Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 16.
Zaterdag 15 Juli 1893.
Zevende Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Yeenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATEBDAG.
Abonnementeprija per drie maasden:
Franco per postf 0,40.
Afzonderlijke nummersf 0,05.
BureauKrommestraat, F 227. Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prijs der Adrertentiin:
Van 1 tot 6 regelsf 0.30
Voor iederen regel meer- 0.05
Verkiezing
voor den Gemeenteraad.
rust het publiek voor te lichten, uit vrees
j voor critiek zich zouden laten weerhouden,
onbewimpeld den waren staatkundigen
Wegens periodieke aftreding moet Dins- J toestand bloot te leggen, en daaruit een
dag 18 Juli aanstaande eene verkiezing j gezonde conclusie te trekken. De tijden
plaats hebben van vijf leden voor den zijn te ernstig, de eischen van het
Gemeenteraad van Amersfoort. De hou- oogenblik te gebiedend, om niet het oor
ding, welke de R. K. Kiesvereeniging te leenen naar de vragen, die aanhoudend
.Recht en Orde" bij deze verkiezing daaromtrent worden vernomen. Wij al-
heeft aangenomen, wordt in achterstaande
advertentie gemotiveerd. In har; alge-
meene vergadering nam zij wijselijk het
besluit geen candidaten tegenover de
aftredende leden te stellen. Waar het
recht van den sterkste zoo in praktijk
wordt gebracht als in onze gemeente j
plaats vindt, door aan de Katholieken
slechts twee zetels in den Raad te laten,
terwijl hun minstens zes zetels daarin
toekomen, moeten gunstiger tijden en
omstandigheden worden afgewacht, om
met kans van goeden uitslag op te tre
den. Echter met het stuitend onrecht, ons,
Katholieken, in deze aangedaan, voor
oogcn, zal het zeker wel overbodig zijn
onze geloofsgenooten aan te sporen om
toch vooral bij deze stemming op te
komen en een krachtig bewijs van vertrou
wen te schenken aan het mede aftredende
katholieke Raadslid, den heer
M. W. F. I. de Jong.
(De MtembnN In geopend van
des voormiddag» negen tot de»
namiddag» vijf ure.)
POLITIEK.
thans zullen onze gevoelens, die
heilige overtuiging bevatten, omtrent
den huidigen staatkundigen toestand in
het algemeen trachten Ie ontwikkelen
en aan te toonen, welke de gevolgen
zijn van eene rampzalige politiek.
Het Duitschland onzer dagen strekke
ons op de eerste plaats tot een aller
treffendst voorbpeld.
De wording van het machtige Duitsche
Rijk is nog de geschiedenis van onzen tijd;
slechts een gering getal jaren staal dit
land aan de spits der Europeesche
Staten. Wij hebben hel groot zien worden
en zgne verheffing hooren toejuichen
en verheerlijken, maar de fundamenten,
waarop deze Staat zich verhief, zijn door
weekt met het bloed van duizenden en
duizenden slachtoffers eener eerzuchtige
politiek. Onder marteling en gejammer
werd het Keizerrijk gesticht en opgetrokken
tol eene hoogte, vanwaar hel Irotsch over
de omringende volken kon rondwaren.
Dit alles is nog de historie der laatst ver-
loopen jaren. Maar op eene misdadige,
uittartende politiek is oen zichzelf straf-
fende politiek gevolgd. Het militairisme
had de zege aangebracht, het zou ook
I weder voeren tot eene vernedering, die 1
diep en scherp in het leven des volk I
treffen moest.
Niet ten onrechte vaart menigeen een
rilling door de leden, wanneer gesproken
wordt van politiek. Dit simpele woord De ontbinding van den Duitschen
heeft vooral in onze dagen zulk een Rijksdag en de uitslag van de gehouden
geweldige beteekenis, dat een vreedzaam stemming geven eene les, die geen volk
gemoed zich onbehagelijk gevoelt, wanneer ter wereld uit het oog verliezen mag.
omtrent politiek ook maar een enkele De aanleiding daartoe was immers al- I
syllabe wordt aangeroerd. i wederverzwaring van militaire lasten.
