevens in de memorie van toe lichtingmet alle kracht heeft bestreden V Of zijt gij, even als uw pliantastisch paardje, van gedaante verwisseld? 't Schijnt wel zoo! Het arme dier, zoo meedoogenloos door de „Posl" van wal gedreven, spar telt nog altijd in hel ruime sop rond. In den strijd om het leven zoekt het, 't is licht te begrijpen, een vasten bodem, van waar hel door luid gehinnik de ge ruststelling kan gevenik leef nog Dien grond tracht hel te vinden in de u loegeschreven verkeerde interpretatie van hel. Katholiek program en van de motie van het bestuur van den Algemeenen Bond. Mij dunkt, geachte Redactie, dat program cn motie beiden toch duidelijk genoeg zijnvoor ieder, die een weinig Hollandsch verstaat, is het bijna onmogelijk, daaraan een an deren zin te geven, dan in die woorden zoo daghelder werd uitgesproken. Van de u door de „Posl" toegedichte ave. rechtsche interpretatie is mij in uw blad nooit iets geblekenzij zoekt het in uwe vroegere verklaring: .aan hen, die de invoering van den persoonlijken dienst plicht helpen bevorderen, schenken wij nimmer meer ons vertrouwen, welke de gevolgen daarvan ook mogen zijn.'' Als de .Post", we zullen hare hoog hartige woorden eens lol dc onze ma ken, „eenige aanspraak wil maken op eenige bekendheid mot de politiek en polemiek van den dag, moest zij weten, dal" in een uwer hoofdartikelen in som mige gevallen niet slechts persoonlijke, maar zelfs algemecnc dienstplicht wordt toegestaan en dat bijgevolg liet „welke do gevolgen ook mogen zijn" niet in absolutcn maar in concrcten zin moet worden opgevat, d. i. met betrekking tot de legerwet Bcrgansius, wier per soonlijke dienstplicht en memorie van toelichting bijna niel liberaler kan, wier invoering volgens het gevoelen van verreweg de meeste der katholieke Afgevaardigden het volk noodeloos zou hebben verzwaard, wier noodzakelijk heid geenszins werd aangetoond noch gebleken is. Was dan de „Eembode" niel in de beste harmonie met de motie .dal do vertegenwoordiging huiten de alleruiterste noodzakelijkheid niet lot de afschaffing der plaatsvervanging zou overgaan V" Het phanlaslische paardje der „Post" waant ziclt nu op vasten bodem. Welnu, een phanlaslische bodem is licht gevonden. Luisteren wij slechts naar hetgeen dc „Post" zegt: „Wij vragen liet elkeen, die eenig recht van meepraten heeft in de politiek, van welken landaard of welke nationali'eil hij ook mogo zijn, welt godsdienstig of politiek credo hij er ook op 11a moge houden, in gemoede en in vollen ernstof het niel absoluut, niet volstrekt onmogelijk is, (1) een dolzin niger en onverantwoordeiyker polilick te drijven of aan te bevelen? (2) Wij herhalen (3) nog eens wij zouden haast geneigd zijn eene prijsvraag er voor uit te schrijven wij herhalen (4) of hot niet absoluut en volstrekt onmogelijk is (5) absoluut en vol strekt onmogelijk (6) eene dolzinni ger en onveranlwoordelijker politiek te drijven en aan te bevelen (7) Och, och, wat zinnenII'ij zouden haast geneigd zijn een prijsvraag uil te schrijven of men nog wunslulLiger zinnen kan bouwen. Waartoe acht de schrijver al die herhalingen noodig? voor zijn lezers 't Is niel llaltcerendOf is tiij zoozeer met den eersten volzin ingeno men, dut hij hem nog eens erbarmelij ker in liet leven meent te moeten roepen Of heeft hij soms het gebrek van stot terend schrijven Het laatste vermoed ik niel alleen uit dit, maar ook uit hel vorig artikeltje „Ter Ziele", dat mettle stotterende bede sluit„Zij ruste, ruste, ruste in vrede'I Is mogelijk dat de schrijver tiet praedicaat Mr. voert, maar Mr. in de letteren is hij zeker niet. Wel is zijn schrijftrant erg doctoraal, van uit dc hoogte, maar of hij daartoe het recht heeft, beoordeelc de lezer, die zonder twijfel tusschen dien doolhof van woor den heeft opgemerkt, dat de schrijver niet eens wist, dal „absoluut" en „vol strekt" woorden van één belcckcnis zijn. Als curiositeit zij nog opgemerkt, dal het pliantastisch Pos t"-puardje hier een zevensprong maakt. De nummers wijzen hel aan. Heel variant zijn de sprongen niet, nog minder sierlijkEdoch, vor deren wc niet te veel van dat blijk baar ongeoefend paardje. Laat ons hopen! Gelukkig is het „Post"-paardje spoedig over zich zelf tevreden, want na dezen crbarrnelijken zevensprong heft het een luid gehinnik aan bij wijze van triomf kreet een vervaarlijk, oorverdoovend geluid stoot het uit ten hemel in naam dor kinderen en kindskinderen, als ware Holland in last. Maken we ons ech ter niet ongerust'1 is louter phantasie. 