En toch zou het een onvergeeflijke j De alverslindende Moloch, het militairis-
lafheid, of anders gezegdverraad plegen me, vroeg opnieuw offers, doch nu deze i
aan de goede zaak moeten heeten, wanneer ditmaal halsstarrig werden geweigerd,
zij, op wie de zware verantwoordelijkheid werd door Keizer Wilhelm, die als slaats- 1
man niet altijd de zoo hoog noodige
kalmte, voorzichtigheid en zelfbeheer-
sching bezit, maar zich integendeel
nog al eens door hartstocht leiden laat,
heil gezocht bij de kiezers het militai
risme en het algemeen stemrecht, deze
twee geweldige machten, door de de
mocraten van onzen lijd gevleid en gepre
zen, werden in het worstelperk geroepen
maar wat brachten zij na den strijd j
Ja, wat brachten zij na don strijd I
Het militairisme behaalde eene sobere
overwinning, maar het socialisme kraaide
victoriedat was het bedenkelijk resul
taat, hetwelk de machtige Monarch van
Duitschland, door zijn ontbinding van
den Rijksdag verkreeg. Zjjn volk, vooral
de kern zijner onderdanen, die tot
bezwijkens toe gebukt gaan onder de
ondragelijkste lasten, zal hij nog meer
kunnen knevelende strooming des
tijds heeft zijn despotischen wil met
slaafschheid in de hand gewerkt. Maar
tevens zijn ook spoken opgeroepen, die
geen Keizer, hoe machtig ook, bezweren
kan. De democratische strooming, ont
wikkeld uit algemeen stemrecht, heeft
bij deze verkiezing weder rnet verrassende
snelheid eenbreederbedding gevonden; en
wat ziet men nu? De grootste en machtigste
steden, zelfs Berlijn, de hoofdstad des
Rijks, zijn in handen van het socialisme
gespeeld. De keizerlijke troon ziet men
omringd, en wordt reeds afgeknaagd,
door de revolutie geen purper of goud
is meer in staat deze ellendo te bedekken.
Van de zes afgevaardigden, die in den
Rijksdag Berlijn vertegenwoordigen, zijn
er vjif als socialisten geboekt.
Keizer Wilhelm getroond tusschen
socialisten, die, de maatschappij verkan
kerend, onrustig om hem heen wrieme
len, met spanning wachtend op het uur,
waarop troon en altaar zullen verbrijzeld
worden, ziedaar de zegeningen door het
militairisme en het algemeen stemrecht
gebracht.
Arm Duitschland 1 moge men hier wel
verzuchten, hoe ontzaglijk zijn voor u
de gevolgen van uwe rampzalige politiek
Door eerzucht, gepaard aan verraad en
wreedheid, ten troon geklommen, en
daarna zoo meedoogenloos diep in naar
heden en kommer gedreven, wat moet g\j
verkwijnen onder de straffende hand door
een misdadige staatkunde over u afgeroe
pen Een democratische stroom is eenmaal
over ii losgelaten, die, wanneer niet de
ontfermende God hem in Zijn goeder
tierenheid toeroept „Tot hiertoe en niet
verder u wellicht nog een reeks van
jammeren brengen zal. Dat zal en moet
de. toekomst baren, als de verblindheid
van Keizer Wilhelm en zijn reptielen
ongeneeslijk blijkt, en God de ongclukkigen
aan hun lot overlaat.
Zoo ernstig wortelt de kwaal, die hel
maatschappelijk leven van Duitschland
doorwroet. Militairisme en algemeen stem
recht doen daar hun machtige werking
gevoelen, en waar dit plaats vindt, kan
vernietiging van het geluk en de wel
vaart des volks niet uitblijven. Zij drin
gen en drijven steeds voort tot het uiterste
en kennen geen erbarmen. Bij onzen
nabuur wordt thans de partij van be
houd, orde en gezag, door den wil eens
Keizers, wanhopig tusschen deze twee
monsters geperst. Van voren bedreigd
door het militairisme, dal als een echte
straatroover goed en bloed komt eischen
met de revolver in de vuisten van
achteren bestookt door de revolulie in den
vorm van het socialisme, dat tiert en
luide triomfkreten bralt.
Is het wonder, dat het zoo zwaarbe
proefde volk de angst omtrent de toe
komst om het harte slaat? Waar een
volk zoo onbesuisd in de armen der re
volulie gedreven wordt, kan men zich
daar nog een blij verschiet voorspiege
len? Waar alles zoo naar de eischen
van den modernen tijdgeest wordt ge
ordend, moet ook een moderne uilkomst
worden verkregen daar moeten nood
wendig ongeloof en revolutie triomfeeren.
Duitschland levert ons dus een zeer
ernstige les en geeft een ontzettend ant
woord op de vraagwelke de gevolgen
zijn eener rampzalige politiek.
BUITENLAND.
Het gaat met de Home-Rule-voor-
drachl in het Britsche Parlement nog
maar niet van een leien dakje. De ge-
heele week is in beslag genomen met
de behandeling van Art. 9 van het ont
werp, hetwelk de vertegenwoordiging
van Ierland bij het Rijksparlement regelt.
In 1886 wilde Gladstone die vertegen
woordiginggeheel laten vervallen, maar
dit was toen juist zijn struikelblok, want
de oppositie vreesde voor een algeheele
afscheiding van Ierland en verwierp het
ontwerp, tengevolge waarvan het Minis
terie aftrad. De ondervinding heeft Glad
stone wijzer gemaakt, zoodat zijn voor
stel nu luiddeWel vertegenwoordi
ging (geen 103 leden zooals dit nu is,
doch 80 leden, zijnde geëvenredigd aan
de bevolking van Ierland), maar geen
recht om mee te stemmen dan alleen
over zaken die het geheele Rijk betreffen.
De oude heer was zoo verstandig er nu
geen Kabinets-quaestie van te maken,
maar liet de beslissing aan het Huis
over. De oppositie was evenwel niet
bevredigd. De Parnellist John Redmond
wilde het tegenwoordige getal van 103
afgevaardigden behouden, daarentegen
stelde de heer Seton Karr voor, om dit
getal op 48 te brengen. Beide amende
menten werden echter verworpen, het
laatste niet dan nadat een zeer onpar
lementaire woordenstrijd ontslaan was
tusschen den conservatieven afgevaar
digde Brodrick en den Icrschon natio
nalist Sexton, die wel een uur geduurd
heeft en eindigde met de verwijdering
van laatstgenoemde.
Met dit al vlotte het artikel niet, men
wilde geen uitzondering voor de Iersche
afgevaardigden. Goed, zei Gladstone,
dan zullen wij alles maar schrappen,
wat over de bevoegdheid der Iersche
Rijksvertegenwoordiging in dit artikel
geschreven staat, dan kunnen die afge
vaardigden over ulles meestemmen. Deze
onverwachte wending lokte weer zoo
veel protesten uit van radicale zijde,
dat het verder debat tot een volgenden
dug moest verschoven worden.
De Fransche Regeering, die eerst'ge
weigerd had om den prefect van politie
Lozé te ontslaan, heeft toch aan den
drang der radicalen gevolg gegeven. De
heer Lozé heeft nu een diplomatieke
betrekking en is opgevolgd door den
heer Lcpine, prefect van Seine-et-Oise,
die tevens in opdracht heeft de politie
FEUILLETON.
Christus ofv Mahomed,
Nur KARL NAY.
IS) Thans beproefde Kalada nog eenmaal,
of het dier het kind zon laten wegnemen. Zij
strekte, zonder op te staan, den arm naar haar
lieven kleine uil, maar de panter bromde en
trok met zjjn voorpoot den knaap dichter naar
zich toe. Hjj scheen hem als zjjn eigendom te
beschouwen. Dit voerde den angst der onders
ten toppunt.