't Zijn, om de beeldspraak te ver laten, schetterende tirades, gezwollen volzinnen (modellen van bombast) een vloed van zeer ordinaire uitdrukkingen, alsonbesuisd, ellendig, onzinnig, lompe, malle, brutaliteit, enz., welke zich tot het einde voortzetten. Wie bewondert hier niet de simpele naïveteit van den schrijver, die meent, dal hij met zijn knetterslagen in de lucht de „Eembode" treft? Misgunnen wij, geachte Redactie, aan dc „Post" het genoegen niet, om met welgevallen op haar jammerlijke fiënne- vruchten neer te zien, zich zelf bewie- rookend daarin bijtende scherts en snij dende satire to zien; toch wil ik haar eventjes aan het spreekwoord „eigen lof herinneren. Nog een tweevoudig woordje ten slotte. Eerstens een woordje van lof voor de consequentie, waarmede de „Posl" de zonderlingste begrippen van het gelezene lol hel einde toe blijft vormen, zooals, geachte Redactie, nog blijkt uit de be stempeling uwer slotwoorden, welke zjj 11. b. „zedepreek" noemt. Tweedens voor haar een woordje van goeden raad, op gevaar af dat zij mij den titel geven zal van zedemeester, om toch maar hare luchlverberaties tegen katholieke organen le staken, haar vocabulaire der ordinaire uitdrukkingen en woorden te sluiten en zich niet zoo bekrompen te toonen, dat zij blijkbaar geen of ten minsle weinig waardeering overhoudt voor eens nnders vrij gevoelen. Uw TROUWE LEZER. Wjj hadden ons voorgenomen de aanval lende artikelen der .Post" niet verder in onze liekc pers stelt liooger cischen. Toch willen wg een enkele maal onzen hooggcachten inzender aan hel woord laten. De algemceno verontwaardi ging over do wjjze, waarop de .Posl" polemi seer!, schgrit daarin haar uitdrukking le hebben gevonden, zoodal wjj nu voor goed deze zaak zullen laten rusten. red. FEUILLETON. Raimund bevond zich op een avond in een eenzaam gedeelte van den tuin en begoot daar zijn schoone bloemen, de stille, vertrouwde vrienden in zjjn rampspoed. Niet ver van hem stond achter eene dichte heining, rijk begroeid met moerbezie- en oranjeboomen, een sierlijk tuinhuis, het stille lustprieel van zjjn meester. Hjj dacht juist met ionig zielsverlangen aan zjjn land en aan zjjn broeder en diens lieftallige kinderen terug, die mogelijk heerlijker nog op schoten en bloeiden dan al deze bloemen, toen hjj op eens 'door een luid gescbeeuw en angstig gejammer Tan uit hel tuinhuis werd verschrikt. Ras verbrak hij dc dichte afsluiting, en jjlde naar die plaats. In het tuiDhuis lag Muley over weldigd op den grondzijne samenzweerders hielden hem vast, terwijl de renegaat hem dc knie op de borst zette en hem met een koord zocht te wurgen. .Houd op. verrader!" riep Raimund en sloeg met zjjn zware spade den renegaat tegen den grond. Ontzettend, rn vlammende oogen stond daar de cliristenriddur. en met de woorden„Voort vermetelendoor moord en verraad mag geen Christen zjjne vrijheid koopendreef hjj de verschrikte, nog ongewapende muiters de deur uit. Muley kwam intusschen weer hginen had n tjjdens eeDe sluimering orcrrallen. Hjj zag imunds heldhaftig optreden, hoorde den Moe ial zich reutelen en kon gemakkelijk alles en grond op, e in de armen van zijn slaaf. Maar deze wees allen dank, elke belnoning fier cn koel van zich al. ,In een open krijg, sprak h(j, zou ik u hebben neergeveld, maar tegen verraad en sluipmoord beschermt de Christen ridder zelfs zjjn vijand- Muley was door deze edele, groothartige ge voelens van Raimund diep getroffen hjj nam hein mei zich naar zjjn paleis, cn terwijl hij don oproerlingen eene schrikkelijke wrake zwoer, drong hij er mot innigen nadruk bjj zjjn redder op aan, dat lig bij hem blijvon, alles met hem deelen en Mahomedaan wurdon zou. Hjj wees hom op al zijne onmetelijke rijkdommen, zijne schoone