„O Mahomed, o profeet der profeten, red,
help ons, heb medelijden I" riep de beal. .Jesus,
Heiland der wereld, erbarm n onzer 1" bad Ka
lada. .Heilige moeder des Verlossers, bid voor
myn kind!"
„O Mahomed, o Mahomed! herhaalde de
vader, O Aboebekr, o Ali, gij groote kaliefen!
Acb Mahomed, red hem, als gij kontl"
.Hij kan hot niet," zeide de bevende vrouw.
.Isa, uw Christus dan vroeg hjj half spot
tend, half hopend.
.Ja, Hjj kan het!"
.Laat ons dan zien! Ik zal gelooven aan
dengene, die redding brengt"
Het kon niet anders, of mijn kogel moest be
slissen. Ik vroeg mjj slechts af, wanneer het
ondier zjjn kop zon opheffen, want eerst dan
was ik zeker van mjjn schot Ik had leeuwen
en zelfs ook zwarte panters wal bg nacht ge
dood, en was dan ook zeker van m(jn zaak en
gelooide niet te zullen missen.
.0 Mahomed, gjj beer der profeteD, verboor
mijbad do beul met trillende stom. Hjj had
zjjn kind werkelijk lief, en hel was mjj als
boorde ik zgne landen klapperen. .Geef mjj
mijn zoon teiug, ol uwe leer is ijdelt"
Hjj wachtte eene poos, en toen er niets volgde,
wendde hjj zich tot zjjne vrouw.
.Zeg mij de woorden voor!" gebood hjj.
.Bid volgenderwjjzeantwoordde zjj, terwijl
zjj hem de wcorden in den mond gaf.
Juist ontwaakte ook hel kind uit zjjne ver-
dooving; het hoorde zijne moeder zeggen: .bid
volgenderw'g'zeDit bevel had hjj dikwijls ooi-
vangen en opgevolgd, en, meenende dut het lol
hem gezegd werd, begon bjj zjjn,Ja abana
Jlcdsi," hot Onze Vador, hardop te bidden. Er
weerklonken nu drie biddende stemmen. De
panter was nog altjjd aan het ctonde men-
sclieljjkc stem had hem niet gestoord, maar
toen bjj het fijne, heldero stemmetje van den
in zittende houding op en begon met gesloten
oogen te huileu. Ik legde mjjn geweer aan
nauwelijks opende hjj het oog, en zag ik den
groenachligen glans ervan in de duisternis flik
keren, of mjjn schot kaalde, honderdvoudig
door bet gewelf teruggekaatst. Het dier vloog
op, als had het een zwaren slag op den kop
ontvangen, liet het kind los, en week ïd een
hoek terug. Met de snelheid van den bliksem
trokken vader en moeder den knaap, dia gebed
ongedeerd was, naar zich toe en kusten hem
van blijdschap. De panter wonleldo nog een
paar maal in zjjn bloed rond en blies toen wel-
dra den lanlstcn adem uit.
Welk een gejubel brak er thans losNiemand
dacht er aan, dat er een schol gelost was, dat
dit slechts uit een geweer had kunnen komen,
en dat dil een bezitter moest hebben. De moe
der kwam het eerst op het denkbeeldAbd el
Fadl onderzocht het roofdier en bevond, dal de
kogel in het rechteroog gedrongen was.
.Maar wie heeft er gescholen?" vroeg hjj.
,iz weet het, ik weet het; ik vermoed het!"
riep zjj. ,De vreemde Essendi is bet geweest,
want deze wilde mjj helpen
.Welke Essendi
.Ik zal hem bg u brengen. De kogel kan
slechts daarachter vandaan zijn gekomen, dus
daar moet hjj zich bevinden. Ik zoek hem al
Nu, Frits Turnerstick en ik zorgden er wel
voor, dat wjj spoedig govonden werden. Maar
hoezeer was de beul getrolTen I Hjj wist niet,
wat by zeggen zou. Ik nam hem bij den arm
.Zult ge mg ook nu nog naar het leven
staan
.Neen, neen, by Allah, neenstamelde hjj.
,Ik wilde n dooden, en gg reddet mijn kind
van een wissen doodHoe zal ik u mgn dank
betuigen
.Bedank niet mjj, maar
is af, of e
mogen bid
geeft?"
„Ja, zü mag, en ik ik bid mee, want onze
profeet heen mgn gebod niet willen vorhooren!"
De voorheen zoo lerugatootcndo man om
helsde mgzyne vrouw reikte mg de hand,
zonder dat hg het belette, en de kleine Asmar
moest een zus op myne wangen drukken.
De indruk, dien de redding zgns kinds op den
beul gemaakt had. scheen een blijvende te zijn,
want hij verklaarde, van de reis naar Kcruan
af te zien en liever naar Slaks te willen terug-
keeren, waarover niemand meer verheugd was
dan Kalada.
Wji vertrokken on kwamen legen den avond
te Sfaks terug, waar Mandi niet weinig ver
baasd was, den beul met vrouw en kind reeds
,lk ben op weg naar Kerunn omgekeerd,"
verklaarde deze, .want ik wil niets moor van
deze heilige stad weten. Ik heb heden onder
vonden, dal Allah don proleet en den kabelen
niet de minste macht verleend hoeft. Wie tot
hen bidt, bljjlt onverhoord, maar Isa, do Chris
tus, bezit alle macht in den hemel en op aarde,
en wie in hem zgn vertrouwen stelt, vindt ver-
booring. Ik heb het ondervonden en zal van
nu af aan in hem gelooven
Hg heeft zjjn woord vervuldhjj, de Saulus,
is een Paulus geworden, als eec gevolg van de'n
in het bol uitgeslanen angst, die hem nog lang
ua dat vreeselgk oogenblik bgbleef. Hg keerde
met rag en Turnerstick op diens schip naar
Tunis terug, en ik bemerkte gedurende den
overtocht met innige vreugde, dat hy zyne,
vrouw mat eane teederheid en oplettendheid
behandelde, welke hg vroeger nimmer aan don
dag gelegd had.
Turnerstick nam in Tunis nieuwe lading in.
Gedurende den lijd, die het laden in beslag
nam, woonden wg bg den beul, mot wions
vrouw wg als eene Europeescbe omgingen. Ik
schonk hem een in de arabische taal geschre
ven bijbel, waaruit ik hem dan voorlezen moest.
Hjj luisterde naar mgne uitleggingen met den-
zelfden gver als Kalada. Ik dacht er niet aan,
hem terstond tot den overgang over te balen,
maar deed mijn uiterste best, om de genade
een vruchtbaren bodem te bereiden.
Toen wij eindelijk op den dag van ons ver
trek van Kalada en Asmar afscheid genomen
hadden, vergezelde hij ons naar het schip,
reikte mg zgn notitieboek over en sprak:
.Essendi, schrijf hier uw adres in Misschien
heb ik u later het een of ouder medo te dee-
Ion, dat u aangenaam kan zyn."
Hg heeft woord gehouden en my geschreven.
Zgn brief, geheel in don cigenaardigen Ooster-
schen trant geschreven, luidde woordelflk als
volgt, natuurlijk in het Hollandich vertaald:
.Tunis ifrikija, den ISden Kaum ittani. Abd
el Fadl, de bekeerling, aan zgn vriend Mauwetti
ol Pars- Essendi.
Groet en beilGegroet ook van Kalada, mgne
vrouw, en Asmar. mgn zoon, die u liefhebben.
Ik ben gezeten op de huid van den panter,
om u te scbrgven. Nogmaals heil I De Bej heelt
mg uit zgn dienst ontslagen, want ik word
Panterdooder-EesendL