bezittingenhjj schilderde h( vendigste >orl(jk le »t hü n schooi gjj hadt bjjna met vorlies van uw leven geleerd, heiligste te verloochenen, ook al het andere geen waarde meer heeftAls echter Muley be schaamd en bedroefd daar voor hem stond, omdat hij zjjn aangeboden dank van de hand wees, en als hjj hem verder bezwoer dan maar zeil te Tragen wal hij begeerde, terwijl hij plechtig verzekerde hjj den naam van den profeet cn vrijheid voor al die ongelukkige samenzweer ders, lol wier dood reeds was besloten. De Turk keek eenige oogcnblikken verslagen voor zich doch hij had hjj don naam van don piofcot gezworen; lig wilde in edelmoedigheid lerlrouw cn hartelijke - indcrling overleg, waarin n wist sainen le werken, en liet zaligste gevoel, wanne iendschap, 1 icn zelfde t Wie hese lrijft n de feestv uigde „Wcla eigen goedvinden: doch {l mijn slaaf niet meer b ir zijl van nijj le vragen, unfile handel daarmede elreft, gij mijne schatten zooveel gij will, t en denk bij wjjlcn nog eens ter ig aan den dankbaren Eid Muley. Raimund aanvaardde vol blijdschap het ge schenk zijner vrijheid maar alle ovorige aange. boden schatten versmadend, nam hjj alleen zjjc slavenpak als een aandenken aadie droevige jaren mee. en scheepte zich in gezelschap der acht vrijgelatenen, die hjj met ivigd h Wolfgang leefde intusschen gelukkig eu te den in den kring zjjncr talrijk,- familie. De daclite aan zjjn geliefden broeder verliet I nooit. Mei de grootste aandoening vcrhai hjj dikweri aan de zjjnen van do hechte hroe- waande, op eens levend weerkeerde in hun mid den als de beide broeders, wel op leeftijd ge komen, elkaar aan hel van onverouderde liefde kloppend harte konden drukken, als de inmiddels lot flinke jongens en groote dochters opgeschoten kinderen den onverwacht herrezeno in opgetogen blijdschap omgaven, cn meu zjjn overspannon gevoel wel niet moer in woordeu, maar enkel Raimund moest eindelijk zjjne lotgevallen verha len. Als hjj geëindigd had, reikte hem zjjn broeder dehandenzcido: .Zalig zijn zjj, die zich vastklam pen aan GodDc Christendeugd is zeker machtiger dan liet zwaard I" En moeder cn kinderen gre pen zjjn» hand, en beaamden de woorden des vaders. De terugkeer van den ridder baarde groot opzien. De acht ongelukkige Christenslaven, die alleen aan zijne edelmoedigheid hunne vrghoid hadden te danken, hielden niel op alom hun wedervaren to verhalen en hun redder te prijzen. De Orde zelve vatte ccnc groote achting voor hem op en spoedig werd hjj door haar lol its hoogste eereposlen verheven. De slrjld tegen de ongeloovigcn duurde vooii: de hooge waardigheid, welke Raimund nu iu de Orde bekleedde, weerhield hern van eene on- inuldeljke doolname aan den slrjjd, en deed hein voorlaan geregeld op Malta vertoeven. Men maakte weer nieuwe toerustingen: want de Tur ken hadden den Christenen groote nadeelon toe gebracht, zoodat deze van verlangen brandden om zieli ter doge op den vijand te wreken. Zegevierend koorden deze maal do ridders terug uil don slrjjd, en voerden zelfs twee vjjandelgke schepen mol vele Mahomedaansche krijgsgevan genen de haven van Malta binnen. Om zjjn triomf volledig to vieren, liet de Grootmeester onder luide toejuiching des volks de gevangenen geboeid door do straten lot op den voorhof van zjjn paleis voeren. Hier waren alle ridders bijeen om over het lot van die on- gclukkigen te heslissen. Raimund. thans com mandeur in de Orde, stond naast den Groot meester, cn liet peinzend zjjne oogen op de ge- oogenblik weer voor den geest, waarop hjj zich eens te Algiers in een zeilden toestand had ba vonden. Opeens echter ontmoette zjjn blik bekende trekken, cn hg bedroog zich niet: Eid Muley bevond zich onder de gevangenen. De trolscho cn stuurscho man stond nu onder den lost zjjnor ellende gebogen, en durfde zjjne oogen niet op slaan. Raimund trad van ter rjjde haastig op den Grootmeester toe. en liet na een kort onder houd zjjn broeder ontbieden, die van alles onder richt voor een hoogen prjjs den gevangene Eid Muley als slaaf kocht van de Orde. (Wordt vervolgd.)

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1891 | | pagina 1